Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà

Đề bài: Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà

4 bài văn mẫu Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà

1. Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà, mẫu số 1:

Tản Đà - Nguyễn Khắc Hiếu nổi tiếng trong giới văn học Việt Nam với những tác phẩm đầy sâu lắng, đặc biệt là bài thơ Muốn làm thằng Cuội. Tác phẩm này đã thể hiện rõ nét cá tính của ông, là một nhà thơ sầu muộn và lãng mạn.

Bài thơ Muốn làm thằng Cuội được xuất bản trong tập Khối tình con (1916), với thể thất ngôn bát cú Đường luật. Mặc dù sử dụng hình thức thơ cổ, nhưng tác phẩm này vẫn truyền đạt được cảm xúc sâu sắc và tình cảm của tác giả. Sự giản dị và gần gũi với ngôn từ tự nhiên làm cho bài thơ này trở nên đầy duyên dáng.

Từ tiêu đề của bài thơ, ta cảm nhận được một dáng vẻ tự do, như lời đã thoả mãn điều gì đó thẳng thắn, không kì kèo của nhà thơ, nhưng cũng thể hiện sự kiêu ngạo, không thể kiểm soát được: muốn ở đây như một sự cảm thấy không chịu được, không cần phải che dấu, làm vòng vo. Nhưng muốn cái gì? Muốn trở thành Cuội thì thực sự là muốn thoát khỏi tất cả. Ước mơ cao xa đến thế mà lời nói tựa như muốn ăn, muốn uống, muốn ngủ... thật là chân thành!

Và nếu muốn thoát khỏi cuộc sống hiện tại, lên cao thì thiếu gì những hình mẫu tiên để ước mơ, tại sao phải là thằng Cuội? Từ 'thằng' chứ không phải 'chú' - cũng là một cách nói kiêu ngạo.

Vậy là thi sĩ lãng mạn này muốn lên cao tới mặt trăng rồi!

Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi,
Trần thế em nay chán nửa rồi!

Những bài Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà đáng đọc nhất

Chị Hằng thì cứ ở trên cung trăng, không cần phải nghĩ đến điều gì nữa! Dường như thi sĩ của chúng ta muốn trở thành thằng Cuội để tâm sự cùng chị Hằng Nga đẹp đẽ. Hai câu đầu bài thơ như một lời kêu gọi bi thương. Không cần phải lấy lý do khác để diễn đạt nỗi buồn trong lòng, thi sĩ thẳng thừng tỏ bày nỗi lòng của mình. Hai từ buồn lắm thật lòng. Thi sĩ đã mở lòng ra với lời kêu gọi dày đặc. Chúng ta thường thấy trong thơ của Tản Đà có một nỗi buồn, cái buồn lan tỏa khắp nơi. Vì nỗi buồn đó, thi sĩ mới 'muốn làm thằng Cuội'. Nhưng không phải là một nỗi buồn không lý do, cũng không phải là kiếm lý do để buồn. Cái buồn ở đây là sự buồn chán cuộc sống, sự buồn tẻ tò, đen tối, tối tăm của cuộc đời, điên rồ. Không ít lần Tản Đà than thở về sự buồn chán cuộc đời: 'Đời đáng trách biết thôi là đủ - Sự chán đời xin nhủ lại tri âm', 'Gió gió mưa mưa đã chán phèo - Sự đời nghĩ đến lại buồn teo'... Sống trong bối cảnh xã hội thực dân nửa phong kiến những năm đầu thế kỉ XX, không chỉ riêng Tản Đà mà còn nhiều người cảm thấy buồn chán. Bầu không khí u ám, u uất của một dân tộc mất nước bao phủ tất cả, đè nặng tâm trí con người, đặc biệt là những nhà thơ nhạy cảm như Tản Đà. Tâm trạng buồn chán là tâm trạng của thời đại. Có hàng trăm loại buồn khác nhau nhưng đều có điểm chung là cảm giác bế tắc trước cuộc sống thực tại, từ đó sinh ra sự chán nản, không hài lòng với cuộc đời.

