Phân tích bài Mấy ý nghĩ về thơ của Nguyễn Đình Thi

Đề bài: Phân tích bài Mấy ý nghĩ về thơ

Phân tích bài Mấy ý nghĩ về thơ
 

I. Tổ chức Phân tích bài Mấy ý nghĩ về thơ (Chuẩn)

1. Giới thiệu

Thông tin về nhà văn Nguyễn Đình Thi và tác phẩm Mấy ý nghĩ về thơ:
- Là một nhà thơ, nhà phê bình, nhà lý luận văn học, Nguyễn Đình Thi đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị như: Dòng sông trong xanh, Đất nước, Vỡ bờ....

2. Phần thân bài

a. Quan điểm của tác giả về những ý nghĩa của thơ:
- Không chỉ trong những từ ngữ đẹp, tâm hồn thơ của Hồ Xuân Hương vẫn toát lên một vẻ đẹp không hoàn hảo nhưng vẫn ghi sâu trong lòng người đọc.
- Nguyễn Đình Thi không đồng ý rằng thơ chỉ là đề tài đẹp mà nó còn là một cách thức sáng tạo và diễn đạt tâm tư, tình cảm của người sáng tác.
- Một góc nhìn khác lại nói rằng thơ làm sâu sắc ký ức và để lại ấn tượng mạnh mẽ trong trí nhớ.

b. Quan điểm của tác giả về giá trị thực sự của thơ:
- Nguồn cảm hứng của thơ có thể được khám phá trong độ sâu của tâm hồn con người.
- Cảm xúc là nguyên liệu quan trọng của thơ, nó làm cho thơ trở nên sống động, vui vẻ, buồn bã, giận dữ, hạnh phúc hay đau khổ đều bắt nguồn từ trái tim và tạo nên tác phẩm thơ.
- Hình ảnh thơ cần phản ánh đời sống thực, hấp dẫn và đầy sức thu hút, chạm đến cảm xúc và kích thích tâm hồn.

c. Ngôn từ, chữ viết trong thơ:
- Mỗi từ, mỗi chữ trong thơ đều chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc, điều này được người đọc cảm nhận và đánh giá.
- Nhịp điệu của thơ bắt nguồn từ hình ảnh và âm thanh của từng chữ, tạo nên một tác phẩm văn học âm nhạc.
- Nhịp điệu của thơ không chỉ mang ý nghĩa mà còn truyền đạt cảm xúc và tình cảm.

c. Thảo luận về thơ tự do- một lối thơ mới trong hành trình của thơ hiện đại
- Trong thời đại mới, cảm xúc trở nên mãnh liệt và cuồng nhiệt hơn, điều này đòi hỏi thơ phải vượt qua những khuôn mẫu truyền thống.
- Những thi sĩ trẻ cần nhận thức rõ, đập tan những rào cản khó khăn, khám phá những chân trời mới của sự tự do.

3. Phần kết

Bằng cách viết sâu sắc, sử dụng ngôn từ linh hoạt, xây dựng lập luận chặt chẽ và cung cấp đa dạng các dẫn chứng, tác giả đã trình bày những quan điểm về thơ đầy ấn tượng.

II. Mẫu văn Phân tích bài Mấy ý nghĩ về thơ (Chuẩn)

Nguyễn Đình Thi, sinh năm 1924, một người con Hà Nội đa tài, đặc biệt quan tâm đến văn hoá và nghệ thuật, đặc biệt là văn học. Trong kháng chiến, ông là một chiến sĩ dũng cảm. Trên thảo nguyên thơ, ông có tiếng nói riêng, đặc sắc và cá tính. Là nhà thơ, nhà phê bình, nhà lý luận văn học, Nguyễn Đình Thi để lại nhiều tác phẩm có giá trị như Dòng sông trong xanh, Đất nước, Vỡ bờ... Trong bài tiểu luận 'Mấy ý nghĩ về thơ,' ông thể hiện những nhận định sâu sắc và toàn diện về thơ, làm nổi bật tài năng văn chương của mình.

