I. Phân tích chi tiết
II. Bài văn mẫu
Phân tích chi tiết về truyện ngắn Tinh thần thể dục
I. Phân tích chi tiết về truyện ngắn Tinh thần thể dục
1. Khám phá bài viết
- Nguyễn Công Hoan, người được biết đến với tên gọi 'bậc thầy truyện ngắn trong văn học Việt Nam hiện đại', đã sử dụng tiếng cười riêng để mở ra bức tranh thực tế đen tối của chế độ thực dân nửa phong kiến. Tinh thần thể dục, một tác phẩm nổi bật, được ông sáng tác với lối văn hóm hỉnh, sâu cay, để vạch trần bản chất lố bịch, bịp bợm của 'phong trào thể dục thể thao', nhằm lạc hướng và che lấp đi phong trào cách mạng của thanh niên đương thời.
2. Phần chính
* Cuộc thi đá bóng đầy mâu thuẫn hài hước:
- Gây tiếng cười khi quảng cáo sự kiện 'sân vận động huyện có một cuộc đá bóng thi, nhiều chiến tướng đá rất hay, mọi nhẽ', nhưng thực tế lại là những quy định nghiêm ngặt, giống như quân đội và phu, tạo ra một bức tranh hài hước và mâu thuẫn.
* Nghệ thuật xin không được đi xem bóng:
- Anh Mịch lạy nức nở xin được ở nhà để làm việc trả nợ, nhưng ông lý phớt lờ, không màng đến cảm nhận đói khát, đe dọa tù tội, coi thường như bắt phu.
- Bác Phô vụng trộm xin nghỉ để chăm sóc chồng tại nhà, nhưng ông lý không chấp nhận vì bà là phụ nữ => Tư tưởng nam châm nữ hủ lậu, hành động độc ác không quan tâm đến cuộc sống của con người.
- Bà phó Bính đề xuất nghỉ để thuê người thay mình, ông lý đồng ý nhưng với điều kiện nhận lễ => Thái độ thâm hiểm, tham lam, giữ vẻ đàng hoàng nhưng thực chất âm thầm thèm khát ăn của ông lý.
=> Những tình huống hài hước đó thực sự làm người ta hiểu rõ hơn về sự nỗ lực của ông lý để có đủ người xem bóng, và phải nghĩ đủ mọi cách để tránh việc bị xin xỏ, tha bổng, giống như việc bắt phu, thu thuế. Điều này khiến cho việc xem bóng đá trở nên đầy kinh hoàng như nạn nhân bị bắt phu, hoặc bị thu thuế. Điều này chỉ làm tăng thêm gánh nặng và gặp nhiều khó khăn cho người nông dân khốn khổ.
* Hài hước khi dẫn người đi xem thi đấu:
- Cười nghiêng ngả khi trận đấu bắt đầu lúc 3 giờ chiều, nhưng khán giả phải dậy sớm từ buổi sáng, chuẩn bị cơm từ chiều hôm trước, khó khăn không kém chuyện nhập ngũ, làm phu.
- Cảnh tượng săn lùng người đi xem bóng, giống như bắt tù nhân, người trốn thoát tựa như lánh nạn, ông lý thì coi những người xem như những tù binh, sợ họ trốn thoát.
- Những tình huống trớ trêu như vậy khiến cho 'văn minh' của bóng đá trở nên ngu ngốc và điên rồ, nó trở thành công cụ cho bọn quan lớn tỏ ra nhiệt tình, trách nhiệm với công việc, đồng thời thu được lợi ích, trở thành gánh nặng, làm cho người nông dân khốn khổ, đau khổ.
3. Kết luận bài viết
- Giá trị hiện thực:
+ Châm biếm, trào phúng sâu sắc, vạch trần bộ mặt 'văn minh' lừa dối của bè lũ quan lại, cùng với sự kết hợp nguyệt lão, tàn ác của bọn tay sai phong kiến đã đẩy nhân dân vào cảnh khốn cùng, tách biệt người dân Việt Nam khỏi các phong trào cách mạng, đối mặt với quân xâm lược.
- Nghệ thuật:
+ Ngôn ngữ tự nhiên, sinh động.
+ Cốt truyện có vẻ linh hoạt nhưng lại được kết nối bằng những mâu thuẫn hài hước, từ đó tập trung thể hiện ý chí và nội dung chính của truyện.
II. Mẫu văn cảm nhận truyện ngắn Tinh thần thể dục
Truyện ngắn Tinh thần thể dục của tác giả Nguyễn Công Hoan được thêm vào chương trình học SGK Ngữ văn lớp 11 trong tuần thứ 15. Bên cạnh việc cảm nhận về truyện, học sinh thường phải làm các bài tập như: Soạn bài Tinh thần thể dục, Cảm nhận về truyện ngắn Tinh thần thể dục, Phân tích truyện ngắn Tinh thần thể dục, Phân tích truyện ngắn Tinh thần thể dục;...