Phân tích cảm xúc đau lòng khi đọc bài thơ Bác ơi

Đề bài: Phân tích cảm xúc đau lòng khi đọc bài thơ Bác ơi

Phân tích cảm xúc đau lòng khi đọc bài thơ Bác ơi
 

I. Kế hoạch Phân tích cảm xúc đau lòng khi đọc bài thơ Bác ơi (Chuẩn)

1. Giới thiệu

- Giới thiệu về tác giả và tác phẩm.
- Mở đầu vấn đề cần phân tích.

2. Phần thân bài

a. Đoạn thơ đầu tiên:
- 'Trong những ngày tang thương, trời mưa tuôn như nước mắt':
+ Diễn đạt nỗi đau đớn, cảnh tang thương khi đưa Bác về với cõi vĩnh hằng, sự đau thương và nỗi buồn chảy dài như cơn mưa không ngừng.

b. Đoạn thơ thứ hai:
- Tố Hữu lang thang qua những góc khu nhà sàn, hy vọng tìm thấy dấu vết quen thuộc của Bác: 'đường sỏi quen', 'thang gác', chiếc chuông treo trước cửa.
- Nhưng chỉ còn lại hình ảnh 'Phòng lặng, rèm buông, ánh đèn tắt!'. Nơi quen thuộc giờ trở nên lạ lẫm, trống trải vì đã không còn sự chăm sóc, quan tâm của người quen. Điều này khiến người ở lại càng thêm buồn bã, đau đớn không tả.

c. Đoạn thơ thứ ba:
- 'Bác đã ra đi, chẳng thể tin được Bác ơi!', nhà thơ không thể chấp nhận sự thực trước mắt, không tin rằng người cha lão của dân tộc lại từ bỏ cuộc sống.
- Trong khi 'Mùa thu bình yên, nắng vàng trời', miền Nam đang bước vào kỳ chiến thắng, ngày giải phóng không xa, chỉ đợi chờ 'Rước Bác về và thăm, thấy Bác cười'. Nhưng Bác lại ra đi trước, không đợi được ngày hạnh phúc của dân tộc.
=> Sự tươi đẹp và hy vọng từ chiến trường miền Nam tăng thêm nỗi đau, tiếc nuối trước sự mất mát của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.

c. Khổ thơ thứ 4:
- Bác đã ra đi, làm cho những trái cây mà Bác thường chăm sóc trở nên hoang phí, vô nghĩa, những quả bưởi vàng ngọt ngào, những đám hoa nhài không còn ai ngắm, ai ngửi.
- 'Bóng Bác đi sớm, bao lớp mây xám bao quanh hồ', sự tìm kiếm không hiệu quả và đầy tiếc nuối của nhà thơ trong từng từ ngữ 'còn đâu' đã làm xúc động tận đáy lòng người, đọng lại nỗi buồn sâu sắc.
- Những hình ảnh quen thuộc chỉ làm người ta trở nên bất lực, đau đớn và đầy xót xa.

3. Phần kết bài

Tổng kết cảm nhận.
 

II. Mẫu văn bản Phân tích cảm xúc đau lòng trong bài thơ Bác ơi (Chuẩn)

Khi nhắc đến Tố Hữu, chúng ta nghĩ đến một tác giả vĩ đại của văn học Việt Nam hiện đại, một nhà thơ chấp bút cho lý tưởng cộng sản, với 'một cuộc đời trọn vẹn với Cách mạng - Nghệ thuật - Tình yêu'. Thơ của Tố Hữu không chỉ làm nổi bật tính lịch sử mà còn tập trung vào nghệ thuật và nội dung sâu sắc. Bài thơ Bác ơi là một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông, phản ánh sự ra đi của Hồ Chủ tịch, mang đến đau thương và mất mát cho cả dân tộc. Xuân Diệu đã mô tả nó như 'bài điếu văn bi hùng bằng thơ', và đến ngày nay, nó vẫn gợi lại những cảm xúc chân thực về sự mất mát của Tố Hữu và nhân dân Việt Nam trước sự ra đi của Bác.

