Phân tích khổ thơ đầu trong bài Vội vàng để làm sáng tỏ nhận định

Đề bài: Phân tích khổ thơ đầu trong bài Vội vàng để làm sáng tỏ nhận định: 'Thơ Xuân Diệu là nguồn sống dạt dào ở chốn non nước lặng lẽ này'.

Phân tích khổ thơ đầu trong bài Vội vàng để làm sáng tỏ nhận định
 

Mẹo Phương pháp phân tích bài thơ, đoạn thơ để đạt điểm cao

I. Dàn ý Phân tích khổ thơ đầu trong bài Vội vàng để làm sáng tỏ nhận định

1. Khai mạc

* Giới thiệu về Xuân Diệu và lời nhận định:
- Xuân Diệu là một trong những nhà thơ nổi bật trong phong trào thơ mới, được gọi là 'nhà thơ mới nhất trong những nhà thơ mới' (Hoài Thanh).
- Thơ ông mang vẻ đẹp tươi mới, thiết tha, rạo rực và nồng nàn, đó là cái vẻ hiện đại trong thơ Pháp.
- Có nhận định cho rằng: 'Thơ Xuân Diệu là nguồn sống dạt dào ở chốn non nước lặng lẽ này', điều đó có lẽ được thể hiện một cách rõ ràng nhất trong khổ thơ đầu của bài thơ Vội vàng.

2. Phần chính

* Bốn dòng thơ đầu 'Tôi muốn...bay đi': Nguồn sống rất độc đáo, rất mạnh mẽ và đầy khao khát của Xuân Diệu.
- Muốn 'tắt nắng', 'buộc gió' để lưu lại những điều tươi đẹp nhất của mùa xuân.
- Nhịp thơ nhanh, với cấu trúc điệp ngữ quen thuộc 'Tôi muốn...cho...', hai tôi trữ tình của tác giả dần bộc lộ và hòa quyện một cách hài hòa.
+ Tôi mạnh mẽ, có chút ngông cuồng, có chút táo bạo khi muốn kiểm soát tạo hóa.
+ Tôi ngây thơ, hồn nhiên như đứa trẻ cầu xin trước quyền lực vô hạn của tạo hóa...(Còn tiếp)

>> Xem Dàn ý Phân tích khổ thơ đầu trong bài Vội vàng để làm sáng tỏ nhận định đầy đủ tại đây.
 

II. Bài văn mẫu Phân tích khổ thơ đầu trong bài Vội vàng để làm sáng tỏ nhận định

Phải nói rằng phong trào thơ Mới những năm 1932-1941, dù chỉ bùng nổ mạnh mẽ trong một khoảng thời gian gần 10 năm, nhưng đã để lại nền văn học Việt Nam hiện đại nhiều tác phẩm có giá trị. Đi kèm với đó là những tên tuổi lớn ảnh hưởng sâu sắc đến thơ ca Việt Nam lúc bấy giờ. Xuân Diệu, được gọi là 'nhà thơ mới nhất trong những nhà thơ mới' (Hoài Thanh), là một trong những nhà thơ nổi bật nhất. Thơ của ông không u buồn, ảo tưởng như Huy Cận, không điên đảo, kỳ quặc như Chế Lan Viên, Hàn Mặc Tử. Ngược lại, thơ ông mang vẻ đẹp tươi mới, thiết tha, rạo rực và nồng nàn. Đó là sự hiện đại từ thơ Pháp kết hợp với vẻ đẹp niềm tin yêu cuộc sống trong tâm hồn thanh niên Việt Nam, trong sáng và dạt dào xúc cảm. Có nhận định rằng: 'Thơ Xuân Diệu là nguồn sống dạt dào ở chốn non nước lặng lẽ này'. Điều này có lẽ được thể hiện rõ nhất trong khổ thơ đầu của bài thơ Vội vàng, tác phẩm đã làm nên tên tuổi của Xuân Diệu trước một rừng các nhà thơ mới tài năng cùng thời.

Từ những dòng thơ đầu tiên, ta đã cảm nhận nguồn sống mạnh mẽ, ngông cuồng và khát khao của Xuân Diệu.

'Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi'

Trong dải nắng và gió ổn định của thời gian, một thi sĩ bất ngờ xuất hiện với khao khát trong sáng và chút ngông cuồng. Ông muốn 'tắt nắng' để giữ lại màu ấm áp nhất của trời xuân, muốn 'buộc gió' để giữ lại hương thơm của hoa xuân kiều diễm. Cuối cùng, mục tiêu chính của Xuân Diệu vẫn là giữ lại những điều đẹp nhất, tinh tế nhất trong cuộc sống.

Trong bảy câu thơ tiếp theo, nguồn sống tràn ngập từ tâm hồn thi sĩ lan tỏa lên tất cả mọi cảnh đẹp của thiên nhiên. Hồn Xuân Diệu là một mùa xuân tuyệt vời, khiến mọi góc nhìn đều tràn ngập mùa xuân và tình yêu.

'Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si.
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;
Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;'

Bức tranh thiên nhiên mùa xuân hiện lên vô cùng rực rỡ và tươi đẹp, với cách diễn đạt qua cấu trúc điệp 'này đây...của...'. Bài thơ không chỉ đẹp về từ ngữ mà còn làm cho cảm nhận về thiên nhiên trở nên mềm mại, linh hoạt và sống động như chính tâm hồn của thi sĩ.

Nếu nhắc đến thơ Xuân Diệu mà chỉ nhớ đến bức tranh tuyệt vời của thiên nhiên, làm tăng thiếu sót, vì thơ của ông luôn kết hợp với vẻ đẹp của tình yêu. Tình yêu trong thơ Xuân Diệu luôn được thể hiện một cách tinh tế, dịu dàng, gắn bó với từng câu chữ, mỗi cảnh sắc. Trong bức tranh xuân, mỗi yếu tố đều sở hữu đôi của mình, đều đắm chìm trong tình yêu. Ong bướm hạnh phúc trong 'tuần tháng mật', hoa thơm trong 'đồng nội xanh rì', lá và gió vui đùa hàng ngày, chim yến, chim anh hòa mình trong 'khúc tình si'. Tâm hồn thi sĩ cũng không kém phần lãng mạn với thiếu nữ đẹp mắt trong nắng sớm. Xuân Diệu xây dựng cuộc sống của mình như một vườn yêu tuyệt vời, mỗi buổi sáng đều là một kỳ vọng, giống như 'thần Vui hằng gõ cửa'. Tình yêu của Xuân Diệu rực rỡ đến nỗi ông cảm thấy tháng giêng không chỉ đẹp mà còn 'ngon', đẹp trong tâm hồn, không cần phải trải qua để cảm nhận.

'Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.'

Xuân Diệu không giấu giếm hạnh phúc của mình, ông mô tả rõ rằng 'Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:', đặt ra câu hỏi tại sao ông lại có những giây phút dừng lại, gián đoạn nhịp hạnh phúc trong bản thơ mà ông đang viết. Đó là vì ông nhận ra sự liên tục và vô tận của thời gian. Mùa xuân, tuy đẹp, nhưng cũng không thể ngăn cản sự biến đổi không ngừng của thời gian. Xuân Diệu có ý thức về việc giữ chặt từng khoảnh khắc, từng mảnh mùa xuân trong thiên nhiên, cũng là mùa xuân của cuộc sống.

Thơ của Xuân Diệu luôn đậm chất cảm xúc, nồng nàn, đắm chìm trong tình yêu thiên nhiên và cuộc sống. Ông luôn lo lắng về thời gian, mỗi bước đi của nó làm ông sợ hãi. Tình yêu của Xuân Diệu ngày càng trở nên mạnh mẽ, sâu sắc hơn. Đọc thơ của ông là tìm thấy nguồn cảm hứng mới mẻ, không giống bất kỳ tác giả nào khác, vẻ đẹp của ông nằm trong cuộc sống hàng ngày, không phải nơi thần tiên hay cõi lạc xa xôi mà con người thường ao ước.

""""KẾT THÚC"""---

Chúng ta đã thấy rằng Xuân Diệu trao trọn tình yêu, đam mê cho cuộc sống và sự tồn tại trần thế, cảm xúc này hiện hữu rõ trong tác phẩm của ông. Để khám phá thêm về bài thơ Vội vàng, hãy đọc thêm: Phân tích vẻ đẹp thiên nhiên trong bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu, Phân tích quan niệm sống 'vội vàng' của Xuân Diệu, Phân tích 13 câu đầu bài thơ Vội vàng, Triết lí nhân sinh trong bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu.