Phân tích chân dung Thúy Kiều trong đoạn Chị em Thúy Kiều

Phân tích chân dung Thúy Kiều trong đoạn Chị em Thúy Kiều
 

1. Phân tích chân dung Thúy Kiều trong đoạn Chị em Thúy Kiều, mẫu 1:

Chân dung Thúy Kiều: Sau những câu thơ giới thiệu về hai chị em và vẻ đẹp đặc biệt của Thúy Vân, Nguyễn Du cho Thúy Kiều xuất hiện:

Kiều trở nên sắc sảo và mặn mà,
So với sắc tài, cô ấy vượt trội hơn:
Làn thu thủy như nét xuân sơn,
Hoa thua thắm liễu, hờn kém màu xanh.
Một hai nghiêng nước, nghiêng thành.
Sắc đẹp đòi hỏi một tài năng hơn họa hai.

Tương tự như khi mô tả Thúy Vân, nhà thơ vẫn sử dụng phong cách so sánh, ẩn dụ và ước lệ. Tác giả tập trung mô tả vẻ đẹp của đôi mắt, biểu tượng của tâm hồn và trí tuệ. Nét vẽ của nhà thơ tập trung vào sự tinh tế của trí tuệ, sự mặn mà của tâm hồn, thể hiện qua đôi mắt sáng, lấp lánh, linh hoạt; cũng như sự xuất sắc của lông mày thanh tú trên khuôn mặt trẻ trung.

Kiều toả sáng với vẻ đẹp phi thường, lộng lẫy, tạo nên sự hài hòa và êm đềm, nhưng đến mức làm cho tự nhiên phải đố kị, ghen ghét: hoa ghen, liễu hờn. Cảm xúc của tạo hóa đối với nhan sắc của Thúy Kiều được diễn đạt mạnh mẽ qua hai từ ghen và hờn, tạo ra sự đối chọi với vẻ đẹp của cô. Điều này chứng tỏ nhan sắc của Kiều vượt ra khỏi giới hạn của tưởng tượng, làm cho tự nhiên phải ganh ghét.

Vẻ đẹp của Thúy Kiều có sức lôi cuốn mạnh mẽ, khiến cho mọi thứ nghiêng nước nghiêng thành. Nó không thể được đánh giá bằng bất kỳ thang bậc nào khác, Kiều đứng đầu, xếp hạng số một. Câu thơ sắc đẹp đòi hỏi một tài năng vượt trội đã khẳng định sự xuất sắc độc đáo của vẻ đẹp của Kiều, không ai sánh kịp.

Thúy Kiều không chỉ là một biểu tượng nhan sắc, mà còn là một cô gái thông minh và tài năng:

Tính trời đã ban cho Kiều sự thông minh tự nhiên,
Với nghệ thuật thi họa, cô biến mọi điều thành những giai điệu ca ngâm.
Cung thần thường thức trên bậc ngũ âm,
Nghệ thuật của cô làm mất hút mọi đối thủ trong thế giới hội họa.
Khúc nhà tay lựa chọn từng nốt âm,
Một thiên tài được bày tỏ qua từng nét vẽ,
Một trí tuệ mà người khác chỉ có thể mơ ước.

Trí tuệ và tài năng của Thúy Kiều được Nguyễn Du đưa lên đỉnh cao, vượt lên mọi định kiến: tài năng tự nhiên, đa dạng, xuất sắc ở mọi lĩnh vực. Không cần phải chăm chỉ học hành, Kiều trở thành một người phụ nữ xuất sắc, một tài nữ hiếm có. Ngôn từ mạnh mẽ, táo bạo được sử dụng: vốn có, pha nghệ, đủ mùi, lầu, ăn đứt...

Tài năng đa dạng của Kiều đạt đến mức hoàn hảo theo quan niệm thẩm mỹ phong kiến, bao gồm cả nghệ thuật chơi đàn, nghệ thuật cờ, nghệ thuật sáng tác thơ và vẽ tranh. Đặc biệt, kỹ thuật chơi đàn của cô là ấn tượng, một nghệ sĩ vượt trội (ăn đứt) so với người khác. Mô tả tuyệt vời về tài năng của Kiều cũng là sự khen ngợi cho tâm hồn đặc biệt của cô. Bản nhạc Bạc mệnh mà Kiều sáng tác chính là biểu tượng của một tâm hồn đầy tình cảm và bi thương.

