Phân tích đoạn 2 bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng
I. Cấu Trúc Phân Tích Khổ 2 Tây Tiến của Quang Dũng (Độc Đáo)
1. Khai Mở
- Giới Thiệu Tác Giả Quang Dũng và Tác Phẩm Tây Tiến
- Khổ 2 Tây Tiến mở ra một thế giới đẹp trữ tình và lãng mạn ở vùng Tây Bắc, kèm theo những kí ức tuyệt vời.
- Trích Thơ :
'Doanh trại hồi sinh hội đuốc hoa
...
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa '
>> Xem những cách Mở Đầu Tây Tiến của Quang Dũng để đạt điểm cao.
2. Nội Dung Chính
a. Tổng Quan:
- Tóm lược về đội quân Tây Tiến.
- Thông tin chi tiết về tác phẩm 'Tây Tiến'.
b. Phân Tích:
- Hai dòng thơ đầu:
+ 'Doanh trại': Nơi sinh sống và làm việc của quân đội, chật chội nhưng đầy tính kỉ luật.
+ Từ 'bừng': Sự sáng tạo mạnh mẽ, đầy sức sống
+ 'Hội đuốc hoa': Kỷ niệm rực rỡ, tươi sáng như màu hoa chúc
+ 'Kìa em': Gây ấn tượng mạnh mẽ, kinh ngạc, yêu thương
+ 'Xiêm áo': Trang phục tinh tế, quyến rũ của người con gái
- Hai dòng thơ sau:
+ 'Khèn': Âm nhạc độc đáo của vùng Tây Bắc
+ 'Man điệu': Sự hòa quyện của âm nhạc và múa
+ 'E ấp': Vẻ ngần ngại, duyên dáng của thiếu nữ dân tộc
- Bốn dòng thơ tiếp theo
+ 'Chiều sương': Hình ảnh lãng mạn, dịu dàng, thơ mộng khác biệt với sự hùng vĩ ở đầu bài
+ 'Ấy': Tạo điểm nhấn cho buổi chiều sương trở nên đặc biệt
+ 'Hồn lau': Mô tả dáng lau bên lớp sương, mang lại linh hồn cho cây cỏ
+ 'Nẻo bến bờ': Đường đi rộng lớn và bao la
+ Điệp ngữ: 'Có thấy-có nhớ' thể hiện sự lưu luyến và nhớ nhung da diết
+ 'Dáng người trên độc mộc': Hình ảnh thanh tú, thướt tha với cánh hoa đong đưa theo dòng nước lũ.
+ 'Dòng nước lũ-hoa đong đưa': Hình ảnh tưởng chừng đối lập nhưng hài hòa trong tâm hồn thơ
→ Bút pháp gợi mà không tả
c) Đánh Giá:
- Bút pháp tài tình, tinh tế của Quang Dũng với sự kết hợp lãng mạn và trữ tình
- Tình cảm chân thành của tác giả đối với thiên nhiên và nhân văn Tây Bắc, kèm theo những kí ức đẹp.
3. Tổng Kết
Những suy nghĩ sâu sắc và tình cảm chân thành của Quang Dũng trong tác phẩm 'Tây Tiến'.
II. Bài Văn Mẫu Phân Tích Đoạn 2 Tây Tiến của Quang Dũng (Chuẩn)
Giải Pháp Phương Pháp Phân Tích Đoạn Thơ Hay, Điểm Cao
1. Phân Tích Khổ 2 Tây Tiến Hay, Ngắn Gọn - Mẫu 1
'Quê hương ta khi nào mới đẹp như vậy?'
Nhà thơ Chế Lan Viên đã một lần thốt lên khi ông trải nghiệm vẻ đẹp tuyệt vời của đất nước ta. Đẹp không chỉ ở những cánh đồng lúa bao la, những bờ biển rì rào cát trắng, mà còn ẩn chứa trong tâm hồn của người Việt Nam. Quang Dũng, trong bài thơ 'Tây Tiến', tận dụng đề tài tôn vinh vẻ đẹp của thiên nhiên và con người, đặc biệt là vùng núi Tây Bắc cùng với phẩm chất kiên cường của những người lính. Sáng tác vào năm 1948 tại Phù Lưu Chanh sau thời gian rời đơn vị, Quang Dũng đã truyền đạt mọi tâm tư, tình cảm, và nỗi nhớ sâu sắc vào bài thơ, đặc biệt là trong những kí ức đẹp và hình ảnh đêm hội liên hoan, chiều sương được diễn đạt một cách tinh tế qua đoạn thơ:
'Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
...