Nỗi buồn của Tản Đà cũng bắt nguồn từ đó. Và vì vậy, thi sĩ tìm cách thoát khỏi cuộc sống bằng cách sống trong một thế giới khác, một thế giới mơ mộng, kỳ diệu. Thi nhân gọi mặt trăng là chị, tôn vinh mặt trăng là em thì vừa là muốn gần gũi, giao tiếp để giải thích, vừa là một cách ngông cuồng. Bốn câu thơ tiếp theo càng làm rõ sự ngông của Tản Đà:

Cung quế đã ai ngồi chưa?
Cành đa xin chị nhớ lên chơi

Tính ngông thật ra là một cách tiếp cận với cuộc sống, một cách thể hiện sự chán ngán, bất mãn với thời đại. Chỉ có người yêu đời sâu đậm, sống cuộc sống một cách nồng nàn mới cảm thấy chán chường trước thế giới đang rối ren, u ám như thế. Câu 3 của bài thơ là một câu hỏi, sau đó là một đề nghị. Nếu chưa có ai ngồi cùng chị, chị cũng buồn và cô đơn lắm, vậy hãy để em lên chơi cùng, em sẽ làm chị vui và cũng giảm bớt cảm giác cô đơn. Từ đây mà có thái độ ngông ngầu! Mong chị đừng từ chối, vì em có những lý do của riêng mình đây này:

Có bạn, tri kỷ
Cùng gió, cùng mây, mới thấy vui.

Lời thuyết phục của thi nhân thật sự hiệu quả. Nhưng trong sự thuyết phục để thoát khỏi thế gian ấy, chúng ta có thể nhìn thấy một tâm hồn cô đơn, buồn bã của thi sĩ. Với tính cách đa tình, thi nhân luôn khao khát có một tri kỷ, nhưng trong cuộc sống thường 'Không biết bạn tri kỷ ở đâu mà tìm'. Sự vui vẻ của thi nhân là sự vui vẻ khi có người chia sẻ, cùng cảm. Gió, mây thơ mộng có ý nghĩa gì nếu không có bạn bè? Mong muốn thoát khỏi thế gian, lánh đời ở đây thực ra là một cách thể hiện mong muốn được tương thân, tương ứng trong cuộc sống của Tản Đà. Và cách thể hiện ấy là ngông ngầu. Và còn nữa, thi nhân còn mơ mộng về tương lai:

Rồi mỗi năm vào rằm tháng tám
Cùng nhau nhìn xuống thế gian cười

Với sự lãng mạn không ngừng, tưởng tượng về viễn cảnh 'tựa nhau' cùng chị Hằng, đó thực sự là sự ngông cuồng lên đến đỉnh điểm. Tác giả để từ 'cười' ở cuối bài thơ làm nổi bật. Sự cười ở đây phản ánh niềm hạnh phúc khi mơ ước về việc thoát khỏi thế gian, rồi tự do thoát ra khỏi sự hiện thực. Cười cũng là cách diễn đạt sự chế nhạo, khinh miệt cuộc sống đầy những nỗi đau, sự cô đơn ở dưới kia. Cười là một thách thức. Cười là sự ngông ngầu.

Bài thơ tuân thủ theo khuôn mẫu của thể loại bài thất ngôn bát cú Đường luật cổ điển. Nhưng cảm xúc tự nhiên, không bị ràng buộc, đã tự nảy sinh ra những từ ngữ giống như lời nói hàng ngày: 'buồn lắm chị Hằng ơi', 'em nay chán nửa rồi', 'có ai ngồi đây chưa', 'xin chị nhắc lên chơi', 'thế mới vui', 'tựa nhau trông xuống thế gian cười'; sử dụng ngôn từ (chị - em) tự nhiên, không phô trương và biểu cảm đa dạng (ơi, rồi, đó chưa, xin, thế mới). Việc mơ ước về việc lên tiên, thoát tục là một đề tài quen thuộc trong thơ cổ, nhưng ở đây, điều quen thuộc đó đã được làm mới bằng cách sử dụng giọng điệu, lời văn.

Sự ngông ngầu của Tản Đà trong bài thơ này thể hiện một hình thức ứng xử phản ánh tinh thần của nhà nho tài tử trong văn học truyền thống. Tuy nhiên, như chúng ta đã thấy, sự ngông ngầu đó cũng là cách Tản Đà thể hiện tinh thần đối đầu với xã hội của chúng ta vào những năm đầu của thế kỷ XX, thể hiện một cảm xúc mới, cá tính đa mặt, phóng túng. Việc biến ước mơ thành hiện thực trở thành sự ngông ngầu, điều này thực sự là đặc trưng của Tản Đà.

