“Câu chuyện nói rằng: Tôi là Kiều Nguyệt Nga'
Đứa trẻ này tên gọi chính thức là Kim Liên.
…
Hãy nhớ rằng, kiến ngãi không thèm quan tâm,
Trở thành một người như vậy cũng không phải là anh hùng.”
Trái với việc đọc “Truyện Kiều” khiến người đọc hân hoan với hành động dũng cảm của Từ Hải, việc đọc “Lục Vân Tiên” lại khiến người đọc phấn khích với việc Lục Vân Tiên đánh cướp để cứu Kiều Nguyệt Nga. Một học trò trên đường đi thi, “trong cơn bất bình”, “nghĩa thầy đau đớn” đã dùng cây làm gậy để đánh đuổi bọn cướp và cứu giúp người khác. Sự chiến thắng của thiện là cách mà nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu ca ngợi sức mạnh của công lý và nhân đạo.
Khi đối mặt với bọn cướp, Lục Vân Tiên chỉ biết tìm cách giúp đỡ dân chúng, chống lại bọn “hồ đồ hại dân”. Hành động anh hùng của Vân Tiên thật sự là hoàn hảo (nếu Vân Tiên biết mình đánh để cứu người đẹp, thì lòng dũng cảm của người anh hùng sẽ bị nghi ngờ). Nhưng điều gì gieo ra thì sẽ gặt lại. Sau khi “đánh tan bọn kiến núi”, người mà chàng cứu là một người phụ nữ.
Dưới đây là đoạn thơ mà nhà thơ kể về cuộc gặp gỡ đầu tiên giữa Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga, anh hùng và người đẹp:
'... Xin giới thiệu, tôi là Kiều Nguyệt Nga,
Em bé này được đặt tên là Kim Liên.
…..
Hãy nhớ lời kiến ngãi bất vi,
Trở thành người như vậy cũng không phải là anh hùng.”
Trước khi bắt đầu cuộc trò chuyện này, Lục Vân Tiên đã ngạc nhiên khi thấy hai tiểu thư trong xe xinh đẹp nhưng giữa một giấc mơ. Chàng hỏi:
“Tiểu thư con gái của nhà ai,
Đi đâu mà có tai mà không biết.
Chắc chắn tên và họ của họ không phải bình thường,
Làm sao mà phận của những cô gái lại đến nơi này?
Trước sau này, không cần phải nghi ngờ nữa,
Hai nàng này đều đã tiết lộ danh tính của mình rồi đúng không?
Nguyệt Nga ngay lập tức đáp lại điều mà Vân Tiên muốn biết, đó là tên của mình: '... Xin phép được nói, tôi là Kiều Nguyệt Nga,
Con gái này tên là Kim Liên.'
Lời nói của tiểu thư lịch sự, biểu hiện sự kính trọng đến gia đình. Nàng sử dụng từ ngữ 'tôi' để thể hiện lòng tôn trọng và lịch lãm, không hợp tác. Những lời này thật lòng:
'Quê hương ở quận Tây Xuyên,
Cha làm tri phủ tại vùng Hà Khê. ”
Như vậy, tiểu thư là con của một viên quan tri phủ. Đương nhiên là thông qua việc kể. Lục Vân Tiên mới hiểu được. (Nếu Lục Vân Tiên biết trước rằng mình đã cứu con của quan, người ta cũng dễ nghi ngờ về lòng dũng cảm của anh hùng. Có thể đưa ra luận điểm rằng vì cứu con của quan nên anh chàng mới dám hành động như vậy...)
Có một chi tiết rất khó giải thích, nhưng Kiều Nguyệt Nga lại nói một cách tự nhiên và trôi chảy:
'Người quan sai thư này về,
'Đưa tôi qua đó với ý định xin phép gia đình.'
Bằng việc nói điều đó, nàng chứng tỏ mình là người thật thà. Những lời chân thành của nàng tạo ra một chút kịch tính trong cuộc trò chuyện. Lúc Kiều Nguyệt Nga nói ra lời này, tình hình trở nên căng thẳng hơn. Vân Tiên, học trò của người cha, phải đối mặt với việc cha mình muốn gì. Tình huống trở nên hấp dẫn hơn khi tiểu thư càng thể hiện sự chân thành:
''Con không dám phản đối cha,”
Trái tim của anh hùng thấy lòng nhẹ nhõm khi nghe thấy Kiều Nguyệt Nga 'bình thường' phản ánh đúng cử chỉ dũng cảm của mình:
'Trong nguy nan không gặp sự cứu giúp,
Thời gian trôi qua nhưng cũng sẽ qua đi một cách nhanh chóng.'
Trước khi Vân Tiên kịp trả lời, Kiều Nguyệt Nga liền nói tiếp, muốn bày tỏ lòng biết ơn đối với chàng:
“Xin phép quý quân để tạm ngồi trên xe,
Xin phép được làm phiền quý vị trước khi thưa lòng biết ơn.
Một chút quà nhỏ để bày tỏ lòng thành kính,
Giữa đường gặp phải chất lượng kém đã chút ít.
Hà Khê gần đó cũng không xa
Xin được đi cùng bạn để báo đáp ơn chàng.'
Từ cách nói (tiện thiếp) đến cử chỉ “lạy' rất lịch sự chứng tỏ sự tôn trọng của Kiều Nguyệt Nga đối với hành động anh hùng của Vân Tiên. Lời mời của nàng cũng rất khéo léo:
'Trong tình huống như vậy, không có sự chuẩn bị trước, không có tiền bạc hay vàng bạc, phải không?'
Trên lời giải thích của Kiều Nguyệt Nga, không có gì 'của tiền chẳng có, bạc vàng cũng không', nhưng lại có cái quý hơn cả tiền bạc và vàng, đó là lòng thành của người biết ơn, là tình cảm của một người con gái.
Lục Vân Tiên nghe Kiều Nguyệt Nga giải thích và cảm thấy vô cùng dễ chịu, hài lòng, nhưng với tư cách của một học trò tôn trọng, bụng đầy tri thức của một nhà hiền triết, mỗi lời của Kiều Nguyệt Nga đều đọng lại một chút tình cảm tự nhiên:
“Lục Vân Tiên nghe xong liền mỉm cười,
Xin hỏi liệu tôi có thể được giúp bạn trả ơn không?''
Nụ cười của Vân Tiên mang trong mình sự của một người anh hùng, trong sáng, không vụ lợi. Lời nói 'xin hỏi liệu tôi có thể giúp bạn trả ơn không?' cũng thể hiện sự chân thành. Hành động cứu người của Vân Tiên là hành động cao cả, thể hiện tinh thần anh hùng:
'Nhớ câu kiến ngãi bất vi,
Làm người như vậy cũng không phải là anh hùng.'
Người Nam Bộ ưa thích Lục Vân Tiên chính là vì lý tưởng này.
Đây là một đoạn truyện hay trong 'Truyện Lục Vân Tiên' của Nguyễn Đình Chiểu. Bằng cách kể chuyện dễ hiểu và chân thực, tác giả đã tạo ra cuộc gặp gỡ sống động giữa Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga, anh hùng và phu nhân. Sự biết ơn chân thành của Kiều Nguyệt Nga và tinh thần vì nghĩa của Lục Vân Tiên làm cho đoạn văn trở nên hấp dẫn. Đối với người đọc 'Lục Vân Tiên', nếu có điều gì đáng nhớ thì đó chính là triết lý này:
'Nhớ câu kiến ngãi bất vi,
Trở thành người như vậy cũng không phải là anh hùng.'
Nguyễn Đức Quyền.
Trích từ: Mytour