Đề bài: Phân tích hình ảnh người lao động trong 3 khổ cuối bài thơ Đoàn thuyền đánh cá
Phân tích, Cảm nhận 3 khổ thơ cuối bài Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận một cách súc tích
I. Tóm tắt Phân tích hình ảnh người lao động trong 3 khổ cuối bài thơ Đoàn thuyền đánh cá một cách ngắn gọn và đầy đủ (Chuẩn)
1. Giới thiệu
- Giới thiệu về bài thơ Đoàn thuyền đánh cá
- Tổng quan về giá trị nội dung trong ba khổ thơ cuối của bài
2. Phần chính
a. Bầu không khí lao động hòa nhạc, vui tươi với âm nhạc gọi cá đầy phấn khởi, say mê:
- Tiếng hát gọi cá của những ngư dân như một bản nhạc làm tan biến mệt mỏi, tạo ra bầu không khí say mê, lãng mạn trong công việc lao động.
- Ngư dân như nghệ sĩ trên biển: say mê, đầy nhiệt huyết và tràn đầy sức sống.
- Biển cả như nguồn gốc mẹ → Thể hiện lòng biết ơn, trân trọng sâu sắc với sự hào phóng, bao la của biển cả.
- Sự so sánh và liên tưởng độc đáo 'Biển cả bao la như lòng mẹ' thể hiện lòng biết ơn và trân trọng của người ngư dân với trái tim rộng lớn của biển cả.
b. Nhiệt độ làm việc cao, tiến triển nhanh chóng:
- Hành động 'xoăn tay' gợi lên sức mạnh, sức khỏe của động tác kéo lưới, đồng thời chứng minh thành quả đánh bắt đáng tự hào với 'chùm cá nặng'.
→ Hình ảnh thu lưới nhìn như trong trạng thái lãng mạn và bay bổng, làm cho những công việc lao động đơn giản và bình thường trở nên thơ mộng.
- Động từ 'lóe' thể hiện vẻ đẹp quyến rũ của những con cá 'vảy bạc đuôi vàng', mở ra không gian của một ngày mới, khi những tia nắng đầu tiên xuất hiện.
- Công việc hoàn tất, lưới gọn gàng, buồm tung bay để đón gió, đưa đoàn thuyền trở về dưới ánh 'nắng hồng' ấm áp, tươi sáng.
c. Đoàn thuyền quay về trong bối cảnh huy hoàng, phồn thực:
- Âm nhạc hòa quyện với gió làm căng cánh buồm, đưa đoàn thuyền trở về.
- Hình ảnh thuyền 'đua cùng mặt trời' tạo ra không khí hối hả, di chuyển nhanh, mạnh mẽ của đoàn thuyền trên vùng biển bát ngát, rộng lớn.
- Khi mặt trời 'đội áo biển mới', đó cũng là lúc đoàn thuyền vượt qua chặng đường dài trên biển để quay trở lại bến cảng.
- Hình ảnh người tự tin, tự chủ trong cuộc sống trở nên tuyệt vời hơn trong không gian bao la của thiên nhiên.
- 'Đôi mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi' thể hiện niềm vui và tự hào của những người ngư dân sau một đêm lao động trên biển cả.
2. Kết luận
Tổng quan về giá trị nội dung và nghệ thuật trong ba khổ thơ.