Bài viết bắt đầu với ý nghĩ của tác giả về những đánh giá về thơ. Ông cho rằng không phải tất cả đánh giá đều hoàn toàn chính xác. Nếu có người nói: 'thơ là ở những lời đẹp,' thì những hồn thơ của Hồ Xuân Hương vẫn giữ nguyên vẻ đẹp tinh tế, không cần sự trau chuốt, vẫn mang lại cái hồn của thơ, làm cho người đọc nhớ mãi. Hồn thơ của Nguyễn Du cũng như vậy, không chỉ là những áng thơ bác học, mà còn chứa đựng những ngôn từ bình dân, đời thường, như bài thơ:

'Thoắt trông lờn lợt màu da
Ăn chi to béo đẫy đà làm sao!'

Nếu nói thơ là đề tài đẹp, với Nguyễn Đình Thi, điều đó cũng không hẳn đúng. Thơ có thể lấy đề tài từ đời sống, gần gũi với con người, không cần những đề tài viễn vông, xa lạ, phi thực tế. Một nhà phê bình nói rằng: thơ in sâu vào trí nhớ. Nguyễn Đình Thi khẳng định điều đó không sai, nhưng thơ không chỉ là công thức toán học làm ta nhớ, mà còn là những gì tiềm ẩn trong vẻ đẹp của nó.

Từ việc đưa ra những minh chứng để phản biện những nhận định về thơ ở trên, tác giả sử dụng nó như một cơ sở để đặt một câu hỏi tư duy cũng như một lời khẳng định về giá trị của thơ: 'Đầu mối của thơ có lẽ ta đi tìm bên trong tâm hồn con người chăng?'. Những cảm xúc tinh tế, những động chạm sâu thẳm trong tâm hồn con người khi tiếp xúc với thiên nhiên và cuộc sống là nguồn cảm hứng cho thơ, biến thơ thành tiếng lòng của người sáng tác. 'Ta nói trời xanh hôm nay nên thơ nhưng chính ra là lòng chúng ta mang một niềm vui nào đó mà muốn làm thơ hoặc đọc thơ về trời xanh. Mưa phùn buổi chiều gợi những câu thơ nào nhớ nhung, nhưng chính nỗi nhớ nhung gặp buổi chiều.'

Cảm xúc chính là hồn thơ, tự do bay bổng cùng với cuộc sống, vui, buồn, hờn giận, hạnh phúc hay đau đớn, đều bắt nguồn từ cảm nhận của trái tim, tạo nên thơ. 'Cảm xúc là phần thịt xương hơn cả của đời sống tâm hồn'. Thơ cần một tâm hồn phong phú, trái tim biết yêu thương và rung động trước cái hay, cái đẹp của thơ ca. Để thuyết phục, Nguyễn Đình Thi đưa ra một minh chứng độc đáo:

'Trên trời có đám mây xanh
Ở giữa mây trắng chung quanh mây vàng
Ước gì anh lấy được nàng'

Một nhà phê bình có thể ngồi khảo cứu mãi mà vẫn chưa hiểu vì sao chuyện mây trắng mây vàng lại liên quan đến chuyện anh với nàng. Lý luận có thể chưa hiểu, nhưng tâm hồn chúng ta đã hiểu và vang lên theo. Thơ là tiếng nói bên trong tâm hồn của nó, tự thân và riêng biệt.

Ngoài bài viết Phân tích bài Thơ và ý nghĩa, bạn cũng có thể xem thêm: Đánh giá tác phẩm Dấu chân một người Hà Nội của Nguyễn Khải, Đánh giá bài thơ Trở về làng của Nông Quốc Chấn, Đánh giá đoạn trích Gia đình có tầm quan trọng của Hồ Biểu Chánh, Đánh giá bài thơ Đò Đèn của Nguyễn Duy.