Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và chia sẻ cảm nghĩ của tôi

Đề bài: Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và nói lên cảm nghĩ của em

5 bài văn mẫu Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và chia sẻ cảm nghĩ cá nhân

Bài mẫu số 1: Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và chia sẻ cảm nghĩ cá nhân

Với Nguyễn Đình Chiểu, nhà thơ vĩ đại của Đồng Nai, bên cạnh những tác phẩm ca ngợi đoàn kết chống giặc, nói lên tình yêu quê hương trong lúc hiểm nguy, còn là những bức tranh văn hóa tuyệt vời về đạo đức, phẩm hạnh. 'Truyện Lục Vân Tiên'' là tác phẩm gìn giữ tên tuổi Đô Chiểu trải qua thời gian. Trung dung, hiếu hạnh, tinh thần nghĩa trang kỳ diệu hiện hữu trong những câu thơ trầm ấm:

'Trai thời trung hiếu làm đầu,
Gái thời tiết hạnh là câu trau mình'.

Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga, đôi nhân vật trung tâm, toả sáng trong tác phẩm thơ về lòng trung hiếu và tinh thần tiết hạnh.

Đoạn thơ 'Lục Vân Tiên đánh cướp' là một trong những phần đẹp nhất của tác phẩm, là minh chứng cho bút pháp tự sự đặc sắc của Nguyễn Đình Chiểu. Lục Vân Tiên được vẽ nên như một anh hùng lý tưởng, tràn đầy lòng dũng cảm và đạo đức cao quý.

Lòng thương người là phẩm chất tốt nhất của Lục Vân Tiên. Sau khi từ giã thầy, chàng bắt đầu cuộc hành trình xuống núi, trải qua những thử thách cam go. Trên đường đi, chàng chứng kiến cảnh người dân bỏ chạy, hỗn loạn. Bằng lòng nhân ái, Lục Vân Tiên không ngần ngại can đảm lao vào đánh cướp để giải thoát cho nhân dân khỏi nỗi đau đớn và hiểm nguy:

'Tôi xin ra sức anh hào,
Cứu người cho khỏi lao đao buổi này'

Dằn vặt trước hành động tàn ác của lũ bất lương, Lục Vân Tiên nổi giận và lên án mạnh mẽ. Chàng đứng vững bên cạnh nhân dân, quyết tâm bảo vệ họ:

'Kêu rằng: bớ đảng hung đồ,
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân'.

Phong cách sống của nhân dân Việt Nam đẹp đến không tưởng 'Thương người như thể thương thân'. Lục Vân Tiên là người hành động dựa trên tình thương rộng lớn ấy.

Bài mẫu Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và chia sẻ cảm xúc cá nhân

Tình thương người là nguồn động viên tinh thần và lòng dũng cảm cao quý cho Lục Vân Tiên, người thư sinh thuộc dòng họ Lục. Đám cướp đông đúc và gươm giáo rợp trời sáng bừng. Tướng cướp Phong Lai có khuôn mặt đỏ rực, tràn ngập sự hung dữ và sức mạnh khủng khiếp. Trong vòng vây ác ma, chỉ với một cây gậy làm từ cành cây, Lục Vân Tiên đã dũng cảm đối đầu với lũ cướp. Đánh bại chúng bằng chiến thuật táo bạo, chàng tung hoành giữa bọn cướp. Chúng hoảng sợ và bỏ chạy tán loạn. Tướng cướp Phong Lai gục ngã dưới tay của Lục Vân Tiên. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã so sánh chiến công của Lục Vân Tiên với chiến tích hổ tướng Triệu Tử Long phá vòng vây của Dương Đang thời Tam quốc, ca ngợi tinh thần can đảm của anh hùng vị nghĩa:

Vân Tiên đánh cướp, xông pha độc đáo,
Khác biệt như Triệu Tử Long giải vòng Đương Dang.
Bọn cướp vỡ vụn, la hét tan tác,
Quăng gươm giáo, chạy đua mất mặt.
Phong Lai không kịp giữ gươm tay,
Dưới gậy Tiên, tan tác giữa đêm mày'.

Giọng thơ hùng tráng đưa người đọc đắm chìm vào trận chiến độc đáo và hấp dẫn.

