Phân tích nhân vật trữ tình trong bài thơ 'Ông đồ' của Vũ Đình Liên

Đề bài: Phân tích nhân vật trữ tình trong bài thơ 'Ông đồ' của Vũ Đình Liên

4 bài văn  Phân tích nhân vật trữ tình trong bài thơ 'Ông đồ' của Vũ Đình Liên
 

1. Phân tích nhân vật trữ tình trong bài thơ 'Ông đồ' của Vũ Đình Liên, mẫu số 1:

Trong bài thơ 'Ông đồ' của Vũ Đình Liên, khả năng gợi cảm và truyền cảm của thơ được thể hiện một cách tinh tế. Bài thơ này với chỉ năm khổ ngũ ngôn đã đủ để tạo ra ấn tượng sâu sắc, gợi lên những hoài niệm buồn về một nét đẹp truyền thống đã mất. Nhân vật trữ tình trong bài thơ thể hiện sự cảm thương cho một thời đại đã qua, nhưng vẫn còn sống mãi trong lòng người.

Trong cảm hứng của Vũ Đình Liên, chúng ta cảm nhận được sự kính trọng và thích thú đối với vẻ đẹp của nhân vật ông đồ, đồng thời cũng có nỗi cảm thương sâu sắc trước di tích đáng tiếc của một thời kỳ đã qua.

Tâm hồn của nhà thơ rộng mở với những nét chữ tinh tế 'Như phượng múa rồng bay', mang theo sức hút của 'hoa lay'. Đằng sau vẻ đẹp đó, là sự 'tấm tắc ngợi khen tài' từ mọi người, và cả sự cảm phục sâu sắc của nhà thơ. Hình ảnh 'hoa đào nở' phản ánh không khí đầu năm và sự ngọt ngào của xuân Tết, nhưng cũng mang trong đó một nỗi buồn nhớ về những khoảnh khắc cô đơn chợ chiều mỗi năm.

Tuy sự cảm phục ấy là điểm khởi đầu, nhưng nó cũng là nguồn gốc của nỗi buồn hoài cổ trong bài thơ. Mỗi lời khen ngợi, mỗi sự cảm phục về vẻ đẹp 'phượng múa rồng bay' đều làm nhà thơ nhớ mãi về hình ảnh hiu quạnh của chợ chiều mỗi năm, và câu hỏi bất ngờ: 'người thuê viết nay đâu?'. Đặc biệt, hai dòng thơ cuối cùng đầy mạnh mẽ và cảm xúc, với sắc thái của sự 'thi lại ngôn ngoại'.

'Giấy đỏ buồn không thắm,
Mực đọng trong nghiên sầu...'

Các bài văn Phân tích nhân vật trữ tình trong bài thơ 'Ông đồ' mà bạn không nên bỏ qua

Trong chương trình học Ngữ Văn lớp 8, bài học về Ông Đồ là điều quan trọng mà học sinh cần tham khảo.

Ngoài ra, học sinh cũng nên tìm hiểu phần Soạn bài Câu nghi vấn để chuẩn bị cho bài Câu nghi vấn trong sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 8.

Phân tích nhân vật trữ tình trong bài thơ Ông Đồ của Vũ Đình Liên là một phần quan trọng.

Hình ảnh của ông đồ được mô tả trong mùa xuân, gắn liền với mực tàu và giấy đỏ, nhưng ở hai hoàn cảnh khác nhau.

- Hình ảnh ông đồ trong mùa hoa đào:

Mỗi khi hoa đào nở rộ

Ông đồ, một người thuộc tầng lớp trí thức, là giáo viên dạy chữ Nho. Ông được xã hội tôn vinh, là biểu tượng của văn hóa dân tộc trong thời kỳ chữ Nho thịnh hành. Vào mỗi dịp Tết, mọi người tìm đến ông để sắm câu đối hoặc chữ Nho trang trí nhà cửa, cầu mong điều may mắn.

