Phân tích chiều sâu của cái tâm Hàn Mạc Tử trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ

Đề bài: Phân tích chiều sâu của cái tâm Hàn Mạc Tử trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ

Mẫu văn phân tích cái tâm trữ tình của Hàn Mạc Tử trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ

Bí quyết Phương pháp phân tích bài thơ, đoạn thơ để đạt điểm cao

Bài mẫu Phân tích cái tâm trữ tình của Hàn Mạc Tử trong tác phẩm Đây thôn Vĩ Dạ

Dòng chảy Thơ Mới là sự bùng nổ của những tâm hồn cá nhân. Mỗi người mang phong cách, dáng vẻ riêng, làm phong phú thêm khu vườn thơ ca hiện đại. Trong khu vườn đó, không thể không nhắc đến Hàn Mặc Tử - một cái tâm đầy cô đơn, u uất, hoài niệm, là cái tâm đau đớn khắc khoải và tha thiết yêu cuộc sống. Cái tâm ấy đã được thể hiện một cách đầy đủ nhất trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ.

Đầu tiên, về cái tôi trong trào lưu Thơ Mới. Thơ Mới đánh dấu bước cách mạng của thơ ca Việt Nam, từ cái tôi kín đáo, rụt rè, nay trở nên rộng lớn, mạnh mẽ. Các nhà thơ trẻ thể hiện một cách mạnh mẽ cái tôi của họ, tạo nên những diện mạo riêng biệt. Như Hoài Thanh nhận xét: 'Thời đại này chưa từng thấy phong phú như vậy trong lịch sử thi ca Việt Nam. Chưa bao giờ xuất hiện một lượng lớn những tâm hồn thơ rộng mở như Thế Lữ, mơ màng như Lưu Trọng Lư, hùng tráng như Huy Thông, trong sáng như Nguyễn Nhược Pháp, ảo não như Huy Cận, quê hương như Nguyễn Bính, kỳ dị như Chế Lan Viên và tha thiết, rực rỡ, băn khoăn như Xuân Diệu'. Họ dám lên tiếng, thể hiện cá nhân của mình, nổi loạn và không sợ trì trệ của đám đông. Như Xuân Diệu dám nói: 'Ta là Một, là Riêng, là Thứ nhất/ Không có ai đứng bên cạnh ta' hay 'Tình chỉ đẹp khi còn dang dở/ Đời mất vui khi đã vẹn câu thề' (Hồ Zếnh). Cái tôi được bộc lộ, làm phong phú văn học thêm đa dạng. Hàn Mặc Tử cũng là một cái tâm đầy cá tính, khác biệt trong trào lưu Thơ Mới, vừa tha thiết, vừa u uất, sầu muộn.

Bức tranh Đây thôn Vĩ Dạ trước hết là sự hiện hữu một tâm hồn đắm chìm trong vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống. Bài thơ bắt đầu với câu mời gọi hết sức tha thiết: Sao anh không về thăm thôn Vĩ, không chỉ mời gọi mà còn mang đầy sự quan tâm, giọng điệu đâu đó truyền tải nhẹ nhàng một chút trách cứ tế nhị.

Ngắm nhìn ánh nắng mới bắt đầu tắt
Vườn cây xanh tốt đẹp như ngọc
Lá trúc che phủ chữ điền.

Khung cảnh thôn quê hiện lên trước mắt là một biểu tượng sáng tạo, hùng vĩ và tràn ngập sự sống. Tất cả đều ở trạng thái nguyên sơ, trong sáng nhất. Ánh nắng là ánh nắng mới, khiến cho không gian trở nên ngọt ngào, tình khúc của nắng rơi xuống hàng cây thẳng đứng. Mỗi giọt sương nhỏ bé tỏa sáng như viên ngọc xanh, huyền bí, làm nổi bật vẻ đẹp của cảnh vật. Cụm từ 'mướt quá' và 'xanh như ngọc' nhấn mạnh vào vẻ tươi mới, tươi tắn của cảnh vật. Cảnh chữ điền với khuôn mặt đặc trưng Huế kì lạ làm cho không gian trở nên thân thiện, gần gũi hơn. Khung cảnh này không chỉ là một bức tranh đẹp mắt mà còn là biểu tượng của cuộc sống trần gian tràn đầy năng lượng. Mặc dù chỉ là cái nhìn từ hiện tại nhưng lại truyền đạt rất chân thực niềm yêu thích, hứng thú của Hàn Mặc Tử với không gian sống tại đây. Ông đắm chìm, say đắm, một tình yêu sâu sắc với con người và cuộc sống.