Lục Vân Tiên, nguồn cảm hứng cho tình anh hùng vị nghĩa cao đẹp.

Lục Vân Tiên, với tâm hồn anh hùng, giải thoát Kiều Nguyệt Nga và Kim Liên khỏi bàn tay của lũ cướp ác. Cuộc gặp gỡ giữa người đẹp và tráng kiện diễn ra tràn ngập cảm xúc và lòng nhân ái. Kiều Nguyệt Nga muốn mời Lục Vân Tiên đến Hà Khê để cha nàng có cơ hội 'trả công đức thù':

'Vẫn còn nghĩ đến công báo,
Thà chọn lòng trắc, chẳng chấp lòng ngươi'.

Nhưng Vân Tiên chỉ 'nghe xong cười'. Nụ cười tươi tỏa, phản ánh tâm hồn lưu luyến: vô tư, hào hiệp, và rộng lượng. Chàng xem hành động đánh cướp là cử chỉ nhân nghĩa. Anh hùng phải bảo vệ những người bị bắt nạt, tiêu diệt điều ác, đứng về phía người bất hạnh. Nếu chỉ nghĩ mà không hành động, thì anh hùng còn đâu?

'Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng''.

Nguyễn Đình Chiểu đã vẽ nên hình tượng của Lục Vân Tiên như một anh hùng tráng sĩ trong thời kỳ loạn lạc, coi cái chết như chuyện nhỏ, trọng trách nặng nề hơn tài nghệ. Chàng sống và hành động theo tinh thần: 'Lộ kiến bất bình, bạt đao tương trợ'. Lục Vân Tiên như phiên bản hiện thực của anh hùng Từ Hải trong 'Truyện Kiều'.

'Anh hùng vẫn kêu than rằng,

Dẫu đường đời có gập ghềnh cũng phải đi!'

Hình ảnh Lục Vân Tiên đánh cướp được mô tả một cách sinh động. Cử chỉ, hành động, lời nói và thái độ của chàng phản ánh vẻ đẹp của anh hùng, người tráng sĩ thời xưa. Mặc dù có chút huyền bí, nhưng tạo hình này rất chân thực với lòng thương người, tinh thần quả cảm, và đạo lí nhân dân sâu sắc trong tâm hồn Vân Tiên. Hơn một thế kỷ nữa, nhân vật Lục Vân Tiên vẫn là nguồn cảm hứng và tình cảm của nhân dân, một biểu tượng về lòng anh hùng. Chiến đấu kiên cường của nhân dân miền Nam trong cuộc chiến đấu chống lại phong kiến và đế quốc suốt hơn thế kỷ đã làm nổi bật vẻ đẹp tinh thần của Lục Vân Tiên, minh chứng cho sức mạnh thẩm mĩ của thi ca, của tác phẩm Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu.

Tinh thần nghĩa hiệp trong Lục Vân Tiên như một viên ngọc lấp lánh, là đỉnh cao của nét văn hóa tinh thần được thể hiện rõ qua bút lôi cuốn của Nguyễn Đình Chiểu:

Mẫu số 2: Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và chia sẻ cảm xúc

Nguyễn Đình Chiểu, nhà văn, nhà thơ đặc sắc của văn học Việt Nam, tác phẩm của ông không chỉ xuất sắc với câu từ mộc mạc, dân dã mà còn gắn bó chặt chẽ với cuộc sống của người Nam Bộ. Nằm trong dòng chảy văn học Việt, Nguyễn Du nổi tiếng với truyện Kiều, được độc giả trong và ngoài nước đánh giá cao về ngôn từ trau chuốt, văn phong khoa học, cùng giá trị nội dung sâu sắc. Truyện Lục Vân Tiên, một kiệt tác khác của Chiểu, cũng nổi tiếng bởi sự mộc mạc, gần gũi. Đoạn 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga' là minh chứng cho đặc trưng độc đáo của tác phẩm này.