Vẻ đẹp của Kiều không chỉ là sự hòa quyện giữa vẻ ngoại hình, tài năng và tâm hồn. Tuy nhiên, tài hoa của Kiều không vượt xa khỏi quan niệm về tài năng của giới văn nhân, tài tử trong thời phong kiến.

""""""-KẾT"""""""-

Bài học nổi bật trong Bài 6 SGK Ngữ Văn 9 là Cảnh ngày xuân. Học sinh cần Soạn bài Cảnh ngày xuân, đọc trước nội dung và trả lời câu hỏi trong SGK.

Chúng tôi gợi ý Phân tích chân dung Thúy Kiều trong đoạn Chị em Thúy Kiều là bài tiếp theo. Các em cần chuẩn bị kỹ cho Soạn bài Chị em Thúy Kiều và phần Soạn bài Thúy Kiều báo ân báo oán để học tốt môn Ngữ Văn.

2. Phân tích chân dung Thúy Kiều trong đoạn Chị em Thúy Kiều, mẫu 2:

Sự thành công rực rỡ của kiệt tác Truyện Kiều của Nguyễn Du không chỉ ở nội dung sâu sắc và nhân văn, mà còn ở nghệ thuật 'ngụ cảnh tả tình' bậc thầy của nhà văn, thể hiện rõ nhất trong xây dựng chân dung nhân vật chân thực và đột phá. Điều này đặc biệt nổi bật trong đoạn trích 'Chị em Thúy Kiều', với chân dung nhân vật Thúy Kiều được xây dựng xuất sắc.

Trong đoạn trích này, Nguyễn Du không chỉ mô tả Thúy Kiều mà còn đưa ra nhận định, đánh giá thông qua việc so sánh và phân tích với Thúy Vân:

'Kiều thể hiện sự sắc sảo và mặn mà hơn
So với đề tài sắc, cô ấy nổi bật hơn'

'Ở đây, 'Sắc sảo' không chỉ là vẻ đẹp trí tuệ mà còn là sức hấp dẫn tinh tế của Thúy Kiều. Ngược lại, 'Mặn mà' là nét đẹp ngoại hình phong cách và đằm thắm. Vẻ đẹp của Thúy Kiều so với Thúy Vân rõ ràng mang đến chiều sâu và quyến rũ. Nhà thơ còn khẳng định sự vượt trội của Kiều bằng những từ ngữ như: 'càng', 'hơn'.

Ở đây, Nguyễn Du đã khéo léo sử dụng nghệ thuật đòi hỏi, mô tả Thúy Vân trước, lấy cô ấy làm bối cảnh để làm nổi bật vẻ đẹp của Thúy Kiều!

Vẻ đẹp của Thúy Kiều được Nguyễn Du mô phỏng:

'Dòng nước thu thủy, nét đẹp xuân sơn
Hoa kia ghen thua, thắm liễu hờn kém xanh'

Tác giả sử dụng hình ảnh ước lệ, tượng trưng như 'nước thu thủy' - biểu tượng của mùa thu, 'xuân sơn' - đỉnh núi mùa xuân.

Vẫn chọn thiên nhiên làm 'hoa', 'liễu' để so sánh với vẻ đẹp con người. Nguyễn Du tuy nắm bắt đến đặc điểm nhưng không chi tiết như khi mô tả Thúy Vân. Ông tập trung vào đôi mắt và vẻ thanh tân, tươi thắm của Thúy Kiều bằng nghệ thuật điểm nhãn.

Đôi mắt của Thúy Kiều so sánh như làn nước mùa thu long lanh, tinh khôi. 'Làn thu thủy' ẩn chứa vẻ đẹp nhan sắc và sự tinh tế, trí tuệ. Nguyễn Du kỹ thuật miêu tả ngoại hình đồng thời thể hiện vẻ đẹp tâm hồn. Đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn, như nước thu trong trẻo, ta nhìn thấy tâm hồn trong sáng của nàng Kiều!

Đôi mắt đẹp kết hợp với nét mày thanh nhẹ, tươi non như sắc núi xuân, tăng thêm vẻ quyến rũ. Thúy Kiều vượt lên trên vẻ đẹp của Thúy Vân, trở thành nguồn cảm hứng tuyệt vời, không thể so sánh! Theo câu thơ chữ Hán: 'Nghiêng nước nghiêng thành', Nguyễn Du nhấn mạnh sức mê hoặc của sắc đẹp, làm nghiêng thành, nước đổ của nàng Kiều.