II. Phân tích hình ảnh con người tuyệt vời trong 3 khổ cuối bài thơ Đoàn thuyền đánh cá:
Trong tác phẩm 'Đoàn thuyền đánh cá', Huy Cận tạo ra bức tranh tuyệt vời về những con người lao động miền biển, đặc biệt là qua ba khổ thơ cuối. Họ hiện lên với tiếng hát tươi vui, thể hiện sự nhiệt huyết, say mê và tràn đầy sức sống: 'Ta hát bài ca gọi cá vào'. Thiên nhiên và con người hòa quyện, cùng hát bài ca để tỏ lòng biết ơn với biển cả. Biển cả như người mẹ, nuôi dưỡng họ với nguồn tài nguyên quý giá. Những ngư dân khỏe mạnh sau một đêm làm việc hăng say thu được thành quả xứng đáng: 'chùm cá nặng'. Với ánh nhìn lãng mạn, nhà thơ mô tả những con cá 'vảy bạc đuôi vàng' lung linh, mở ra không gian của một ngày mới rạng ngời. Đoàn thuyền trở về dưới ánh nắng hồng rực rỡ, và một lần nữa, tiếng hát vang lên. Ở khổ thơ cuối, tiếng hát ấy như một bản 'khải hoàn ca', chào mừng đoàn thuyền quay về trong chiến thắng, vinh quang. Lúc này, những ngư dân xuất hiện với tư duy lớn lao, sánh ngang với thiên nhiên hùng vĩ: 'Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời'. Tất cả tạo nên bức tranh của những con người lao động khoẻ mạnh, tự tin và đầy hứng khởi. Họ là một phần không thể thiếu trong cuộc đổi mới của đất nước.
III. Bài văn mẫu Phân tích hình ảnh người lao động trong 3 khổ cuối bài thơ Đoàn thuyền đánh cá xuất sắc nhất (Chuẩn)
1. Bài văn mẫu Phân tích 3 khổ thơ cuối bài Đoàn thuyền đánh cá để thấy được hình ảnh người lao động hay - Mẫu số 1 mới
Huy Cận, một trong những tâm huyết của phong trào Thơ mới Việt Nam, đã mang đến cho chúng ta tác phẩm sáng tạo và đầy năng lượng. Thơ của ông không ngừng thay đổi, phản ánh những chặng đường khác nhau. Trước cách mạng, thơ Huy Cận tràn ngập nỗi đau sâu thẳm như 'một mạch sầu ngàn năm ngấm ngầm trong cõi đất này', như nhà phê bình Hoài Thanh mô tả. Sau Cách mạng, thơ Huy Cận chuyển biến lớn về tư tưởng và tình cảm, khám phá cuộc sống lao động mới với những dòng thơ tươi vui, niềm tin vững chắc vào tương lai. Bài thơ tiêu biểu nhất cho phong cách này là 'Đoàn thuyền đánh cá'. Ông mô tả cuộc sống lao động trên biển của ngư dân, đặc biệt là trong ba khổ thơ cuối. Ở đây, nhà thơ tập trung vẽ nên cảnh đánh cá và vẻ đẹp hài hòa của con người lao động trong bối cảnh biển cả vô cùng hùng vĩ, bao la.
Trong những khổ thơ đầu, Huy Cận đã mở cánh cửa cho độc giả thấy bức tranh tươi sáng của ra khơi khi hoàng hôn buông xuống. Nhưng ở ba khổ thơ cuối, đó là bức tranh của sự say mê, hứng khởi khi người dân câu cá và hình ảnh huy hoàng của đoàn thuyền khi quay trở lại đất liền.
Công việc lao động trên biển, mặc dù khó nhọc và đầy rủi ro, nhưng khi đọc những câu thơ của Huy Cận, chúng ta không cảm nhận sự căng thẳng hay mệt mỏi mà thay vào đó là khung cảnh lao động hài hòa, tràn ngập niềm vui:
'Hát lên bài ca gọi cá về
Thuyền gõ nhịp dưới ánh trăng nở cao
Biển trao ta cá như mẹ yêu thương
Nuôi lớn đời ta từ bao giờ'
Trong đêm tối, tiếng hát gọi cá của những người ngư dân đã làm tan biến mệt mỏi, tạo không khí say đắm, lãng mạn trong công việc lao động. Tiếng hát hòa quyện với tiếng gõ thuyền, tạo nên bản nhạc êm đềm, hấp dẫn, mời gọi. Những ngư dân giống như những nghệ sĩ trên biển: say mê, nhiệt huyết và tràn đầy sức sống. Công việc đánh cá khó nhọc trên bàn tay tài năng và bức tranh lãng mạn của Huy Cận trở nên thơ mộng, tuyệt vời hơn bao giờ hết.
