Đề bài: Phân tích bài thơ Hương Sơn phong cảnh ca
Khám phá chi tiết bài thơ Hương Sơn phong cảnh ca
Bài làm:
Chu Mạnh Trinh (1862-1905) là một quan nhân tài ba dưới triều Nguyễn, là một nhà thơ Nôm tài năng và có kiến thức sâu rộng về kiến trúc. Hương Sơn là một kỳ quan kiến trúc và địa danh nổi tiếng ở huyện Mỹ Đức, Hà Nội, luôn thu hút hàng nghìn du khách đến tham quan mỗi năm. Đúng vì vẻ đẹp duy mỹ của Hương Sơn, trong chuyến trùng tu chùa Thiên Trù thuộc khu vực này, Chu Mạnh Trinh đã bày tỏ sự khen ngợi và cảm nhận sâu sắc, từ đó viết nên bài thơ Hương Sơn phong cảnh ca, hay còn gọi là bài ca về phong cảnh Hương Sơn.
Bài thơ khởi đầu bằng một câu thơ mô tả bức tranh tự nhiên của Hương Sơn một cách đầy ấn tượng:
'Bầu trời như bức tranh của thiên thần'
Tại sao lại gọi là 'cảnh Bụt' thay vì mô tả vẻ đẹp của núi non, dòng nước biếc khác? Bởi vì tác giả đang đứng trước một không gian linh thiêng của Phật giáo, nơi mà Hương Sơn được coi là điểm tựa của vẻ linh thiêng, như thể có vị phật đang chiếu rọi khắp núi rừng. Câu 'Thú Hương Sơn ao ước bấy lâu nay' là niềm vui lớn của nhà thơ khi cuối cùng được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Hương Sơn, thỏa mãn ước mơ khám phá kiến trúc và phong cảnh tuyệt vời của nơi này. Dù có nhiều cảnh đẹp khác nhau, nhưng ở Hương Sơn, những cảnh mây, núi mang một vẻ đẹp và tinh tế đặc biệt, nhuốm đầy tinh thần Phật giáo, tạo ra cảm giác tĩnh lặng và an yên cho tâm hồn. Đúng như lời của chúa Trịnh Sâm, Hương Sơn được ban cho danh hiệu 'Nam thiên đệ nhất động', điều này cũng là do sự huyền diệu của nó.
Bốn câu thơ:
'Thỏ thẻ rừng mai chim cúng trái
Lững lờ khe Yến cá nghe kinh
Vẳng bên tai một tiếng chày kình
Khách tang hải giật mình trong giấc mộng'
Những câu thơ này gợi lên hình ảnh của sự yên bình và thanh thản ở địa điểm này, với chim bay nhẹ nhàng quanh cây mai, dòng nước trôi êm đềm, cá cũng chỉ 'nghe kinh' mà không gây ra tiếng ồn ào. Khách đến thăm cảm thấy như lạc vào thiên đường, suy ngẫm về sự biến đổi của cuộc sống, và chỉ một tiếng chày kình vọng vẽo lại đủ để đánh thức họ khỏi giấc mộng. Qua mọi biến cố của cuộc sống, chỉ cần một tiếng chuông từ chùa cũng đủ để thay đổi tâm trạng, những gì là gánh chịu cuối cùng cũng được giải phóng nhờ vào sức mạnh linh thiêng của nơi này.
Trong những dòng thơ tuyệt vời, phong cảnh Hương Sơn được mô tả một cách tinh tế, làm cho mọi thứ trở nên sống động, trong trẻo đến kỳ lạ. Đây như là thiên đường của thần tiên, nơi tìm kiếm sự thanh tịnh và yên bình, rời xa cái xô bồ của thế gian. Những du khách đến đây không chỉ để thưởng ngoạn cảnh đẹp mà còn để tìm sự thanh tịnh sâu thẳm trong tâm hồn, để được thư giãn dưới bóng chân Phật, đi qua cảnh Bụt.
'Này suối Giải Oan, này chùa Cửa Võng
Này hang Phật Tích, này động Tuyết Quynh
Nhìn lên ai có thể không ngạc nhiên với vẻ đẹp này
Đá ngũ sắc tỏa sáng như vải gấm lụa
Thăm một hang động sâu thẳm dưới ánh trăng
Quanh co những con đường uốn khúc giữa mây trắng'
Những dòng thơ đơn giản nhưng tinh tế liệt kê những địa điểm nổi tiếng của Hương Sơn, nhấn mạnh vào vẻ đẹp tuyệt vời của chúng như được vẽ bởi một nghệ sĩ tài ba. Sự khen ngợi cao nhất là khi nhấn mạnh vào vẻ đẹp của đá như gấm dệt, và mô tả vẻ đẹp mơ màng, huyền bí của hang động dưới ánh trăng và giữa những con đường uốn khúc giữa mây trắng, làm cho cảnh vật trở nên cuốn hút và lôi cuốn.
'Chừng giang sơn còn đợi ai đây
Hay tạo hóa khéo léo sắp xếp
Khi trải qua những phút giây thanh tịnh dưới bóng chân Phật
Mở cửa từ bi và hưởng lợi công đức
Càng ngắm phong cảnh, càng yêu quý'
