Phân Tích Cấu Trúc 'Nam Quốc Sơn Hà - Bản Tuyên Ngôn Độc Lập Đầu Tiên.'
1. Giới Thiệu
- Mở đầu với vấn đề: Trong lịch sử Việt Nam, ngoài bản Tuyên Ngôn Độc Lập tại Quảng Trường Ba Đình, chúng ta còn biết đến hai văn bản khác được xem là tuyên bố độc lập của dân tộc: Nam Quốc Sơn Hà (Lý Thường Kiệt) và Bình Ngô Đại Cáo (Nguyễn Trãi).
- Giới thiệu vấn đề cần được thảo luận: Trong hai văn bản đó, Nam Quốc Sơn Hà (Lý Thường Kiệt) được coi là bản Tuyên Ngôn Độc Lập đầu tiên.
2. Nội Dung
* Tuyên Ngôn Độc Lập: Là bản văn chính luận được viết ra với mục đích tuyên bố với nhân dân cả nước và thế giới về sự độc lập và chủ quyền toàn vẹn của lãnh thổ cần được tôn trọng.
* Nam Quốc Sơn Hà (Sông Núi Nước Nam): Bản Tuyên Ngôn Độc Lập đầu tiên:
- Tuyên bố hùng vĩ về độc lập chủ quyền của đất nước: 'Nam Quốc... thiên thư' (Sông Núi Nước Nam... ở sách trời)
+ Việt Nam là một đất nước độc lập, với chủ quyền riêng, vua chính là đại diện tối cao cho dân tộc.
+ Ranhh giới bờ cõi của Nước Nam không chỉ được ghi nhận qua những trang sử hào hùng mà còn được ghi rõ ràng ở 'thiên thư' (sách trời).
=> Chân lý hiển nhiên: Sông Núi Nước Nam thuộc về vua Nam, thuộc về nhân dân Nước Nam.
+ Sử dụng từ 'đế' mà không sử dụng chữ 'vương': Nâng cao vị thế và tầm vóc của Nước Nam.
=> Thái độ tự hào, tự trọng dân tộc khi coi Nước Nam là một quốc gia ngang hàng với các nước phương Bắc, vua Nam đứng bằng vai với hoàng đế Trung Quốc.
- Ý chí quyết tâm bảo vệ đến cùng độc lập, chủ quyền ấy: 'Như hà... bại hư' (Cớ sao lũ giặc... tơi bời)
+ 'nghịch lỗ': Chỉ giặc xâm lược (kẻ đi ngược lại với lẽ phải, với đạo trời)
+ Lời cảnh báo mạnh mẽ: Bọn giặc dám xâm phạm vào bờ cõi và chủ quyền của Nước Nam sẽ gặp họa nặng nề.
=> Kết cục xứng đáng cho những kẻ vi phạm sách trời, vi phạm đấng linh thiêng, coi thường chân lý, lẽ phải.
=> Đòn tấn công mạnh mẽ đối với kẻ thù xâm lược, vừa khích lệ tinh thần yêu nước, vừa tăng cường ý thức trách nhiệm của nhân dân đối với Tổ Quốc.
3. Kết Luận
- Khẳng định giá trị của bản Tuyên Ngôn Độc Lập đầu tiên Nam Quốc Sơn Hà (Sông Núi Nước Nam).
- Nêu suy nghĩ, đánh giá cá nhân về tác phẩm.
Tham Khảo Bài Viết Mẫu: Nam Quốc Sơn Hà - Bản Tuyên Ngôn Độc Lập Đầu Tiên.
Nam Quốc Sơn Hà của tác giả Lý Thường Kiệt đã được biên soạn trong chương trình SGK Ngữ Văn Lớp 7 tuần học thứ 5. Bên cạnh Dàn ý bài Nam Quốc Sơn Hà - Bản Tuyên Ngôn Độc Đầu Tiên, để củng cố kiến thức về cách làm bài cảm nhận, phân tích về tác phẩm này, các bạn học sinh có thể tham khảo thêm những bài viết khác như: Chứng Minh Nhận Định: Nam Quốc Sơn Hà là Bài Ca Yêu Nước Hùng Tráng Chống Xâm Lăng..., Nam Quốc Sơn Hà - Bản Tuyên Ngôn Độc Đầu Tiên, Cảm Nhận Khi Đọc Bài Thơ Nam Quốc Sơn Hà, Tinh Thần Yêu Nước Trong Bài Thơ Nam Quốc Sơn Hà;...