Sau cuộc tổng tiến công Mậu Thân 1968, miền Nam đang trải qua thời kỳ khó khăn trong lịch sử chiến tranh. Sự ra đi bất ngờ của Bác đã làm sốc cả đất nước, khi mà sự thống nhất giữa Bắc và Nam đang gần kề. Sự ra đi của Hồ Chủ tịch để lại niềm nuối tiếc không lẽ cho hàng triệu người Việt, trong đó có nhà thơ Tố Hữu. Ông, người luôn đồng lòng với cách mạng, trung thành với Đảng và nhân dân, đã viết bài thơ Bác ơi để tiễn đưa Bác và bày tỏ nỗi đau trong lòng. Bốn khổ thơ đầu tiên bộc lộ sâu sắc nỗi thương xót và tiếc thương của ông, cũng như của những người dân Việt trước mất mát của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

'Suốt mấy hôm qua đau tiễn đưa
Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa
Chiều nay con chạy về thăm Bác
Ướt lạnh vườn cau, mấy gốc dừa!'

Hai dòng thơ đầu tiên bày tỏ nỗi đau đớn, cảnh tang thương trong những ngày tiễn đưa Bác về nơi an nghỉ cuối cùng. Sự đau thương và nỗi buồn kéo dài không ngừng, làm cho không khí trở nên nặng trĩu và mất mát trở nên quá lớn đối với đất nước và nhân dân. Câu 'Đời tuôn nước mắt trời tuôn mưa' diễn đạt một cách xuất sắc cảm xúc đau đớn và mất mát. Sự ra đi của Bác không chỉ để lại nỗi đau trong lòng người Việt, mà còn làm cho cả vũ trụ trở nên buồn bã, trời mưa như đang chia sẻ nỗi đau trước sự ra đi của vị lãnh tụ vĩ đại.

'Con bước theo dấu chân quen
Đến bên thang gác, nhìn lên trời
Chuông kêu xua đi bóng hình nặng
Phòng buồn, rèm kín, tắt hết đèn!'

Bác đã rời đi, cảnh quan giản dị quen thuộc bỗng trở nên trống vắng. Tố Hữu dạo bước quanh khu nhà sàn, khao khát tìm lại những dấu vết, hơi thở của Bác. 'Con đến lối sỏi quen' Bác thường bước qua, 'thang gác' dẫn lên căn phòng Bác, và chiếc chuông treo trước phòng vẫn còn vang lên trong gió. Nhưng giờ đây, hình ảnh 'Phòng buồn, rèm kín, tắt hết đèn!' làm cho không gian trở nên hẻo lánh, trống trải, khiến người ta không khỏi cảm thấy cô đơn và buồn bã. Nơi quen thuộc giờ trở thành xa lạ, trống trải chỉ vì không còn người thân quen chăm sóc. Cảnh này khiến người ở lại tràn ngập trong nỗi buồn, đau xót.

'Bác đã ra đi, Bác ơi!
Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời
Miền Nam chiến thắng, mơ về ngày hội
Rước Bác vào thăm, thấy Bác cười'

Nỗi đau, tiếc thương trước sự ra đi của Bác được thể hiện rõ hơn trong khổ thơ thứ ba. Sau khi tìm kiếm bóng dáng quen thuộc mà không thấy, Tố Hữu không kiềm chế được nước mắt và nói lên cảm xúc nghẹn ngào rằng 'Bác đã đi rồi sao, Bác ơi!'. Những dòng thơ 'Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời' miêu tả không khí chiến thắng của miền Nam, nhưng mơ về ngày hội chưa tới, và ông hy vọng có thể 'Rước Bác vào thăm, thấy Bác cười'. Nhưng Bác đã rời đi trước, khiến cho niềm vui của dân tộc trở nên thiếu vắng, và nhà thơ Tố Hữu cảm nhận rằng sự đẹp đẽ và hy vọng của chiến trường miền Nam trở thành nguồn đau đớn và tiếc nuối trước sự ra đi của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Bài viết trình bày sự đau xót và nuối tiếc của tác giả khi đối mặt với sự ra đi của Hồ Chủ tịch. Để khám phá thêm về tác phẩm 'Bác ơi', mời các bạn tham khảo những bài viết Soạn bài Bác ơi và Cảm nhận về bài thơ Bác ơi của Tố Hữu.