""""-HẾT BÀI 1"""""

Các bạn cần khám phá thêm các bài văn mẫu đặc sắc như: Cảm nhận về tâm trạng của Tản Đà qua bài thơ: Muốn làm thằng Cuội hoặc Cảm nghĩ của mình về tâm sự và tính ngông của Tản Đà qua bài Muốn làm thằng Cuội để củng cố kiến thức về Ngữ Văn của mình.

2. Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà, mẫu số 2:

Sau hơn mười năm bước vào thế kỷ XX, thời kỳ hiện đại hoá, văn học nước ta trải qua giai đoạn chuyển biến sôi động. Các nhà văn dũng cảm thay đổi cả nội dung và hình thức văn chương, kết hợp truyền thống với cách tân, sáng tạo ra những tác phẩm độc đáo. Tản Đà là một trong những người mở đầu cho dòng văn chương này. Bài thơ Muốn làm thằng Cuội là một trong những tác phẩm nổi bật của ông. Điều đặc biệt là bài thơ này không chỉ là ước mơ kì lạ mà còn chứa đựng nhiều câu hỏi thú vị, hấp dẫn.

Mặc dù là thơ thất ngôn bát cú theo luật thơ Đường và được viết bằng chữ Nôm, nhưng Muốn làm thằng Cuội mang một hồn thơ, một giọng điệu khác biệt. Với ngôn từ nhẹ nhàng, thanh thoát kết hợp cùng tính ngông ngạo, hóm hỉnh, bài thơ này phản ánh tinh thần lãng mạn và tự do của Tản Đà.

Hai dòng thơ đầu tiên là lời than thở buồn của một thi sĩ, một con người trên trần thế:

Buổi tối thu u ám, chị Hằng ơi!
Trần thế em nay chán nửa rồi,

Điều đặc biệt rõ ràng là việc sử dụng hai đại từ nhân xưng 'chị' và 'em' rất duyên dáng. Thi sĩ nhân cách hóa vầng trăng, sau đó chuyển sang gọi trăng là Hằng (theo cách mà nhiều thi sĩ xưa gọi là Hằng Nga - ả Hằng), kèm theo việc xưng mình là 'em', tạo ra một mối quan hệ bất ngờ, thân mật và dân dã, đúng là mối quan hệ lý tưởng để chia sẻ nỗi buồn. Nỗi buồn của nhà thơ được thể hiện một cách trực tiếp thông qua hai từ biểu cảm buồn và chán. Buồn trong đêm thu là một tâm trạng quen thuộc đối với các văn nhân và nghệ sĩ từ lâu. Trong khi đó, tâm trạng 'chán nửa rồi' không chỉ đơn thuần là buồn về mùa thu mà còn là sự chán chường của một tâm hồn bị gò ép bởi cuộc sống bi thảm và những ẩn ức về tình trạng đất nước. Trong đêm u ám đó, thi sĩ Tản Đà cảm thấy cô đơn và bất mãn, mong muốn có ai đó để chia sẻ. Có lẽ vì không tìm thấy người phù hợp, ông đã quay mặt lên trời, về phía mây và trăng sao. Trong không gian vô tận của bầu trời đêm, có thể là mặt trăng đã trở thành tri kỷ. Trăng sáng bóng, tròn trịa, phúc hậu và gợi cảm. Dưới ánh sáng của nó, thi sĩ đã thấy một hình ảnh mỹ miều, một người phụ nữ có thể trở thành bạn tri kỷ. Thi sĩ gọi trăng là 'chị' - 'chị Hằng', tôn kính người đối thoại là 'chị', nhận mình là 'em', đều được thể hiện một cách khéo léo và tinh tế trong ý thơ.

Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà, mẫu văn tuyển chọn

Bốn câu tiếp theo trở thành lời ước nguyện, mong ước biến thành giấc mơ độc đáo:

Ai đã ngồi dưới cung quế chưa?
Cành đa kêu gọi chị hãy đến chơi.
Có bầu có bạn, đủ để vui thôi,
Cùng gió, cùng mây, mới thấy hạnh phúc.

