Mẫu 1
Lời giải chi tiết:
Hoài Thanh đã từng nhận xét rằng 'mỗi trang văn đẹp soi bóng thời đại mà nó đã đời', điều này thật sự đúng. Những kiệt tác văn học ra đời không chỉ mang cho mình ý nghĩa văn chương mà còn mang tầm vóc lịch sử. Bình Ngô Đại Cáo là một kiệt tác như vậy, không chỉ là sự sáng tạo văn học của Nguyễn Trãi mà còn là một bản Tuyên Ngôn Độc Lập. Khổ thứ 4 trong bài là lời khẳng định niềm tin vào tương lai thịnh vượng bình yên của đất nước.
Nguyễn Trãi sinh ra ở Chí Linh, Hải Dương. Ông lớn lên trong một gia đình nghèo khó, nhưng có tinh thần hiếu học. Tuổi thơ của ông chứng kiến nhiều biến cố đau thương, từ đó ông trở thành một trong những nhà yêu nước nổi tiếng. Nguyễn Trãi được nhớ đến như một biểu tượng anh hùng văn hóa, một nhà tư tưởng và chính trị tài năng của dân tộc. Ông đã có những đóng góp lớn trong việc xây dựng nên nền nghệ thuật văn học trung đại của Việt Nam. Tình yêu nước và lòng kiên định của Nguyễn Trãi được thể hiện rõ trong những tác phẩm văn học của ông. Bình Ngô Đại Cáo được sáng tác vào cuối năm 1427 và đầu năm 1428 để kết thúc cuộc kháng chiến chống lại quân Minh, đồng thời tuyên bố kết thúc 20 năm chiến tranh và 10 năm thống trị của quân Minh dưới sự lãnh đạo của Lê Lợi. Điều này mở ra một thời kỳ mới của độc lập, tự do và hòa bình cho dân tộc. Bình Ngô Đại Cáo được xem như một văn bản tuyên bố độc lập, thể hiện tư tưởng chính trị sâu sắc và lòng nhân ái, với tâm hồn chính trị là tình yêu thương con người.
Từ đây, chúng ta có thể thấy sự kiên định và niềm tin vào một tương lai tươi sáng của đất nước. Những dòng cuối cùng của bài viết khích lệ mọi người cùng nhau xây dựng đất nước phồn thịnh và phát triển để xứng đáng với những hy sinh của các thế hệ trước đó.
Mẫu 2
Lời giải chi tiết:
Nguyễn Trãi là một trong những nhà văn nổi tiếng, đặc biệt của văn học Việt Nam, với nhiều tác phẩm xuất sắc viết bằng cả chữ Nôm và chữ Hán. Đọc các tác phẩm của Nguyễn Trãi, người đọc sẽ dễ dàng nhận ra tình yêu nước sâu sắc, tình yêu thiên nhiên và tư tưởng gần gũi với nhân dân. Và Bình Ngô Đại Cáo được coi là tác phẩm hiện thị tư tưởng đó của Nguyễn Trãi một cách rõ ràng nhất.
Bình Ngô Đại Cáo ra đời trong một bối cảnh đặc biệt. Sau khi đánh bại quân Minh, Vương Thông buộc phải chấp nhận điều kiện hòa giải, khiến quân Minh phải rút quân về nước. Trong bối cảnh lịch sử đó, Nguyễn Trãi theo lệnh của vua Lê Lợi đã viết Bình Ngô Đại Cáo hoặc còn gọi là Đại Cáo Bình Ngô, được công bố chính thức với thiên hạ vào tháng Chạp năm Ất Mùi, tức là năm Ất Mùi, đầu năm 1428. Tác phẩm này được xem như một tuyên ngôn độc lập của dân tộc Việt Nam.
Bình Ngô Đại Cáo được Nguyễn Trãi viết theo thể cáo, một thể loại văn học chủ yếu xuất phát từ Trung Quốc. Tìm hiểu sâu hơn về thể loại văn này, chúng ta nhận thấy cáo là một loại văn viết bằng chữ Hán, thường là văn xuôi, được sử dụng bởi các vua, quan lại để thông báo với dân chúng về những sự kiện, vấn đề quan trọng. Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi có đủ các đặc điểm của thể loại văn học này, với cấu trúc chặt chẽ, lập luận thuyết phục.
Bình Ngô Đại Cáo thể hiện phong cách văn chương xuất sắc và kiến thức uyên bác của Nguyễn Trãi. Từ việc từ bỏ đến viết một cách trang trọng, tuyên bố trước toàn dân một sự kiện quan trọng. Sự thành công của 'Bình Ngô' kéo dài 10 năm. Dân tộc đã trải qua nhiều gian khổ, thử thách, nhưng Nguyễn Trãi đã diễn tả một cách rất rõ ràng và súc tích: Cáo có 1343 chữ. Bình Ngô Đại Cáo là một tuyên ngôn độc lập, hòa bình của Đại Việt thế kỷ XV.
Trong chiến tranh, Nguyễn Trãi là một nhà tư tưởng và văn hào vĩ đại, là người bạn đồng hành chính trị của Lê Lợi, là người soạn thảo tài ba. Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi là một bản hùng ca của dân tộc, là một bảng thiên lịch sử vang danh mãi mãi.
Mẫu 3
Lời giải chi tiết:
Trong dòng thơ ca ca ngợi truyền thống yêu nước suốt lịch sử văn học Việt Nam, Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi được coi là 'tác phẩm thiên cổ hùng văn', là tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc. Thế hệ người Việt luôn tự hào và yêu quý.
