Buzz
1. Hình ảnh người đi trên con đường cát:
- Tả hiện thực: Đi trên cát là một việc rất vất vả vì mỗi bước đi làm cho cát chìm và trượt, vì vậy mỗi bước tiến là một bước lui: Tiến một bước cũng như lui một bước. Vì vậy, dù có dùng nhiều sức lực thì đoạn đường đi vẫn không được như mong đợi, cảm giác như con đường dài vô tận: Con đường cát vô tận, không phải là bãi cát.
Hành trình dường như không bao giờ kết thúc, dù mặt trời đã lặn. Thời gian đã trôi qua nhưng không gian vẫn còn mơ hồ, còn nhiều đèo non, sông suối phải vượt qua. Việc đi bộ trên con đường thật sự là một công việc vất vả. Không phải vì người đi bộ không kiên nhẫn, mà vấn đề là điểm đến không hứa hẹn điều gì tốt lành.
- Biểu tượng: Đây là con đường thi cử, cũng là con đường danh lợi, vinh quang. Nhà thơ ta miêu tả con đường này nhưng bị buộc phải tuân theo vì trong xã hội phong kiến, parece que đó là lựa chọn duy nhất để tiến bộ, để tự khẳng định bản thân. Do đó, âm nhạc của thơ có vẻ uất ức. Nhà thơ không thích, không muốn bước đi trên “con đường” này.
2. Thái độ căm ghét danh lợi:
Ngày xưa ai cũng ham muốn danh lợi,
Lang thang trên con đường cuộc đời.
Gió lay động hai dĩ vãng trong tiệm rượu,
Mấy người say mê đã được bao nhiêu người!
- Hình ảnh mọi người đổ về quán để thưởng thức rượu ngon và say mê đã trở nên quen thuộc trên con đường.
- Đây là biểu tượng của sự thèm khát danh vọng và sức hút của danh lợi thường kéo người về phía nó. Người bình thường không ai thoát được. Tác giả cảm thấy chán ghét. Ít người có đủ can đảm để từ chối cám dỗ đó. Mấy ai có 'sức mạnh để không lạc bước trong đám đông khi mọi người đều theo đuổi thời thế'’ (A. Lin-côn). Vì vậy, trong tâm trạng ghét bỏ danh lợi là mong muốn tìm kiếm sự giải thoát, là ước muốn một hướng đi riêng biệt.
3. Ước muốn của nhà thơ.
- Nhà thơ trong hoàn cảnh khó khăn: bị mắc kẹt giữa con đường cát dài:
Bãi cát, bãi cát, lòng chán ngán,
Con đường trải dài mịt mùng, hiểm nguy vô cùng!
Hình ảnh núi phía bắc, sông phía nam làm cho con đường trở nên nguy hiểm hơn. Con đường của danh lợi càng trở nên nguy nan.
- Nhà thơ bước lẻn trên con đường xa mấy muôn dặm, gập ghềnh. Điều này có nghĩa là nhà thơ đã rời bỏ đám đông, từ chối con đường học vị, nhưng liệu sẽ tiếp tục đi trên con đường nào?
Tại sao anh vẫn cô đơn trên bãi cát?
Câu hỏi từ bỏng lòng đã đẩy nhà thơ tìm kiếm lối đi cho riêng mình. Trên mặt đất ban đầu không có con đường. Chỉ khi đi mãi thì con đường mới hình thành” (Lỗ Tấn).
Bài thơ kết thúc nhưng câu hỏi vẫn còn mở. Sau này, việc tham gia khởi nghĩa chống lại triều đình là câu trả lời.
III. Tổng kết.
Bài thơ thể hiện sự thực nhưng cũng đầy ý nghĩa biểu tượng và mang tính triết học. Qua con đường học vị, nhà thơ bàn đến con đường cuộc sống của con người thời phong kiến, bị chế độ học vị và danh lợi phù phiếm của thời đại áp đặt khiến nhiều tài năng vụng trộm. Từ đó, nhà thơ khao khát khám phá một con đường mới để xây dựng một cuộc sống ý nghĩa.
Bài thơ phản ánh sự tỉnh thức của cá nhân là một điểm đột phá trong văn học Trung Đại.
Thơ hiện đại thường xuất phát từ cuộc sống mà không cần sử dụng các truyền thống, huyền thoại như thường thấy trong văn học thời kỳ này.
