Phân tích đoạn thơ 'Lơ thơ cồn nhỏ... trời rộng, bến cô liêu' trong Tràng giang, thể hiện sâu sắc nỗi cô đơn trước vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ.

'Lơ thơ cồn nhỏ... trời rộng, bến cô liêu' - bức tranh thiên nhiên, nơi tâm trạng lạc lõng, cô đơn của Huy Cận được khắc họa.

Đoạn 'Lơ thơ cồn nhỏ... trời rộng, bến cô liêu' trong Tràng giang, nơi cảm xúc và thiên nhiên hoà quyện, thấm đượm nỗi cô đơn.

Bài viết:

Trong thời kỳ phong trào thơ mới 1932-1945, sự nồng nàn, lãng mạn bậc nhất thuộc về Xuân Diệu, điên đảo nhất là Hàn Mặc Tử, và đến sự buồn nhất chắc chẳng ai sánh kịp Huy Cận. Nỗi buồn của Huy Cận không phải là buồn tình yêu lứa đôi, mà là buồn đời, buồn thân phận nổi trôi. Một số người nói mỉa mai rằng, có lẽ khi mang thai, thân mẫu của Huy Cận thường xuyên buồn bã, làm cho thi sĩ trẻ ấy sớm chứa đựng một nỗi buồn vô tận, đôi mắt luôn rơi lệ cuộc sống. Tài năng văn chương của Huy Cận chính là khả năng khuấy động nỗi buồn, chuyển nỗi buồn của mình vào cả không gian bao la, và điều này được thể hiện rõ nhất trong bài thơ Tràng giang.

Thơ của Huy Cận thường chứa đựng triết lý và những suy nghĩ sâu sắc về quan điểm nhân sinh, thế giới, và giá trị cuộc sống. Huy Cận đặc biệt yêu thích thể loại Đường thi của văn học Trung Quốc, và cũng ái mộ sự lãng mạn của văn chương Pháp. Khi đọc thơ của ông, chúng ta luôn cảm nhận được sự cổ điển trong từng câu thơ, và đôi khi lại xuất hiện nét hiện đại. Nhưng tất cả lại hoà quyện với nhau tạo nên một hồn thơ độc đáo, rộng lớn như chính Huy Cận.

Trong Tràng giang, nếu khổ thơ đầu tiên miêu tả bức tranh sông nước mênh mông, thì khổ thơ thứ hai dường như tác giả thu hẹp tầm nhìn, dừng chân trước những cồn cát, tai ông lắng nghe, tấm lòng cũng chìm đắm trong nỗi buồn sâu sắc hơn.

'Cồn nhỏ, gió đìu hiu,
Từ xa vọng tiếng chợ chiều
Nắng rơi, trời cao chót vót;
Sông dài, trời rộng, bến cô liêu.'

Không nhìn thấy cồn cát lớn, Huy Cận chú ý đến những cồn nhỏ nhoi, lạc lõng 'lơ thơ', như cành liễu mềm mại trước gió. 'Gió đìu hiu' khiến không gian trở nên hoang vắng, hiu hắt, gió ở bến sông chỉ đủ để làm cho không khí trở nên 'đìu hiu', ảm đạm, gợi lên từng hơi thở buồn thiu.

Lúc trầm tư, suy tưởng của Huy Cận hướng về một câu hỏi, đánh dấu sự sống trong không gian hoang vắng của bến Chèm. Ông nghe tiếng vọng chợ chiều hoặc tiếng vãn chợ xa lắc lơ ở đâu đó. Không quan trọng là ở đâu, bởi tất cả chỉ là lờ mờ, thấp thoáng, và Huy Cận vẫn cô đơn, lẻ loi tại bến sông. Nghệ thuật chế tạo sự động và tĩnh xuất sắc qua bút buồn của Huy Cận, tiếng vãn chợ từ 'làng xa' như đưa vào không gian rộng lớn này, làm nổi bật sự hoang vắng, yên bình của bến sông Hồng. Lòng Huy Cận trở nên trầm lặng hơn, buồn bã, cảm giác cô đơn lạc lõng ngày càng sâu sắc.

'Nắng rơi, trời cao' là hình ảnh có sự sáng tạo hiện đại kết hợp với cụm từ 'sâu chót vót', mở rộng không gian sông nước ngang tạo ra một không gian dọc bao la. Trời và đất dường như được giãn rộng thêm khoảng cách trong thơ Huy Cận, tạo nên sự sâu sắc và xa xôi hơn. Mở rộng không gian không làm cho nỗi buồn Huy Cận giảm đi, mà ngược lại, ta cảm nhận được rằng ông đang từ từ giải phóng nỗi buồn. Huy Cận như một chú mực phun ra mực đen, làm cho mọi ngóc ngách nước trở nên buồn bã. Đọng lại ở mỗi ngóc ngách, ta luôn bắt gặp nỗi buồn của Huy Cận, từ gió, trời, sông, đến bến đều được thấu hiểu bởi nỗi buồn ấy. Đọc câu thơ cuối, Huy Cận như khẳng định thêm nỗi buồn của mình 'Sông dài trời rộng, bến cô liêu'. Trên không gian bao la ấy, không có ai, chỉ có 'bến cô liêu' và bến chính là đại diện cho Huy Cận. Ông thầm thở dài trước số phận bất định, cô đơn của người thi sĩ giữa xã hội rối bời, tam quan đảo lộn, và có lẽ ông đang lặng lẽ hồi tưởng về những ngày xưa huy hoàng, đẹp đẽ.

Một đoạn thơ ngắn, bốn dòng, nét cổ điển xen lẫn với mảnh hiện đại, làm nổi bật tinh thần thơ độc đáo của Huy Cận. Dường như, từng chữ 'buồn' trong thơ là nguồn cảm hứng không ngừng, đến từ cuộc sống của một thi sĩ nghèo giữa bối cảnh hỗn loạn và phức tạp. Thơ của Huy Cận là bức tranh tình yêu quê hương, đất nước, rất sâu sắc, tận cùng trong những vần thơ u buồn của ông.

""""---KẾT THÚC"""""-

Tràng giang là tác phẩm tiêu biểu thể hiện phong cách và tài năng của Huy Cận. Bài thơ khám phá sâu sắc về nội dung và nghệ thuật, không thể bỏ qua: Phân tích chiều sâu thứ hai của khổ thơ Tràng giang, Làm rõ bức tranh về quê hương và tình yêu đời của Hàn Mặc Tử trong Đây thôn Vĩ Dạ, Phân tích khía cạnh tâm lý của Hàn Mạc Tử trong bài Đây thôn Vĩ Dạ, Tìm hiểu về vẻ đẹp tự tô của thiên nhiên trong bài Đây thôn Vĩ Dạ.