Buzz
Đề bài Phân tích hành trình đi tìm vẻ đẹp của sông Hương ở vùng đồng bằng và nơi con sông chảy vào thành phố trong bài bút kí 'Ai đã đặt tên cho dòng sông?'
Dàn ý
1. Mở bài
- Giới thiệu tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Giới thiệu tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng dông?
- Dẫn dắt vấn đề cần nghị luận
2. Thân bài
- Hành trình xuôi dòng của sông được coi là việc tìm lại người yêu của một cô gái trong câu chuyện tình yêu mang nét cổ tích.
- Trong hành trình chảy xuôi đến đồng bằng, tác giả đã nhận ra sự thay đổi về tính cách của sông Hương. Trước khi trở thành tình nhân trung thành của cố đô, dòng sông phải trải qua những thử thách khó khăn và gian truân.
- Giữa “cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại”, sông Hương như một cô gái đẹp ngủ trong giấc mơ, nhưng sau khi rời khỏi vùng rừng núi, như nàng tiên được đánh thức từ giấc ngủ sâu, sông Hương trở nên tươi trẻ như tuổi thanh xuân và khát khao.
- Khi đến thành phố, dường như sông Hương đã tìm lại chính mình. Sông Hương “vui tươi giữa những bãi cỏ xanh biếc của vùng ngoại ô Kim Long, kéo theo một dòng nước bình yên theo hướng tây nam - đông bắc, tại đó, nơi kết thúc con đường, nó đã nhìn thấy chiếc cầu trắng của thành phố ”. Nằm giữa trung tâm thành phố, sông Hương như sông Seine của Paris, sông Danube của Budapest...
=> Hai phong cách kể và miêu tả được kết hợp hài hòa và tinh tế trong đoạn văn đã làm nổi bật vẻ đẹp của sông Hương kết hợp với thiên nhiên xứ Huế.
=> Tác giả sử dụng nhiều góc nhìn khác nhau từ các loại nghệ thuật : miêu tả sông Hương dưới góc nhìn của những bông hoa, sông Hương và các chi lưu của nó tạo ra những đường nét tinh tế làm nên vẻ đẹp cổ kính của cố đô. Qua cảm nhận của âm nhạc, sông Hương “đẹp như điệu slow”, chậm rãi, sâu lắng, trữ tình.
- Đoạn sông Hương rời thành phố là một phần viết xuất sắc của tác giả. Khi đi xuống đồng bằng, người viết nhận ra sự biến đổi trong tính cách của sông Hương. Sức mạnh bản năng của người con gái ở đỉnh nguồn đã được kiểm soát để biến thành một người mẹ phù sa trong đồng bằng.
3. Kết bài
- Tóm tắt vấn đề
Ví dụ
Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trí thức yêu nước, có hiểu biết sâu rộng về nhiều lĩnh vực. Ông là chuyên gia trong việc viết bút ký. Đặc điểm nổi bật trong sáng tác của Hoàng Phủ Ngọc Tường là sự kết hợp tài năng và tính trữ tình, giữa lời nói sắc bén và suy tư đa chiều được tổng hợp từ kiến thức sâu rộng về triết học, văn hóa, lịch sử, địa lý, văn phong hướng nội, súc tích và tài hoa. Ai đã đặt tên cho dòng sông? là một bút ký xuất sắc, viết tại Huế năm 1981, được xuất bản trong tập sách cùng tên của ông.
Tác phẩm đã miêu tả cảnh quan thiên nhiên của sông Hương, mối liên kết của dòng sông với lịch sử và văn hóa của Huế, của đất nước. Từ đó, nhà văn đã thể hiện sự tự hào sâu sắc, đầy cảm xúc dành cho sông Hương, cho Huế và cũng cho đất nước.
