Mẫu 1
Lời giải chi tiết:
Tây Tiến là một bài thơ đặc sắc của nhà thơ Quang Dũng, được biết đến như một tác phẩm văn học lịch sử quan trọng. Tác phẩm này đã được đưa vào chương trình Ngữ văn THPT để giáo dục và truyền đạt tinh thần anh hùng của người lính Tây Tiến trong cuộc kháng chiến bảo vệ độc lập và tự do của Tổ quốc.
Tác giả đã truyền đạt được tâm hồn, tình cảm của mình thông qua những từ ngữ đặc sắc, mang tính biểu cảm cao và ý nghĩa sâu sắc. Đoạn thơ thứ 3 trong bài “Tây Tiến” đã khắc họa được chân dung anh hùng, tinh thần quả cảm và kiên định của người lính Tây Tiến trên đường hành quân và chiến đấu.
Trong môi trường khắc nghiệt của chiến trường, người lính Tây Tiến không chỉ phải đối mặt với sự khó khăn, thiếu thốn mà còn phải đương đầu với nguy hiểm từ kẻ thù. Câu thơ “Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc” đã thể hiện rõ nỗi khắc nghiệt, gian khổ và chí khí của đội quân Tây Tiến.
Đoàn binh Tây Tiến được miêu tả với những từ ngữ mạnh mẽ như “quân xanh màu lá dữ oai hùm”, tô điểm thêm nét anh hùng, tinh thần quyết đoán và dũng cảm của người lính. Mặc dù đối diện với sự nguy hiểm, thiếu thốn nhưng họ vẫn không từ bỏ, quyết tâm bảo vệ đất nước, tự do và độc lập cho Tổ quốc.
Bài thơ cũng vẽ lên hình ảnh những giấc mơ, những khao khát lớn lao của người lính Tây Tiến. Dù ở trong môi trường chiến tranh, họ vẫn không ngừng mơ về những hình ảnh đẹp của quê hương, biên cương và Hà Nội thanh bình, lãng mạn. Tâm hồn lãng mạn, tình yêu quê hương trong bài thơ được thể hiện qua những câu thơ sâu lắng và ý nghĩa.
Đoạn thơ cuối cùng tôn vinh tinh thần hi sinh cao cả của người lính Tây Tiến khi họ hy sinh vì đất nước. Sự hi sinh không chỉ là nằm trong lòng đất mà còn là lẽ sống, niềm tự hào của mỗi người lính, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc yêu thương.
Bài thơ “Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng không chỉ là một tác phẩm văn học nghệ thuật mà còn là biểu tượng cho tinh thần đoàn kết, quyết tâm và dũng cảm của những người lính anh dũng trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.
“Anh Vệ quốc quân ơi, Sao mà yêu anh thế!”
(Cá nước năm 1947, Tố Hữu).
Mẫu số 2
Lời giải chi tiết:
Quang Dũng là một nghệ sĩ rất đa tài. Ông có thể vẽ tranh, làm thơ, và sáng tác nhạc. Thơ ca của Quang Dũng nổi bật với một tâm hồn lãng mạn, hào hoa, thắm đượm nghĩa tình và tinh thần dân tộc. Bài thơ Tây Tiến là một trong những tác phẩm thể hiện điều đó.
Ban đầu bài thơ có tựa đề “Nhớ Tây Tiến”. Sau này, “nhớ” đã được bỏ đi, chỉ còn lại “Tây Tiến” vì Quang Dũng cảm thấy bài thơ đã tỏ ra đầy nỗi nhớ rồi, và người đọc sẽ cảm nhận được điều đó. Bài thơ ra đời trong những năm không thể nào quên, từ một môi trường sống và chiến đấu không thể nào quên của cuộc đời người lính.
Bài thơ được viết vào năm 1948 tại Phù Lưu Chanh (Hà Tây), khi ông đã chuyển đến đơn vị mới và nhớ về đơn vị cũ là đoàn quân Tây Tiến. Bài thơ thể hiện sự nhớ nhung của tác giả về ký ức với thiên nhiên Tây Bắc và đơn vị cũ của mình. Trong tác phẩm, hình tượng những người lính Tây Tiến được thể hiện rõ ràng trong đoạn thơ thứ 3 của bài thơ:
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
...
Sông Mã gầm lên khúc độc hành!
