Phân tích nhân vật Thị trong tác phẩm ngắn “Vợ nhặt” của Kim Lân

Yêu cầu: Phân tích nhân vật Thị trong tác phẩm ngắn “Vợ nhặt” của Kim Lân.

Phân tích

Trong tác phẩm Vợ nhặt, chúng ta được làm quen với cuộc sống của ba người trong một gia đình ngụ cư. Điều đặc biệt là một người tạo nên cái tên của câu chuyện lại không có tên, không biết tuổi. Đó chính là vợ Tràng. Nhân vật này là một trong những số phận bị lãng quên, ít ai chú ý tới nhưng lại gây nhiều suy ngẫm cho nhà văn và độc giả. Sự hấp dẫn của nhân vật nữ này có thể đến từ sự biến đổi từ một người bình thường trở thành một nàng dâu hiền thục của bà cụ Tứ.

1. Lai lịch, ngoại hình:

- Vợ Tràng không rõ lai lịch, không có gia đình, không có nhà cửa, thậm chí không có tên. Cô chỉ được gọi là Thị và xuất hiện trong tình trạng đói khát và rách rưới.

- Trước khi đến nhà chồng, cô cùng một số phụ nữ khác về nhà bà cụ Tứ để chạy trốn khỏi nạn đói.

- Về ngoại hình, khi gặp lần đầu, Thị trông gầy yếu và rách rưới. Nhưng sau đó, với sự chăm sóc và tình yêu của Tràng, cô dần trở nên khác biệt.

 - Ban đầu, Thị có thái độ trơ trẽn và táo bạo. Tuy nhiên, sau khi làm vợ Tràng, cô dần thay đổi, trở nên nhẹ nhàng và hiền lành hơn.

 - Cô luôn có ý thức về giá trị của bản thân và biết cách tự giữ lấy lòng tự trọng trong hoàn cảnh khó khăn.

 3. Số phận:

- Vợ Tràng là biểu tượng cho số phận của những người phụ nữ trong thời kỳ đói nghèo và lạc lõng.

- Tuy nhiên, khi được sống trong một môi trường yêu thương và sự chăm sóc, cô đã thể hiện những phẩm chất tốt đẹp của mình.

 4. Nghệ thuật xây dựng nhân vật:

- Kim Lân đã khéo léo xây dựng nhân vật Thị thông qua các hành động và cử chỉ, không cần phải miêu tả tâm lý mà vẫn khiến độc giả hiểu rõ về tâm trạng và tính cách của cô.

 - Nhân vật Thị được xây dựng một cách tự nhiên và chân thực, phản ánh một phần của xã hội thời kỳ đói nghèo và những con người sống trong hoàn cảnh khó khăn.

 5. Kết luận:

- Nhân vật vợ Tràng trong tác phẩm Vợ nhặt đã được xây dựng một cách tỉ mỉ và sâu sắc, góp phần làm nổi bật giá trị nhân văn và nhân đạo trong một thời kỳ đen tối của xã hội.

- Ba nhân vật chính trong tác phẩm mang những đặc điểm và tính cách khác nhau, tạo nên một bức tranh đa chiều về cuộc sống và con người trong xã hội.

Bài mẫu

      Kim Lân là một tác giả văn học quen thuộc với lòng người Việt, cách viết của ông luôn chân thành, giản dị và đậm chất làng quê. Các tác phẩm của Kim Lân luôn đem đến cho độc giả những cảm xúc chân thành, những hình ảnh sống động về cuộc sống nông thôn. Trong tác phẩm “Vợ nhặt”, ông đã thành công trong việc tái hiện một bức tranh xã hội nghèo khổ, khó khăn của người nông dân. Bằng cách mô tả chân thực, Kim Lân đã thành công trong việc tạo ra những nhân vật đặc trưng cho cuộc sống bần cùng giai đoạn đó. Trong số đó, người vợ là một nhân vật đặc biệt.