Tuy nhiên, đối với Thúy Vân, thiên nhiên 'nhường', 'thua'. Ngược lại, khi đến nàng Kiều, thiên nhiên 'hờn', 'ghen', đấu tranh:

'Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh'

Nhan sắc của nàng hoa phải ghen, vẻ thanh xuân của nàng liễu phải hờn. 'Hờn', 'ghen' trong văn phong tứ tuyệt của Nguyễn Du không chỉ đánh dấu vẻ đẹp của Thúy Kiều mà còn thể hiện một sự đối kháng, không hòa quyện với cả con người lẫn thiên nhiên. 'Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen', nhan sắc của Thúy Kiều như một dự báo về cuộc sống nổi loạn, không may mắn và bất ổn.

Khi miêu tả Thúy Vân, Nguyễn Du tập trung chủ yếu vào vẻ đẹp nhan sắc. Nhưng đối với Thúy Kiều, 'Sắc đành đòi một tài đành họa hai', Nguyễn Du không chỉ mô tả vẻ đẹp mà còn nhấn mạnh đến tài năng:

'Thông minh là đặc điểm vốn có từ trời
Kết hợp nghệ thuật thi họa, nhuận bút ca ngâm'

Trí tuệ của nàng Kiều là do trời ban tặng, là thiên bẩm. 'Nghệ thuật thi họa, nhuận bút ca ngâm' là những nghệ thuật như làm thơ, vẽ tranh, và đàn hát mà Thúy Kiều thể hiện rất tài năng. Trong số đó, tài đàn của cô là 'ăn đứt' hơn người khác:

'Cung thương làm say đắm âm nhạc
Nghệ thuật đàn hồ cầm, một bậc đỉnh cao
Khúc nhạc tay tạo nên chương trình
Thiên tài hiện hữu, não nhân ngưỡng mộ'

'Làu bậc ngũ âm' thể hiện sự điêu luyện trong nghệ thuật chơi đàn. Tiếng đàn của Thúy Kiều không chỉ tạo ra âm thanh huyền diệu mà còn làm trái tim người nghe rung động. Mỗi nốt nhạc là một cung bậc của cảm xúc, từ ai oán, đau đớn đến sầu thảm. Cung đàn của Kiều, tự sáng tác, là biểu tượng của một tâm hồn giàu trắc ẩn, phong cách đa cảm, đa sầu.

Thúy Kiều được miêu tả là sự kết hợp tuyệt vời giữa sắc- tài- tình. Cả sắc và tài của Kiều đều đạt đến độ tuyệt mỹ, nhưng chính tài và sắc ấy tiên đoán một tương lai không bền vững. Mô tả ngoại hình và tài năng của Kiều không chỉ là vẻ đẹp mà còn là dấu hiệu của số phận, mở ra tâm hồn phức tạp, đa dạng.

3. Phân tích chân dung Thúy Kiều trong đoạn Chị em Thúy Kiều, mẫu 3:

Nét đặc sắc của Truyện Kiều nằm ở nghệ thuật mô tả. Bức tranh về Thúy Kiều trong 'chị em Thúy Kiều' là biểu tượng cho tài năng tả người xuất sắc của Nguyễn Du. Tác giả đặt tâm trọng vào vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành của Thúy Kiều, làm cho cô trở thành một người phụ nữ đẹp không giống ai khác.

Bốn câu mở đầu tổng quan về Thúy Kiều và Thúy Vân từ góc độ khách quan ban đầu:

'Đầu lòng hai người tố nga
Thúy Kiều và Thúy Vân là chị em
Mai cốt như tuyết, tinh thần thanh cao
Mỗi người một vẻ đẹp hoàn mỹ.'

Với bút pháp tuyệt vời, tác giả làm nổi bật vẻ thanh cao, duyên dáng, trong trắng của hai chị em Thúy Kiều: 'Mai cốt như tuyết, tinh thần thanh cao'. Đó là vẻ đẹp toàn diện về cả hình thể và tâm hồn, mỗi người mang vẻ đẹp riêng. Câu đầu tiên khái quát đặc điểm của nhân vật: 'Kiều càng sắc sảo mặn mà'. Nàng sắc sảo về trí tuệ và mặn mà về tâm hồn.

Để mô tả vẻ đẹp của Thúy Kiều, tác giả cần đến 12 câu thơ:

'Kiều càng quyến rũ mặn mà
So với vẻ đẹp khác là phần hơn
Làn thu thuỷ nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghệ thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.'

