Yêu cầu
Phân tích giá trị thực tiễn của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ
Giải thích chi tiết
1. Mở đầu
+ Tác giả: Tô Hoài, tên thật Nguyễn Sen, sinh ngày 10-8-1920 tại làng Nghĩa Đô, huyện Từ Liêm, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông (nay là phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, Hà Nội). Năm 1943, ông tham gia Hội văn hóa cứu nước. Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, ông chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực báo chí, nhưng vẫn có một số thành tựu quan trọng trong sáng tác, tiêu biểu là tập Truyện Tây Bắc.
+ Tác phẩm:
* Vợ chồng A Phủ là một trong ba truyện ngắn được rút ra từ tập Truyện Tây Bắc , kết quả của chuyến đi cùng bộ đội trong tám tháng và giải phóng Tây Bắc (1952). Do có những giá trị nội dung và nghệ thuật nổi bật, tác phẩm đã đạt giải nhất của Hội Văn học Việt Nam năm 1954- 1955 (đồng hạng với đất nước đứng lên của Nguyên Ngọc).
2. Ý nghĩa thực tiễn
+ Bằng câu chuyện về cuộc đời đau khổ của cặp vợ chồng người Mèo này, Tô Hoài mở ra vấn đề về số phận nam nữ, thanh niên Mèo và dân tộc dưới sự áp bức bóc lột của thực dân phong kiến và hành trình đến với cách mạng của họ. Tác giả cũng đặt ra vấn đề cần giải phóng phụ nữ và các chính sách của Đảng trong việc giúp đỡ đồng bào dân tộc. Những điều này đã tạo ra giá trị hiện thực của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ.
- Qua cuộc đời đau khổ của Mị và A Phủ, Tô Hoài đã chỉ trích những tội ác của thực dân phong kiến đối với nhân dân vùng núi Tây Bắc. Nhân dân miền núi và người Việt Nam phải chịu cảnh khốn khổ. Dưới thời thực dân Pháp.
- Thống lí là người đứng đầu bộ máy chính quyền ở các bản làng dân tộc. Giàu có, họ tận dụng quyền lực của phương Tây để ức hiếp nhân dân. Đó là tình trạng phổ biến trước Cách mạng ở nước ta. Bằng chính sách cho vay nặng lãi, họ bóc lột nhân dân đến tận xương tủy. Mị và A Phủ là nạn nhân trực tiếp của chính sách đó. Mị đã phải bán mình chỉ để có tiền cưới, nhưng cuộc sống của cô không khác gì một kẻ tôi đòi, làm việc mệt mỏi suốt đời. Cuộc sống khắc nghiệt đã biến Mị từ một cô gái tươi vui thành một người phụ nữ phải chịu đựng cảm giác tuyệt vọng hàng ngày.
- Với Mị, không còn quá khứ, hiện tại, tương lai, chỉ còn sự cô đơn và sự tuyệt vọng. Cô không dám nói gì khi A Sử đi chơi và tìm vợ mới. Dù là vợ A Sử, Mị vẫn bị gò bó vào vòng luẩn quẩn của cuộc sống. Trong xã hội thực dân phong kiến, người phụ nữ bị coi thường. Quyền bình đẳng nam nữ chỉ là ước mơ không bao giờ trở thành hiện thực.
- Bên cạnh Mị là A Phủ, cũng phải chịu đựng một số phận đau khổ không kém. Cũng vì nợ nần không dứt của cha mẹ mà A Phủ phải làm việc cho thống lí. Anh đã bị bắt và bị đánh đập tàn bạo. Mạng người trở nên không giá trị; pháp luật và công lí thuộc về kẻ giàu có. Cha con thống lí ức hiếp và sát hại nhân dân làng.
- Khi nước lũ tràn bờ, Mị giải thoát A Phủ và cùng nhau chạy trốn. Điều này là do lòng nhân ái, khát vọng tự do và lòng căm ghét sâu sắc với thống lí cha con đã tạo ra sức mạnh kỳ diệu trong Mị. Hành động này phản ánh bản chất tốt lành tự nhiên của con người. Mị không thể chứng kiến một con người bị bóc lột một cách bất công trước mắt mà không can thiệp. Điều này hoàn toàn phản ánh tính cách của Mị: nhân từ, trong sáng và yêu đời. Hành động của Mị là tự nhiên và tự nguyện. Vậy, Mị và A Phủ sẽ đi đâu, làm gì sau này? Liệu họ có thể tránh khỏi việc rơi vào tay một thống lí Pá Tra khác và tiếp tục bị bóc lột? Tô Hoài đã mở ra một con đường mới cho họ: tham gia vào Đảng, tham gia vào cuộc cách mạng. Đó là con đường duy nhất để họ tự giải thoát khỏi ách xiềng xích nô lệ. Đảng không quên đồng bào dân tộc, những người chất phác, trung thực, vẫn đang chịu đựng áp bức. Đó cũng là chính sách đoàn kết dân tộc của Đảng trong thời kỳ đó. Tại Phiềng Sa, A Phủ đã gặp A Châu, một cán bộ cách mạng đã hoạt động trong vùng rừng núi xa xôi của Tây Bắc. Nhờ A Châu, A Phủ và Mị đã nhận ra bản chất của thực dân phong kiến và nhận thức được rằng chỉ có bằng cách tham gia vào cách mạng mới có thể thoát khỏi nghèo đói, thoát khỏi cuộc sống nô lệ. Đảng đã chỉ dẫn họ và A Phủ đã trở thành tiểu đội trưởng của một đội du kích. Mị và A Phủ đã tự nguyện đứng lên bảo vệ quê hương, đánh đuổi giặc Tây và phá vỡ chế độ phong kiến. Hành động dũng cảm của đôi thanh niên Mèo đã chuyển từ sự tự phát sang sự tự giác. Bây giờ, họ đã nhận thức được hành động của mình, quyết tâm theo đuổi lý tưởng của Đảng. Sự chuyển biến trong nhận thức và tư tưởng của Mị và A Phủ là minh chứng cho sự thay đổi tư tưởng của đồng bào dân tộc dưới sự tuyên truyền của Đảng.