Trong mùa hoa đào nở, ông đồ lại xuất hiện cùng mực tàu và giấy đỏ. Bức tranh thơ sôi động diễn tả sự hiện hữu của ông đồ già mỗi khi Tết đến, xuân về. Hình ảnh ông đồ trở nên quen thuộc, gắn liền với nền văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam.

Họa sĩ vẽ đẹp từng nét
Khen ngợi tài năng vô biên
Như phượng vẽ, rồng bay
Vẻ đẹp tỏa sáng bao người

Phân tích nhân vật trữ tình trong bài thơ Ông đồ, một mẫu văn hay được lựa chọn

+ Tài hoa của ông đồ được thể hiện qua việc vẽ đẹp từng nét, như phượng múa rồng bay. Mọi người không ngừng khen ngợi tài năng của ông: bao nhiêu người đều ca tụng tài năng của ông.

+ Như vậy, ông đồ là người được mọi người tôn trọng, ngưỡng mộ, là trung tâm của sự chú ý mỗi khi đi ngang qua.

- Hình ảnh ông đồ trong thời gian phai mờ:

Nhưng mỗi năm trôi qua, mỗi lúc cô đơn hơn
Những người thuê viết ở đâu rồi?
Giấy đỏ mờ nhạt không còn sắc màu
Mực trong nghiên đã nguội lạnh

- Tiếng thơ buồn thiu, từng lời đều nói về sự xa cách, sự vắng bóng, từng tiếng thở dần nhẹ nhàng hơn - hình ảnh của ông đồ dần xa lạ với mọi người và sự yêu thương dành cho ông cũng dần phai nhạt. Giấy đỏ buồn, mực u buồn diễn tả hình ảnh của giấy mực cũng như tâm trạng của người sở hữu. Ông đồ vẫn ngồi đó, đường phố vẫn đông đúc nhưng không ai chú ý đến sự hiện diện của ông, cuộc sống đã thay đổi, đã quên lãng ông. Hình ảnh của ông lạc lõng, cô đơn. Nỗi buồn, nỗi đau của ông đồ như một lớp sương mù phủ lên cảnh vật xung quanh, làm ẩm ướt không gian xung quanh.

+ Như thế, ông đồ không còn được đánh giá cao, vị thế của ông đã thay đổi.

- Sự đối lập giữa hai hình ảnh ông đồ thời vàng son và thời tàn phai cho thấy sự suy tàn của nền văn hóa và học thuật.

Ông đồ vẫn ngồi đó
Qua đường không ai để ý
Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi phủ kín

+ Truyền thống học thuật cổ xưa tôn trọng chữ Hán, dân gian thường tìm kiếm may mắn qua việc xin chữ vào những dịp đầu năm. Hoa đào nở rộ - mực tàu - giấy đỏ kèm theo hình ảnh của ông đồ già thể hiện không khí của văn hóa, cái đẹp. Thêm vào đó là hình ảnh náo nhiệt, tấp nập của người qua đường đến thuê viết chữ, ngợi khen ông đồ. Tuy nhiên, truyền thống văn hóa tốt đẹp đó đang dần phai nhạt, vì mỗi năm, mỗi lần trống vắng, không còn ai tìm đến. Do đó, mặc dù không khí văn hóa vẫn còn (hoa đào nở - mực tàu - giấy đỏ - ông đồ), nhưng tất cả đã có một sự thay đổi: giấy buồn, mực u buồn, ông đồ ngồi bên đường mà không ai để ý, cảnh vật xung quanh cũng gợi lên sự suy tàn, buồn bã với những hình ảnh của lá vàng, mưa bụi.

Năm nay hoa đào lại nở rộ
Nhưng ông đồ xưa không còn
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu giờ đây?

+ Cuối bài thơ, hoa đào vẫn nở nhưng hình ảnh của ông đồ đã tan biến, đem lại một cảm giác buồn bã, một nỗi sầu thầm kín cho những người trở thành quá khứ và bị thời gian lãng quên. Đó không chỉ là sự mất mát của một cá nhân (ông đồ) mà còn là của một thế hệ (những người yêu và tôn thờ vẻ đẹp) trong xã hội hiện đại.

