Buzz
Nếu nói những con chữ là tinh hoa nghệ thuật thì những thi nhân chính là những nhà nghệ sĩ. Họ sử dụng từ ngữ để vẽ ra những bức tranh đẹp tuyệt. Trần Đăng Khoa là một nghệ nhân như thế. Qua bài thơ Lính đảo hát tình ca trên đảo, những hình ảnh về cảnh vật, con người hiện ra rực rỡ. Vẻ đẹp đó làm nổi bật ý nghĩa của công việc họ đang làm, của nhiệm vụ cao quý canh giữ nơi đất đảo. Hình ảnh về những người lính mà ông tạo ra dưới một góc nhìn vừa lãng mạn, vừa thể hiện rõ sự khó khăn của cuộc sống trên biển khơi xa xôi.
“Gió thổi mặt, đảo luôn đổi hình dạng
Cát và sỏi bay như đàn chim hoang
Hãy để nó tự nhiên! Ôi các bạn đồng đội
Bắt đầu thôi. Bản mở đầu đã xuất hiện…”
Ngay từ đoạn mở đầu, người đọc đã thấy được sự khắc nghiệt của cuộc sống trên biển. Đó chỉ là nắng và gió, đảo theo dòng nước mà luôn thay đổi hình dáng. Trên bức tranh cảnh tượng không có điểm dừng, những con chim hoang bay lượn làm cho cảnh sắc trở nên u ám. Mỗi ngày, cuộc sống của con người ở đây đều đầy khó khăn. Tuy nhiên, họ đã hòa mình vào cuộc sống này và trở nên bình tĩnh trước mọi khó khăn. Trên bối cảnh khô cằn, sức mạnh và quyết tâm của những người lính tạo nên bức tranh sáng sủa, nơi mà màu vàng và xanh làm chủ đạo. Họ lạc quan và cổ vũ nhau, tiến về phía trước mặc cho những thử thách. Với họ, chỉ cần có 'đồng đội' thì mọi khó khăn cũng trở nên dễ dàng và đầy niềm vui. Hình ảnh so sánh mây nước như một sân khấu biểu diễn, nơi mà bức màn là một sân khấu treo nổi giữa trời đất. Đó thật sự là một cách tưởng tượng độc đáo và thú vị của tác giả.
“Sân khấu lô nhô như những người lính đầu trọc
Người xem đông đảo như… lính đồng đội trọc đầu
Nước ngọt ít ỏi, liệu có thể dùng để gội đầu không
Cả lính trẻ và lính già đều có mái tóc bạc như nhau
Mỗi khi vui vẻ, họ thường gọi nhau bằng từ 'sư cụ'
Chúng ta là những người xa lạ với thói quen uống rượu ốc đặc biệt này
Hãy im lặng và lắng nghe. Có điều gì đang bồn chồn sóng sánh đấy
Thì ra là 'sư cụ' đang hát một bản tình ca”
Những câu thơ tiếp theo vẫn tái hiện sự khắc nghiệt của thiên nhiên trên vùng biển đảo. Không chỉ có cát gò làm cho cuộc sống của lính trở nên khó khăn, mà nó còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của họ. Những người lính hiện ra với mái tóc trọc đều, từ trẻ tới già. Điều này là do họ tự cạo tóc để tiết kiệm nước. Vì đây là nơi ít nước nhất, và nước biển không thể dùng được. Những điều mà chúng ta coi thường, đối với họ lại quý trọng. Để làm dịu đi không khí nặng nề, tác giả sử dụng ngôn từ hài hước. Mô tả về mái tóc trọc của lính như 'sư cụ' là một cách thú vị. Sự đoàn kết của họ không chỉ là đồng chí, mà còn là tình đồng đội, là gia đình. Và cuối cùng, bài ca vang lên với giai điệu nhẹ nhàng như sóng biển. Đó là sức hấp dẫn khi con người và thiên nhiên hòa quyện vào nhau, khi biển hát và con người ngân nga khúc tình ca.
“Như là giai điệu của cơn gió biển
Nhưng lời ca vẫn còn mãi trong lòng
Khi đêm buông xuống, việc nhìn nhau trở nên khó khăn hơn
Ngỡ như từ những hòn đảo đá, câu chuyện được kể ra...
Nghe như có đêm trăng mời em đi dạo
Gương mặt em dịu dàng. Cây cỏ cũng tươi tắn
Mở mắt ra, ngắm bầu trời sóng vỗ
Và ta lại nắm lấy tay chính mình
Người yêu ơi, các em ở đâu vậy?
Có ai biết được các em cao hay thấp không?
Bóng dáng nào sẽ đến với chúng ta?
Khắp nơi chỉ thấy mây nước u ám
Hãy hát lên cho khắp mọi người biết
Chúng ta là những con người đây
Yêu em thậm chí còn hơn cả muối biển
Dù thư tình chưa biết gửi đi đâu…
Hãy hát lên để đêm tối nghe
Biết rằng tình yêu sáng trong lòng ta
Chúng ta đứng vững trên hòn đảo chịu sóng gió
Tổ quốc Việt Nam bắt đầu từ đây”
Giọng hát của họ như làm nên con người, những người lính đang hát được miêu tả là mạnh mẽ và thẳng thắn, phản ánh chính xác bản tính của những người chiến sĩ. Nhưng trong giai điệu ấy, là những khúc tình ca lãng mạn đầy nhớ thương. Lời ca thể hiện sự yêu đời, lạc quan, là sự khát khao về một tình yêu của những người lính trẻ. Trong đêm đó, họ tạm bỏ hết gánh nặng, trở thành những chàng trai trẻ đầy khát khao, mong chờ. Những hình ảnh tiếp theo là ước mơ về một tương lai hạnh phúc. Rời xa hiện thực, họ như chìm đắm vào đó với biển cả, những sự vật trên đất liền và biển. Hai câu cuối cùng, “Chúng ta đứng vững trên hòn đảo chịu sóng gió
Tổ quốc Việt Nam bắt đầu từ đây” là một lời tuyên thệ. Họ sẽ tiếp tục đứng ở đó để bảo vệ từng mảnh đất. Vì hòa bình, một quốc gia toàn vẹn bắt đầu từ sự yên bình trên những hòn đảo xa xôi.
“Điệu hát ngân vang rền vang lên
Bỗng bàng hoàng quay đầu nhìn lại
Ngoài mép biển, người trông thật đông đúc
Ồ, hóa ra đều là những đồng đội đầu trọc…”
Sau phần đoạn truyền cảm xúc, tác giả bỗng “bàng hoàng” nhìn lại, như có điều gì làm anh ta kích động. Hóa ra đó chính là những “đầu trọc” của các đồng đội, như một cách để đưa mọi người trở lại hiện thực và trách nhiệm của mình. Tuy nhiên, khi đọc đến đây, người đọc không cảm nhận được sự bất lợi của những người lính. Họ vẫn kiên định với lòng yêu nước của mình.
Với ngôn ngữ thơ mộc mạc nhưng như một bản hòa âm, Trần Đăng Khoa cũng sử dụng nhiều từ gợi hình để làm cho người đọc hiểu rõ hơn về cuộc sống và con người trên các hòn đảo xa xôi. Họ là những người dũng cảm, mang trong mình tinh thần và tình yêu sâu sắc. Cách tác giả mô tả, ta có thể thấy hình ảnh của họ, đẹp đẽ và lãng mạn đến lạ kỳ!
