Phân tích khổ đầu bài Mùa xuân nhỏ bé, tập hợp những bài văn mẫu tuyệt vời nhất

Đề bài: Phân tích khổ 1 bài thơ Mùa xuân nhỏ bé của Thanh Hải.

Bài văn mẫu Phân tích khổ 1 Mùa xuân nhỏ bé

I. Kết cấu Phân tích khổ đầu bài Mùa xuân nhỏ bé:

1. Khởi đầu:
- Giới thiệu về tác phẩm thơ Mùa xuân nhỏ bé và nhà thơ Thanh Hải.
- Đưa ra nhận xét tổng quan về khổ đầu của bài thơ.
2. Nội dung chính:
a) Hai dòng đầu:
- Nghệ thuật lật ngược ngôn ngữ: “Mọc” được đặt ở đầu câu => Sức sống mãnh liệt, mạnh mẽ của hoa, của mùa xuân.
- Sự hiện diện của vật thể: 
+ “Dòng sông”: Tạo ra hình ảnh không gian rộng lớn, phong cảnh mở rộng. Dòng sông chảy êm đềm, tĩnh lặng.
+ “Bông hoa”: Biểu tượng của mùa xuân tươi vui, rực rỡ chuẩn bị đến.

II. Đoạn văn mẫu Phân tích khổ đầu bài Mùa xuân nhỏ bé độc đáo nhất:

“Mùa xuân nhỏ bé” là một tác phẩm thơ vô cùng đặc sắc. Khổ thơ đầu tiên của bài đã chân thật diễn đạt cảm xúc của Thanh Hải trước vẻ đẹp của mùa xuân tự nhiên, của thiên nhiên tràn ngập. Ở hai câu mở đầu, tác giả viết: “Nở giữa dòng sông xanh/Một bông hoa tím biếc”. Sức sống mạnh mẽ của mùa xuân được thể hiện rõ qua từ ngữ “nở” được đặt ngay ở đầu câu. Nghệ thuật đảo ngữ đã làm nổi bật sự trỗi dậy mạnh mẽ của bông hoa nhỏ, tạo ra ấn tượng đặc biệt trong lòng độc giả. Hình ảnh một bông hoa nở giữa dòng sông khiến cho chúng ta hình dung được khung cảnh rộng lớn, thoáng đãng của bầu trời và mặt đất. Dòng sông êm đềm chảy, mang lại cảm giác yên bình và thư thái, tạo nên bức tranh hòa mình vào không gian bình yên. Hai gam màu “xanh” và “tím” được nhấn mạnh, làm cho khung cảnh mùa xuân trở nên rực rỡ và sinh động. Tiếng hót của chim trong hai dòng thơ tiếp theo phá vỡ sự yên bình của cảnh vật. Tiếng hót rộn rã tạo thêm niềm vui và hứng khởi cho không khí. Tác giả cảm nhận sự rạo rực, hồi hộp, và mong đợi đến mức phải đặt câu hỏi: “Hót chi mà vang trời”, sau đó thậm chí thực hiện hành động “Từng giọt long lanh rơi/Tôi đưa tay tôi hứng”. “Giọt long lanh” có thể là giọt sương mùa xuân hoặc giọt âm thanh của chú chim đang hót. Cho dù là điều gì đi nữa, tác giả đã đưa tay ra, “hứng” những giọt quý giá đó với thái độ yêu thương và trân trọng nhất. Qua khổ đầu tiên của bài thơ “Mùa xuân nhỏ bé”, Thanh Hải đã thể hiện tình yêu sâu sắc đối với thiên nhiên, sự rung cảm mạnh mẽ trước vẻ đẹp của mùa xuân tươi đẹp của đất trời.

""""HẾT""""-

Mùa xuân nhỏ bé là một trong những tác phẩm thơ tuyệt vời trong chương trình Ngữ Văn lớp 9. Không chỉ bài thơ, mà mỗi khổ thơ đều mang ý nghĩa riêng. Học sinh thường tập trung vào việc phân tích khổ thơ đầu tiên của bài Mùa xuân nhỏ bé. Họ cảm nhận và bình giảng về bài thơ của Thanh Hải, tìm hiểu sâu rộng để làm sáng tỏ nhận định sau đó.

III. Đoạn văn mẫu Phân tích khổ đầu bài Mùa xuân nhỏ bé lớp 9:

1. Đoạn văn mẫu Phân tích khổ 1 Mùa xuân nhỏ bé ngắn gọn, thú vị - Mẫu 1

Nhà thơ quê Huế, Thanh Hải, nổi tiếng với giọng thơ nhẹ nhàng, bình dị, tràn đầy tình yêu cuộc sống. Ngay cả khi gặp bệnh nặng, ông vẫn không ngừng thể hiện tình cảm này qua từng bản thơ, đặc biệt là trong bài “Mùa xuân nhỏ bé”. Khổ thơ đầu tiên của tác phẩm mô tả một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, tràn ngập sắc xuân và mang đậm bản sắc của vùng đất Huế.

“Nảy bên dòng sông trong

  Một bông hoa hồng tươi”

Đây là hai câu đầu trong bài thơ. Ngay khi đọc lên, ta đã cảm nhận được không khí mùa xuân tràn ngập trong hai hình ảnh gần gũi, bình dị: “dòng sông trong” và “bông hoa hồng”. Sự tương phản giữa chúng giúp chúng ta thấy được khung cảnh rộng lớn, mở cửa trời của đất trời. Dòng sông chảy êm đềm, hiền hòa, tạo nên một bức tranh yên bình, tĩnh lặng, trong khi bông hoa hồng nảy múa vui tươi. Hai từ mô tả màu sắc “trong” và “hồng” làm cho không khí xuân thêm rực rỡ, tươi sáng. Bầu trời xanh sâu chiếu xuống dòng sông tạo nên sắc xanh rực rỡ. Bên cạnh đó, động từ “nảy” ở đầu câu tạo ra ấn tượng về sức sống mạnh mẽ, sự phấn khích của bông hoa hồng. Điều này có vẻ như là mong muốn của tác giả, muốn mình có thể nảy múa vui tươi như bông hoa hồng, lan tỏa sức sống và vẻ đẹp của mình trong cuộc sống.

Nếu hai câu đầu mô tả hình ảnh và màu sắc, thì hai câu tiếp theo đem đến âm thanh phấn khích cho mùa xuân:

“Chim hót xiết xiết

  Ca mình vang trời”

Tiếng hót của chim không chỉ làm tan biến sự tĩnh lặng của khung cảnh, tạo nên không khí phấn khích và hứng khởi mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tâm hồn của thi sĩ. Khi bắt gặp âm nhạc của chim hót, trái tim ông tràn ngập cảm xúc, như trở lại tuổi thơ, cảm nhận sự hồi sinh và phấn khích trong lòng. Đến mức, nhà thơ không kìm được cảm xúc và thốt lên: “Chim hót xiết xiết”. Câu hỏi này không chỉ thể hiện tình cảm sâu sắc với thiên nhiên, mà còn là biểu hiện của niềm yêu đời, sự tràn đầy hy vọng, bất chấp những khó khăn của cuộc sống. Đọc bài thơ, người đọc có thể cảm nhận được âm điệu dịu dàng, ngọt ngào của tiếng hót con người Huế, như một bản hòa nhạc êm đềm vang vọng khắp nơi.

Cảm xúc đắm chìm của tác giả đã biến thành hành động:

“Từng giọt nhỏ rơi

  Bàn tay tôi vụt chộp”

“Giọt nhỏ” ở đây mang nhiều ý nghĩa. Có thể hiểu đơn giản là những giọt sương, giọt mưa xuân rơi nhẹ nhàng lên lá cây. Chúng trong veo, nặng trĩu như chuẩn bị rơi xuống mặt đất. Hoặc “giọt nhỏ” cũng có thể là giọt âm thanh rơi ra từ tiếng chim hót. Dù ý nghĩa nào, “giọt nhỏ” đều đại diện cho vẻ đẹp tinh tế của đất trời. Hành động đưa tay ra “vụt chộp” như một cử chỉ khao khát chạm vào vẻ đẹp, nắm bắt tận tay sự tinh tế của cuộc sống. Có lẽ, khi chuẩn bị rời bỏ thế gian, tác giả càng mong muốn được đắm chìm, nâng niu những điều bình dị trong cuộc sống.