'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga' là một phần của Truyện Lục Vân Tiên, kể về sự nhân nghĩa và vị tha của Lục Vân Tiên. Chàng không do dự khi chứng kiến cảnh bạo tàn, hết lòng giúp đỡ những người gặp nguy hiểm. Đoạn này thể hiện đẹp nhân tính và tâm hồn cao quý của Lục Vân Tiên, hành động xuất phát từ tấm lòng mà không đòi hỏi sự đền đáp. Còn Kiều Nguyệt Nga, một nhân vật độc đáo, thể hiện phẩm chất như trọng ân nghĩa, hiền thục và đoan trang.

Bắt đầu đoạn, Nguyễn Đình Chiểu đã miêu tả sinh động hành động của Lục Vân Tiên, khi chống lại sự bạo tàn để bảo vệ người dân vô tội. Đây là hành động đẹp, thể hiện tấm lòng quý giá và đáng kính trọng.

'Vân Tiên dừng chân bên lối,
Uốn cành cây thành gậy, làng xôn xao.
Kêu lên: 'Bớ đám giặc tà đồ'
Hãy nhớ, đừng làm điều ác hại dân'

Các Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga ấn tượng

Mô tả hành động của Lục Vân Tiên trước tình huống khẩn cấp trên đường, chứng kiến lũ cướp gây họa cho dân làng, Vân Tiên không do dự, hành động ngay lập tức. Chàng không tính toán, chỉ cần thấy nguy hiểm, Vân Tiên đã tận dụng cành cây bên đường biến thành vũ khí: 'Uốn cành cây thành gậy, làng xôn xao'. Là một tuyên ngôn mạnh mẽ, chàng nói: 'Kêu lên: bớ đám giặc tà đồ/ Hãy nhớ, đừng làm điều ác hại dân'.

Lời của Lục Vân Tiên không chỉ là lời chỉ trích kẻ giặc cướp mà còn là tuyên ngôn về sự sống đẹp và bảo vệ cuộc sống của những người lương thiện. Vân Tiên không chấp nhận sự tàn bạo, 'hồ đồ' làm tổn thương những người vô tội. Vân Tiên không chỉ là người có trái tim nhân ái mà còn là chàng trai mạnh mẽ, tài năng, thể hiện qua những hành động chống lại lũ cướp:

'Làm mưa làm gió, Vân Tiên hiện hữu bất ngờ
Không khác gì anh hùng Triệu Tử vượt qua vòng Đương Dang
Đổ bộ bốn phía, kẻ địch vụng trộm bỏ chạy
Dùng gươm và giáo, đường chạy càng trở nên ngắn ngay
Phong Lai đành phải đầu hàng, tay không không kịp phòng thủ
Dưới cú đánh của Tiên, tất cả hóa thành bụi phận'

Các động tác của Vân Tiên đều linh hoạt, quyết đoán 'hiện hữu bất ngờ', và những hành động anh hùng này được nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu so sánh với hình ảnh người anh hùng Triệu Tử khi vượt qua vòng Đương Dang. Trước sức mạnh của Lục Vân Tiên, bọn cướp hoảng loạn, bỏ lại gươm giáo và vụt chạy. Đầu đầu băng cướp, Phong Lai, không thể đỡ tránh cú đánh mạnh của Tiên, dẫn đến cái chết không thể tránh khỏi'

'Cuộc truy quét kiến chòm ong đã kết thúc
Hỏi: 'Ai là nạn nhân ở trong chiếc xe này'

Lục Vân Tiên không chỉ cứu giúp người bị nạn mà còn quan tâm sâu sắc đến họ, thể hiện qua lời hỏi thăm ân cần và động viên. Chàng giúp người bị nạn bình tâm lại sau cơn hoảng loạn bằng cách thông báo rằng những 'kiến chòm ong' đã bị tiêu diệt, không còn nguy hiểm nào. Tính cách lương thiện của Lục Vân Tiên còn được thể hiện khi chàng trò chuyện với Kiều Nguyệt Nga, người bị thương. Khi Kiều Nguyệt Nga muốn cúi lạy chàng vì đã cứu mạng, Tiên quyết định từ chối'

'Thong thả ngồi yên đó đừng rời đi
Chia làm hai phận, nàng là phận gái, ta là phận trai'

