Phân tích diễn đạt của Vũ Nương trong tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương

- Vũ Nương thổ lộ tình cảm sâu thẳm qua những lời êm đềm, ân cần, trìu mến dành cho người chồng.
+ Nàng không khao khát chồng trở thành quan nhưng chỉ mong chồng trở về an lành.
+ Đồng cảm với khó khăn, gian khổ của người chồng: 'E chỉ nghĩ tới việc quân không biết liệu, thế giặc thông minh...'.
+ Lòng nhớ mong đau đớn: 'Nhìn trăng rọi thành cũ, áo rét lại thay, tiễn người ải xa, nhìn liễu run rủi bãi hoang, lòng lại xuyến xao, thương người đất thú...'.

b. Khi bị chồng nghi ngờ:

- Vũ Nương tuyên bố mạnh mẽ: 'Ba năm trông ngóng bảo giữ trinh tiết. Mỗi ngày trang điểm đã dừng lại, hoa dại chưa từng bén mồi'.
→ Câu từ bi thương của nàng làm nổi bật lòng trung thành tột cùng của nàng, mong muốn giải quyết mọi hiểu lầm và bất đồng.
- Khi chồng không tin tưởng, Vũ Nương đau đớn than thở: '... Nay đám mây đã tản, gió lặng mưa tan... không còn lối nào vượt núi Vọng Phu nữa'.
→ Thể hiện sự thất vọng sâu sắc của Vũ Nương khi bị chồng ruồng bỏ.
- Vũ Nương nhảy sông Hoàng Giang để chứng minh sự trong sạch của mình: 'Duyên phận đen tối, chồng con bỏ đi, không thể bị vu oan, xin sông linh chứng giám'.
→ Sự tuyệt vọng cùng nỗi đau đớn cuối cùng của Vũ Nương khi bị bắt oan là thất tiết và phải đối mặt với sự tử để chứng minh sự trong sạch của mình.

c. Khi gặp Phan Lang

- Nghe Phan Lang kể về quê hương, Vũ Nương không kìm nổi nước mắt, bởi với nàng, gia đình và quê hương luôn là ưu tiên hàng đầu.
- Nàng quyết định: 'Có lẽ không thể tiếp tục che giấu ở đây mãi, tránh khỏi lời đàm tiếu. Phải trở về bất cứ giá nào, như ngựa Hồ hòe cưỡi gió Bắc, chim Việt ngậm cành Nam. Đau lòng với điều đó, tôi nhất định sẽ tìm về'.
→ Điều này thể hiện mong muốn trở về và chứng minh vô tội của nàng, đồng thời là sự trân trọng đối với tình nghĩa và danh dự của mình.

d. Tại bến Hoàng Giang:

- Khi được Trương Sinh minh oan, Vũ Nương lên tiếng: 'Thiếp biết ơn lòng nhân từ của Linh Phi, sẵn sàng sống chết không rời xa. Cảm ơn chàng nhiều, thiếp không thể trở lại thế gian':
+ Nàng quyết định ở lại thuỷ cung với Linh Phi: chứng tỏ lòng biết ơn và trung hiếu của mình.
+ Nàng cũng cảm kích Trương Sinh - kẻ làm nên oan của nàng: là biểu hiện của lòng vị tha của người phụ nữ Việt Nam.

3. Tổng kết:

- Nhận định về Vũ Nương
- Xác nhận giá trị của tác phẩm.

II. Mẫu bài viết Phân tích lời thoại của Vũ Nương trong Chuyện người con gái Nam Xương (Chuẩn)

1. Bình luận về lời thoại của Vũ Nương trong Chuyện người con gái Nam Xương - mẫu số 1: 

'Chuyện người con gái Nam Xương' thuộc bộ truyện 'Truyền kì mạn lục' của Nguyễn Dữ, mô tả cuộc đời đầy bi thương của Vũ Nương, một người phụ nữ đức hạnh và tấm lòng nhân ái.