Thực hiện bằng những biện pháp nghệ thuật như ẩn dụ, đảo ngữ kết hợp với hình ảnh thơ độc đáo, Thanh Hải đã tạo ra một bức tranh tinh tế, tràn ngập màu sắc và niềm vui. Qua đó, ông thể hiện tình yêu thiên nhiên, sự say mê cuộc sống và tâm trạng hồi hộp, mong đợi những khoảnh khắc thiên nhiên trong mùa xuân.

Mùa xuân là thời điểm mà tự nhiên hiện diện với vẻ đẹp kiêu hãnh và rực rỡ nhất. Tuy không sử dụng miêu tả phức tạp về hoa cỏ, nhưng Thanh Hải vẫn thể hiện được khoảnh khắc tuyệt vời khi đất trời chuẩn bị giao hòa, toát lên bức tranh sáng bừng của sự sống.

2. Phân tích khổ đầu bài thơ Mùa xuân nho nhỏ chi tiết, đặc sắc, mẫu số 2: (Chuẩn)

“Thơ của ông đậm chất bình dị, đôn hậu và chân thành... Trần Hữu Tả đã mô tả ý kiến chân thành của mình về Thanh Hải. Thanh Hải là một nhà thơ cách mạng, trải qua cả hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, cuộc sống và sự nghiệp của ông gắn liền với Thừa Thiên - Huế yêu dấu. Thanh Hải dành phần lớn tâm huyết viết những bài thơ ca ngợi quê hương, ca ngợi cách mạng, thể hiện lòng cống hiến hết mình cho Tổ quốc và nhân dân. Ngay cả trong những ngày cuối đời, khi nằm trên giường bệnh, ông vẫn sáng tác những bài thơ đẹp về mùa xuân của cuộc sống, thể hiện lòng yêu thiên nhiên và niềm hứng khởi với đời sống. Trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, dưới con mắt của người sắp ra đi, mùa xuân ở xứ Huế vẫn hiện lên với sự rực rỡ, trong trẻo và đẹp đẽ.

“Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng”

Một phân tích sâu sắc về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ

Thanh Hải thể hiện tình yêu với mùa xuân một cách độc đáo. Mặc dù ông có tình cảm với mùa xuân, nhưng cách ông thể hiện khác biệt hoàn toàn so với Xuân Diệu hay Nguyễn Bính. Viết khi ông đã sắp bước qua cánh cửa cuộc đời, cách nhìn của ông đem đến cho độc giả một mùa xuân lặng lẽ nhưng tràn ngập sức sống với sự kết hợp tinh tế giữa màu sắc và âm thanh, tạo nên một bức tranh sống động, tươi vui.

Trong câu thơ đầu “Mọc giữa dòng sông xanh”, nghệ thuật đảo ngữ nổi bật động thái của bông hoa súng vươn mình giữa “dòng sông xanh”. Hình ảnh này đem đến cảm xúc về sự trỗi dậy mạnh mẽ của sự sống, của mùa xuân, giữa một không gian yên lành, phẳng lặng. Nét đặc biệt của loài hoa mọc trên mặt nước, như một nàng tiên “xuân” gột rửa bụi trần, chào đón mùa xuân mới trên thế gian.

Câu thơ tiếp “Một bông hoa tím biếc”, bông hoa súng, bông lục bình trôi trong “Hoa lục bình tím cả dòng sông”, loài hoa mạnh mẽ kiên cường, biểu tượng của làng quê Việt Nam. Sắc tím của loài hoa này gợi người đọc về xứ Huế mộng mơ với tà áo tím của những cô gái vùng đất kinh kỳ, nơi mà tác giả đã gắn bó và yêu thương cả cuộc đời. Hai gam màu xanh và tím kết hợp tạo nên bức tranh xuân rực rỡ, sống động, đậm vị Huế thương, hài hòa và nền nã dịu dàng.

