Nhiệm vụ: Viết đoạn văn (khoảng 150 từ) phân tích một khía cạnh nghệ thuật đặc sắc trong truyện ngắn Chữ người tử tù
Phân tích Bức tranh về cảnh viết chữ - Bí quyết nghệ thuật Nguyễn Tuân
I. Kế hoạch phân tích một khía cạnh nghệ thuật xuất sắc trong truyện ngắn Chữ người tử tù:
1. Bắt đầu đoạn:
- Giới thiệu khía cạnh nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm 'Chữ người tử tù'.
2. Thân đoạn:
- Đặc điểm nghệ thuật xuất sắc trong truyện ngắn 'Chữ người tử tù':
+ Sử dụng ngôn từ một cách tinh tế, tài tình.
+ Kỹ thuật tương phản, đối lập (trong nhân vật, không gian, và bối cảnh,...)
- Tầm quan trọng của yếu tố nghệ thuật đó đối với tác phẩm:
+ Tăng cường tính hình ảnh, sức sống cho các đoạn văn.
+ Đặc sắc hóa hình tượng nhân vật.
+ Thể hiện quan điểm, tâm huyết của tác giả với vẻ đẹp, điều tốt.
3. Kết luận:
- Đặt ra ý nghĩa quan trọng của yếu tố nghệ thuật.
II. Đoạn văn mẫu tham khảo phân tích một khía cạnh nghệ thuật độc đáo trong truyện ngắn Chữ người tử tù:
1. Đoạn văn mẫu thứ nhất
Là không chỉ là một nhà văn 'luôn theo đuổi vẻ đẹp', Nguyễn Tuân còn là một nghệ sĩ tài năng, đã tạo ra vẻ đẹp của từng chữ trong tác phẩm 'Chữ người tử tù'. Sự sáng tạo với ngôn từ chính là một trong những yếu tố làm nên thành công cho tác phẩm này. Để tái tạo không khí xưa cũ và không gian trang trọng, cổ kính, Nguyễn Tuân đã sử dụng nhiều từ Hán Việt như: phiến trát, vàng son, hoa râm, tư lựu, hỗn loạn, tâm điền, nhất sinh, quyền thế, trung đường, tung hoành,... Bên cạnh đó, bằng ngôn từ giàu sức gợi hình gợi cảm, Nguyễn Tuân đã làm nổi bật màu sắc điện ảnh trong cảnh dỗ gông và cho chữ. Hơn nữa, nghệ thuật ngôn từ độc đáo đã giúp nhà văn tạo dựng chân dung sống động về nhân vật Huấn Cao - nghệ sĩ tài năng hàng đầu. Từ đó thể hiện thái độ trọng thương của nhà văn trước vẻ đẹp văn hóa cổ truyền của dân tộc và phẩm chất tốt đẹp của người nghệ sĩ.
2. Đoạn văn mẫu phân tích một khía cạnh nghệ thuật đặc sắc trong truyện ngắn Chữ người tử tù số 2
Thủ pháp tương phản, đối lập chính là điểm nhấn nghệ thuật làm nên tác phẩm 'Chữ người tử tù' của Nguyễn Tuân. Trong câu chuyện, Nguyễn Tuân mô tả nhân vật Huấn Cao và viên quản ngục bằng cách tạo ra sự đối lập giữa họ. Xét về tầm quan trọng xã hội, Huấn Cao, một tù nhân có tội ác đang chờ đợi xét xử, đối mặt với viên quản ngục, người đại diện cho quyền lực trong hệ thống nhà nước. Đặc biệt, trong cảnh cho chữ, trật tự và kỉ luật trong nhà tù hoàn toàn bị đảo lộn. Người quản ngục và tù nhân đã chuyển đổi vai trò, người coi ngục và tù nhân trở thành người đòi chữ và người cho chữ. Viên quản ngục, người đứng đầu thực thi quyền lực, bây giờ lại khúm núm, cúi đầu, trong khi tù nhân Huấn Cao viết những nét chữ tài hoa cuối cùng để thể hiện tâm hồn 'biệt nhỡn liên tài'. Thủ pháp tương phản đối lập qua cặp nhân vật Huấn Cao - viên quản ngục trong cảnh cho chữ đã làm nổi bật sức mạnh của tình yêu thương và đam mê với cái đẹp. Nó là một yếu tố có thể làm sống lại và kết nối con người với nhau.
3. Đoạn văn mẫu phân tích một yếu tố nghệ thuật đặc sắc trong truyện ngắn Chữ người tử tù số 3
Bằng cách sử dụng thủ pháp tương phản đối lập, Nguyễn Tuân đã tạo nên cảnh 'chưa từng xuất hiện' trong tác phẩm 'Chữ người tử tù'. Hình ảnh viết chữ, một nghệ thuật cao cấp và tinh tế, thường diễn ra trong môi trường thoải mái, nhẹ nhàng ở những nơi như thư phòng sạch sẽ, thơm mùi giấy lụa và mực tàu. Tuy nhiên, nghệ sĩ lại đưa chữ vào không gian ngục tù với 'buồng tối chật hẹp, ẩm ướt, tường rợp mạng nhện và tổ nhện, đất bị xáo trộn bởi phân chuột và gián.' Nhà tù ẩm thấp và bẩn bẩn, bỗng nhiên trở thành nơi tạo ra vẻ đẹp. Đặc biệt, đây là đêm cuối cùng trước khi Huấn Cao bị áp giải để đối mặt với án tử, làm cho thời gian trở nên gấp rút và hối hả. Sự đối lập trong không gian cho chữ với tính chất của nghệ thuật này đã góp phần thể hiện quan điểm thẩm mĩ và quan điểm nghệ thuật của Nguyễn Tuân: cái đẹp - cái xấu, cái - cái ác luôn song hành với nhau. Tuy nhiên, cái thiện - đẹp vẫn luôn sống mạnh mẽ, vượt lên trên những điều nhỏ nhen, tiểu tiện, như tấm lòng của viên quản ngục và nét chữ của Huấn Cao trong trại tù.
Ngoài những điểm đã được phân tích trong đoạn văn mẫu, bạn có thể khám phá thêm nhiều yếu tố nghệ thuật khác và thực hiện phân tích để hiểu rõ hơn về sự độc đáo của tác phẩm và tài năng nghệ thuật của tác giả. Để hỗ trợ tốt cho quá trình tìm hiểu về tác giả, tác phẩm cũng như hiểu thêm về các nhân vật trong truyện ngắn Chữ người tử tù, bạn có thể xem thêm bài viết phân tích nhân vật Huấn Cao, ...
Ngoài ra, còn nhiều bài văn mẫu lớp 10 thú vị khác mà bạn có thể tham khảo:
- Tổng cảnh về cảnh cho chữ
- Viết đoạn văn phân tích một chi tiết đặc sắc trong tác phẩm Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ) hoặc Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân)
- Chia sẻ suy nghĩ cá nhân về một truyện thần thoại bạn coi là nổi bật