Trong nhận thức và thế giới tình cảm của những người ngư dân, biển cả không chỉ là đối tượng chinh phục mà vĩ đại như một người mẹ mang lại sự sống cho con người:
'Biển ban cho ta cá như mẹ yêu thương
Nuôi lớn đời ta từ lúc nào'
Biển cả mênh mông, bao la nhưng tràn ngập nghĩa tình. Biển mang đến những nguồn tài nguyên quý giá, nuôi sống con người qua các thế hệ: 'Nuôi lớn đời ta tự buổi nào'. Sự so sánh độc đáo kết hợp với tưởng tượng phong phú đã thể hiện lòng biết ơn và sự trân trọng của ngư dân với vẻ đẹp rộng lượng của biển cả. Bằng ngôn từ chân thành và đầy cảm xúc, nhà thơ Huy Cận vẽ nên bức tranh hòa hợp, gắn kết giữa con người và thiên nhiên.
Sau đêm đánh bắt, ngư dân vui mừng với bộ cá đầy. Không khí tràn đầy sự khẩn trương và phấn khích:
'Kéo lưới nhanh đón bình minh
Chùm cá nặng kéo xoăn tay
Vảy bạc, đuôi vàng lung linh sáng đông
Lưới buồm căng đón nắng hồng'
Khi đêm buông xuống, ngày mới chuẩn bị ban mai là lúc ngư dân thu hoạch trái ngọt từ công việc đêm dài. Mọi động tác khẩn trương, thành thục 'Kéo lưới nhanh đón bình minh'. Họ kiêu hãnh với thành quả 'chùm cá nặng'. Cảnh thu lưới nhìn từ góc độ lãng mạn, bay bổng, làm cho công việc đơn giản trở nên thơ mộng. Động từ 'lóe' mở ra vẻ đẹp của những con cá 'vảy bạc đuôi vàng' và đánh thức không gian của một ngày mới, khi ánh nắng đầu tiên bắt đầu xuất hiện. Công việc hoàn tất, lưới gọn gàng, buồm căng gió đưa thuyền về trong ánh nắng hồng ấm áp, rực rỡ: 'Lưới buồm căng đón nắng hồng'. Một khung cảnh huy hoàng, tráng lệ!
Trong bài thơ, có 3 lần âm nhạc bùng nổ: lời ca hát tôn vinh biển khơi khi thuyền ra khơi (khổ 2), giai điệu hò gọi cá dưới bóng đêm (khổ 5) và bản nhạc lại vang lên khi đoàn thuyền quay về:
Câu hát vang vọng, gió đưa thuyền
Đoàn thuyền đua nhau với ánh sáng mặt trời
Mặt trời lấp biển bằng sắc màu mới
Mắt cá tỏa sáng rực rỡ hàng dặm
Tiếng hát hòa quyện với hơi gió, làm căng cánh buồm, hướng đoàn thuyền trở về. Hình ảnh thuyền đua 'cùng mặt trời' quá hấp dẫn, lãng mạn. Sự liên tưởng độc đáo đã tạo ra không khí khẩn trương, nhịp điệu nhanh, mạnh mẽ của đoàn thuyền trên không gian bát ngát, rộng lớn của biển cả. Khi mặt trời vừa 'đội biển nhô màu mới', đoàn thuyền cũng vừa vượt qua hành trình trên biển để trở về bến. Bức tranh lao động kết hợp với sự kỳ diệu của vũ trụ, hòa quyện giữa thiên nhiên và con người. Hình ảnh con người tự tin, làm chủ cuộc sống trở nên tuyệt vời trong không gian rộng lớn của thiên nhiên. 'Mắt cá tỏa sáng rực rỡ hàng dặm' thể hiện niềm vui, sự tự hào của ngư dân sau một đêm làm việc trên biển, là khung cảnh hoành tráng, tráng lệ kết thúc bức tranh thơ.