Bức tranh xuân của Thanh Hải, ngoài nét thi pháp cổ điển, còn đậm chất độc đáo khi chú chim chiền chiện lảnh lót vang trời. Âm thanh đó phá tan sự tĩnh lặng, thổi vào không gian rạo rực, sôi động, mang đến không khí vui tươi, phấn khởi. Tiếng chim chính là đại diện cho bầu trời, tạo nên một không gian rộng lớn và khoáng đạt, khiến người đọc thích thú nhập vào đó. Hai câu thơ “Ơi con chim chiền chiện/ Hót chi mà vang trời” thể hiện lòng yêu thiên nhiên, yêu mùa xuân và cuộc đời sâu nặng. Bức tranh, tiếng chim lảnh lót làm sống dậy tâm hồn héo úa, khai mở trái tim, xóa mờ đi những đau đớn của bệnh tật và cái chết đang tới gần.

Trong khung cảnh dịu dàng, xứ Huế mộng mơ, tác giả thăng hoa trong cảm xúc và cảm nhận mùa xuân bằng mắt, tai, và thậm chí là xúc giác. Từ “long lanh” mang đến liên tưởng về giọt sương, giọt mưa, tiếng chim trên trời cao, giọt nắng, giọt nước sông xanh, giọt tình xuân,... Thanh Hải “hứng” lấy mùa xuân để cảm nhận, khắc ghi vào lòng, là mùa xuân của Huế, của quê hương. Ông trân trọng, yêu thương vẻ đẹp của thiên nhiên, của đất trời, của mùa xuân bằng tất cả tấm lòng rạo rực, vui sướng.

Khổ thơ đầu trong Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải đã làm cho ta cảm nhận được bức tranh thiên nhiên mùa xuân tươi đẹp và tràn đầy sức sống, với không khí dịu dàng, đằm thắm, chất Huế. Tình cảm chân thành, tha thiết của tác giả với mùa xuân quê hương đất nước, thể hiện tấm lòng sâu nặng với cuộc đời, Tổ quốc, nơi ông cống hiến trọn trái tim cho đến lúc ra đi.

3. Phân tích khổ đầu bài Mùa xuân nho nhỏ siêu hay, mẫu số 3:

Mùa xuân, thời kỳ của sự sống động, nảy nở của muôn loài, là nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều thi nhân. Xuân Diệu, vị hoàng tử của thơ tình, đã bày tỏ táo bạo với vẻ đẹp xuân qua góc nhìn của 'người si tình':

'...Xuân về, là lúc muôn loài đều sống động,
Xuân trẻ, là dấu hiệu của sự già đi,
Nhưng khi xuân tận, đồng nghĩa với việc tôi sẽ ra đi,
Lòng tôi rộng lớn, nhưng số phận vẫn hẹp chật,
Không cho dù thời trẻ trên thế gian này,...'

Khác biệt với sự táo bạo của Xuân Diệu, Thanh Hải đóng góp một bức tranh thơ xuân trong khu vườn thơ hiện đại với tác phẩm 'Mùa xuân nho nhỏ' tràn ngập cảm xúc của người đang trải qua những khoảnh khắc tuyệt vời của mùa xuân. Đặc biệt, khổ đầu thơ mang đến nhiều ý nghĩa sâu sắc.

'Mùa xuân nho nhỏ' ra đời vào tháng 11 năm 1980, thời điểm tác giả Thanh Hải nằm trên giường bệnh, đối mặt với căn bệnh nguy hiểm và cái chết đang đến gần. Dù vậy, qua con mắt và tưởng tượng phong phú của nhà thơ yêu thiên nhiên, Thanh Hải đã sáng tạo nên những vần thơ ý nghĩa. Ngay từ khổ thơ đầu tiên, tình yêu của ông dành cho thiên nhiên và cuộc sống rõ ràng:

'Nẩy bật giữa dòng nước biếc mát
Bông hoa tím tỏa sắc thắm nồng
Chim hót chiền chiện ca vang
Hòa mình trong âm nhạc trời cao.'

