Đề bài: Phân tích nhân vật Ngư ông trong đoạn trích Lục Vân Tiên gặp nạn
Phân tích nhân vật Ngư ông khi Lục Vân Tiên đối mặt khó khăn
Bài làm:
'Vận chuyển thuyền mặc trận sóng ghê gớm
Chọc tức mấy kẻ ác bằng bút tà'
Với triết lý sáng tạo trong văn chương tiến bộ, Nguyễn Đình Chiểu đã mang đến cho văn học trung đại Việt Nam những tác phẩm chứa đựng những giáo lý quan trọng. 'Lục Vân Tiên' là một minh chứng rõ ràng cho điều này. Xây dựng trên nền tảng truyền thống với những giá trị như 'nhân, nghĩa, lễ, trí, tín', tác phẩm này truyền đạt nhiều bài học quan trọng về tư tưởng nhân nghĩa. Trong đoạn trích 'Lục Vân Tiên gặp nạn', Ngư ông thể hiện vẻ đẹp của lòng nhân ái, nhân nghĩa, đồng thời cao cao và cuộc sống thanh cao.
Dù gặp khó khăn với tình trạng mù lòa và lạc lõng trên đất lạ, Lục Vân Tiên không ngừng đối mặt với khó khăn khi bị Trịnh Hâm hãm hại. Trịnh Hâm, với tâm hồn tối tăm và độc ác, âm mưu hại chết Vân Tiên. May mắn, Ngư ông xuất hiện kịp thời, giải cứu Vân Tiên khỏi thế nguy hiểm:
'Ông chài nhìn thấy vớt ngay lên bờ
Thắp lửa con vầy một giờ
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày'
Những hành động cứu người đầy sự khẩn trương và dứt khoát, không chút đắn đo, suy tính của Ngư ông và gia đình như 'vớt ngay lên bờ', 'Thắp lửa con vầy', 'Ông hơ bụng dạ' và 'mụ hơ mặt mày' đã thể hiện tình cảm chân thành, không hề vụ lợi của những người cứu giúp đối với người gặp nạn. Không chỉ dừng lại ở đó, hành động cứu giúp Vân Tiên của gia đình Ngư ông còn cho thấy đó là sự tự nguyện và xuất phát từ tấm lòng yêu thương con người - một truyền thống mang tính nhân đạo vô cùng tốt đẹp của dân tộc ta. Hành động 'Cứu một mạng người hơn xây bảy tòa tháp' đó đã được miêu tả chân thực và mộc mạc qua lớp ngôn từ giản dị, không trau chuốt và mang đậm phong vị Nam Bộ. Và rồi khi hiểu rõ hơn nữa hoàn cảnh của Lục Vân Tiên, dù chỉ là một gia đình quanh năm sống với nghề chài lưới nhưng Ngư ông vẫn mở lòng để cưu mang một con người trong cảnh hoạn nạn:
Ngư nói: 'Ở lại với ta
Ngày mai với già hẩm hút thỏa lòng'
Hành động cứu người diễn ra đầy dứt khoát, thì câu nói đầy lòng cưu mang đối với một con người mù lòa như Lục Vân Tiên một lần nữa khẳng định nhân cách cao đẹp của người ngư phủ này. Đó còn là sự tự nguyện, sẵn sàng chăm sóc những mảnh đời đang hoạn nạn mà không hề mong nhận lại điều gì:
Ngư nói: 'Trái tim già không mơ ước
Dốc lòng nhơn nghĩa không chờ đợi đền ơn
Nước trong rửa sạch ruột trơn
Một câu danh lợi không làm rung động lòng'
Câu nói về quan niệm nhân nghĩa của Ngư ông khiến ta liên tưởng đến nụ cười hồn nhiên và vô tư của Lục Vân Tiên khi Kiều Nguyệt Nga muốn lạy tạ đền ơn cứu mạng:
Vân Tiên trả lời với nụ cười:
'Làm ơn dễ thương và không áp đặt
Chờ trả ơn sao là đức vị lớn'
Câu ngôn từ 'Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn' của Ngư ông và 'Làm ơn há dễ trông người trả ơn' của Lục Vân Tiên gặp nhau tại tư tưởng 'trọng nghĩa hơn tài năng': Giúp đỡ mà không mong đợi đền đáp, điều này mới xứng đáng với địa vị trượng phu.
Qua hành động cứu giúp rất quả quyết và đồng cảm, muốn bảo vệ Lục Vân Tiên, chúng ta có thể hiểu hơn về cuộc sống cao quý của người ngư phủ lương thiện:
'Rất dài dòng vịnh vui vầy
Ngày mai hứng gió, đêm nay thưởng trăng
Một mình thong thả với công việc
Khỏe mạnh với việc câu cá, mệt mỏi với việc thả lưới'
Dù chỉ là ngư dân, Nhưng Ngư ông hiện hữu như một nhà triết gia với cuộc sống tao nhã, kết nối với thiên nhiên qua những trải nghiệm tinh tế 'hứng gió' và 'thưởng trăng'. Cuộc sống lao động lương thiện trôi qua với sự thoải mái 'Khỏe mạnh với việc câu cá, mệt mỏi với việc thả lưới'. Trên chiếc thuyền nhỏ, cuộc sống trách nhiệm, tự do và thanh lịch diễn ra, liên kết chặt chẽ với tư tưởng nhân nghĩa cao cả.
Qua những hành động và lời nói, Nhân vật Ngư ông hiện lên với hình ảnh mạnh mẽ, dứt khoát, không do dự. Cuộc sống thanh cao và tình yêu thiên nhiên được miêu tả một cách cương trực và tinh tế, tạo nên một nhân vật đẹp đẽ và nhất quán trong văn học trung đại.
Vẻ đẹp tâm hồn và cuộc sống cao quý của Nhân vật Ngư ông giúp chúng ta hiểu sâu hơn về tác phẩm và tâm lý của Nguyễn Đình Chiểu. Dù mù lòa, nhưng ông vẫn giữ được tâm hồn cao đẹp. Qua Như vậy, chúng ta cảm nhận được lòng quý trọng và niềm tin của nhà thơ đối với những người lao động chân chất trong thời kỳ loạn li và lưu lạc.
"""""-HẾT"""""-
Lục Vân Tiên gặp nạn là một đoạn trích quan trọng trong chương trình ngữ văn lớp 9. Ngoài việc phân tích nhân vật Ngư ông, học sinh và giáo viên có thể tham khảo thêm các bài làm văn mẫu Phân tích sự đối lập thiện - ác trong đoạn trích Lục vân Tiên gặp nạn, Tóm tắt Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu, Phân tích đoạn thơ Lục Vân Tiên gặp nạn, Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên qua đoạn thơ: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga và nhiều kiến thức hữu ích khác. Hãy tham khảo và áp dụng để có kết quả tốt nhất nhé.