Qua việc sử dụng từ ngữ phong phú kết hợp với những chiêu thức nghệ thuật tinh tế như ẩn dụ, nhân hóa và mô phỏng cảm xúc, nhà thơ Huy Cận đã mang đến cho độc giả trải nghiệm sống động về cảnh lao động trên biển, về vẻ đẹp của con người lao động trong công việc bình dị nhưng ý nghĩa.
3. Đánh giá vẻ đẹp lao động trong 3 khổ cuối bài thơ Đoàn thuyền đánh cá siêu xuất sắc - Mẫu 3
3.1. Phân loại Phân tích hình ảnh con người lao động trong 3 khổ cuối bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá' của Huy Cận:
3.1.1. Bắt đầu:
- Giới thiệu tác phẩm 'Đoàn thuyền đánh cá'.
- Tổng quan về hình ảnh con người lao động trong 3 khổ thơ cuối.
3.1.2. Nội dung:
a, Không khí lao động hân hoan, sôi động, đam mê:
- Tiếng hát kêu gọi cá của ngư dân:
+ Ngư dân như nghệ sĩ trên biển: đầy nhiệt huyết, say mê, tràn đầy sức sống.
+ Sự giao hòa thiên nhiên và con người: 'Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao'.
- Lòng biết ơn đối với biển cả:
+ 'Biển cho ta cá như lòng mẹ': so sánh tinh tế -> Thể hiện lòng hào hiệp, lòng lượng biển cả.
+ 'Nuôi lớn đời ta tự buổi nào': lòng biết ơn.
b, Việc thu lưới diễn ra cụ thể, nhanh chóng:
- Các chi tiết chỉ thời gian cấp bách: 'sao mờ', 'kịp trời sáng'.
- Hành động: 'kéo xoăn tay':
+ Hình ảnh độc đáo, làm nổi bật hơn việc kéo lưới thông thường.
+ Phản ánh sức khỏe của người ngư dân.
- Thành quả đánh bắt: 'chùm cá nặng':
+ 'Lóe': vẻ đẹp lung linh của những con cá 'vảy bạc đuôi vàng'.
+ Tạo ra không khí 'rạng đông' mới.
- Nhiệm vụ hoàn thành:
+ Người ngư dân xếp gọn lưới.
+ Trở về trong 'nắng hồng'.
c, Sự trở lại đoàn thuyền trong khung cảnh huy hoàng, tráng lệ:
- Tiếng hát xuất hiện lần thứ ba:
+ Sự phấn khích, hân hoan chào đón đoàn thuyền trở về.
+ Tạo ra sức mạnh, nguồn năng lượng cùng với làn gió để đưa thuyền trở về.
- 'Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời':
+ Sức mạnh con người không kém phần hùng vĩ thiên nhiên.
+ Con người tự tin làm chủ cuộc sống.
- 'Mặt trời…/…dặm phơi': Sự vui tươi, niềm tự hào của con người sau một đêm lao động hiệu quả.
3.1.3. Kết luận:
- Tôn vinh lại vẻ đẹp của con người lao động trong 3 khổ thơ cuối của tác phẩm.
- Mở rộng quan điểm.
3.2. Bài văn Phân tích vẻ đẹp người lao động trong 3 khổ cuối bài thơ Đoàn thuyền đánh cá Huy Cận:
Bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá' của Huy Cận là một tác phẩm xuất sắc thể hiện vẻ đẹp của con người lao động trong thời kì đổi mới. Ba khổ thơ cuối của tác phẩm đưa người đọc đến với cảnh đánh bắt cá trên biển cùng sự hòa quyện, thống nhất giữa con người và thiên nhiên.
