Buzz
Đề bài: Phân tích nội dung và nghệ thuật trong đoạn trích Hai chữ nước nhà của Ả Nam Trần Tuấn Khải
Phân tích nội dung và nghệ thuật trong đoạn trích Hai chữ nước nhà của Ả Nam Trần Tuấn Khải
Bài viết:
Đoạn trích bao gồm 36 câu thơ theo thể song thất lục bát. Tác giả lấy đề tài có thật trong lịch sử, kể về Nguyễn Phi Khanh - cha của Nguyễn Trãi, bị quân Minh bắt và đưa về Trung Quốc. Cảnh chia tay đầy nước mắt giữa cha và con diễn ra ở 'Chốn ải Bắc' - một vùng thuộc tỉnh Lạng Sơn, giáp ranh với Trung Quốc.
Đoạn trích có thể phân thành ba phần:
Phần đầu: Gồm 8 câu thơ mô tả cảnh chia ly tại biên giới. Cảnh chia tay giữa cha con Nguyễn Phi Khanh và Nguyễn Trãi diễn ra đậm chất tâm lý, thấu hiểu!
Cha đã già, bước đi trên 'con đường biển đầy sóng gió', còn con ở lại với quê hương, nơi 'cõi trời Nam gió thổi qua nhẹ nhàng'. Trong cảnh khốn khó đó, trái tim cha tràn đầy uất hận và khao khát, ôm lời dặn dò cuối cùng cho con:
Nhìn con tận hưởng bình yên những giọt sương rơi,
Con ơi, hãy nhớ lời cha đã nói.
Trần Tuấn Khải chọn lời của nhân vật lịch sử để diễn đạt nỗi đau 'nước mất nhà tan. Tuy nhiên, trong hai câu thơ trên, còn chứa đựng niềm tin, vì chỉ có niềm tin mới làm dịu bớt nỗi đau.
Phần thứ hai: Gồm 20 câu thơ, tác giả mô tả qua lời cha về dòng họ Lạc Hồng, về lịch sử vững bền hàng nghìn năm của dân tộc, như một định mệnh không thể thay đổi:
Ging Nam, một thế giới độc lập,
Ngang tài hiệp sĩ nữ, không kém phần kiêu hãnh!
Lời dặn của cha như làm bùng cháy lòng giận dữ. Giọng điệu trở nên mạnh mẽ, ghi sâu vào tâm trí những tội ác không thể chấp nhận được của quân Minh xâm lược. Dù đất đai có trải qua những biến động, vẫn có những 'Anh hùng hiệp nữ xưa nay chẳng kém cạnh!' Rõ ràng cha đã khơi gợi tinh thần tự hào và niềm kiêu hãnh dân tộc để con cái viết nên sự ác nhân của kẻ thù:
Bốn phương khói lửa đỏ rực,
Máu chảy sông rừng, xương đầy thảm họa!
Thành phố nhuốm màu quả cầu phát nổ,
Người dân hốt hoảng, mất con mất mẹ,
Làm cho cuộc sống tan tác...
Và hãy nắm gương kiếm, trả thù cho nỗi đau uất hận:
Khói Nùng Lĩnh, hình như là khói nỗi đau,
Sông Hồng Giang chảy chảy như đổ cơn buồn,
Can ơi! Nói càng nặng lòng càng đau,
Còn ai mà hiểu thấu đớn đau sau đó
Lời dặn dò, lời khuyên của nhà thơ chảy nước mắt, bi thương nhưng đã làm thức tỉnh tinh thần chiến đấu, đánh thức quyết tâm bảo vệ đất nước.
Phần thứ ba: Bao gồm 8 câu thơ, cha than thở và truyền đạt niềm tin sâu sắc vào trái tim con, tận cùng tâm hồn con chìm đắm trong lòng đất:
Giang sơn nặng trĩu, cậy vào đôi vai con sau này.