Chỉ trong vài câu, ta có thể thấy Lục Vân Tiên là người trân trọng đạo đức, đồng thời tuân thủ những quy tắc xã hội xưa. Anh không muốn Kiều Nguyệt Nga cúi lạy vì muốn giữ gìn danh dự của cô gái. Trong quan niệm cổ truyền, con trai và con gái cần giữ khoảng cách, không nên gặp gỡ quá thân thiết. Lời của Lục Vân Tiên thể hiện sự lịch sự và hiểu biết về xã hội, điều này có thể làm say mê người nghe nếu đặt vào ngữ cảnh hiện đại. Chàng không chấp nhận sự bảo đáp từ Kiều Nguyệt Nga, vì việc cứu giúp xuất phát từ trái tim, không vì lợi ích cá nhân 'Làm ơn không cần phải đền đáp', câu nói này làm tăng giá trị tinh thần của Lục Vân Tiên.

'Nhớ rõ câu nói nghĩa vụ
Trở thành con người đúng nghĩa là anh hùng'

Theo quan điểm của Lục Vân Tiên, hành động nhân nghĩa là điều tất yếu, và nếu nhận sự bảo đáp khi làm việc thiện thì không phải là anh hùng 'Làm việc tốt không phải vì muốn trả ơn', chàng nhấn mạnh giá trị của việc làm từ thiện vì lẽ nghĩa. Câu nói này thể hiện tính nhân văn và cao quý của Lục Vân Tiên.

'Chân thật và sinh động, Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga mô tả một cách sống động hình ảnh anh hùng hiệp nghĩa. Vân Tiên không chỉ là người nhân nghĩa, đấu tranh chống ác để bảo vệ sự yên bình cho dân, mà còn là người trí thức, tôn trọng lễ nghi và khuôn phép. Chàng trai này mang đến quan niệm sống đẹp về nghĩa và anh hùng. Hình tượng Lục Vân Tiên là mô hình anh hùng lý tưởng, thể hiện khát vọng cho công bằng trong cuộc sống.'

Bài mẫu số 3: Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và chia sẻ cảm nhận cá nhân

Trong tác phẩm Lục Vân Tiên, Nguyễn Đình Chiểu đã tạo dựng hình tượng một con người hoàn hảo, nổi bật với đẹp toàn diện, trong đó chính chất chính nghĩa được thể hiện rõ nhất. Trong đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga, Nguyễn Đình Chiểu tái hiện phẩm chất tốt đẹp này thông qua hành động trừ bạo cho dân.

Lục Vân Tiên giã từ thầy xuống núi sau khi nghe tin triều đình mở khoa thi. Trên đường về thăm cha mẹ, chàng phát hiện bọn cướp Phong Lai đang làm loạn, bóc lột dân lành. Một mình chàng đánh tan bọn cướp, cứu sống Kiều Nguyệt Nga, khởi đầu cho câu chuyện hùng tráng của anh hùng hiệp nghĩa Lục Vân Tiên.

'Lục Vân Tiên điều kỳ nghệ tấn công
Khác biệt như Triệu Tử phá vòng Đương Dang
Tháo chạy, băng cướp lạy lùng
Lực dùng gươm giáo, chúng hốt hoảng chạy ngay'

Trên đường về quê, Lục Vân Tiên chứng kiến bọn cướp Phong Lai làm loạn. Không ngần ngại, chàng sử dụng cây làm gậy, xông vào giải cứu người dân vô tội. Không chỉ bằng hành động, lời nói của Tiên cũng làm nổi bật tính chính nghĩa của chàng 'Đừng làm thói hồ đồ làm hại dân', là cảnh báo và tuyên ngôn sống cho sự bảo vệ nhân dân.

'Phong Lai đỏ mặt giận dữ
Có ai dám đến đây làm phiền đám này
Lừng lẫy làm điều dữ hại
Thông báo truyền quân bốn phía, bao vây chặt'

Phong Lai giận dữ khi bị phá hỏng 'việc tốt' của hắn. Khuôn mặt 'đỏ mặt giận dữ' là biểu hiện của tính cách tàn ác. Trước sự chính nghĩa của Lục Vân Tiên, Phong Lai coi thường và thách thức 'Có ai dám đến đây làm phiền đám này'. Hắn còn thông báo truyền quân bốn phía để tấn công, bao vây chặt Lục Vân Tiên.

'Lục Vân Tiên bất ngờ tấn công
Như Triệu Tử phá vòng Đương Dang
Lạy la bốn phía tan vỡ
Quăng gươm giáo, bọn Phong Lai hốt hoảng bỏ chạy ngay'

Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và chia sẻ cảm nhận cá nhân

Trước sự tấn công của bọn Phong Lai, Lục Vân Tiên không chần chừ, tấn công bất ngờ, miêu tả này không chỉ làm nổi bật độ nhanh nhẹn và chính xác của Vân Tiên mà còn thể hiện bản lĩnh hơn người. NGuyễn Đình Chiểu so sánh hành động này với Triệu Tử phá vòng Đương Dang, tạo nên hình ảnh anh hùng với công trạng lớn. Phong Lai và bọn cướp bị đánh tan tành, hốt hoảng bỏ chạy, Phong Lai bị Tiên trừng phạt 'thác dày thân vong'

'Kết thúc lũ kiến chòm ong
Hỏi: Ai đau khổ trong chiếc xe này
Câu trả lời: Tôi là người bị thương
Chẳng qua do lầm tay, hung đồ'

Sau khi tiêu diệt bọn cướp, Lục Vân Tiên quan tâm đến nạn nhân, nghe thấy tiếng khóc sợ hãi từ bên trong kiệu. Chàng hỏi một cách ân cần 'Ai than khóc ở trong xe này', và được đáp lại bởi giọng của một người con gái. Nàng kể chi tiết sự tình, là một người thiện lương nhưng vô tình rơi vào tay bọn ác 'sa cơ nên mới lầm tay hung đồ'. Nàng biểu đạt lòng biết ơn trước tinh thần anh hùng của Lục Vân Tiên:

'Xe hẹp chật không phô ra
Người con gái cúi đầu lạy cầu cứu'

Tuy nhiên, tư tưởng 'làm ơn không cần trả ơn' của Lục Vân Tiên và quan niệm về sự khác biệt về giới tính, thân phận khiến chàng từ chối lời yêu cầu của Kiều Nguyệt Nga. Trong tri thức phong kiến, 'nam nữ thụ thụ bất thân', Vân Tiên không muốn cuộc gặp gỡ này làm ảnh hưởng đến phẩm hạnh của Nguyệt Nga. Điều này cho thấy Vân Tiên là người sống theo chuẩn mực xã hội và biết quan tâm đến người khác:

'Nằm yên đó, đừng bước ra
Giữa chúng ta có khoảng cách lớn'

Đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga là điểm nhấn hấp dẫn trong tác phẩm, là biểu hiện của sự chính nghĩa, kiên cường và thẳng thắn của Lục Vân Tiên. Cuộc trò chuyện với Kiều Nguyệt Nga là dịp để thấy rõ những phẩm chất quý giá của anh hùng này, đáng được trọng trọng.

Bài mẫu số 4: Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và chia sẻ cảm nghĩ cá nhân

Nguyễn Đình Chiểu mở đầu Truyện Lục Vân Tiên bằng những dòng văn châm biếm:

'Ai lắng nghe điều răn nhỏ,
Biết lễ lành trước, biết dè thân sau.
Trong trai thời trung hiếu làm đầu,
Gái thời tiết hạnh làm câu trau mình...'

Lời thơ chân thực, rành rẽ như một tuyên ngôn, định hướng cho toàn bộ tác phẩm. Với Nguyễn Đình Chiểu, việc sáng tác không chỉ vì sự nghiệp văn chương mà còn vì mục đích giáo dục, truyền bá đạo lý, nhân cách con người. Truyện thơ Lục Vân Tiên không chỉ được yêu thích vì nghệ thuật tinh tế mà còn vì những chi tiết, sự việc và nhân vật toả sáng đạo lý, với những ý tưởng giáo huấn chân thành và thấm thía. Nội dung đạo lý bao trùm toàn bộ truyện là nhân nghĩa, trung hiếu và tiết hạnh, không bị trói buộc trong khuôn khổ cổ hủ phong kiến.