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa'
Tây Tiến, đoàn quân thành lập năm 1947, chiến đấu ở Tây Bắc, đa phần là thanh niên tri thức Hà Nội. Ban đầu, tác phẩm có tên 'Nhớ Tây Tiến' nhưng để tăng tính hàm súc, Quang Dũng quyết định đổi thành 'Tây Tiến'. Dấu ấn của hội họa và âm nhạc nổi bật trong những ký ức đẹp và những khoảnh khắc chia tay trong ký ức của ông.
Đoạn thơ bắt đầu với hình ảnh doanh trại rực rỡ, hồi hộp, như một đám hội tràn ngập niềm vui.
'Doanh trại lung linh hội đuốc hoa'
'Kìa em xiêm áo tự bao giờ'
Thường khi nhắc đến 'doanh trại', ta thường liên tưởng đến không khí nghiêm túc và khô khan của bộ đội. Tuy nhiên, trong thơ của Quang Dũng, hình ảnh doanh trại xuất hiện kèm theo hội đuốc hoa và động từ 'bừng', tạo nên không khí vui tươi, sôi động. Ở đây, anh chiến sĩ được trải qua khoảnh khắc thoải mái, thư giãn sau những chặng đường đau khổ và mệt mỏi. Động từ 'bừng' như làm sáng bừng cả câu thơ, ánh sáng rực rỡ, mạnh mẽ khắp doanh trại. Cụm từ kinh ngạc 'kìa em' vang lên, với sự ngỡ ngàng, kinh ngạc, đồng thời đầy cảm xúc và trìu mến. Những cô gái Tây Bắc với xiêm y lộng lẫy, quyến rũ, bước ra mang đến hương sắc ngọt ngào, nhẹ nhàng, tạo nên không khí của doanh trại đầy tươi vui, hạnh phúc. Một đêm hội tràn ngập ánh sáng, âm nhạc và những vũ điệu, thắm thiết tình quân dân.
Tiếp theo là hai câu thơ tiếp theo mang đến bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc Tây Bắc:
'Khèn hò man điệu nàng e ấp'
'Âm nhạc vang vọng Viên Chăn, hồn thơ mê mải'
Khèn, loại nhạc cụ dân tộc ở vùng núi Tây Bắc, thường được sử dụng trong các lễ hội và cảnh múa của các thanh niên và cô gái trên nền nhạc ấy. Tác giả đã lồng ghép hình ảnh nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc Tây Bắc vào bài thơ. 'Man điệu' ở đây chỉ sự hòa quyện của âm nhạc và điệu múa, rất đậm chất dân tộc. Từ 'e ấp' thể hiện sự thần thánh và thẹn thùng của các cô gái dân tộc, đồng thời tôn vinh vẻ đẹp tinh khôi, trong sáng. Tiếng nhạc và những động tác múa nhẹ nhàng, uyển chuyển của các cô gái đã làm tan đi mệt mỏi và muộn phiền của đoàn quân Tây Tiến. Không khí ấy tràn ngập sức sống, đầy sức mạnh tinh thần, giúp họ vượt qua những khó khăn trong hành trình 'Quyết tử cho Tổ Quốc quyết sinh'. Trong bức tranh ấy, tâm hồn của chiến sĩ hướng về 'Viên Chăn xây hồn thơ', đánh bại mọi gian khổ. Đoạn thơ là sự thể hiện tài năng và tâm hồn thơ lãng mạn của Quang Dũng.