Vũ Nương, người con gái Nam Xương, đẹp và hiền lành, bị số phận oan trái khi gặp phải những biến cố trong cuộc đời. Nàng luôn trân trọng hạnh phúc gia đình và tình nghĩa vợ chồng, hi sinh và chịu đựng những gian khổ để bảo vệ gia đình và danh dự.

Vũ Nương là biểu tượng của sự chu toàn, lòng trung hiếu và tình thương yêu chồng. Bằng những lời nói dịu dàng và bi thương, nàng thể hiện sự biết ơn, sự nhớ thương và sự hy sinh không hối tiếc của một người phụ nữ đích thực trong xã hội phong kiến.

Đoạn đối thoại thứ hai của Vũ Nương là khi nàng bị chồng nghi oan: 'Thiếp vốn con kẻ khó, được nương tựa nhà giàu... Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết. Tô son điểm phấn từng đã nguội lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót...'. Đây là những lời nói đầy bi thương của Vũ Nương để phân trần, để khẳng định tấm lòng thuỷ chung của nàng. Ba năm Trương Sinh đi lính là ba năm Vũ Nương một mình sinh con, lo cho con, cho mẹ già. Chính người mẹ chồng già khi lìa đời cũng đã công nhận công lao to lớn của nàng. Ấy vậy mà người chồng lại chỉ vì một lời nói không rõ của con trẻ mà nghi ngờ nàng thất tiết. Từng lời nàng bày tỏ là những lời chân thành hết mực, giãi bày hết những tâm tư trong lòng, nàng cũng hiểu rằng mình là con kẻ nghèo khó, vậy nên nàng chỉ mong người chồng của mình có thể hiểu thấu tấm lòng nàng mà hàn gắn lại hạnh phúc của gia đình.'.

Khi Trương Sinh nhất mực 'đuổi đánh nàng đi', Vũ Nương trong sự bi phẫn, đau khổ đã 'bất đắc dĩ' mà nói rằng: 'Thiếp sở dĩ nương tựa vào chàng vì có cái thú vui nghi gia nghi thất. Nay đã bình rơi trâm gãy, mây tạnh mưa tan, sẽ rũ trong ao, liễu tàn trước gió; khóc tuyết bông hoa rụng cuống, kêu xuân cái én lìa đàn, nước thẳm buồm xa, đâu còn có thể lại lên núi Vọng Phu kia nữa'. Đoạn đối thoại này của nàng là dành cho Trương Sinh. Nàng đã nói lên sự thất vọng đau đớn khôn cùng của một người vợ nhất mực thuỷ chung nhưng lại bị nghi oan là 'thất tiết'. Đó cũng là sự tuyệt vọng đến vô cùng của một người phụ nữ khi niềm hạnh phúc nàng vun vén cả đời bị vỡ nát. Sự thuỷ chung, nỗi nhớ thương khi chờ chồng, tất cả đã trở thành hư vô! Nói rồi, Vũ Nương quyết định gieo mình xuống bến Hoàng Giang mà tự vẫn. Trước khi trầm mình nàng đã thề với trời rằng: 'Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc, phải tiếng chịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám...'. Đây là nỗi lòng của nàng, đó còn là một lời nguyền xin thần sông chứng giám cho tấm lòng chung thuỷ, tiết hạnh của nàng. Lời thoại này còn bày tỏ sự thất vọng đến cùng cực đau khổ của Vũ Nương khi bị nghi oan là 'hư thân' và bị dồn tới đường cùng phải lấy cái chết để minh oan cho chính mình. Trong đoạn đối thoại của Vũ Nương khi bị chồng nghi oan, ta có thể thấy được tấm lòng thuỷ chung, đức hạnh, nết na của nàng. Dù bị Trương Sinh nghi ngờ, mắng nhiếc, đánh đuổi thế nhưng mỗi lời nàng nói ra để phân trần đều rất chân thành, dịu dàng, không hề một lời oán thán, trách cứ người chồng đa nghi bội bạc. Nhưng qua lời nói của nàng, ta cũng thấy được hình ảnh của một người phụ nữ nhất mực dịu dàng nhưng cũng vô cùng trọng danh dự, quyết lấy cái chết để minh chứng cho tấm lòng trong sạch của mình. Đó là những đức tính mang giá trị truyền thống của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến đương thời.'.