Bình Ngô Đại Cáo được Nguyễn Trãi viết theo sự yêu cầu của Lê Lợi vào đầu năm 1428, khi cuộc kháng chiến chống quân Minh của nghĩa quân Lam Sơn thắng lợi, buộc quân Minh phải ký hòa ước và rút quân về nước, từ đó, chúng ta đã duy trì độc lập, tự chủ và hòa bình. Nguyễn Trãi là một anh hùng dân tộc, một tài năng hiếm có trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Ông đã có đóng góp lớn trong cuộc kháng chiến chống lại quân Minh và cũng là một nhà thơ sâu sắc, một nhà văn chính trị kiệt xuất, là cây đại thụ đầu tiên của văn học trung đại Việt Nam.
Tác phẩm Bình Ngô Đại Cáo được Nguyễn Trãi viết dưới dạng tự sự, một thể loại văn học có nguồn gốc từ Trung Quốc, sử dụng chữ Hán, thuộc thể loại chính luận, với nội dung thông báo một chủ trương, một sự kiện quan trọng liên quan đến quốc gia, dân tộc, được công bố trước toàn dân. Tiêu đề của tác phẩm mang ý nghĩa như một lời thông cáo hùng tráng tuyên bố đã đánh bại giặc Ngô – tên mang ý nghĩa khinh thường quân Minh xâm lược. Bản báo cáo có cấu trúc chặt chẽ, mạch lạc, viết bằng văn xuôi, sử dụng ngôn ngữ đặc sắc và hệ thống hình ảnh sinh động, giàu sức gợi.
Đoạn mở đầu nêu rõ luận điểm chính nghĩa của cuộc kháng chiến, đó là tư tưởng nhân nghĩa kết hợp với độc lập dân tộc: 'Việc nhân nghĩa cốt để yên dân/ Quân điếu phạt trước lo trừ bạo' và 'Đại Việt ta cũng vậy'. 'Đã một thời gian dài/ Đã lâu chúng ta mừng một nền văn hiến'. Phần thứ hai của bản cáo trạng chỉ trích và tố cáo tội ác man rợ của quân Minh. Bọn giặc Minh đã âm mưu cướp nước, theo chủ trương cai trị vô nhân đạo, giết người dã man. Đồng thời, phần văn cũng nêu lên nỗi khổ cực, than phiền của nhân dân và dân tộc ta dưới bóng ách đô hộ, mang ý nghĩa như một bản anh hùng ca về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, khởi đầu với nhiều khó khăn, thiếu lương thực, binh sĩ, nhân tài, nhưng nghĩa quân dưới sự lãnh đạo của Lê Lợi đã thông minh, dũng cảm, trung thành. Áp dụng chiến lược phù hợp, nghĩa quân Lam Sơn ngày càng trưởng thành và đạt được nhiều chiến công vĩ đại, vang dội. Giặc bị đánh bại liên tiếp, mỗi trận còn bi tráng hơn trước. Tất cả tướng quân bị đánh bại đều phải đối mặt với sự xấu hổ: có người treo cổ tự tử, có người quỳ gối xưng tội, có người bị hạ nhục. Phần đầu của bài phóng sự còn ca ngợi lòng nhân đạo, tình yêu chuộng hòa bình của quân và dân ta đã tha cho quân địch đầu hàng, cung cấp phương tiện, lương thực để chúng trở về quê hương. Phần cuối của bản cáo trạng trang trọng tuyên bố kết thúc chiến tranh, khẳng định độc lập của đất nước và hòa bình lâu dài, bày tỏ niềm tin vào tương lai tươi sáng của dân tộc.
Ở phần kết thúc, Nguyễn Trãi không giấu được niềm vui của cả dân tộc, thay mặt Lê Lợi long trọng tuyên bố độc lập vĩnh viễn:
'Xã tắc từ đây vững bền
Giang sơn từ đây đổi mới
Kiền khôn bĩ rồi lại thái
Nhật nguyệt hối rồi lại minh'
Từ đó, ta có thể nhìn thấy tương lai huy hoàng, sáng sủa của nước Xã Tắc. Nhờ những ngày đau thương xưa nay mà chúng ta có được hiện tại 'Muôn đời thái bình ổn định'. Phần kết 'Báo xa gần/ Ai cũng hay' chia sẻ niềm vui, niềm tự hào và niềm tin vào ngày mai, vào tương lai của đất nước.
Bản phóng sự đã thành công thể hiện đặc điểm của thể loại. Bên cạnh đó, giọng điệu thay đổi linh hoạt ở từng phần, có lúc dịu dàng, có lúc hùng hồn, khiến trái tim đọc giả đập mạnh. Sự hiểu biết về lịch sử, sự kiện lịch sử, truyền thuyết của Nguyễn Trãi đã khiến cho tác phẩm trở nên thuyết phục và hấp dẫn hơn.
Từ khi ra đời, Bình Ngô Đại Cáo được coi là tuyên ngôn độc lập của dân tộc, tố cáo tội ác của quân Minh xâm lược, cũng như khẳng định độc lập, chủ quyền của dân tộc. Qua bao biến cố, giá trị của Bình Ngô Đại Cáo vẫn tồn tại cho đến ngày nay và Nguyễn Trãi – một anh hùng quân sự, một chính trị gia kinh nghiệm, một nhà thơ, một nhà văn xuất sắc sẽ mãi mãi được ghi nhận sâu sắc trong lòng mỗi người con của đất nước Việt Nam.