     Truyện ngắn “Vợ nhặt” của Kim Lân lấy bối cảnh vào thời kỳ đất nước đang gặp khó khăn vào năm 1945, cuộc sống của người dân nghèo khó, khắc nghiệt, người sống người chết đầy nguy cơ, và không có một ngày nào là bình thường trong làng. Không khí của nỗi đau, của sự đói khát được mô tả rất chân thực qua từng dòng văn. Tác phẩm đã tái hiện rất chân thực cảnh sống của một xóm nghèo, nơi mà người dân phải vật lộn với cuộc sống cơ cực, với những áp lực của việc đóng thuế… cuộc sống khó khăn đến mức không thể diễn tả hết.

     Ngay từ tiêu đề, Kim Lân đã dẫn dắt độc giả khám phá cuộc sống của những người nghèo khổ trong xã hội Việt Nam. Từ “vợ nhặt”, ông đã tạo ra một chi tiết, một tình huống góp phần làm nổi bật nhân vật người vợ trong tác phẩm. Từ “nhặt”, đọc giả có thể cảm nhận được sự rẻ rúng, bèo bọt của số phận phụ nữ trong xã hội, và cũng đồng thời hiểu được niềm đau của họ. “Vợ nhặt” được mô tả một cách rất chân thực, với hình ảnh một người phụ nữ với cuộc sống khó khăn, không được hưởng hạnh phúc như mong muốn, thậm chí một bữa cơm ngon cũng chỉ là một ước mơ xa xăm khi cô trở về nhà chồng.

     Ngay từ đầu truyện, tác giả đã vẽ ra hình ảnh của nhân vật anh cu Tràng “hắn bước đi ngật ngưỡng, vừa đi vừa tủm tỉm cười, hai bên quai hàm bạnh ra…”. Chỉ với vài chi tiết đó, độc giả đã có thể tưởng tượng được diện mạo của một anh chàng nông dân nghèo rách mùng tơi. Từ khi nạn đói bắt đầu, thậm chí đám trẻ con cũng không còn sức để trêu chọc Tràng nữa. Cuộc sống khó khăn, đói kém khiến con người trở nên mệt mỏi, chán nản, từ già trẻ, gái trai đều chịu khổ từ cuộc sống và thể xác họ cũng dần suy nhược. Trong bối cảnh chiều tà, tâm trạng của Tràng được mô tả “hắn bước đi từng bước mệt mỏi, cái ao nâu bên cạnh bắt đầu trở nên hẻo lánh'. Tất cả những lo âu, khó khăn gánh chịu đã làm cho cuộc sống của hắn trở nên nặng nề hơn bao giờ hết”. Và một ngày nọ, hắn dẫn về nhà một người phụ nữ lạ mặt. Mô tả của tác giả “thị cắp cái thúng con, đầu hơi cúi xuống, cái nón rách tàng nghiêng nghiêng che khuất đi nửa mặt. Thị có vẻ rón rén, e thẹn”. Một người phụ nữ nghèo khổ, không có gì ngoài một người đàn ông cũng đang đối mặt với khó khăn, đó mới là một bức tranh thực sự của cuộc sống. Dường như Thị là một người phụ nữ mạnh mẽ và dũng cảm, nhưng thực tế lại là một người phụ nữ rất nhạy cảm và e dè. Khi dắt thúng con theo Tràng về nhà, người phụ nữ mới cũng chỉ lẩn tránh sau, khi bị chế nhạo cũng không khác gì những người phụ nữ khác. Khi về đến nhà, mặc dù được Tràng mời ngồi, nhưng Thị chỉ biết ngồi đối diện giường, tay lung lay và diện mạo rõ ràng đầy lo lắng. Có lẽ Thị đang suy nghĩ về cuộc sống mới của hai vợ chồng, và tương lai của chính mình.