Với Nguyễn Đình Chiểu, nhân nghĩa là đạo đức cốt lõi, gốc rễ để trau dồi con người. Ngay từ đầu tác phẩm, ở đoạn Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga, nhà thơ đã giới thiệu hai con người trẻ, biết theo đuổi lòng nhân, hành động theo tinh thần nghĩa. Lục Vân Tiên là chàng trai tài ba, dũng cảm, sẵn sàng hành động vì nghĩa. Gặp bọn cướp đang quấy rối nhân dân, chàng không ngần ngại nói: 'Tôi xin ra sức anh hào...', bẻ cây làm gậy, xông vào giữa bọn cướp.

Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và chia sẻ cảm nghĩ cá nhân

Bọn cướp đông nhưng Lục Vân Tiên không nao núng. Tướng cướp 'Mặt đỏ phừng phừng' dữ tợn như ác thú. Chúng 'Truyền quân bốn phía bủa vây bịt bùng'. Lực lượng chênh lệch quá nặng. Nhưng chàng không sợ hãi: 'Cứu người ra khỏi lao dao buổi này', với vũ khí giản dị 'cây gậy bên đàng'. Chàng không chút nao núng, nói:

Vân Tiên bốc lửa xông về, Như Triệu Tử phá vòng Đương Dang.

Nhà thơ không chi tiết trận chiến, chỉ kể bằng vài dòng thơ, so sánh với Triệu Tử Long như một tài năng quân sự xuất chúng, chiến đấu nhanh, mạnh mẽ, không kém cỏi Triệu Tử Long trong trận phá vây quân Tào Tháo ở Đương Dang Trường Bản. Lục Vân Tiên chiến đấu vì nhân dân, cứu dân, trừ ác, là hành động của tấm lòng thuần khiết, cao quý. Cuộc chiến của chàng giống như trận đánh của Thạch Sanh, diệt đại bàng cứu công chúa, sức mạnh của Lục Vân Tiên là sức mạnh của nhân dân và thiện.

Lâu la bốn phía vỡ tan, Quăng gươm giáo, Phong Lai không kịp tay. Một gậy của Tiên, thác rày thân vong.

Lời thơ chân chất, đôi chỗ còn thô mộc nhưng hồn thơ đầy dạt dào. Trong Lục Vân Tiên, ta thường gặp nhiều câu chữ chân mộc như thế. Thơ chân mộc nhưng cảm hứng tác giả vẫn bay bổng, mộng mơ. Tưởng như người thi sĩ mù ấy vừa kể chuyện vừa rung đùi thích thú, gửi tới bạn đọc một lẽ phải nhỡn tiền: Ai có lòng nhân, biết làm việc nghĩa sẽ thắng, kẻ độc ác, bất nhân sẽ thảm bại. Lục Vân Tiên, bắt nguồn từ lòng nhân, đã thực hiện một việc 'nghĩa', một hành động đúng với danh hiệu anh hùng.

Tự nguyện hi sinh, chiến đấu mạnh mẽ, chiến thắng lộng lẫy... tất cả vì nhân nghĩa. Sau chiến thắng, Lục Vân Tiên không tỏ ra kiêu ngạo. Ngược lại, chàng khiêm tốn, chính trực. Nghe cô hầu Kim Liên lo sợ, Vân Tiên đầy lòng thương, an ủi: 'Ta đã xua đuổi bọn lâu la'. Rồi chàng thăm hỏi về nguồn gốc, gia cảnh của hai cô gái. Trong lời nói của chàng, có vẻ lạc hậu, nhưng tất cả đều chân thành, duyên dáng, đáng yêu. Điều đáng yêu hơn nữa là khi nghe Kiều Nguyệt Nga muốn đền ơn, chàng vui vẻ cười.

Vân Tiên cười, đáng yêu và kính trọng.

'Nụ cười đáng yêu, đáng kính đó là của anh hùng, của chàng trai, và của nhân dân rộng lớn, tất cả nở trên môi Vân Tiên' (Xuân Diệu - Đọc lại thơ văn Nguyễn Đình Chiểu). Sau nụ cười là lời nói đáng yêu:

'Làm ơn há dễ trông người trả ơn. Nay đã rõ nguồn cơn, ai tính toán gì cũng thấy'.

