Phân tích không gian và tâm lý trong bài thơ Chiều hôm nhớ nhà của Bà Huyện Thanh Quan, môn Ngữ văn lớp 8 Kết nối kiến thức với thực tế

Nhiệm vụ: Hãy viết đoạn văn (khoảng 10 - 15 câu) phân tích không gian và tâm lý trong bài thơ Chiều hôm nhớ nhà của Bà Huyện Thanh Quan.

I. Cấu trúc ý viết đoạn văn phân tích không gian và tâm lý trong bài thơ Chiều hôm nhớ nhà của Bà Huyện Thanh Quan:

1. Khai mở đoạn:

- Giới thiệu không khí của bài thơ 'Chiều hôm nhớ nhà' của Bà Huyện Thanh Quan.

2. Thân đoạn:

- Phác họa bức tranh về cảnh đẹp:

- Lúc nắng đã chuyển sang chiều, ánh sáng mờ dần như bảng lảng, sương khói bắt đầu trải mình trong không khí.

- Phong cảnh mở ra rộng lớn, ngát hương của ngàn mai, và những chú chim đang bay mỏi sau một ngày dài.

- Thiên nhiên hòa mình trong làn gió nhẹ, như cây liễu uốn theo nhịp điệu của gió.

- Âm thanh của tiếng tù và tiếng trống vọng lên trong không gian yên bình, tạo nên bức tranh âm nhạc của cuộc sống.

- Ngày đã kết thúc, con người quay về mái nhà, kết thúc một ngày làm việc.

+ Những ngư ông trở về bến sông xa, đánh cá với kỷ niệm ngày trôi qua.

+ Những đứa trẻ, mục tử, sau một ngày dằn dỗi, trở lại thôn quê, gõ sừng trâu với hy vọng ngày mai tươi sáng.

- Tâm hồn của những người ở 'Chương Đài', những lữ khách, nhưng không ai có thể kể lể nỗi hàn ôn chung. Mỗi người có một câu chuyện riêng, và nỗi buồn, nỗi cô đơn không thể chia sẻ.

3. Kết đoạn:

- Nội dung: Cảnh và tình xen kẽ nhau, tạo nên bức tranh tuyệt vời của buổi chiều bảng lảng, mờ sương.

- Nghệ thuật: Sử dụng nghệ thuật tả cảnh ngụ tình để làm nổi bật cảm xúc.

II. Phần kết văn tham khảo phân tích cảnh và tình trong bài thơ Chiều hôm nhớ nhà của Bà Huyện Thanh Quan:

* Đoạn văn mẫu Ngữ văn 8 Kết nối tri thức

1. Phân tích cảnh và tình trong bài thơ Chiều hôm nhớ nhà của Bà Huyện Thanh Quan - mẫu số 1:

Bà Huyện Thanh Quan luôn lựa chọn khung cảnh hoàng hôn để thể hiện cảnh và tình trong thơ của mình. Điều này thường được nhắc đến qua các câu thơ như: 'Bước tới đèo Ngang bóng xế tà' hay 'Nền cũ lâu đài bóng tịch dương'. Trong tác phẩm 'Chiều hôm nhớ nhà' của bà, bức tranh được vẽ nên qua từng chi tiết nhỏ như 'Trời chiều bảng lảng bóng hoàng hôn'. Cảnh mặt trời dần lặn, xung quanh chỉ còn những tia sáng le lói, nhàn nhạt khiến cho con người dễ cảm thấy buồn bã khi một ngày sắp kết thúc. Tiếng ốc và tiếng trống vang dội trong không gian yên tĩnh khiến trái tim người đọc trở nên bồi hồi, khắc khoải. Ở hai câu thơ liên tiếp, con người xuất hiện với hành động chung là 'quay về nhà'. Nhưng tác giả tự đặt mình vào vai 'người lữ thứ', khiến cho không có nơi nào là nơi quay về. Đứng trước vẻ đẹp hoang sơ, mênh mông của thiên nhiên với 'Ngàn mai', 'chim bay mỏi', và 'Dặm liễu sương sa', nỗi cô đơn bắt đầu tràn ngập trong tâm hồn nhà thơ. Bà khao khát tìm kiếm một ai đó để chia sẻ, để xua đi những tâm trạng buồn phiền. Nhưng nhìn chung, 'Kẻ chốn Chương Đài, người lữ thứ/ Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn'. Những người sống ở hoàn cảnh khác nhau, không có điểm chung, không thể chia sẻ nỗi lòng với nhau. Với cách miêu tả tinh tế và ngụ tình, Bà Huyện Thanh Quan đã lồng ghép nỗi cô đơn, nỗi buồn của mình vào trong bức tranh thiên nhiên chiều tối, khi bức trời chỉ còn 'bảng lảng'.