- Bài thơ miêu tả hình ảnh ông đồ, tỏ ra đầy cảm xúc trước một nhóm người đang bị bóp méo và niềm nhớ nhung cảnh cũ của quá khứ. Bắt đầu với hình ảnh của ông đồ già, kết thúc lại không có ông đồ.

Cấu trúc 'đầu cuối đan xen' và bốn dòng cuối 'cảnh cũ người đâu' đã hiện lên một cách thành công sự tiếc thương sâu sắc của nhà thơ khi ông đồ biến mất. Đó là một sự đau đớn chân thành trước số phận, tình hình của những ông đồ đang bị tàn phá khi thời đại thay đổi. Đồng thời, nhà thơ thể hiện tâm trạng, hồi tưởng tiếc nuối về quá khứ mà ngày nay đã mất đi. Tâm trạng này là biểu hiện của một tinh thần nhân văn và tinh thần dân tộc cao quý (tiếc nuối về truyền thống văn hóa đã phai mờ).

3. Phân tích nhân vật trữ tình trong bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên, mẫu số 3:

Người thường nói rằng thời gian là cơn sóng dữ có thể xoá sạch mọi vật. Nó khiến con người quên đi những điều quen thuộc. Và có lẽ chính vì vậy mà nhiều nhà thơ đều có sự ám ảnh với thời gian. Vũ Đình Liên cũng không ngoại lệ, là một nhà thơ ám ảnh với thời gian, ám ảnh với những nền văn hóa truyền thống của dân tộc bị thời gian quên lãng. Chính vì điều đó, ông đã tạo ra hình ảnh ông đồ sống động trong bài thơ 'Ông Đồ'.

Mỗi năm khi hoa đào nở, lại thấy ông đồ già ngồi đó, bày mực tàu và giấy đỏ bên con phố đông người qua lại. Bao nhiêu người đến thuê viết, tấm tắc khen ngợi tài năng của ông, 'hoa tay thảo những nét như phượng múa rồng bay'.

Ngay từ đầu, Vũ Đình Liên đã tạo ra một hình ảnh ông đồ tài năng và được mọi người yêu mến. Ông đồ xuất hiện như một nghệ sĩ tài hoa, chơi đùa với chính bút và mực. Với so sánh 'phượng múa rồng bay', ông nghệ sĩ không chỉ tạo ra những nét uốn lượn, tinh tế như thân rồng và mình phượng, mà còn mang linh hồn vào từng nét chữ ông viết. Mỗi chữ như đang chuyển động, như đang bay trên trang giấy. Điều này khiến người ta phải tắm tròn ngợi khen. Dù mỗi năm mới đến, khi hoa đào hé nở, hình ảnh ông đồ bên đường vẫn hiện ra, nhưng số người thuê viết lại ngày càng ít đi. Thời gian thật tàn nhẫn, khiến mọi thứ dần phai nhạt, và hình ảnh của ông đồ cũng dần phai nhạt trong ký ức của người mua chữ.

Nhưng mỗi năm, mỗi khi hoa đào nở, lại càng trở nên trống vắng. Người thuê viết ở đâu? Giấy đỏ buồn không còn thắm màu. Mực ẩm uốn trong nghiên đầy sầu thương. Ông đồ vẫn ngồi đó, qua đường không ai hay. Lá vàng rơi trên giấy, ngoài trời mưa bụi bay.

Phân tích nhân vật trữ tình trong bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên.