Hai câu thơ sau miêu tả khoảnh khắc chia ly vào buổi chiều ở Tây Bắc, tận dụng cảnh thực và huyền bí, tạo nên không khí mộng mơ, huyền ảo:
'Người về Châu Mộc chiều sương kia'
'Lạc quan hồn lau dọc bờ sông'
Bức tranh buổi chiều sương xuất hiện lãng mạn, nhẹ nhàng, và thơ mộng, tạo nên một thế giới khác của thiên nhiên Tây Bắc. Khác biệt với sự hùng vĩ và dữ dội ở phần đầu bài thơ, buổi chiều sương mở ra một không gian tinh khôi, mơ hồ. Đặc biệt, đại từ 'kia' tạo điểm độc đáo cho buổi chiều sương, như là một góc ký ức tuyệt vời về những buổi chiều sương đẹp đẽ và lung linh. Sương không chỉ là màn che phủ mà còn là biểu tượng của nỗi buồn man mác và nỗi nhớ thương của người về Châu Mộc trong buổi chiều sương. Cùng với hình ảnh thiên nhiên tuyệt vời, Tây Bắc trở nên thêm phần thơ mộng và quyến rũ.
'Những cánh hoa nở trắng đồng cỏ'
Trong vòng núi rừng Tây Bắc, bản ca vang lên
Chiều buồn của thơ Quang Dũng, ông tả hình ảnh 'hồn lau' nhảy múa nhẹ nhàng, mảnh mai qua màn sương, như là đưa đến làn gió thổi bất ngờ vào từng bụi cỏ, tạo nên bức tranh thiên nhiên hùng vĩ, mãnh liệt.
Hai câu thơ cuối ghi lại bức tranh con người hòa quyện với vẻ đẹp huyền bí của thiên nhiên:
'Nhớ hình bóng trên nền độc mộc
Dòng nước cuốn hoa đong đưa bay bổng'
Hình ảnh người đứng trên độc mộc, tô điểm bởi sự lả lướt, thướt tha, hòa mình vào vũ điệu của những cánh hoa đong đưa theo dòng nước lũ. Dòng chữ 'có nhớ- có thấy' làm trỗi lên nỗi nhớ sâu sắc, nồng nàn của tác giả dành cho không gian này. Hai hình ảnh của dòng nước lũ mạnh mẽ và hoa đong đưa nhẹ nhàng, tạo nên một bức tranh tuyệt vời, hòa quyện và đối lập đồng thời. Bút pháp gợi mà không diễn đạt, nét vẽ cách điệu tạo nên bức tranh sáng tạo, hấp dẫn người đọc, đưa họ chìm đắm vào thế giới huyền bí, trữ tình.
Với ngòi bút tinh tế và hào hoa, Quang Dũng đã tạo nên bức tranh kỷ niệm rực rỡ, huyền bí và chiều sương đầy lưu luyến. Sự kết hợp tài năng họa sĩ và nhà thơ trong tác phẩm làm nổi bật vẻ đẹp cổ điển, cổ tích. Chất họa và nhạc trong bài thơ thể hiện đầy đủ ở đoạn văn trên.
'Tây Tiến' là kiệt tác vừa mang đặc điểm cách mạng, vừa chứa đựng nét trữ tình nghệ thuật, mở ra cái nhìn mới về Tây Bắc: quyến rũ, thơ mộng. Bài thơ như một cuốn nhật kí ghi chép những kí ức tươi đẹp, vĩnh viễn ghi trong tâm trí tác giả.
2. Bài luận Phân tích khổ 2 Tây Tiến xuất sắc nhất - Mẫu số 2
2.1. Kết cấu Phân tích đoạn 2 Tây Tiến được chọn lọc:
2.1.1. Mở đầu:
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm.
- Tổng quan về khổ thơ thứ 2: Những hồi ức đẹp về tình đồng đội chặt chẽ và bức tranh thiên nhiên Tây Bắc kỳ ảo, mơ mộng.
2.1.2. Phần chính:
a, Nội dung chi tiết:
* Hồi ức về đêm liên hoan ấm áp của tình quân dân:
- 'Doanh trại rực sáng đám đuốc hoa':
+ Từ 'rực': tượng trưng cho sự phấn khởi, hạnh phúc, và sôi động.
+ 'đám đuốc hoa': không gian lễ hội tràn ngập màu sắc và ánh sáng.
- Bầu không khí lễ hội đầy niềm vui, hứng khởi:
+ 'Kìa em', 'tự bao giờ': thái độ kinh ngạc và bất ngờ.