Tuy nhiên, bức tranh không chỉ dừng lại ở đẹp, mà còn hiện lên một tâm hồn cô đơn, đau đớn đến nỗi tuyệt vọng:

Gió theo hướng gió, mây theo dòng mây
Dòng nước buồn bên bờ hoa bắp lay
Thuyền nơi đậu bến sông trăng kia
Có đưa trăng về đúng tối nay.

Mọi sự vật trong bức tranh hóa thành hai đường đi riêng biệt: gió theo một hướng, mây theo một lối. Những sự vật này, bình thường gắn kết với nhau trong tự nhiên, giờ đây dưới ánh nhìn của Hàn Mặc Tử, mọi thứ trở nên xa cách, phân tán. Ông sử dụng ánh mắt của tâm hồn để nhìn nhận cuộc sống. Khung cảnh tràn ngập nỗi buồn 'dòng nước buồn thiu', bước nhẹ của hoa bắp như đang lay động. Nỗi cô đơn, tuyệt vọng nâng cao lên một tầm mới. Những hình ảnh này cũng đồng thời là biểu tượng cho cuộc đời của ông. Thời thanh xuân, ông khao khát sống đầy những uớc mơ, nhưng mắc kẹt trong căn bệnh đau đớn, khiến ông phải chia lìa với thế giới, xa cách với cuộc sống đầy hứng khởi. Đây không chỉ là bi kịch đau lòng nhất mà con người có thể trải qua. Vì cô đơn, vì không may mắn, ông tìm đến ánh trăng như một cách để chia sẻ lòng mình, giảm bớt nỗi buồn, và trăng trở thành người bạn thân. Tuy nhiên, tâm hồn ông còn bao trùm bởi lo lắng liệu trăng có kịp quay trở lại tối nay hay không. Tối nay là một khái niệm không xác định, nhưng là thời kỳ ngắn ngủi trong cuộc đời. Sau đêm nay, cơ hội với cuộc sống bên ngoài sẽ mất mãi mãi. Vì vậy, ông lạc vào tâm trạng cô đơn, tuyệt vọng đến tận cùng.

Cuối cùng, đó là một cái tôi hoài nghi. Từ đầu đến cuối bài thơ, mỗi khổ đều đặt ra một câu hỏi nghi vấn:

'Vườn nào mướt quá xanh như ngọc'
'Có chở trăng về đúng tối nay'
'Ai hiểu được tình ai có đậm đà'

Không chỉ là sự cô đơn, mà còn là sự nghi ngờ đối với cuộc sống. Nỗi nghi ngờ ấy bắt nguồn từ thế giới ông đang sống, mọi thứ trở nên phai nhạt, ảo diệu: 'Mơ khách đường xa, khách đường xa/ Áo em trắng quá nhìn không ra/ Ở đây sương khói mờ nhân ảnh'. Sự phân giới giữa thực và ảo, giữa hữu và vô dường như mất đi sự rõ ràng, mọi thứ hòa quyện, khó để xác định. Điều này khiến lòng ông trỗi dậy nghi ngờ về tình người, liệu trong thế giới mà mọi thứ đều hư ảo, có mà như không, liệu tình người có sâu sắc, liệu người có nhớ ta, có thương ta qua thời gian xa cách. Qua đó, ông tiết lộ rõ khát khao, tình yêu cuộc sống tha thiết, mãnh liệt.

Bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ thể hiện một tâm hồn phức tạp và bí ẩn. Hàn Mặc Tử không chỉ khao khát, tin yêu cuộc sống mà còn nghi ngờ và lo lắng về tình người, tình đời. Nó là biểu hiện của sự cô đơn, u uất đến cùng cực trong trái tim một người khát khao yêu, khát khao sống nhưng lại đối mặt với bi kịch của cuộc đời.

""""-HẾT""""--

Sau khi Phân tích cái tôi trữ tình của Hàn Mạc Tử trong bài Đây thôn Vĩ Dạ, các em có thể chuyển sang Phân tích bức tranh thiên nhiên trong bài Đây thôn Vĩ Dạ hoặc đọc thêm về Bình giảng khổ thơ đầu trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ và bài phân tích Đây thôn Vĩ Dạ để làm giàu kiến thức.