Dần dần, kiến thức suy tàn, thất thế, mọi người dần quên đi hình ảnh ông lão với mực tàu, giấy đỏ bên đường. Câu hỏi tuôn ra như một lời than trách, tiếc thương của chính tác giả: 'Người thuê viết nay đâu?'. Những người từng mua chữ ông, từng thán phục trước những nét chữ tài hoa của ông giờ ở đâu? Họ đã đi đâu, tại sao không tới nữa khiến cho giấy kia phải buồn, nghiên kia phải sầu. Hình ảnh nhân hóa, đem linh hồn gửi cho giấy đỏ, mực tàu càng nhấn mạnh thêm nỗi buồn thương, đau đớn cho một hình ảnh đã từng quen thuộc. Năm này qua năm khác, ông đồ vẫn ngồi đó bên góc phố quen, nhưng điều khác biệt là người mua viết giờ không còn, chỉ còn lại ông với thiên nhiên buồn tẻ. Người ta thường nói 'Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ'. Có lẽ vì thế mà giấy buồn, nghiên phải sầu, lá vàng cũng rơi cùng với những hạt mưa phùn lất phất. Tất cả tạo nên một khung cảnh vạn vật cùng buồn thương với chính ông đồ.

Năm nay, hoa đào lại nở, nhưng không còn thấy ông đồ xưa. Những người từng muôn năm cũ, hồn ở đâu bây giờ?

Thời gian lại dần trôi qua. Vẫn là lúc năm mới quen thuộc, vẫn là con phố cũ đấy, nhưng dần dần không còn thấy hình ảnh ông đồ đáng thương bị lãng quên. Đau lòng thay, cảnh vật vẫn vậy, hoàn cảnh vẫn thế, nhưng con người nay đã đi đâu? Câu hỏi tuôn lên ở kết thúc của bài thơ như một lời chất vấn, trách móc đầy đau thương của tác giả: 'Hồn ở đâu bây giờ?'. Những con người từng tấm tắc khen ngợi, từng chen chúc thuê viết giờ ở đâu? Những linh hồn dân tộc, những con người Việt Nam lại quên đi những truyền thống quen thuộc sao? Tóm lại, ông đồ là người nghệ sĩ nhưng cũng là một người nghệ sĩ đáng thương, một ông lão tội nghiệp bị lãng quên dần bởi thời gian.

Vũ Đình Liên vẽ nên hình ảnh Ông Đồ đầy tài hoa và đáng thương bằng thể thơ 5 chữ hiện đại, những hình ảnh quen thuộc nhưng mới lạ, và ngôn ngữ mộc mạc giản dị. Ông thể hiện niềm xót thương và tình yêu với những nét văn hóa cổ truyền của dân tộc.

Nhà thơ Vũ Đình Liên là một trong những tiên phong của phong trào thơ Mới. Tác phẩm của ông với những giá trị nghệ thuật sâu sắc đã để lại dấu ấn đến ngày nay. Bài thơ 'Ông Đồ' là một minh chứng cho thành công của ông.

Nội dung của bài thơ thể hiện sự hoài cổ của Vũ Đình Liên với truyền thống tốt đẹp và nét văn hóa riêng của dân tộc Việt Nam, nhưng dần bị mai một.

Vũ Đình Liên, bằng thể thơ hiện đại và ngôn từ giản dị, vẽ lên hình ảnh Ông Đồ tài hoa và đáng thương, thể hiện tình yêu và xót thương với văn hóa cổ truyền của dân tộc.

Bài thơ 'Ông Đồ' được sáng tác trong thời điểm nền văn hóa truyền thống ngày càng phai mờ, những giá trị cổ xưa chỉ còn là bóng hình phai nhạt. Ông đồ và chữ Nho dần trở nên xa lạ. Trong hai khổ thơ đầu tiên, tác giả Vũ Đình Liên tái hiện thời kỳ hoàng kim của văn hóa Nho giáo khi chữ viết của các ông đồ được tôn trọng.

'Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu, giấy đỏ
Bên phố đông người qua
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa, rồng bay'

Hai khổ thơ này mô tả thời gian và địa điểm mà ông đồ thường hoạt động, chủ yếu là vào dịp Tết và mùa xuân khi hoa đào nở. Ông đồ thường viết chữ để cầu mong một năm mới tràn đầy hạnh phúc, thịnh vượng và an lành cho mọi người.