2. Phân tích cảnh và tình trong bài thơ Chiều hôm nhớ nhà của Bà Huyện Thanh Quan - mẫu số 2:

Bà Huyện Thanh Quan, nữ sĩ quê ở làng Nghi Tàm, Tây Hồ, Hà Nội, được mời vào Kinh thành Huế thời vua Minh Mạng để dạy học cho công chúa và cung phi. 'Chiều hôm nhớ nhà' ra đời trong khoảnh khắc hòa quyện giữa cảnh hoàng hôn và nỗi nhớ quê hương. Dưới bóng chiều 'bảng lảng', tiếng trống và tiếng tù vang lên như khúc nhạc tạm biệt ngày đã qua. Trong không khí yên bình, âm thanh đó trở nên rõ ràng, làm đậm chất bâng khuâng, quạnh hiu. Ở hai câu thơ liên tiếp, con người xuất hiện với hành động chung là 'quay về nhà'. Tuy nhiên, tác giả tự đặt mình vào vai 'người lữ thứ', khiến cho không có nơi nào là nơi quay về. Đứng trước vẻ đẹp hoang sơ, mênh mông của thiên nhiên với 'Ngàn mai', 'chim bay mỏi', và 'Dặm liễu sương sa', nỗi cô đơn bắt đầu tràn ngập trong tâm hồn nhà thơ. Bà khao khát tìm kiếm một ai đó để chia sẻ, để xua đi những tâm trạng buồn phiền. Nhưng nhìn chung, 'Kẻ chốn Chương Đài, người lữ thứ/ Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn'. Những người sống ở hoàn cảnh khác nhau, không có điểm chung, không thể chia sẻ nỗi lòng với nhau. Với cách miêu tả tinh tế và ngụ tình, Bà Huyện Thanh Quan đã lồng ghép nỗi cô đơn, nỗi buồn của mình vào trong bức tranh thiên nhiên chiều tối, khi bức trời chỉ còn 'bảng lảng'.

3. Phân tích cảnh và tình trong bài thơ Chiều hôm nhớ nhà của Bà Huyện Thanh Quan - mẫu số 3: (nhấn mạnh nỗi buồn mất nước)

'Chiều hôm nhớ nhà' là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Bà Huyện Thanh Quan, nữ thi sĩ sống ở thế kỉ XIX. Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình trong bài đã làm cho khung cảnh thiên nhiên và tâm hồn, tình cảm của con người hòa quyện vào nhau, tạo ra tác phẩm bất hủ. Đầu tiên, bà chọn cảnh chiều tà để làm nền cho bức tranh của mình. Đây cũng là thời điểm mà rất nhiều tác giả khác chọn để diễn tả nỗi buồn, cô đơn, lẻ loi trong lòng mình. 'Chiều hôm nhớ nhà' cũng không nằm ngoài cảm xúc đó. Ánh nắng chiều 'bảng lảng', le lói những tia sáng cuối cùng trước khi lụi tàn khiến con người cảm thán vì vẻ đẹp đó, cũng nuối tiếc một ngày đã qua. Trong không gian ấy, âm thanh của tiếng trống dồn, tiếng tù và vang vọng, phóng đại ngày càng to hơn, khiến con người bồi hồi, muốn quay trở về nhà. Bà Huyện Thanh Quan cũng đã miêu tả cảnh 'ngư ông về viễn phố' hay 'mục tử lại cô thôn'. Dù xa dù gần, những người dân lao động cũng đã về, tuy chỉ có một mình tác giả là không biết đi đâu về đâu. Bà đã rời Thăng Long yêu dấu vào Huế để dạy học cho công chúa, phi tần. Thế nên, bà cho mình là một người khách trên mảnh đất đó. Đã cô đơn, bà lại đặt mình dưới bầu trời cao rộng đang nổi gió, sương xuống dặm liễu mù mịt. Tất cả đều khiến cho nhân vật trữ tình hiện lên với vẻ đáng thương, lẻ loi, hiu quanh. Không chỉ nhớ nhà, sâu thẳm trong trái tim của và là nỗi nhớ thương đất nước. Bà không quá gắn bó với triều đại đương thời mà bà đang nhớ về thời kì vàng son của nền phong kiến. Đó mới chính là 'nhà', là nơi mà nhân dân ấm no, kẻ sĩ được trọng dụng.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

'Chiều hôm nhớ nhà' của Bà Huyện Thanh Quan chứa đựng hồn buồn, lạc lõng và tâm trạng cô đơn giữa cảnh đẹp và tình cảm. Đây là một trải nghiệm chung trong nhiều tác phẩm khác của bà. Hãy khám phá thêm những bài mẫu khác trong bộ sưu tập tài liệu của Mytour như Viết văn nghị luận về một vấn đề đời sống, một thói quen xấu của con người trong xã hội hiện đại hoặc Trình bày quan điểm về một vấn đề xã hội, một thói quen không tốt của con người trong thời đại hiện nay.