Phần miêu tả về sông Hương chảy qua đồng bằng và ngoại ô của thành phố đã cho thấy tính lịch lãm và tài hoa trong cách viết của tác giả. Độc giả không thể cưỡng lại sức hấp dẫn từ cách mà tác giả diễn đạt sự sống động của dòng sông thông qua những địa danh khác nhau của Huế. Trên cánh đồng Châu Hoá, sông Hương được mô tả như “một cô gái xinh đẹp ngủ say”, nhưng khi rời khỏi vùng núi, như một nàng tiên được đánh thức, sông Hương trở nên trẻ trung, tràn đầy niềm đam mê với “dòng chảy liên tục”, “quanh quẩn một vòng đầy đủ”, tạo thành một hình cung tròn hoàn hảo, ôm lấy chân đồi Thiên Mụ, sau đó “vượt qua”, “di chuyển giữa âm thanh”, “trôi qua giữa hai hàng đồi mạnh mẽ như ngọn núi”…
Vừa mạnh mẽ vừa dịu dàng, sông Hương có khi trở nên “mềm mại như tấm lụa” khi đi qua Vọng Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo; có khi chiếu sáng lên với “những ánh sáng đa sắc sớm xanh, trưa vàng, chiều tím” khi đi qua những dãy đồi núi phía tây nam của thành phố và mang vẻ đẹp trầm lặng khi đi qua các đền đài, lăng mộ mang niềm kiêu hãnh âm u được phong phú bởi những rừng thông u tịch cho đến khi rạng rỡ, tươi tắn và trẻ trung khi nghe “tiếng chuông chùa Thiên Mụ vang vọng bên kia bờ, giữa những ngôi làng trên đồng bằng đầy tiếng gà kêu”…
Việc kết hợp giữa việc kể chuyện và mô tả của tác giả đã làm nổi bật dòng sông Hương với phong cảnh độc đáo của Huế, tạo nên sự hài hòa giữa sông Hương và thiên nhiên xứ Huế.
Khi chảy qua Huế, dường như sông Hương đã tìm thấy chính mình khi gặp thành phố yêu quý, sông Hương “vui vẻ giữa những bến bãi xanh mướt của Kim Long”, dòng sông “thẳng thắn chảy theo hướng tây nam – đông bắc”, sau đó “uốn cong nhẹ nhàng về phía Cồn Hến” khiến sông Hương trở nên dịu dàng, như một sự “đồng ý” không cần nói ra của tình yêu”. Nằm ở trung tâm củathành phố mà anh yêu thích, sông Hương giống như sông Seine ở Paris, sông Danube ở Budapest,... nhưng thông qua cách diễn đạt tài hoa của tác giả, sông Hương được cảm nhận từ nhiều góc độ: nhìn qua con mắt của họa sĩ, sông Hương và những dòng sông con của nó tạo ra những đường nét tinh tế làm nên vẻ đẹp cổ kính của thành phố cổ; qua cảm nhận âm nhạc, sông Hương “đẹp như giai điệu slow” chậm rãi, sâu lắng, trữ tình và với cái nhìn đắm chìm của một tâm hồn lãng mạn, sông Hương là người tình dịu dàng và trung thành. Điều này được thể hiện trong một phát hiện thú vị của tác giả: “Rời khỏi kinh đô, sông Hương chuyển hướng về phía bắc, ôm trọn Cồn Hến mơ màng trong sương mù, xa dần thành phố để trầm mình trong màu xanh của tre và vườn cây cau ở ngoại ô Vĩ Dạ. Và sau đó, như nhớ lại một điều gì đó chưa kể, nó đột ngột thay đổi hướng, rẽ sang phía tây đông để tái ngộ thành phố lần cuối ở góc thị trấn Bảo Vinh xưa.” Cũng theo tác giả, cuộc vòng quay bất ngờ đó, giống như một “nỗi nhớ”, và có vẻ như còn chứa đựng “một chút lãng quên lịch sự” của tình yêu...
Có thể nói, điều đặc biệt tạo nên sức hấp dẫn của đoạn văn là tình yêu đam mê với sông Hương được thể hiện bằng tài năng của một nhà văn giàu trí tuệ, phối hợp từ một hiểu biết sâu rộng về văn hoá, lịch sử, địa lý và văn chương, cùng với một phong cách văn chương tao nhã, hướng nội, tinh tế và tài hoa.
Trích đoạn bút ký Ai đã đặt tên cho dòng sông đã khơi gợi ra vẻ đẹp của Huế, của tâm hồn người Huế qua sự quan sát sắc sảo của Hoàng Phủ Ngọc Tường về sông Hương. Ông là một thi sĩ của tự nhiên, một cuốn từ điển sống về Huế, một cây bút đầy lòng yêu nước và tinh thần dân tộc. Bút ký đã góp phần nuôi dưỡng tình yêu, niềm tự hào đối với sông Hương và cũng là với quê hương đất nước.
Nguồn: Sưu tầm