Sau khi Vũ Nương trầm mình xuống Hoàng Giang, nàng đã được Đức Linh Phi cứu sống và trong cơ duyên, nàng gặp Phan Lang - một người cùng làng với mình. Khi nghe những lời Phan Lang nói nơi thuỷ cung, Vũ Nương đã động lòng. Bởi trong thâm tâm của nàng, nàng vẫn son sắt một lòng hướng về gia đình và quê cũ. Nàng luôn mong mỏi được tìm về, được minh oan, điều đó đã chứng minh cho một người phụ nữ với tính cách thuỷ chung, sắt son, luôn coi trọng danh dự, phẩm chất của mình: 'Có lẽ không thể gửi hình ẩn bóng ở đây được mãi, để mang tiếng xấu xa. Vả chăng ngựa Hồ gầm gió Bắc, chim Việt đậu cành nam. Cảm vì nỗi ấy, tôi tất có người tìm về'.

Đoạn đối thoại cuối cùng của Vũ Nương là khi nàng trở về sau khi được giải oan ở bến Hoàng Giang: 'Thiếp cảm ơn đức của Linh Phi, đã thề sống chết cũng không bỏ. Đa tạ tình chàng, thiếp chẳng thể trở về nhân gian được nữa'. Câu nói này đã cho thấy được cách sống vô cùng tình nghĩa của Vũ Nương. Nàng nợ ơn cứu mạng của Đức Linh Phi và luôn mang điều đó trong lòng, vậy nên nàng lựa chọn ở lại thuỷ cung cho trọn lời thề đã nói. Còn với Trương Sinh - kẻ đã gây nên mọi đau khổ của cuộc đời nàng, đáng lẽ ra nàng phải hận người đàn ông bội bạc ấy, thế nhưng Vũ Nương lại sẵn sàng tha thứ cho hắn, thậm chí còn 'đa tạ' tình cảm của hắn nữa. Vậy mới thấy Vũ Nương là một người phụ nữ luôn sống tình nghĩa, biết ơn ân nhân của mình và giàu sự vị tha.'.

Qua những cuộc trò chuyện của nhân vật Vũ Nương, ta thấy được vẻ đẹp truyền thống của phụ nữ Việt Nam: thuỷ chung, hiền lành, trọng trách nhiệm, sống nghĩa khí, và biết tha thứ. Nhưng số phận của nàng thật đau lòng, bị oan uổng đến mức phải hy sinh tính mạng để minh oan. Vũ Nương là biểu tượng của số phận bi thảm của phụ nữ trong xã hội cổ đại. Và câu chuyện Chuyện người con gái Nam Xương sẽ mãi là một tác phẩm vĩ đại về phụ nữ, chân thực và ý nghĩa nhất!

Phân tích lời thoại của Vũ Nương trong Chuyện người con gái Nam Xương - mẫu số 2:

Thông qua lời thoại của một nhân vật, chúng ta có thể nhận biết được nhiều về phẩm chất, tính cách của họ. Điều này cũng đúng trong văn học, khi tác giả thông qua lời thoại của nhân vật đã thành công trong việc tạo ra hình ảnh của Vũ Nương - một người phụ nữ nết na, hiền lành, chung thủy, và trọng tình bạn chỉ trong vài câu thoại trong 'Chuyện người con gái Nam Xương'.

