Phân tích chứng khoán là gì?
Phân tích chứng khoán là quá trình đánh giá thị trường để hỗ trợ nhà đầu tư ra quyết định. Ở Việt Nam, phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật là hai phương pháp phổ biến.
Tại sao cần phân tích chứng khoán?
Ở các công ty chứng khoán hoặc quỹ đầu tư lớn, có nhiều chuyên gia phân tích và các nhà quản lý danh mục được thuê để đánh bại thị trường. Chiến lược cụ thể như sau:
- Nhiệm vụ của nhà phân tích là tìm ra những cổ phiếu có giá thấp hơn thị trường.
- Nhiệm vụ của chiến lược gia là dự đoán xu hướng thị trường và các lĩnh vực khác nhau.
- Nhiệm vụ của nhà quản lý danh mục đầu tư là tổng hợp thông tin và đưa ra quyết định đầu tư để vượt qua thị trường. Tại Việt Nam, thị trường được đo bằng chỉ số tăng trưởng VNindex.
Có nhiều nghiên cứu và tranh cãi về hiệu suất của các quỹ đầu tư, nhưng có thể thấy các quỹ thường hoạt động kém hơn VNindex. Do đó, các nhà đầu tư cá nhân sẽ thường tốt hơn nếu chỉ đầu tư vào quỹ chỉ số (ETFs) thay vì cố gắng đánh bại thị trường. Giá trị phân tích dựa trên quan điểm và kinh nghiệm cá nhân:
- Nhà phân tích cơ bản tin rằng phân tích chiến lược, quản lý, sản phẩm, thống kê tài chính và các con số sẽ giúp họ lựa chọn cổ phiếu tốt hơn thị trường. Họ cho rằng việc phân tích kỹ thuật hay hành động giá trong quá khứ là vô nghĩa.
- Ngược lại, nhà phân tích kỹ thuật tin rằng biểu đồ, khối lượng giao dịch, động lượng và một loạt các chỉ số toán học là chìa khóa cho hiệu suất vượt trội và không nên coi thường số liệu từ phân tích cơ bản.
- Lý thuyết 'bước đi ngẫu nhiên' cho rằng thị trường luôn đúng. Hướng theo diễn biến thị trường chứ không phải cố gắng đánh bại nó.
Vậy chúng ta nên tin ai? Phân tích cơ bản có xứng đáng với thời gian và nỗ lực bỏ ra không? Nhà phân tích kỹ thuật có phải là thầy bói? Hay tất cả chỉ là một bài học về sự vô ích của lý thuyết bước đi ngẫu nhiên? Cách tiếp cận thị trường nào cũng trở nên hiệu quả nếu chúng ta kiên trì dành thời gian để nghiên cứu và áp dụng, trải nghiệm phương pháp đó một cách thành thạo.
Tính chính xác của thị trường
Giá trị của phân tích liên quan đến câu hỏi về tính hiệu quả của thị trường.
- Hiện tại giá chứng khoán là bao nhiêu?
- Hiện tại giá chứng khoán có phản ánh đúng giá trị hợp lý của nó không?
- Liệu có cơ hội đánh bại thị trường bằng cách tìm kiếm các chứng khoán ở vùng giá quá mua hoặc quá bán không?
Phương pháp Phân tích kỹ thuật (Các chuyên gia kỹ thuật)
Trạng thái thị trường hiệu quả toàn diện là khi diễn biến giá phản ánh đầy đủ mọi thông tin sự kiện liên quan, bao gồm cả thông tin được công bố và thông tin nội bộ (tin đồn) từ cấp lãnh đạo. Trong môi trường đầu tư này, phương pháp phân tích kỹ thuật được coi là phù hợp nhất.
Lý thuyết bước đi ngẫu nhiên (Người đi bộ ngẫu nhiên)
Dạng trung bình của thị trường hiệu quả đặt ra giả thuyết rằng diễn biến giá hiện tại chỉ phản ánh các thông tin có sẵn - áp dụng với lý thuyết bước đi ngẫu nhiên:
- Thông tin chính thống như báo cáo tài chính, báo cáo hàng năm, bản báo cáo, thông báo và các thông tin liên quan khác từ các công ty hoặc đại diện của họ cung cấp - phản ánh các dữ liệu lịch sử.
- Thông tin nội bộ từ những người trong cuộc, đối thủ cạnh tranh, nhà thầu, nhà cung cấp hoặc các cơ quan quản lý. Các bên tham gia thị trường thu lợi dựa trên kỳ vọng từ thông tin chưa được công bố - gọi là giao dịch nội bộ. Khi thông tin được công bố, diễn biến giá thường di chuyển ngược lại với kỳ vọng trước đó; thường thì nhà đầu tư nhỏ lẻ không thể có lợi nhuận khi gia nhập thị trường muộn hơn nhóm giao dịch nội bộ.
Phương pháp Phân tích cơ bản (Người theo lý thuyết cơ bản)
Dạng yếu của thị trường hiệu quả đặt ra giả thuyết rằng giá hiện tại không phản ánh giá trị hợp lý và chỉ thể hiện giá trong quá khứ.
- Các nhà phân tích cơ bản chiếm ưu thế trong trạng thái thị trường yếu, các mô hình định giá, tìm kiếm giá trị thực là điểm an toàn cho vị thế mua.
- Phân tích kỹ thuật không phù hợp trong trạng thái thị trường kém hiệu quả.
Các phương pháp phân tích nào được ưa chuộng nhất tại thị trường chứng khoán Việt Nam?
Thông báo thu nhập thấp hơn dự kiến
Chủ tịch Hội đồng quản trị bị cấm xuất nhập cảnh
Mặc dù đây chỉ là vài ví dụ, nhưng rõ ràng là thông tin mới có thể thay đổi giá của chứng khoán theo các cách không phải tình cờ. Tóm lại, phân tích chứng khoán là một hoạt động không thể bỏ qua trước khi quyết định đầu tư chứng khoán. Nhà đầu tư nên chuẩn bị kiến thức phù hợp với sở thích đầu tư của mình hoặc sử dụng dịch vụ tư vấn, phân tích chứng khoán trên thị trường từ các công ty chứng khoán uy tín.