Thơ là vẻ đẹp vĩnh hằng, là vẻ đẹp của tự nhiên, là vẻ đẹp của con người. Có lẽ mùa xuân là thời kỳ tụ hợp bao vẻ đẹp của quê hương và con người Việt Nam nên thơ xuân mới hay và đậm đà như vậy. Ta lưu luyến một nét xuân trong thơ của vua Trần Nhân Tông:
“Song song đôi bướm trắng
Phơi phới phấn hoa bay
(Buổi sớm mùa xuân)
Ta ngắm một sắc xuân tươi xinh rực rỡ trong thơ của thi sĩ Nguyễn Du:
Cỏ non xanh trải dài chân trời,
Cành lê trắng tinh khôi một vài bông hoa (Truyện Kiều)
Ta sướng nhìn cánh đu bay trong ngày hội xuân của làng quê thân thuộc:
Bốn mảnh quần hồng bay phấp phới,
Hai hàng chân ngọc duỗi song song '
(Đánh đu – Hồ Xuân Hương)
Và đây là thơ xuân của Thanh Hải:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng .
Có người đã nói: “Đoạn thơ đẹp như bức tranh”. Đó là bức tranh xuân của 'Huế đẹp và thơ', quê hương thân thương của thi sĩ Thanh Hải.
Hai câu thơ đầu tiên là một sắc xuân tươi xinh rực rỡ làm cho lòng ta sảng khoái. Vần thơ như một lời nói thốt lên khi bất ngờ ngạc nhiên nhìn thấy một cảnh đẹp mà lòng đầy cảm xúc:
“Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc ”
Có dòng sông và bông hoa. Có màu 'xanh” của dòng sông làm nền cho màu “tím biếc” của hoa, bông hoa xuân mới 'mọc”., mới nở. Dòng sông hiện hữu trong bài thơ Thanh Hải không phải là con sông chung chung nào, mà đọc giả dễ nhận ra, đó là sông Hương “bài thơ trữ tình cố đô Huế' như thi sĩ Tố Hữu tâm sự:
“Hương Giang ơi, dòng sông êm
Qua tim ta, vẫn ngày đêm tự tình ”..
“Bông hoa tím biếc “ mọc giữa dòng sông xanh chỉ có thể là hoa súng, hoa lục bình dân dã mà Lê Anh Xuân từng mê mải ngắm nhìn sau những năm dài xa cách mới trở về quê hương:
“Hoa lục bình tím bên bờ sông”.
Chữ “mọc” nằm ở đầu câu thơ 'Mọc giữa dòng sông xanh ” thể hiện một nét xuân đột hiện, một sức xuân mạnh mẽ hiện ra xinh đẹp, tươi mới, lộng lẫy như một nàng xuân trong chiếc áo “ tím biếc ” kiêu sa trên nền xanh của dòng sông. Thanh Hải đã sử dụng hai gam màu tươi sáng để vẽ lên một nét xuân đẹp trên bức tranh xuân đẹp.
Ngắm dòng sông, cảm nhận hoa xuân đẹp, nhà thơ vui vẻ khi nghe tiếng chim hót “vang trời”:
“Ơi! Con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời”
“Ơi ” là từ thán phục diễn đạt sự xúc động bồi hồi của nhà thơ khi nghe tiếng chim chiền chiện hót. Tiếng chim hót là âm nhạc của đồng quê. Chim chiền chiện xây tổ trên luống cày, là người bạn thân thiết của nhà nông. Nghe chiền chiện hót mừng vui, chim báo mùa vui vẻ: 'Chiền chiện hót mùa màng đạt ”(Tục ngữ). Hai tiếng 'hót chi ” rất ấm áp, là cách nói “dịu dàng ” của bà con “xứ Huế chúng mình. Thông qua đó, ta thấy nét xuân thứ hai được nhà thơ cảm nhận là một nét vui. Qua tiếng chim hót mà ta cảm nhận được bao bức tranh ban mai tươi sáng trên nền đồng quê. Cảnh vật quen thuộc dễ thương biết bao:
'Mặt trời lên tỏ ngày càng
Bông lúa chín thêm vàng
Sương rơi trên đầu cỏ
Sương lấp lánh ngày càng nhiều
Bay cao tận bầu trời xanh
Chiền chiện cao tiếng hót'...
(“Thăm lúa'- Trần Hữu Thung)
Đoạn thơ ngũ ngôn sáu câu ba mươi chữ của Thanh Hải chính là một bức tranh xuân đẹp và tươi vui. Có bầu trời và dòng sông. Có hoa khoe sắc và chim hót vang xa. Có giọt sương mai lấp lánh. Hình ảnh con người hiện ra trên bức tranh xuân với cử chỉ tinh tế, nhẹ nhàng, với tâm hồn trong sáng, lạc quan và đầy yêu thương thiên nhiên.
'Mùa xuân nho nhỏ” là một bài thơ xuân tuyệt vời của Thanh Hải. Ông sáng tác bài thơ này vào tháng 11 năm 1980, một tháng trước khi ông ra đi. Có thể nói, đoạn thơ trên đây là ước mơ về mùa xuân mãi mãi.
Một đoạn thơ từ bài 'Mùa xuân nhỏ bé' khiến em bị ấn tượng sâu sắc.
'Xin hát về mùa xuân của chúng ta...
Nhịp điệu truyền thống của đất Huế”
Nam ai và Nam bình là hai giai điệu dân ca Huế nổi tiếng hàng trăm năm qua. Phách tiền là một loại nhạc cụ dân tộc để điều chỉnh nhịp cho những bài hát, âm nhạc của đàn tranh, đàn tam thập lục. Câu thơ 'Xin hát về mùa xuân của chúng ta' diễn tả sự mong mỏi rộn ràng của nhà thơ về quê hương yêu dấu trong mùa xuân. Quê hương đất nước trải dài ngàn dặm, chứa đựng tình yêu thương. Đó là 'ngàn dặm của chúng ta', 'ngàn dặm tình yêu” đối với non nước và xứ Huế quê hương mến thương. Câu thơ của người con Huế quả là 'đậm đà' như vậy.
Mùa xuân luôn là đề tài truyền thống trong thơ ca dân tộc. Giọng thơ của Thanh Hải thường mal lạc, thường cảm xúc đầy đặn. Các kỹ thuật văn chương như so sánh, ẩn dụ. Song hành đối xứng, điệp ngữ... được sử dụng một cách khéo léo, tài tình. Tình yêu mùa xuân liên quan chặt chẽ đến tình yêu quê hương, đất nước được Thanh Hải diễn tả một cách sâu sắc, cảm động. Mỗi cuộc sống hãy trở thành một mùa xuân. Đất nước của chúng ta sẽ luôn là những mùa xuân tươi đẹp mãi mãi.
Thuật ngữ: Mytour