Phân Tích Bốn Khổ Thơ Đầu Bài Thơ về Tiểu Đội Xe Không Kính

Chia sẻ về Bốn Khổ Thơ Đầu Bài Thơ về Tiểu Đội Xe Không Kính của Phạm Tiến Duật

Văn Bản Mẫu Bình Giảng Bốn Khổ Thơ Đầu Bài Thơ về Tiểu Đội Xe Không Kính

Bài Tập:

'Những đoàn quân trùng trùng tụ tập' mà nhà thơ Phạm Tiến Duật mô tả trong bài thơ Trường Sơn Đóng, Trường Sơn Tây là đám đông đông đảo, từ hàng ngàn đến hàng vạn thanh niên, thanh nữ Việt Nam hùng dũng bước ra trận với tinh thần 'Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước'.

Từ nơi em gửi đến nơi anh
Những đoàn quân trùng trùng bước ra trận
Như tình yêu nối lời vô tận
Đông Trường Sơn, nối Tây Trường Sơn...

'Những đoàn quân trùng trùng bước đi' mà nhà thơ Phạm Tiến Duật mô tả trong bài thơ Trường Sơn Đóng, Trường Sơn Tây là đám đông đông đảo, từ hàng ngàn đến hàng vạn thanh niên, thanh nữ Việt Nam hùng dũng ra trận với tinh thần 'Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước' trong thời kỳ chống Mỹ, trong đó có những tiểu đội xe không kính trên con đường mòn Hồ Chí Minh.

Những dòng thơ về đội xe không kính của Phạm Tiến Duật, năm 1969, vẫn in sâu trong tâm hồn độc giả, hơn 30 năm trôi qua. Không khí chiến trường và tinh thần quả cảm của những chiến sĩ vận tải quân sự vẫn hiện hữu trong từng khổ thơ. Đầu thơ mạnh mẽ, hùng vĩ, như một bản hát anh hùng:

Không có kính, vì xe không kính. Bom giật, đạn rung, kính vỡ tan.

Hai câu đầu như là một cuộc đối thoại tự nhiên của lính. Chiếc xe vận tải, mặc dù có kính, nhưng trong cơn bão bom đạn, 'kính vỡ tan'. Ngôn ngữ 'không có... không phải... không có', 'bom giật, bom rung' làm nổi bật âm nhạc hùng tráng của thơ, mô tả khung cảnh ác liệt của chiến trường. Vần thơ hiện lên hình ảnh những chiếc xe vận tải quân sự bị thương tật, và những chiến sĩ dũng cảm, giàu kinh nghiệm trong cuộc chiến.

Tư thế chiến đấu đẹp như tranh:
Ung dung buồng lái, ta hồn nhiên nhìn xuống đất, ngắm bầu trời, và nhìn thẳng phía trước.

Việc ngồi 'ung dung' chủ động tại tình thế, đôi mắt nhìn rộng lớn giữa chiến trường: 'Nhìn xuống đất, nhìn lên trời, nhìn thẳng'. Nhịp thơ 2/2/2 với từ khóa 'nhìn' vô cùng tinh tế tái hiện một tư thế chiến đấu đầy đẳng cấp, hùng vĩ của lính trẻ dưới cơn mưa bom bão của đối thủ Mỹ.

Khổ thơ thứ hai mở ra một không gian lớn, những con đường chiến lược mở rộng trước mắt.

'Nhìn thấy gió...', 'nhìn thấy con đường...', sau đó 'nhìn thấy sao trời...'; những từ ngữ này thực sự tuyệt vời trong việc mô tả tiểu đội xe không kính, di chuyển mạnh mẽ trên chiến trường. Xe không kính, đi như tên bắn, khiến cho 'gió thổi vào mắt như đắng'. Từ 'đắng' chuyển đổi cảm giác một cách tài tình. Sao trời và hình ảnh cánh chim mà người chiến sĩ 'nhìn thấy' hình như 'đang lao vào buồng lái' thể hiện tốc độ phi thường của tiểu đội xe không kính ra trận, vượt qua mọi khó khăn trong đêm và ngày, trên mọi địa hình gian khổ.

Nhìn thấy gió thổi vào mắt, chát chúa
Nhìn thấy con đường mở rộng, dẫn vào trái tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như họa sĩ vẽ nét đẹp trong buồng lái.

Sau cơn gió 'xoa mắt chát chúa' là lớp bụi. Bốn từ 'ừ thì có bụi' như âm thanh 'mặc kệ' vang lên, biểu hiện thái độ sẵn lòng chấp nhận. Bụi làm cho những mái tóc xanh trở thành 'mái tóc bạc như người già'. 'Khuôn mặt bùn' cũng không cần phải làm sạch ngay. Cách hút thuốc một cách 'phì phèo', tiếng cười hạnh phúc là những chi tiết hóm hỉnh thể hiện tâm hồn lạc quan, trong sáng, yêu đời của tiểu đội xe không kính:

Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phủ mái tóc bạc như người già,
Chưa cần rửa, thong thả hút điếu thuốc
Nhìn nhau khuôn mặt bùn, cười thả ga.

Tiểu đội xe không kính đã chinh phục trong bối cảnh 'bom giật bom rung', đã trải qua nhiều thách thức, vô cùng khó khăn, nhưng họ vẫn tiếp tục hành quân trong cơn mưa. Hai dòng thơ liên tiếp như giọng nói của lính phô trương mọi thách thức:

- Không có kính, ừ thì có bụi,
- Không có kính, ừ thì áo ướt đẫm.

Mưa rừng trút xuống, chiếc xe không kính lại một lần nữa trải qua gian khổ khó diễn đạt: 'Cơn mưa tuôn, mưa như trời'. Trong cảnh khó khăn, những chiến sĩ vẫn dũng cảm tiến về phía trước, hỗ trợ chiến trường ở miền Nam:

Không có kính, ừ thì áo ướt,
Mưa tuôn, mưa xối như trời
Chưa cần đổi, lái hàng trăm dặm nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.

Thơ là biểu hiện tinh tế về con người và thời kỳ. Những chiến sĩ lái xe can trường, lạc quan và yêu đời, là biểu tượng cho tinh thần anh hùng của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc chiến chống Mỹ. Tiểu đội xe không kính là hình ảnh quyết liệt, trẻ trung và hồn nhiên giữa những thử thách và nguy hiểm trên con đường chiến lược Trường Sơn.

Đoạn thơ này thể hiện sức mạnh nghệ thuật đặc sắc. Câu thơ mang đậm chất văn xuôi, hiện thực hóa 'tinh thần lính' thời kỳ đầy máu lửa. Ngôn từ, biểu tượng về chiếc xe không kính, tư thế lái xe, cái nhìn, mái tóc, nụ cười,... là những hình ảnh tuyệt vời diễn đạt vẻ anh hùng của tiểu đội xe không kính. Bom, gió, bụi, mưa được nhà thơ mô tả sắc nét về khó khăn, ác liệt của chiến trường. Trong bối cảnh đó, hình ảnh tiểu đội xe không kính trỗi dậy mạnh mẽ, hùng vĩ, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.

""""--KẾT THÚC""""---

Trên đây là đoạn Tổng kết bốn khổ thơ đầu bài thơ về tiểu đội xe không kính phần tiếp theo. Các em hãy sẵn sàng trả lời câu hỏi từ Sách Giáo Khoa, Phân tích Bài thơ về tiểu đội xe không kính, và thảo luận về Suy nghĩ của mình về hình ảnh những chiến sĩ lái xe trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính để nâng cao kiến thức về môn học Ngữ Văn lớp 9.