Giọng nói và cách diễn đạt của chàng trai Nam Bộ là giản dị và chất phác. Nó phản ánh sự cao đẹp và thắm thiết trong lẽ sống của một thế hệ con người. Lục Vân Tiên không chờ đợi đền ơn, hành động vì nghĩa lớn, vì bảo vệ người lương thiện. Lời nói của chàng là sự phê phán những kẻ tiểu nhân và khẳng định đúng đắn của việc làm.

Kiều Nguyệt Nga là cô gái hiền hậu, nết na, biết trọng nghĩa. Nàng xúc động và bày tỏ lòng biết ơn sau khi được cứu thoát. Lời nói của nàng là sự thể hiện của lòng biết ơn và kính trọng.

'Lâm nguy chẳng gặp giải nguy, Tiết trâm năm cũng bỏ đi một hồi. Trước xe quân tử tạm ngồi, Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa.' Nàng nói về việc hộ trọng của cả một đời và thể hiện sự kính trọng và thiêng liêng trong quan hệ.

Lời nói và thái độ của nàng thể hiện lòng biết ơn và sự kính trọng đối với Lục Vân Tiên.

Đây là lúc chúng ta gặp nhau giữa con đường. Không có của tiền, bạc vàng cũng chẳng có. Gặm câu báo đức thù công, nhưng tấm lòng tôi dành cho người không có giới hạn.

Nguyệt Nga nói về 'của tiền', 'vàng bạc' để nói về sự thiếu hụt về vật chất. 'Báo đức thù công' để đền đáp công lao. Than thở 'Lấy chi cho phí tấm lòng...' thể hiện lúng túng tâm hồn, xúc động sâu sắc. Chàng từ chối mời nhà vì lời chàng 'Nhớ câu kiến ngãi bất vi - Làm người thế ấy cũng phi anh hùng'. Nguyệt Nga thể hiện tâm hồn trung hậu, nết na, chắc chắn bắt nguồn từ đạo lí nhân nghĩa của nhân dân Nam Bộ.

Nhiều nhà nghiên cứu văn học cho rằng: Lục Vân Tiên là Truyện Kiều của nhân dân Nam Bộ.

Vân Tiên, Vân Tiên, Vân Tiên, cho tôi một tiền, tôi sẽ kể chuyện thơ...

Nghệ sĩ hát rong ở vùng đồng bằng sông Cửu Long thường mở đầu bài hát Lục Vân Tiên bằng những câu ca sôi nổi. Buổi diễn xướng dân gian sau đó thu hút đông đảo người nghe, quây quần quanh người kể chuyện. Người diễn và người nghe hòa mình vào không khí, chìm đắm suốt hàng giờ. Một đoạn truyện được mọi người ưa thích là Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Ngư. Sự yêu thích không chỉ đến từ văn chương tinh tế như Truyện Kiều, mà chủ yếu là vì đoạn trích thể hiện tinh thần hành đạo giúp đời của Nguyễn Đình Chiểu và tả lại phẩm chất đẹp của hai nhân vật trẻ tuổi. Lục Vân Tiên tài năng và dũng cảm, trọng nghĩa và Kiều Nguyệt Nga nết na, nhân hậu, ân tình - tất cả hòa quyện với lối sống giản dị và trong sáng của nhân dân ta, truyền đạt bài học đạo đức thiết thực và cao cả.

Mẫu số 5: Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và nói lên cảm nghĩ của em

Lúc từ biệt tôn sư để tham gia thi, giữa đường, Lục Vân Tiên đột ngột đối mặt với băng cướp đang hoành hành. Chàng ta tỏ ra mạnh mẽ như chàng Thạch Sanh trong truyện cổ tích. Hình ảnh đó luôn in sâu trong trí tưởng tượng của người đọc, là biểu tượng của sự hy sinh để cứu giúp Kiều Nguyệt Nga.

Vân Tiên đột ngột dừng bước giữa đường, bẻ cành cây làm gậy, xông vào làng một cách dứt khoát. Chàng kêu lên: 'Bớ đảng hung đồ, chớ quen thói hồ đồ hại dân'...

