Phân tích huyền thoại Sơn Tinh - Thủy Tinh

Đề bài: Phân tích sâu sắc về truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh

Mẫu bài phân tích về truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh

I. Chi tiết phân tích truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh

1. Khai mạc

- Trong bảo tàng văn hóa dân gian Việt Nam, có rất nhiều tác phẩm mang giá trị lịch sử, văn hóa và truyền thống. Trong số đó, truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh là một kiệt tác lâu dài, thể hiện lòng khao khát chinh phục thiên nhiên của nhân dân Việt Nam, đối mặt với nỗi lo sợ thiên tai bão lụt hằng năm.

2. Phần chính

- Trong cuộc thách đấu của hai chàng trai tài giỏi cầu hôn Mị Nương, Vua Hùng Vương thứ 18 đặt ra một thách thức khó khăn, sử dụng sính lễ 'một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao'… (Tiếp theo)

>> Chi tiết về Dàn ý Phân tích truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh tại đây.

II. Mẫu bài văn Phân tích truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh

1. Mô hình phân tích truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh - mẫu số 1: 

Trong văn hóa dân gian Việt Nam, có nhiều tác phẩm giữ giá trị lịch sử, văn hóa và truyền thống, như truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh. Những câu chuyện cổ, ca dao là những kho tàng tinh thần được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Sơn Tinh, Thủy Tinh, một truyền thuyết lâu đời, làm đậm chấn tình tuổi thơ qua lời kể của bà mẹ. Câu chuyện thể hiện lòng khao khát chinh phục thiên nhiên của nhân dân, đối mặt với nỗi lo sợ thiên tai bão lụt hàng năm.

Bối cảnh của truyền thuyết là thời kỳ Hùng Vương thứ 18, với vua có một con gái là công chúa Mị Nương. Vua Hùng muốn chọn chồng tốt nhất cho con gái, đặt ra thách thức đội với hai chàng trai xuất sắc. Sự xuất thân và sức mạnh phi thường của thần núi Tản Viên (Sơn Tinh) và chúa nước thẳm (Thủy Tinh) tạo nên một cuộc đấu khốc liệt, làm đau đầu vua Hùng trong quá trình chọn lựa, đưa ra cuộc thách cưới.

Lễ vật thách cưới của vua Hùng không dễ kiếm, đòi hỏi sự khéo léo từ cả hai chàng trai. Tuy nó công bằng nhưng lại có vẻ thiên vị Sơn Tinh hơn. Những vật phẩm như cơm nếp, bánh chưng, và voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao đều chỉ xuất hiện trên cạn, là điểm mạnh của Sơn Tinh. Ngược lại, Thủy Tinh thường sống dưới nước, khó khăn hơn trong việc tìm kiếm. Vua Hùng, lo lắng về thiên tai bão lụt, có lẽ cũng chẳng ưa Thủy Tinh nhưng phải chấp nhận sự thực tế.

Cuối cùng, Sơn Tinh giành được công chúa Mị Nương, nhưng việc này gây phẫn nộ trong lòng Thủy Tinh. Ghen tức và khó chịu, Thủy Tinh đuổi theo đánh Sơn Tinh nhằm cướp lại công chúa. Thủy Tinh kêu gọi mưa gió, làm nổi giông bão và ngập tràn đất trời. Sơn Tinh không đánh bại được Thủy Tinh ngay lập tức, nhưng ông đã sử dụng sức mạnh của mình để xây lũy đất chống chọi với dòng nước lũ. Trận chiến kéo dài mấy tháng, nhưng Sơn Tinh vẫn kiên cường và cuối cùng giành chiến thắng. Thủy Tinh, mặc dù thất bại, vẫn giữ lòng thù hận và tạo ra bão lũ hàng năm như một sự trả thù.

Truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh có cốt truyện ly kỳ, hấp dẫn, thể hiện sức mạnh của con người và thiên nhiên. Nhân vật được thần thánh hóa, tượng trưng cho sức mạnh của con người và sức mạnh tự nhiên. Kết thúc truyện giải thích lý do cho thiên tai hàng năm và thể hiện lòng kiên cường chống lại thiên tai của nhân dân. Truyện thể hiện niềm tin và khao khát chiến thắng thiên nhiên của ông cha ta.

2. Mô hình phân tích truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh - mẫu số 2: 

Khi còn bé, chúng ta đều được nghe những câu chuyện cổ tích như “Sơn Tinh - Thủy Tinh”. Lớn lên, ta nhận ra rằng mỗi câu chuyện mang ý nghĩa riêng, ẩn chứa ước mơ của nhân dân xưa. “Sơn Tinh - Thủy Tinh” cũng là một câu chuyện nhiều ẩn ý, thể hiện niềm tin, ước mong của nhân dân ta về sức mạnh của con người. 

Chuyện kể rằng Hùng Vương thứ mười tám có một cô gái xinh đẹp tên Mị Nương. Vua muốn chọn chồng cho nàng và đã tổ chức cuộc thi kén rể. Nhiều chàng trai từ khắp nơi đến cầu hôn. Mô tuýp kén rể, chọn dâu xuất hiện trong 'Sơn Tinh - Thủy Tinh'.

So sánh Sơn Tinh là vua núi cao, Thủy Tinh là chúa nước thẳm. Cả hai đều cao quý, mạnh mẽ, tài giỏi. Sức mạnh của Sơn Tinh mang tính phát triển, còn của Thủy Tinh mang tính hủy diệt nhiều hơn. Thách cưới với lễ vật quý giá được Vua Hùng đặt ra vì sự ngang sức ngang tài.

Vào ngày cưới, Sơn Tinh đưa lễ vật từ sớm, thành công cưới Mị Nương. Thủy Tinh, do chuẩn bị lễ vật, đến muộn và không cưới được. Thủy Tinh tức giận và đánh Sơn Tinh. Trận chiến cam go, nhưng Sơn Tinh bình tĩnh sử dụng sức mạnh chống lại Thủy Tinh. Chiến thắng của Sơn Tinh thể hiện khát vọng chế ngự thiên nhiên.

Vì sự ngang tài ngang sức, Vua Hùng đưa ra yêu cầu về lễ vật, ai mang sính lễ đến trước sẽ cưới Mị Nương. Lễ vật thách cưới có sản phẩm từ miền núi, thể hiện sự ưu ái của nhân dân đối với thần núi. Thủy Tinh hằng năm dâng nước để đánh Sơn Tinh, tạo ra bão lũ, là hình phạt cho mối thù.

Truyền thuyết 'Sơn Tinh - Thủy Tinh' thu hút với cốt truyện kì ảo, nhân vật thần thánh đại diện cho đối đầu giữa con người và thiên nhiên. Giải thích hiện tượng bão lũ hằng năm và thể hiện lòng chiến thắng của nhân dân Việt.

'Sơn Tinh - Thủy Tinh' không chỉ là truyền thuyết mà còn là huyền thoại. Nhân vật Sơn Tinh, hay Tản Viên Sơn Thánh, đã trở thành một vị thánh nổi tiếng trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Truyện gắn bó và in dấu sâu sắc trong tuổi thơ của nhiều thế hệ người dân Việt.

""""---HẾT""""--

Bên cạnh Phân tích truyện Sơn Tinh Thủy Tinh, học sinh có thể tham khảo các bài văn mẫu như: Kể lại cuộc giao tranh của Sơn Tinh Thủy Tinh bằng trí tưởng tượng của em, Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh, Phát biểu cảm nghĩ về truyện Sơn Tinh - Thủy Tinh, Phân tích nhân vật Sơn Tinh.