Phân tích chiều tối qua bình giảng của Hồ Chí Minh

Đề bài: Phân tích bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh

Phân tích bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh
 

I. Dàn ý Phân tích bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh (Hoàn chỉnh)

1. Khai mạc

- Hồ Chí Minh, không chỉ là nhà lãnh đạo xuất sắc, là người đi đầu trong cuộc cách mạng, mà còn là một nhà văn, nhà thơ với đóng góp to lớn cho văn hóa Việt Nam.
- Bài thơ Chiều tối là một tác phẩm đặc sắc, là dấu ấn quan trọng trong sự nghiệp sáng tác của Bác.

2. Phần chính

* Bối cảnh sáng tác:
- Chiều tối (Mộ) là tác phẩm thứ 31 trong tổng số 134 bài thơ của tập Nhật ký trong tù, viết vào chiều cuối thu năm 1942 khi Hồ Chí Minh bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt giữ và áp giải từ nhà tù Tĩnh Tây đến nhà tù Thiên Bảo...(Tiếp theo)

>> Xem chi tiết Dàn ý Bình giảng bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh tại đây.
 

II. Ví dụ văn mẫu Bình giảng bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh (Đầy đủ)

Hồ Chí Minh không chỉ là một nhà lãnh đạo tài ba, một nhà cách mạng với tư tưởng tiến bộ, mà còn là một nhà văn, nhà thơ xuất sắc, để lại đóng góp lớn cho văn hóa Việt Nam. Nét đặc biệt trong thơ của Bác được Bác tâm sự rằng 'Thơ xưa thường chuộng thiên nhiên đẹp/Mây, gió, trăng, hoa, tuyết, núi, sông/Nay ở trong thơ nên có thép/Nhà thơ cũng phải biết xung phong'. Trong 134 bài thơ Nhật ký trong tù, bài Chiều tối nổi bật với sự kết hợp hài hòa giữa chất thép và trữ tình, đại diện cho tâm hồn chiến sĩ và thi sĩ hòa quyện. Điều này được thể hiện rõ và đặc sắc nhất trong bài thơ Chiều tối, thể hiện một tâm hồn chiến sĩ hội tụ nhiều vẻ đẹp. Tình yêu thiên nhiên, cuộc sống và đặc biệt là tinh thần lạc quan, ý chí vượt lên trên khó khăn của cuộc sống tù đày, khổ ải được thể hiện một cách sâu sắc và tinh tế.

Chiều tối (Mộ) là bài thơ thứ 31 trong 134 bài thơ Nhật ký trong tù, viết vào chiều cuối thu năm 1942 khi Hồ Chí Minh bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt giữ và áp giải từ nhà tù Tĩnh Tây đến nhà tù Thiên Bảo. Sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, bài thơ tả nỗi niềm của thi sĩ trước hoàn cảnh khắc nghiệt tù đày, là biểu tượng của lối thơ trữ tình của Hồ Chí Minh, sử dụng bút pháp tả cảnh ngụ tình, thông qua cảnh vật để tiết lộ những nỗi niềm sâu kín trong tâm hồn.

Bài thơ được sáng tác trong hoàn cảnh đặc biệt, là cảnh chiều tối của một người tù bị áp giải, khoảnh khắc trước những khó khăn ban ngày và trước những khổ cực của đêm tối sắp tới. Tuy nhiên, cả bài thơ truyền đạt sự thanh bình, tĩnh lặng của một buổi chiều yên bình, thấy con người lao động đầy sức sống và một hồn thơ ung dung, tự tại lạc quan, yêu đời luôn hướng về sự sống.

'Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không'

Thời điểm 'chiều tối' trở thành đề tài kinh điển, quen thuộc trong thơ ca xưa nay. Trong bài thơ, chiều tối là lúc bóng hoàng hôn tan, cảnh tối yên tĩnh và lặng lẽ. Hồ Chí Minh tài năng khiến người đọc hiểu về chiều tối mà không cần mô tả trực tiếp. Phong cách cổ điển và hiện đại xen kẽ nhau, tạo nên sự độc đáo trong tác phẩm. Cảnh chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ và chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không là những hình ảnh tượng trưng giàu ý nghĩa, thể hiện nỗi buồn lạc quan và tình yêu thiên nhiên sâu sắc của tác giả.

Hình ảnh chiều tối trong thơ của Hồ Chí Minh không cần từ ngữ chi tiết mô tả. Tác giả tạo điểm độc đáo khi kết hợp phong cách cổ điển và hiện đại. Cảnh chim mệt mỏi về rừng tìm chốn ngủ và chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không thể hiện sự tương phản và đan xen giữa nghệ thuật cổ điển và đương đại. Tác phẩm không chỉ là tranh cảnh tự nhiên mà còn là bức tranh tâm hồn, phản ánh sự cô đơn và mất phương hướng của tác giả.

'Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết lò than đã rực hồng'

Hình ảnh chiều tối trong bài thơ nổi bật với sự chuyển đổi cảm xúc và hoạt cảnh sinh động. Thiên nhiên tượng trưng chuyển sang cuộc sống con người, từ rừng núi hoang vu sang thôn xóm ấm áp. Trung tâm là hình ảnh thiếu nữ xóm núi xay ngô, tuy giản dị nhưng tỏa sáng với vẻ đẹp của tuổi trẻ và sức sống. Bác Hồ tạo nên sự hiện đại khi kết hợp con người và thiên nhiên, làm cho họ trở thành một, đồng thời giữ cân bằng và giao hòa.

Sự sống động của hình ảnh được phối hợp hài hòa giữa chất liệu cổ điển và màu sắc hiện đại. Chìm đắm trong bóng tối, màu hồng rực rỡ của lò than là điểm nhấn tạo nên không gian đêm sâu, đưa người đọc từ cảm giác cô đơn sang ấm áp. Bác Hồ với tinh thần lạc quan, vượt qua khó khăn, biến những điều bình thường thành niềm vui, tạo nên bức tranh tích cực và đáng quý.

""""--HẾT"""""-

'Chiều tối' là một bức tranh tinh tế trong 'Nhật kí trong tù' của Hồ Chí Minh. Thông qua Bình giảng bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh, chúng ta nhận thấy vẻ đẹp tâm hồn lớn của người nghệ sĩ, sự tương tác hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Bài thơ Chiều tối không chỉ là một cảnh thiên nhiên đẹp mắt mà còn là bức tranh đời sống sinh hoạt, nâng cao giá trị cuộc sống và tinh thần lạc quan của người chiến sĩ cách mạng.