Sự việc diễn ra đột ngột, nhanh chóng, khiến ta cảm thấy bất ngờ. Vân Tiên 'giữa đường gặp cảnh bất bình', hoàn toàn ngẫu nhiên. Chàng không suy nghĩ, không đắn đo, dũng cảm hành động để cứu giúp người bị cướp. Người này không biết chàng là ai; chỉ biết chàng liều lĩnh chống lại lũ cướp. Vân Tiên không bàng quan, không để ngoài tai những điều trông thấy. Sự bất ngờ này tạo nên sự tự chủ vững vàng trong ngẫu nhiên. Điều này làm cho đoạn thơ trở nên mạnh mẽ với tư thế chủ động 'tả đột hữu xông; khác nào Triệu Tử mở vòng...'. Chàng trai Nam Bộ này thật cương trực và liều lĩnh, quyết đoán trừng trị cái ác.

Lục Vân Tiên không xuất hiện như một Từ Hải với thân hình lớn lao, cũng không lẫn vào 'phong nhã ra ngoài hào hoa' như Kim Trọng trong Truyện Kiều. Nhưng qua lời nói và hành động, Nguyễn Đình Chiểu vẽ nên hình ảnh mạnh mẽ về chàng. Làm việc mà không mong trả ơn là phong cách sống của người quân tử, nhưng thái độ của Lục Vân Tiên trước sự hàm ơn của Nguyệt Nga lại rất đáng yêu. Mạnh mẽ trong cuộc chiến với cướp, chàng lại nhút nhát và e dè trước người con gái nhờ mình mà thoát nạn. Khi Nguyệt Nga định tạ ơn, Vân Tiên ngượng ngùng:

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,
Nàng là phận gái, ta là phận trai...

Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga, văn mẫu tuyển chọn

Dù chưa hết sợ hãi, Nguyệt Nga khó che giấu nụ cười trước chàng trai tận tâm này. Hình ảnh của Lục Vân Tiên không đẹp hoàn toàn nếu chàng thể hiện lối sống vồ vập với Nguyệt Nga. Tâm hồn trong sáng, tươi trẻ của chàng kết hợp với tính cách dũng cảm, tạo nên một hình tượng độc đáo. Bằng cách này, Vân Tiên vừa làm cho người đọc cảm nhận được sự chính nghĩa và dũng cảm, vừa thấy được nét nhã nhặn và khiêm tốn trong ứng xử.

Cuộc đời của Lục Vân Tiên có thể được xem là biểu hiện của cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu. Nhà thơ lồng ghép hiện thực vào tác phẩm thông qua những chi tiết nhỏ. Hành động bẻ cây làm gậy của Vân Tiên thể hiện sự dân dã, bộc trực. Điều này giúp người đọc cảm nhận được sự gắn bó của nhà thơ với cuộc sống nhân dân. Nét hồn hậu, gần gũi với cuộc sống đơn giản của nhân dân, trở thành biểu tượng cho triết lý sống của Nguyễn Đình Chiểu.

Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm,
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà

Vẫn là những vần thơ dân gian nhưng được tác giả tinh tế nâng cao. Những đoạn đối thoại giữa Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga trở nên hấp dẫn và thú vị. Lời thơ trau chuốt, không còn là ngôn ngữ mộc mạc thường ngày.

Chút tôi nhuốm màu đào hồng,
Giữa con đường bụi bặm, tình duyên bắt gặp. Hà Khê từ xa hướng về,
Xin theo bước chân, thiếp muốn đền ân cho chàng...

Lời lẽ của tiểu thư khuê các hiện lên qua câu thơ này, làm nổi bật giáo dục và tầm vóc của nhân vật. Điều này thể hiện sự khéo léo trong sử dụng ngôn ngữ của nhà thơ.

Hồn hậu, tấm lòng đẹp đẽ của Vân Tiên và Nguyệt Nga tỏa sáng qua những câu thơ giản dị. Đây không chỉ là vẻ đẹp của phẩm cách mà còn là hiện thân của lòng nhân ái, đạo đức của cụ Đồ Chiểu.