Ngay từ đầu của tác phẩm, chúng ta được giới thiệu về Vũ Thị Thiết, một người phụ nữ 'thùy mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp'. Nhưng lại phải lấy một người chồng 'con nhà hào phú nhưng ít học', có tính đa nghi, và quá khắt khe với vợ. Điều này làm nên bi kịch của người phụ nữ nhân hậu, hiền lành đó.

Khi Trương Sinh phải đi lính xa, Vũ Nương rót chén rượu, nói lời tiễn chồng chân thành. Nàng không mong chồng 'đeo ấn phong hầu, mặc áo gấm trở về', chỉ ước mong một ngày chồng quay về bình an. Nàng thể hiện nỗi nhớ nhung và lòng trung thành với chồng: “Nhìn trăng soi thành cũ … cũng sợ không có cánh hồng bay bổng”. Điều này làm nổi bật những phẩm chất đáng quý của phụ nữ xưa trong xã hội phong kiến, khi Vũ Nương biểu hiện đầy đủ công - dung - ngôn - hạnh, là một hình mẫu chuẩn mực.

Trong cuộc trò chuyện tiếp theo, Vũ Nương gặp phải tình huống khó khăn. Chồng trở về từ lính, hy vọng vào cuộc sống êm đềm, nhưng một lời nói ngây thơ của con trẻ làm Trương Sinh nghi ngờ vợ thất tiết. Vụ oan này khiến nàng không ngớt nước mắt, tuyên bố sự trong sạch: “Thiếp sở dĩ nương tựa vào chàng … đâu còn có thể lại lên núi Vọng Phu kia nữa”. Nàng chạy ra bến Hoàng Giang, tuyên bố số phận bi định của mình. Những lời nàng nói thể hiện sự tuyệt vọng và đau đớn của người phụ nữ bị coi là thất tiết. Mặc dù bị chồng mắng mỏ, từ chối, nhưng Vũ Nương không một lời oán trách. Điều này thể hiện tấm lòng trọng nghĩa và sự bao dung của nàng đối với chồng.

Sau khi cứu sống và gặp lại Phan Lang, Vũ Nương bày tỏ biết ơn với Linh Phi, nhưng lại quyết tâm minh oan cho bản thân. Sự quyết đoán của nàng thể hiện qua lời nói: “Có lẽ không thể gửi hình ẩn bóng ở đây được mãi … tôi tất phải tìm về có ngày”. Điều này làm nổi bật tấm lòng chính trực và khát vọng minh oan của nàng.

Cuối cùng, sau khi được giải oan, Vũ Nương không chọn trở về với chồng mà ở lại thủy cung để báo đáp Linh Phi. Hành động này thể hiện tấm lòng biết ơn và trách nhiệm của nàng. Mặc dù bị chồng gây ra mọi đau khổ, nhưng Vũ Nương vẫn không oán trách. Tấm lòng vị tha của nàng thật đáng quý.

Tổng quan, mặc dù lời thoại của Vũ Nương trong tác phẩm không nhiều, nhưng đã thể hiện rõ những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ. Nàng thể hiện lòng thủy chung, yêu thương và bao dung với chồng con, đồng thời coi trọng danh dự và ơn nghĩa. Điều này làm nổi bật hình ảnh đáng quý của phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến và lên án chế độ nam quyền đã gây ra bi kịch cho họ. Ngưỡng mộ tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Dữ.

Xem thêm nhiều phân tích lời thoại của Vũ Nương trong Chuyện người con gái Nam Xương khác tại đây.

""""HẾT""""-

Để hiểu rõ hơn về tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương và số phận của Vũ Nương, mời bạn tham khảo các bài viết phân tích khác như: Cảm nhận về bi kịch của nhân vật Vũ Nương trong Chuyện người con gái Nam Xương, Thuyết minh về tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương, Phân tích yếu tố kì ảo trong Chuyện người con gái Nam Xương, Phân tích nhân vật Trương Sinh trong Chuyện người con gái Nam Xương.