Miêu tả vẻ đẹp của Kiều, tác giả sử dụng hình tượng ước lệ như thu thuỷ, xuân sơn, hoa, liễu. Đặc biệt khi vẽ chân dung Kiều, tập trung vào đôi mắt. 'Làn thu thuỷ, nét xuân sơn' mang đến hình ảnh của đôi mắt tinh khôi, long lanh, linh hoạt như nước thu, và đôi lông mày thanh tú như nét mùa xuân. Đây là cửa sổ tâm hồn, thể hiện tinh anh và trí tuệ. Thúy Kiều không được mô tả chi tiết như Vân, nhưng chỉ tập trung vào đôi mắt - điểm nhấn, vẽ nên vẻ đẹp chung của một phụ nữ tuyệt vời. Vẻ đẹp này cuốn hút và khiến mọi thứ ghen tỵ, đố kị, nhưng cũng ngưỡng mộ và say đắm.

Vẻ đẹp của Kiều là sự kết hợp của phẩm chất bên trong cao quý, tài năng, và tình cảm đặc biệt. Thúy Vân chỉ được mô tả về nhan sắc, trong khi Thúy Kiều không chỉ có vẻ đẹp mà còn có tài năng. Cô là người rất thông minh và đa tài, như 'Thông minh vốn sẵn tính trời'. Tài năng của Kiều đạt đến mức lý tưởng theo chuẩn thẩm mĩ phong kiến, với cả cầm, kỳ, thi, và hoạ: 'Pha nghệ thi hoạ đủ mùi ca ngâm'.

Tác giả mô tả tài đàn như một sở thích tinh tế, năng khiếu đặc biệt của Thúy Kiều: 'Cung thương làu bậc ngũ âm, Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương'. Đồng thời, đàn Bạc mện của Kiều không chỉ là âm nhạc mà còn là tiếng lòng đầy đau thương và nỗi niềm sâu sắc: 'Khúc nhà tay lựa nên chương, Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân'.

Trình bày tài năng, Nguyễn Du thể hiện cảm xúc của Kiều:

Chân dung Thuý Kiều là bức tranh số phận và tính cách. Vẻ đẹp của Kiều làm cho thiên nhiên và các vẻ đẹp khác phải ghen ghét, đố kị. Tài năng và trí tuệ thiên bẩm của Kiều là 'lai bậc' đủ mùi, cùng với tâm hồn đa sầu đa cảm, làm cho cuộc đời Kiều trở nên gian khổ và éo le: 'Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau'. 'Trời xanh quen thói mà hồng đánh ghen'. Cuộc sống của Kiều là cuộc hành trình của một người hồng nhan bạc mệnh.

Miêu tả của tác giả vô cùng tinh tế khi so sánh chân dung của Thuý Vân và Thuý Kiều: Đầu tiên, miêu tả Vân để làm nổi bật Kiều, với chỉ bốn câu thơ; sau đó dành tới 12 câu thơ để miêu tả đầy đủ về Kiều. Vân chỉ được tả nhan sắc, trong khi Kiều được tả về tài, sắc và tình. Đây chính là chiêu thuật đòn bẩy của tác giả.

Tóm lại, đoạn trích thể hiện bút pháp miêu tả nhân vật của Nguyễn Du, khắc họa nhan sắc, tài năng, tính cách và số phận bằng bút pháp nghệ thuật cổ điển.

4. Phân tích chân dung Thúy Kiều trong đoạn Chị em Thúy Kiều, mẫu 4:

Người xưa có câu 'đẹp nghiêng nước nghiêng thành', nhưng đẹp đến mức nào? Có thể là Tây Thi, có thể là Điêu Thuyền... Nhưng đối với chúng ta, người có vẻ đẹp như thế là Thúy Kiều trong Truyện Kiều của Nguyễn Du. Bên cạnh sắc đẹp của Kiều, còn có sắc đẹp của em Thúy Vân. Hai người chín thì mỗi người một vẻ. Qua đoạn trích chị em Thúy Kiều, hãy khám phá bức chân dung đặc sắc này.

Trước khi bàn về hai bức chân dung này, hãy tìm hiểu hai câu thơ đầu với sự giới thiệu về thân phận của hai nàng tiên xinh đẹp:

'Nơi đầu sóng, hai nàng tinh khôi,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân.'