+ Mô tả con người: 'xiêm áo', 'e ấp'.
+ 'Khèn lên man điệu': nhạc cụ, múa, và âm nhạc biểu tượng của văn hóa Tây Bắc.
+ 'Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ': hình ảnh tâm hồn đẹp đẽ của người lính trong đêm nhạc sôi động và vui nhộn.
=> Tâm trạng con người ngập tràn trong niềm vui và sự ấm áp của lễ hội.
* Phong cảnh thiên nhiên và con người Tây Bắc:
- Khung cảnh đẹp đẽ, huyền bí và có phần linh thiêng: 'chiều sương', 'hồn lau nẻo bến bờ'.
- Đại từ 'ấy': làm cho 'chiều sương' trở nên đặc biệt, chiếm vị trí quan trọng trong tâm hồn của nhà thơ.
- Hình ảnh con người hiện hữu mơ hồ: 'dáng người trên độc mộc'.
- Sử dụng điệp ngữ: 'Có thấy', 'Có nhớ': biểu hiện sự lưu luyến và nhớ nhung sâu sắc, không nguôi.
- 'Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa':
+ Động từ 'trôi': gợi lên cảm giác lênh đênh, tự do.
+ Hình ảnh: 'dòng nước lũ' - 'hoa đong đưa' -> Tưởng như đối lập nhưng lại hòa mình, đẹp mắt.
b, Nghệ thuật sáng tạo:
- Sự kết hợp khéo léo của các phương tiện tu từ.
- Ngôn ngữ đơn giản, nhưng giàu tính hấp dẫn.
- Bút pháp gợi mà không diễn đạt chi tiết.
2.1.3. Kết luận:
- Tóm tắt giá trị nghệ thuật và nội dung quan trọng của khổ thơ thứ 2.
- Liên kết mở rộng.
2.2. Mẫu bài văn Phân tích đoạn 2 Tây Tiến được lựa chọn xuất sắc nhất:
Khi bước chân vào thế giới văn học thời kì chống Pháp, không thể không nhắc đến 'Tây Tiến' - một tác phẩm văn xuôi xuất sắc nhất, nổi tiếng với hình ảnh anh hùng chiến sĩ. Tác phẩm không chỉ mô tả vẻ đẹp hoang sơ của Tây Bắc, mà còn đánh bại tâm hồn của người đọc bằng sự thiêng liêng nằm trong những ngọn núi rừng.
Ngoài vẻ hùng vĩ và lãng mạn của thời kì, lính Tây Tiến còn được tác giả biểu diễn với tâm hồn trẻ trung, lãng mạn. Điều này rõ ràng thông qua kí ức về những đêm liên hoan văn nghệ, nơi tình quân dân hiện hữu rực rỡ:
'Doanh trại rực sáng đám đuốc hoa
Nhìn kìa, em trong bộ trang phục mới
Âm nhạc hòa mình, nàng dịu dàng e ấp
Melody Viên Chăn xây hồn thơ'
Chữ 'doanh trại' bao quát cho cuộc sống của những chiến sĩ. Môi trường đó thường được mô tả là nghiêm túc, kỷ luật và có phần khô cứng. Nhưng trong 'Tây Tiến', Quang Dũng mô tả doanh trại như một không gian vui tươi, đầy màu sắc và âm thanh. Từ 'bừng' tạo ra một hình ảnh sống động, đưa đến cảnh đêm liên hoan sôi động, náo nhiệt. 'Hội đuốc hoa' đưa ta vào không gian đầy ánh sáng và màu sắc của đêm liên hoan. Đèn lửa phản chiếu sự ấm áp, và thiên nhiên núi rừng thêm phần lãng mạn. Sự xuất hiện của người chiến sĩ cũng thay đổi, không còn sự nghiêm túc của chiến trường, họ trở nên trẻ trung và lãng mạn. Họ bất ngờ và ngạc nhiên trước vẻ đẹp 'e ấp' của phụ nữ Tây Bắc, đồng thời, thưởng thức khúc nhạc truyền thống của vùng đất này. Trong bức tranh lãng mạn và vui tươi đó, tình đồng đội trở nên thắm thiết và sâu sắc hơn. Tâm hồn tinh tế của thi sĩ hiện rõ nét. Họ không chỉ là những chiến sĩ mạnh mẽ, quả cảm trên chiến trường, mà còn là những chàng trai trẻ tràn đầy mơ ước và hoài bão. Cuộc họp mặt ấy giúp họ xua đi mệt mỏi, hòa mình vào cuộc sống của người dân, lấy lại sức mạnh cho những thách thức phía trước.