Trong bức tranh thơ, hoa đào rực rỡ màu sắc, cùng với giấy đỏ và mực tàu, tạo nên hình ảnh ông đồ trong thời kỳ hoàng kim vô cùng sống động và phong phú. Sự lặp lại của cụm từ 'mỗi năm' thể hiện sự quen thuộc, lặp đi lặp lại như một điều hiển nhiên.

Danh sách những bài Phân tích nhân vật trữ tình trong bài thơ Ông đồ được lựa chọn

Việc viết chữ của ông đồ thường diễn ra trong những năm của phong trào nho giáo phát triển mạnh mẽ nhất, khiến mỗi năm đều có ông đồ ngồi viết chữ, ở những nơi có lưu lượng người qua lại nhiều nhất.

Tác giả Vũ Đình Liên mô tả nghệ thuật viết chữ của ông đồ như phượng múa, rồng bay, một so sánh độc đáo nhấn mạnh sự đẹp và tài năng của việc viết chữ, thể hiện sự cao quý và tôn trọng đối với văn hóa truyền thống của dân tộc thông qua lời khen ngợi của người qua đường.

Trong hai khổ thơ tiếp theo, tác giả vẽ nên bức tranh của ông đồ trong thời kỳ lạc lõng, khi nho giáo trở nên ít được ưa chuộng và chữ Nho chỉ còn là dấu vết của quá khứ hoàng kim.

'Mỗi năm, mỗi lần vắng vẻ,
Người thuê viết đâu rồi?
Giấy đỏ buồn không còn tươi,
Mực đọng trong nghiên màu sầu.
Ông đồ vẫn đậm ngồi đó,
Qua đường, không ai để ý.
Lá vàng rơi, trải giấy trắng,
Dưới trời, mưa bụi phủ đầy.'

Câu thơ tái hiện thời gian và không gian, một mùa xuân nữa trôi qua, hoa đào rực rỡ nhưng ông đồ đã mất đi. Sự bất quan tâm đến văn hóa nho giáo ngày càng gia tăng. Dân chúng dần quên đi giá trị của văn hóa truyền thống, đánh mất đi cái quý báu. Những dòng thơ này phản ánh sự suy tàn của văn hóa nho giáo, với những tờ giấy buồn thẫm, mực in ướt đẫm nỗi buồn, thể hiện sự lạc lõng của con người trong thế giới hiện đại. Nhân hóa giấy và bút cảm thấy như con người, cũng chịu đựng nỗi buồn khi bị bỏ quên. Những dòng thơ này rất cảm động, thể hiện tài năng đa dạng của tác giả.

Trong khổ thơ cuối, tác giả sử dụng từ ngữ rất tôn trọng để bày tỏ lòng thành của mình với nét văn hóa truyền thống của dân tộc.

'Năm nay, hoa đào lại nở,
Nhưng ông đồ xưa đã đi đâu?
Những linh hồn muôn năm trước,
Bây giờ ở đâu?'

Mở đầu bài thơ của Vũ Đình Liên, mỗi năm hoa đào lại khoe sắc, đưa người đọc vào không gian của một mùa xuân mới, nhưng hình ảnh ông đồ đã biến mất, để lại nỗi tiếc thương sâu sắc.

Bức tranh về nhân vật ông đồ trong bài thơ của Vũ Đình Liên không chỉ đơn thuần là sự miêu tả mà còn là sự tri ân, tôn vinh giá trị văn hóa của dân tộc.

"""""--HẾT""""--

Ngoài việc phân tích nhân vật ông đồ, ta cũng có thể hiểu thêm về bài thơ này qua các góc nhìn khác như: Cảm xúc từ bài thơ, Sự biểu cảm trong từng câu thơ của Vũ Đình Liên, và giá trị biểu cảm của mỗi từ ngữ.