Cặp mĩ nhân kia, con thứ nhất của Vương ông. Hai người đó, chị là Thúy Kiều, em là Thúy Vân. Đẹp tựa những viên ngọc quý, được trời ban cho gia đình họ. Sắc đẹp khó ai sánh kịp trong cõi nhân gian. Họ không chỉ đẹp về hình thức mà còn đẹp về tâm hồn. Tâm hồn trong trắng như tuyết, dịu dàng như cánh hoa mai. So sánh hai vẻ đẹp, khó khăn bởi 'Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.'

Trước hết, Nguyễn Du mô tả về Thúy Vân, em gái dịu dàng của Kiều. Thúy Vân mang vẻ đẹp đầy đặn, nở nang, tượng trưng cho cuộc sống thanh nhàn:

'Vân trang trọng, khác biệt quý phái,
Khuôn mặt trăng đầy đặn nét dịu dàng.
Hoa cười rạng ngời, ngọc thốt tinh tế,
Mây soi bóng tóc, tuyết mịn màng màu da.'

'Nét duyên của Vân, phong cách phúc hậu, đầy ắp và trang trọng. Trước mắt ta, bức chân dung mở ra với khuôn mặt phúc hậu, đôi lông mày tự nhiên tuyệt vời. Câu 'răng tóc góc nhìn linh hồn' hóa thân trên hình dáng tuyệt vời của Thúy Vân với hàm răng đều và bạch màu tươi tắn. Nụ cười của cô như làm tươi sáng mọi người, tạo cảm giác thêm yêu thương và thanh thiện. Đôi mắt lung linh như hoa, toát lên vẻ đẹp đoan trang độc đáo. Mái tóc của Vân nhẹ nhàng như đám mây, màu da trắng trời giống như tuyết. Chân dung Thúy Vân hiện ra với vẻ nhẹ nhàng và phúc hậu. Vẻ đẹp này kết hợp với những từ ngữ 'thua' và 'nhường' đồng điệu với một cuộc sống yên ả của cô.

Tác giả mô tả Vân với mục đích nhầm lẫn để nổi bật chân dung Kiều:

'Kiều hồn nhiên, sắc sảo mặn mà,
So với Vân, sắc đẹp vượt trội hơn.
Gương mặt nhẹ nhàng, nét xuân sơn,
Hoa thắm thua kém, cây liễu ghen hờn xanh.
Một hai nghiêng nước, một nghiêng thành,'

Nếu Vân sở hữu vẻ đẹp trang trọng quý phái, thì Kiều lại sở hữu vẻ đẹp hồn nhiên, sắc sảo mặn mà. Đó là một vẻ đẹp vượt trội so với Vân. Mái tóc của Kiều mềm mại như dòng nước mùa thu, đôi lông mày đẹp như đỉnh núi xuân sắc. Cô có vẻ đẹp thắm thiết khiến cho cây liễu xanh phải ganh tị, hoa thắm lại ghen tỵ. Có lẽ đó chính là vẻ đẹp vươn lên hơn nước, vượt trội hơn thành phố. Những từ ngữ 'ghen' và 'hờn' cùng với vẻ đẹp hơn người đánh dấu một cuộc sống không hề bình yên của Kiều. Sắc đẹp ấy khiến người ta đầy ghen ghét.

Kiều không chỉ xinh đẹp mà còn có tài năng vượt trội, như một nghệ sĩ thi họa tài năng. Hồ cầm là lĩnh vực mà cô nổi bật. Nhưng đôi khi, tài năng đó lại đi kèm với những khía cạnh không mong muốn:

'Trí tuệ tự nhiên, ân đức từ trời,
Kết hợp nghệ thuật thi họa, hương vị ca ngâm.
Khả năng đặc sắc, hơn cả những nhạc cụ đẳng cấp,
Nghệ thuật riêng vượt trội hơn cả hồ cầm quý trọng.
Khúc nhạc do bàn tay tinh tế tạo nên,
Một dòng Bạch mệnh, đậm chất tài năng'

Vẻ đẹp của chị em Kiều được thể hiện tinh tế qua bốn dòng thơ cuối cùng:

'Phong cách rực rỡ, hòa quyện trong hồng quần,
Không gian xuân xanh mở ra như trang sách.
Bức màn êm đềm, trướng rủ như hòn sóng che phủ,
Tường đông ong bướm liêu xiêu đi về, không biết làm cho ai mặc ai.'