Ngoài việc hiển thị không khí hân hoan, sôi động của các đêm liên hoan văn nghệ, khổ thơ thứ hai mở ra bức tranh kỳ bí, linh thiêng của vùng núi Tây Bắc:
'Ai bước chân đến Châu Mộc trong chiều sương ấy
Cảm nhận hồn lau nẻo bên bờ
Nhớ mãi dáng người trên độc mộc
Dòng nước lũ hoa đong đưa'
Khác với sức mạnh dữ dội của khổ thơ trước, thiên nhiên Tây Bắc trong khổ thơ thứ hai hiện lên nhẹ nhàng, tinh tế và đậm chất thơ mộng. Không gian tràn ngập một tình khúc kí ức mờ ảo với tinh khôi của sương, bí ẩn của đại từ 'ấy' kích thích hồi ức. Cành lau nhẹ nhàng, mỏng manh xuất hiện mơ hồ, tạo cho cảnh sắc tự nhiên sự linh thiêng, bí ẩn. Điệp ngữ 'có thấy', 'có nhớ' tăng cường cảm xúc, làm nổi bật sự lưu luyến, gắn bó với vùng đất Tây Bắc. Bóng dáng con người 'trên độc mộc' xuất hiện trong không khí thiêng liêng, khiến độc giả cảm nhận xa xôi và gần gũi. Và ở đó, hình ảnh 'Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa' nảy lên. Sự mạnh mẽ của dòng lũ gặp gỡ với sự nhẹ nhàng, dịu dàng của hoa đong đưa. Hai tương phản này đột ngột hòa quyện, tạo nên một trạng thái khó tả. Qua đó, người đọc nhìn thấy sự tài năng trong nghệ thuật mô tả của nhà thơ Quang Dũng.
Một đoạn thơ chia làm hai phần đã tạo ra bức tranh đầy đủ nhất về thiên nhiên và con người Tây Bắc. Nơi này không chỉ mang đầy sức mạnh, hùng vĩ, nguy hiểm, mà còn hòa quyện với sự yên bình, thơ mộng, pha trộn tính thiêng liêng, huyền bí. Núi rừng hoang sơ cũng trở nên rực rỡ với đêm hội vui tươi, trở thành một trong những kí ức khó quên trong tâm trí người lính. Với tài năng và tinh tế, Quang Dũng đã mang cả chất nhạc và nghệ thuật hội họa vào tác phẩm của mình.
Đoạn thơ thứ hai của 'Tây Tiến' đã thành công vẽ lên vẻ đẹp tinh tế, lãng mạn của tâm hồn những chiến sĩ trẻ thời kỳ chống Pháp. Bỏ qua nỗi đau mất mát của chiến tranh, họ vẫn tỏa sáng với tinh thần lạc quan, sự hào hoa và tinh tế. Độc giả hiểu rõ hơn về vẻ đẹp đặc biệt của núi rừng Tây Bắc. Đồng thời, họ cảm nhận và đồng cảm hơn với những kí ức tươi đẹp mà tác giả chia sẻ cùng quân đội ngày xưa.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - KHẮC SÂU - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Trong khổ thơ thứ hai, hãy tập trung khám phá sự thắm thiết của tình quân dân trong đêm văn nghệ. Điều này làm nổi bật tâm hồn lãng mạn của người lính Tây Tiến xưa. Để hiểu rõ hơn về tác phẩm 'Tây Tiến', có thể tham khảo thêm: Phân tích đặc sắc, sự mới mẻ của hình ảnh lính trong bài thơ Tây Tiến, cảm nhận về bức tranh thiên nhiên qua hai đoạn thơ trong Tây Tiến và Việt Bắc, Bình luận về khổ thơ 3 trong bài Tây Tiến, đánh giá vẻ đẹp hùng vĩ, hào hoa, bi tráng trong tác phẩm.