Phân tích sâu sắc khổ thơ đầu tiên của Mùa xuân nho nhỏ

Khổ thơ như bức tranh tư duy về thiên nhiên xuân, đầy màu sắc. Mỗi chi tiết được vẽ nét, chấm phá tinh tế. Từ 'nẩy bật' mở đầu, sức sống bùng nổ, đầy nhiệt huyết. Câu hỏi đầu tiên 'Cái gì nẩy bật giữa dòng nước xanh mát?' ngay lập tức có câu trả lời qua câu thứ hai: 'Bông hoa tím biếc'. Sử dụng biện pháp đảo ngữ một cách tinh tế:

'Bông hoa tím biếc
Nẩy bật giữa dòng nước biếc mát'

Đảo ngữ tạo nên sự độc đáo, ấn tượng cho câu thơ. Giữa trời nước bát ngát, giữa dòng sông xanh mát, bất ngờ nảy lên một bông hoa. Đó không phải đỏ rực, không phải xanh ngắt, mà là màu tím biếc. Màu tím, hòa quyện với không gian, làm nổi bật vẻ đẹp tinh khôi, mơ mộng, là màu sắc của xuân, của xứ Huế thơ mộng.

Trên nền xanh dòng sông, hoa tím biếc tạo nên một bức tranh tĩnh lặng. Nhưng không lâu sau, tiếng động xuất hiện:

'Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời'

Bức tranh nhẹ nhàng chuyển sang hình ảnh tiếng chim hót vang trời. Thán từ 'Ơi' tạo cảm giác gần gũi, đậm chất ngôn ngữ Huế. Tiếng chim mang lại sự sống động, đưa bức tranh từ tĩnh lặng sang huyên bí. Mùa xuân trong thơ Thanh Hải là vẻ đẹp tràn đầy sức sống, trong trắng và đầy tinh khôi.

Trước vẻ đẹp tự nhiên đó, tác giả không kìm lòng cảm xúc:

'Những giọt sáng rơi
Tay tôi nhẹ nhàng hứng'

'Những giọt sáng' ở đây có thể là sương mai tinh khôi, giọt mưa lưu lại sau cơn mưa đêm, hay là biểu tượng cho hạnh phúc, sức sống. Cảm giác chuyển động linh hoạt trong câu thơ làm nổi bật sự phong phú. Cuối cùng, câu thơ kết thúc đoạn mở đầu bài thơ: 'Tay tôi nhẹ nhàng hứng'. Động từ 'hứng' thể hiện sự trân trọng, kính trọng trước vẻ đẹp thiên nhiên.

Một nhà phê bình đã mô tả 'Mùa xuân nho nhỏ' như là 'tác phẩm ngọc bích của tâm hồn người sáng tạo, là sợi dây kết nối mọi người với sự sống mà nghệ sĩ gìn giữ'. Tình yêu thiên nhiên và tâm hồn lạc quan của Thanh Hải mang lại một bức tranh thơ đơn giản, chân thành và tràn đầy cảm xúc. Không phải mùa xuân u tịch của Chế Lan Viên, không phải 'Mưa xuân' nhẹ nhàng của Nguyễn Bính hay 'Hồn xuân' đậm tình yêu của Huy Cận. Thanh Hải đóng góp một giọng thơ đặc biệt, thuần túy, và ý nghĩa.

— — — — — — — — — — — — — — HẾT — — — — — — — — — — — — —

Văn mẫu Phân tích khổ 1 Mùa xuân nho nhỏ thể hiện rõ sự phấn khích, nồng thắm của tác giả trước đám xuân mới. Bài thơ này hấp dẫn và đa chiều, bạn có thể khám phá thêm thông qua: Phân tích khổ 4, 5 trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, Phân tích bài thơ Mùa xuân nho nhỏ,... đã được đăng trên Mytour đấy