Bài toán: Phân tích hình ảnh của người bà và ngọn lửa qua đoạn thơ: 'Buổi sáng rồi chiều... linh thiêng - ngọn lửa bếp'
Phân tích sâu sắc về hình ảnh của người bà và ngọn lửa trong đoạn thơ: 'Buổi sáng rồi chiều... linh thiêng - ngọn lửa bếp'
Bài viết:
Ký ức tuổi thơ của mỗi người đều chứa đựng những hình ảnh thiêng liêng đáng trân trọng, như bóng dáng mẹ ru con bằng lời ngọt ngào, cha dạy dỗ sâu sắc,... Đối với Bằng Việt, trong ký ức ấy, hình ảnh người bà và bếp lửa trở nên thiêng liêng, là biểu tượng của tình yêu và kính trọng mà người cháu dành cho bà trong bài thơ Bếp lửa.
Tác giả Bằng Việt, tên thật Nguyễn Việt Bằng, sinh năm 1941 tại Hà Nội, là một trong những nhà thơ nổi tiếng trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Phong cách thơ của ông sâu lắng, triết lý, đậm chất tâm tình. Bài thơ Bếp lửa được sáng tác vào năm 1963, khi ông đi du học ở nước ngoài, rời xa quê hương. Được công bố trong tập Hương cây - Bếp lửa (1968) kết hợp cùng Lưu Quang Vũ.
Trong bài thơ dài này, hình ảnh người bà và bếp lửa được tác giả diễn tả rất sâu sắc và thiêng liêng, đặc biệt trong đoạn thơ sau:
'Buổi sớm rồi buổi chiều, bếp lửa vẫn nhấp nhô,
Một tia lửa, trái tim bà luôn rộn ràng,
Một tia lửa chứa niềm tin vững vàng...
Biến đổi cuộc đời bà bao nhiêu lần nắng mưa
Đã qua bao chục năm, cho đến lúc này
Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm
Bếp lửa ấm nồng, lòng yêu thương chưa phai,
Khói xua tan mọi phiền muộn, ngọt bùi,
Ấm áp như góc bếp tuổi thơ...
Ôi kỳ diệu và thiêng liêng - bếp lửa!'
Trong 3 câu thơ đầu, hình ảnh người bà hiện lên qua hành động thân thuộc, 'buổi sáng, buổi chiều' đồng điệu với bếp lửa đỏ hồng mang niềm tin kỳ diệu. Hình ảnh bếp lửa của bà nhen có ý nghĩa đa chiều, thứ nhất là mặt gợi cảm thực, lửa của bà là nguồn ánh sáng, làn hơi ấm dùng cho gia đình, với lớp ý nghĩa tiềm ẩn, hình ảnh ngọn lửa ấy cũng là biểu tượng của niềm tin lạc quan, vững chắc, là những ước mơ, tình cảm mà người bà dành cho cháu luôn đầy ấm áp và sáng ngời như ngọn lửa ở góc bếp của bà, nơi bà luôn ủ sẵn. Bếp của bà không bao giờ nguội lạnh, mà luôn hiện hữu hình ảnh ngọn lửa đỏ rực sáng lên, giống như tấm lòng của người bà mãi dành cho người cháu yêu thương, mong cháu sớm trở về, với niềm tin vững chắc rằng đất nước sẽ hòa bình, cháu sẽ quay về bên bà như ngày xưa, cùng bà nhen lên bếp lửa ấm áp.
Trong những dòng thơ tiếp theo, người cháu đã suy ngẫm về cuộc sống của bà. Bà dành thời gian chăm sóc cháu từ khi cháu lên 4 tuổi, cuộc đời bà nhiều khó khăn, là một hình mẫu của phụ nữ kiên cường, nhẫn nại, sớm chiều, lo lắng nuôi dưỡng con cái. Bà sống tận tâm, thức khuya dậy sớm, thói quen ấy đã thấm sâu vào tâm hồn bà 'bao chục năm qua, cho đến bây giờ', bà không bao giờ quên nhen lửa hồng trong góc bếp, nấu những bữa ăn đơn giản, nhưng đầy tình yêu thương, che chở. Bếp lửa của bà nhen mỗi buổi sáng, mỗi chiều là hiện thân của tình thương của người bà dành cho cháu, là sự đoàn kết chia sẻ trong gia đình, và bếp lửa ấy cũng là nguồn cảm hứng cho những ước mơ trong lòng người cháu. Bếp lửa ấy quen thuộc và đơn giản nhưng nó chứa đựng những giá trị và ý nghĩa cực kỳ thiêng liêng, sâu sắc mà Bằng Việt đã phải thốt lên 'Ôi! Kỳ diệu và thiêng liêng - bếp lửa'. Đúng như vậy, qua những dòng ký ức của người cháu, ta nhận ra rằng, bếp lửa và người bà là những ký ức quý báu nhất trong trái tim người cháu, bà như người giữ lửa và truyền lửa cho cháu. Ngọn lửa trong lòng ấy là tinh thần yêu quê hương, yêu đất nước sâu sắc, mong muốn giành lại tự do cho dân tộc, cho bà. Và hình ảnh bếp lửa của bà vẫn bùng cháy suốt nhiều chục năm, đó chính là niềm tin bất diệt của người bà cũng như của người cháu về một tương lai tươi sáng hơn, về một ngày đoàn tụ của bà cháu, về những ngày thơ ấu hạnh phúc trở lại.
Qua hình ảnh giản dị, thân quen kết hợp với giọng thơ như thủ thỉ tâm tình, hình ảnh người bà và bếp lửa trong ký ức của tác giả đã hiện lên với một tình cảm ấm áp, trân trọng. Hình ảnh này cũng mang nhiều ý nghĩa sâu sắc và triết lý về niềm tin chiến thắng, về tình yêu thương và sự tin tưởng mà người bà dành cho đứa cháu đang ở chiến trường xa xôi, đó là những tình cảm cao quý và trân quý nhất.
""""--KẾT THÚC"""""
Lửa bếp là một biểu tượng quan trọng trong văn học lớp 9, bên cạnh bài văn Phân tích hình ảnh của người bà và ngọn lửa qua đoạn thơ: 'Bình minh trôi qua, chiều buông xuống... sự linh thiêng - lửa bếp', các học sinh và giáo viên có thể tìm hiểu thêm nhiều bài văn mẫu khác như Hình ảnh của lửa bếp trong bài thơ Lửa bếp, Phân tích hình ảnh của lửa bếp trong bài thơ Lửa bếp, Phân tích bài thơ Lửa bếp của Bằng Việt, Giới thiệu về bài thơ Lửa bếp hoặc cả phần Soạn bài Lửa bếp.