Phân tích khổ thơ trong Tràng giang của Huy Cận:
'Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu'
'Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều'
'Nắng xuống, trời lên sâu chót vót'
'Sông dài, trời rộng, bến cô liêu.'
Ý chính:
Giới thiệu về Huy Cận và Tràng giang:
Tràng giang là một trong những bài thơ nổi tiếng nhất của Huy Cận và đã trở thành cổ điển. Bài thơ ra đời vào mùa thu năm 1939, khi Huy Cận đứng ở bờ nam bến Chèm và nhìn dòng sông Hồng mênh mông sóng nước, từ đó gợi lên cảm xúc về sự nhỏ bé, cô đơn của kiếp người. Bài thơ không chỉ riêng về sông Hồng mà còn bao hàm những cảm xúc về nhiều dòng sông khác của đất nước. Cảnh sóng nước trong Tràng giang vừa đẹp vừa buồn, gợi lên nỗi sầu vũ trụ và cảm giác cô đơn trước vũ trụ mênh mông.
Phân tích hai câu thơ đầu:
Hai câu thơ mở đầu đã tiếp nối ý tưởng về sự cô đơn, xa vắng từ khổ đầu. Những từ ngữ như “cồn nhỏ” và “gió đìu hiu” gợi lên sự trống trải, thưa thớt và lạnh lẽo. Từ “lơ thơ” làm tăng thêm cảm giác rời rạc, xa cách. Đây là một trong những đoạn thơ đầy ấn tượng, tạo ra không gian buồn tẻ, tĩnh lặng.
Trong phân tích, cần làm rõ cảm giác tàn tạ, vắng vẻ và quạnh hiu.
Phân tích hai câu thơ sau:
Không gian thơ mở rộng bao la vô tận, thể hiện cảm xúc vũ trụ mạnh mẽ và tinh tế của Huy Cận. Khi mặt trời ở trên cao, khoảng cách giữa bầu trời và mặt đất dường như hạn hẹp. Nhưng khi mặt trời lặn, ánh nắng hắt lên cao làm bầu trời trong xanh và dường như vô hạn. Cảm giác bầu trời sâu thẳm 'sâu chót vót' tạo nên sự rợn ngợp của khung cảnh.
Câu thơ tiếp theo kết hợp độ sâu của bầu trời với bề rộng bao la của vũ trụ và độ dài của dòng sông. Tất cả tạo nên vẻ đẹp hùng vĩ nhưng hoang vắng, gợi rõ nỗi buồn cô đơn và mơ hồ của con người trước vũ trụ bao la. Hình ảnh bến sông nhỏ bé, đơn độc 'bến cô liêu' càng làm tăng vẻ chơ vơ, lạnh lẽo, buồn bã. Thủ pháp tương phản của Huy Cận đã tạo ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc.
Kết luận
Huy Cận và các nhà thơ lãng mạn đã truyền tải tâm trạng buồn, cô đơn lên thiên nhiên. Ở chiều sâu của nỗi sầu vũ trụ vẫn là tình yêu quê hương đất nước. Điều này giải thích vì sao nhà thơ Xuân Diệu nhận xét: 'Tràng giang là bài thơ ca ngợi non sông đất nước, mở đường cho lòng yêu giang san Tổ quốc'.