Dù vi phạm luật bố cục và đối xứng của Đường thi, bốn câu này vẫn chứa đựng ngôn từ trôi chảy, ý nghĩa sâu sắc, và tinh thần thơ tự nhiên. Đây là sự kết hợp độc đáo giữa hai câu thực và hai câu luận, tạo nên những dòng thơ đầy ước mơ và dự cảm.

Có thai, có bạn, đủ hạnh phúc,
Chỉ cần có gió, có mây, đã thấy vui rồi.

Trong vòng tay của gió, người ta tìm thấy niềm vui. Mây trắng nở rộ giữa bầu trời xanh, và tâm hồn nhẹ nhàng như cánh chim. Cuộc sống trần thế trở nên vô nghĩa, chỉ khiến ta khao khát một nơi bình yên, nơi mà ta có thể ôm trọn bầu trời.

Nối vòng tay thân thương bên những đá và cây cỏ, tìm kiếm dấu vết của người tri kỉ. Nỗi nhớ ngập tràn trong tim, nhưng người tri kỉ ấy đã biến mất đâu đây?

Giấc mơ không ngừng rộn ràng trong tâm hồn. Kiếp sau, ta mong ước được tự do bay lượn như đôi chim nhạn, trên bầu trời rộng lớn.

Dưới ánh trăng thanh mát, hãy buông lỏng tâm hồn. Để cho những khát vọng bay cao, như lùm chim nhạn tung cánh trên bầu trời xanh.

Trong mơ, ta là thằng Cuội, bay lượn giữa bầu trời, bên cạnh chị Hằng Nga và những đám mây hồng. Nỗi buồn tan biến, thế gian trở nên mênh mông và đẹp đẽ hơn bao giờ hết!

Mỗi dịp rằm tháng tám, ta tựa nhau ngắm nhìn cuộc sống, cười trên cao. Nỗi buồn trở nên nhẹ nhàng hơn, và tâm hồn như được an lành giữa bầu trời.

Trong đêm trung thu, trăng sáng lung linh, ta ngồi bên chị Hằng Nga, ngắm nhìn thế gian từ trên cao, và cười. Cười vì ta đã đạt được ước mơ, xa lánh cuộc sống vật chất để tìm thấy niềm vui sâu thẳm trong lòng.

Muốn làm thằng Cuội là biểu đạt tâm trạng của một con người muốn thoát khỏi xã hội hiện tại, muốn tìm kiếm niềm vui và sự tự do trên cung trăng. Đó là một giấc mơ đẹp đẽ, ngạo nghễ, lãng mạn, thể hiện qua những từ ngữ và hình ảnh sâu sắc của Tản Đà.

3. Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà, mẫu số 3:

Tản Đà (1889-1939), tên thật Nguyễn Khắc Hiếu, một nhà văn, nhà thơ, và nhà viết kịch nổi tiếng. Bút danh 'Tản Đà' là biểu tượng cho tình yêu quê hương, kết nối núi Tản Viên và sông Đà. Ông là ngôi sao sáng của văn đàn Việt Nam đầu thế kỷ XX, với tinh thần sáng tạo và cá tính mạnh mẽ. Thơ của ông, đặc biệt là bài 'Muốn làm thằng Cuội', mang đậm phong cách ngông nghênh, lãng mạn.

Bài thơ 'Muốn làm thằng Cuội' xuất hiện năm 1916 trong tập Khối tình con. Sử dụng thể thất ngôn bát cú Đường luật, nhưng lại có những đổi mới trong cảm xúc và ngôn từ, phản ánh tâm trạng của tác giả trong một thời đại mới. Bài thơ mang giọng điệu suồng sã, ngọt ngào, kết hợp hóm hỉnh lãng mạn và sự phóng túng.

Tản Đà muốn trở thành thằng Cuội để thoát khỏi cuộc sống trần tục, sống trên cung trăng. Ngay từ nhan đề, ta đã cảm nhận sự khác biệt và hấp dẫn. Bài thơ là sự kết hợp tinh tế giữa lãng mạn và ngông nghênh, đồng thời thể hiện mong muốn bất tận của con người.

'Đêm thu buồn lắm người ơi!
Trần thế này em chán đời thật rồi'

Bài văn Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà

Lời thơ tràn ngập như những cảm xúc than thở, khao khát được chia sẻ với ai đó trong cuộc sống hàng ngày. Ta gặp hai từ ngữ 'người', 'em' mà tác giả sử dụng, tạo nên sự gần gũi, thân thiết. Điều này tạo nên một âm thanh êm dịu, truyền cảm.

Tiếp theo là bốn câu ước ao:

'Ai đã ngồi trên cung trăng chưa?
Chị Hằng ơi, nhớ đưa ta lên đùa.
Có bạn, có bầu, can chi tủi,
Với gió, với mây, thế mới vui.'

Ở bốn câu này, mặc dù bố cục và đối xứng Đường thi không đúng, nhưng vẫn thấy sự sáng tạo trong ngôn từ và cách thể hiện tâm trạng của Tản Đà. Tác giả thể hiện ước mơ của mình và mong ước đó trở thành hiện thực. Từ 'cung trăng', 'cành đa' là những biểu tượng của một giấc mơ đẹp. Và trong hai câu kết, tác giả mô tả cảm giác phưu lưu trên cung trăng cùng mây gió, mang đến niềm vui thú vị.

Ở hai câu cuối, có sự bất ngờ lớn:

'Mỗi rằm tháng tám năm nào,
Chúng ta tựa nhau ngắm trần gian cười.'

Trung thu là đêm vui của mỗi gia đình, khi mọi người tụ họp ngoài trời, ngắm trăng cùng nhau. Nhưng nhà thơ lại khác, ngồi trên cung trăng, nhìn xuống thế gian, cười lạ lùng. Có lẽ ông cười vì đã thấy hết mọi chuyện, hoặc chỉ đơn giản là tự mình thấy ngộ nghĩnh với ý tưởng của mình.

Qua bài thơ 'Muốn làm thằng Cuội', ta thấy sự ngông của ông và lòng chán ghét với thế gian. Ông muốn thoát khỏi đó, lên cõi tiên, và sống trong giấc mơ của mình. Bài thơ cũng thể hiện sự đổi mới trong thơ ca Việt Nam.

4. Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà, mẫu số 4:

Tản Đà, một tài năng văn học của Việt Nam, là điểm nối giữa hai thời kỳ văn học. Bài thơ Muốn làm thằng cuội thể hiện lòng chán nản sâu sắc và mong muốn thoát khỏi thế giới hiện thực. Đồng thời, nó cũng mang tính đổi mới trong thơ ca của ông.

Nhan đề bài thơ rất đặc biệt khi tác giả sử dụng từ 'muốn' để diễn đạt khát vọng chuyển đổi không gian sống và muốn trở thành chú Cuội. Điều này thể hiện sự ngông nghênh và đa tình của nhà thơ.

Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi, trần thế em nay chán nửa rồi.

Trong thế giới tầm thường và giả dối, tác giả tìm đến chị Hằng để tâm sự, thể hiện sự cô đơn và lạc lõng giữa cuộc sống. Điều này cho thấy sự trống trải, cô đơn của tác giả.

Tác giả ao ước thoát khỏi cuộc sống trần thế bằng cách lên cung trăng làm bạn với chị Hằng. Cuộc đối thoại trong giấc mơ thể hiện sự thơ mộng và tình tứ, đồng thời phản ánh cái tôi ngông ngạo của tác giả.

Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà một cách súc tích

Mở rộng tưởng tượng, tác giả tưởng mình ngồi trên cung quế, vui đùa với chị Hằng. Nơi này, tác giả thoát khỏi nỗi buồn nhờ có chị Hằng ở bên: 'Có bầu có bạn can chi tủi/ Cùng gió, cùng mây thế mới vui'.

Hai câu cuối thể hiện mong muốn mãi ở cung quế. 'Cứ mỗi năm' diễn tả thời gian lặp đi lặp lại, phản ánh mong muốn không rời xa nơi này. Ở đó, tác giả cùng chị Hằng 'Tựa nhau trông xuống thế gian cười', nụ cười có thể hiểu theo nhiều cách, nhưng đều phản ánh nỗi sầu và khát khao thoát khỏi thực tại.

Bài thơ tuân thủ thể thất ngôn bát cú nhưng không gò bó, tự do trong ý thơ và phóng khoáng trong biểu đạt, mang dấu ấn riêng của tác giả.