Đoàn quân Tây Tiến nơi lưu giữ trong trái tim Quang Dũng những tư tưởng tốt đẹp nhất của thời thanh xuân là đơn vị được thành lập năm 1947, Quang Dũng là đại đội trưởng. Đoàn quân này có nhiệm vụ phối hợp với bộ đội Lào bảo vệ biên giới Việt – Lào. Các chiến sĩ trong đội quân chủ yếu là những học sinh, sinh viên, dân lao động thành thị thuộc mọi ngành nghề khác nhau, hợp thành một đội quân rất đoàn kết. Cuộc sống trên chiến trường gian khổ, thiếu thốn vô cùng, nhưng trong họ vẫn tỏa sáng phẩm chất anh hùng cụ Hồ với tinh thần lãng mạn, lạc quan, không sợ gian khổ. Hình tượng người lính Tây Tiến xuất hiện với một vẻ đẹp mạnh mẽ:
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Hình ảnh “không mọc tóc” nêu lên sự khắc nghiệt của hoàn cảnh sống và chiến đấu của các chiến sĩ Tây Tiến nhưng cũng thể hiện sự mạnh mẽ, kiên cường. Hình ảnh “Quân xanh màu lá” đối lập với “Không mọc tóc”, “quân xanh” – 'dữ oai hùm” gợi lên vẻ hùng mạnh, mạnh mẽ vì căn bệnh sốt rét. Tuy nhiên, từ bên trong họ vẫn tỏa ra vẻ mạnh mẽ như những con hổ trong rừng sâu, làm nổi bật tính cách dũng cảm của người lính.
Sự mạnh mẽ còn được thể hiện qua ánh mắt. “Mắt trừng” chính là ánh mắt mạnh mẽ, đầy ánh sáng, mang theo giấc mơ vượt qua biên giới. Họ rất dũng cảm, kiên trì, đứng trước khẩu súng của quân địch vẫn kiêu hãnh, nhưng vẻ đẹp lãng mạn vẫn hiện rõ, sâu sắc trong tâm hồn họ: “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”, Quang Dũng đã dùng những từ ngữ trang trọng khi nói về vẻ đẹp của các cô gái Hà Nội: bên trong vẻ mạnh mẽ, kiên cường, là trái tim, là tâm hồn khao khát cuộc sống:
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Thơ sử dụng những từ ngữ “áo bào” để nói về vẻ đẹp mạnh mẽ của sự hy sinh: nhìn thấy cái chết của bạn bè trên chiến trường, là sự hy sinh quý trọng của những anh hùng chiến trận. Từ ngữ kiềm chế: “anh về đất” giảm đi nỗi đau khi nói về cái chết của người lính Tây Tiến. Biện pháp mạnh mẽ: “Sông Mã gầm lên khúc độc hành” để nói lên rằng thiên nhiên đã sáng tác nên một khúc nhạc hùng tráng để tiễn người lính Tây Tiến. Người lính Tây Tiến ra đi với bản nhạc vĩnh hằng.
Bằng những câu thơ bi mà không lụy, đoạn thơ này khắc họa chân dung người lính từ bên ngoài đến bên trong, đặc biệt là tính cách mạnh mẽ lãng mạn. Những con người này đã tạo ra vẻ đẹp hào khí của một thời. Họ mang tính cách chung của người lính cụ Hồ.
Bài thơ là một ca khúc hùng tráng và lãng mạn về hình ảnh người lính Tây Tiến trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. Mặc dù gian khổ, thiếu thốn, nhưng vẻ đẹp anh hùng mạnh mẽ, lãng mạn vẫn tỏa sáng.
Mẫu 3
Lời giải chi tiết:
Quang Dũng, một nghệ sĩ đa tài với hồn thơ phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa, đã viết về những người lính Tây Tiến và xứ Đoài quê mình trong các sáng tác đặc sắc nhất của mình, như bài thơ Tây Tiến. Bài thơ này được sáng tác bằng bút pháp lãng mạn, sáng tạo về hình ảnh và ngôn ngữ, bộc lộ sâu sắc nỗi nhớ da diết của tác giả về những người lính Tây Tiến anh dũng và núi rừng miền Tây hùng vĩ, mĩ lệ.
Bài thơ được in trong tập thơ “Mây đầu ô” (xuất bản năm 1986) nhưng trước đó đã được bao thế hệ người yêu thơ truyền tay tìm đọc. Quang Dũng đã viết bài thơ này từ năm 1948 tại làng Phù Lưu Chanh khi ông đã rời khỏi đoàn quân Tây Tiến chuyển sang hoạt động tại một đơn vị khác. Đơn vị quân đội Tây Tiến được thành lập năm 1947 có nhiệm vụ phối hợp với bộ đội Lào bảo vệ biên giới Việt Lào, đánh tiêu hao sinh lực Pháp tại Thượng Lào và miền Tây Bắc bộ Việt Nam.
Bài thơ nhấn mạnh sự gắn bó của Quang Dũng với đơn vị cũ, toàn bộ là một nỗi nhớ sâu sắc.
Bài thơ được chia thành 4 đoạn, mỗi đoạn tạo ra một khung cảnh đặc trưng, từ khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, dữ dội đến những kỉ niệm về tình quân dân và chân dung người lính Tây Tiến, cuối cùng là lời thề gắn bó với Tây Tiến và miền Tây.
Trong đó, đoạn thứ ba tập trung vào chân dung người lính, kết thúc bằng những câu thơ trang trọng, hào hùng nhưng vẫn lưu lại nỗi nhớ thương không hạn chế.