Nếu ở các khổ trước, Huy Cận đã tái hiện hồn nhiên và sự phấn khích khi đoàn thuyền ra khơi, thì ở ba khổ cuối, mọi thay đổi chuyển biến thành khung cảnh hùng vĩ khi trở về. Tiếng hát lúc kéo lưới, như một bản nhạc thanh thoát, tan biến mệt mỏi và căng thẳng:
'Ta hát bài ca gọi cá vào'
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao'
Bài hát vang lên trong đêm tối, tạo nên bầu không khí lao động say mê, hứng khởi. Ánh trăng chiếu rọi xuống biển, hòa nhịp với từng làn sóng ôm trọn thuyền như một bản hòa nhạc tuyệt vời, kết hợp hoàn hảo với tiếng hát của ngư dân. Đó là bản nhạc do cả thiên nhiên và con người cùng sáng tác, tạo nên một sức hút mê hoặc, kêu gọi đàn cá dưới đại dương. Việc kéo lưới trở nên lãng mạn dưới đôi mắt tài năng của người nghệ sĩ. Trong niềm say mê và hứng khởi của lao động, con người thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với biển cả rộng lớn:
'Biển như trái tim mẹ yêu thương
Nuôi lớn đời ta từ khi còn nhỏ'
Bằng sự so sánh tinh tế, tâm hồn con người hiện hữu qua từng đường nét của tác giả. Biển cả, bao la và rộng lớn, giống như 'trái tim mẹ hiền', đã 'nuôi lớn' con người qua những thế hệ. Điều này thể hiện mối quan hệ gắn bó, hòa mình sâu sắc giữa con người và thiên nhiên.
Sau một đêm đắm chìm trong lao động nồng nàn, đoàn thuyền nay đã đến lúc thu hoạch trái ngọt:
'Bình minh soi sáng, mờ khuất bức lưới
Tay ta kéo mạnh, chùm cá nặng nề
Vảy bạc rực rỡ, đuôi vàng lóe lạnh lùng
Lưới trải buồm, đón nắng hồng êm đềm'
Dưới ánh sáng mờ ảo, thời gian trôi nhưng ngư dân vẫn bền bỉ, nỗ lực hết mình để 'đánh bắt bình minh'. Hình ảnh họ 'quay chiếc lưới xoắn' không chỉ là công việc hàng ngày mà còn là biểu tượng của sức khỏe và nhiệt huyết. Những con cá nặng trên thuyền không chỉ là kết quả của một ngày lao động, mà còn là niềm tự hào về sự khéo léo và lòng nhiệt thành. 'Chùm cá mênh mông' là thành quả ngọt ngào của họ, nổi bật dưới ánh mắt mơ mộng với 'vảy bạc và đuôi vàng', như một bức tranh rực rỡ dưới bức trời sớm mai. Khi công việc hoàn tất, họ quay về với ánh nắng hồng, tạo nên bức tranh hòa quyện giữa con người và thiên nhiên.
Ở khung thơ cuối cùng, con người tỏa sáng ngang ngửa với vẻ hùng vĩ của thiên nhiên:
'Tiếng hát vang xa cùng cơn gió biển
Đoàn thuyền hòa mình vào cuộc đua với ánh nắng mặt trời
Bức tranh mặt trời biển mở ra bức màn màu mới
Đôi mắt cá huy hoàng lấp lánh trên bờ biển xa xôi'
Một lần nữa, những giai điệu ngư dân vang lên như một bản hòa nhạc hoan ca chào đón sự trở về của đoàn thuyền. Âm nhạc khuấy động cùng gió biển, đẩy thuyền đi nhẹ nhàng trên đại dương. Từ 'cuộc đua' đã biến thành bức tranh diệu kỳ, thể hiện không khí hân hoan và niềm tự hào sau một chuyến đi biển 'phồn thực'.
Với lời thơ giản dị và hình ảnh sinh động, Huy Cận mô tả một hình ảnh sống động về người lao động ven biển. Họ hiện ra với vẻ đẹp chân thực, tràn đầy năng lượng, thực hiện những công việc bình dị nhưng ý nghĩa, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của đất nước.