     Khi trở về nhà, hình ảnh của bà cụ Tứ, mẹ Tràng được Kim Lân diễn tả rất tinh tế và sâu sắc. Độc giả sẽ cảm nhận được tấm lòng bao dung và hiền hậu của người mẹ. Chi tiết “bà lão phấp phỏng bước theo con vào nhà, đến giữa sân bà sững lại vì thấy có một người đàn bà ở trong…”. Tâm trạng lo lắng của bà bắt đầu hiện lên. Nhưng sau đó, bà cũng hiểu ra, cũng chấp nhận “bà lão cúi đầu nín lặng, bà lão hiểu rồi. Lòng người mẹ nghèo khổ ấy còn hiểu ra bao nhiêu cơ sự, vừa ai oán, vừa xót xa cho số kiếp con mình. Chao ôi người ta dựng vợ gả chồng cho con là trong lúc làm ăn nên nổi, còn mình…”. Những suy tư đau đớn của bà được Kim Lân diễn đạt qua từng từ ngữ, làm cho sự khốn khổ, sự đói khát hiện lên rõ ràng hơn bao giờ hết. Nhưng vì yêu thương con cái, và từ chữ “yêu thương” đó, bà đã chấp nhận cuộc sống khó khăn để cung cấp cho con cái miệng ăn, và cũng yêu thương cả hai con dâu trước mắt: “Bà lão nhìn người đàn bà, lòng đầy thương xót. Nó bây giờ là con dâu trong nhà rồi”. Có hai tình huống trong truyện khiến độc giả không thể kìm nước mắt, đó là khi nhà đón chào thành viên mới và khi bà già bưng nồi ‘‘chè khoán’’ nghi ngút khói ra đặt cạnh mâm cơm. Trong thời đại nghèo khó đó, một bữa cơm thật sự đúng nghĩa là một điều hiếm có trong gia đình như của Tràng. Bữa cơm đó bao gồm “giữa cái mẹt rách có độc một lùm rau chuối thái rối, một đĩa muối ăn với cháo, nhưng cả nhà ăn đều rất ngon lành’’. Thật sự là nghèo khó đến cùng cực. Người vợ vẫn ăn mà không than phiền. Người phụ nữ Thị cũng đã trải qua nhiều gian khổ, gầy gò và vẫn vì tình thương mà đến làm vợ, làm con dâu trong nhà người khác. Thị cũng là một người rất đảm đang và khôn ngoan. Khi về nhà Tràng, sáng sớm Thị đã dậy để giúp bà dọn dẹp và sửa sang căn nhà. Có vẻ như Thị muốn tạo ra một cuộc sống mới cho gia đình mình. Thị cũng rất hòa nhập với cuộc sống mới. Trong bữa ăn, Thị kể nhiều câu chuyện, trong đó có cả câu chuyện cướp kho thóc Nhật, từ đó khơi dậy niềm hy vọng tự do của những người nghèo. Một bữa cơm đón dâu nghèo khó nhưng đầy xúc động. Một hình ảnh khiến độc giả không thể quên, đó là hình ảnh “nồi cháo cám” trong buổi bữa cơm đón dâu đầu tiên. Hình ảnh “nồi cháo cám” là biểu tượng của đói khát đến cùng cực trong một gia đình “không còn gì giá trị nữa'. Ai cũng muốn có một bữa cơm đón dâu đầy đủ, nhưng trong tình hình nghèo khó, chỉ có “nồi cháo cám” là bằng chứng cho tình thương mà bà Tứ có thể mang lại cho con cái. Và có lẽ trong lòng người ‘‘vợ nhặt’’ đã chứng kiến sự đau khổ của gia đình này, đã cảm thấy thêm nhiều lòng từ bi.

     Qua truyện ngắn “Vợ nhặt”, Kim Lân đã thành công trong việc tạo ra nhân vật người phụ nữ vợ nhặt. Tác giả chú trọng vào việc mô tả hành động, cử chỉ, và biểu hiện của nhân vật để độc giả hiểu được tâm trạng của họ. Tác giả đã chọn lựa những chi tiết phù hợp để nêu bật số phận và vẻ đẹp của nhân vật. Nhân vật người vợ nhặt đóng vai trò quan trọng trong việc làm nổi bật chủ đề tư tưởng của tác phẩm, đồng thời cũng quyết định trong việc tạo ra các tình huống trong truyện. Trong tổ ấm gia đình, người phụ nữ đó đã sống với bản chất tốt đẹp vốn có của mình, với tấm lòng của một người phụ nữ Việt Nam.

Nguồn: Sưu tầm