Các Dự Án Điện Ảnh Việt Gần Đây Dường Như Là Sự Kết Hợp Độc Đáo Giữa Huyền Thoại Và Hiện Đại.
Từ Xưa Đến Nay, Truyền Thống Kể Chuyện Về Thần Thoại Đã Thấm Thía Trong Văn Hóa Việt, Đặc Biệt Với Các Thành Phần Về Tâm Linh. Trong Thời Gian Gần Đây, Điện Ảnh Việt Đã Khai Thác Sâu Hơn Về Vấn Đề Này, Nhìn Nhận Nó Như Một Tài Nguyên Mới, Được Sử Dụng Để Thẩm Thấu Sâu Vào Tâm Trí Của Con Người. Liệu Đây Có Phải Là Một Thế Giới Đầy Tiềm Năng, Nơi Mà Các Nhà Sản Xuất Phim Có Thể Khám Phá Và Mang Đến Gần Hơn Với Khán Giả Một Cách Mới Lạ, Khác Biệt Hơn?
Khi Nói Đến Việc Đưa Yếu Tố Tâm Linh Lên Màn Ảnh, Thường Người Ta Sẽ Liên Tưởng Ngay Đến Các Bộ Phim Kinh Dị, Đầy Ám Ảnh. Và Thực Sự, Đúng Như Vậy, Việc Sử Dụng Yếu Tố Tâm Linh Dân Gian Trong Các Bộ Phim Kinh Dị Gần Đây Đang Rất Được Ưa Chuộng. Điều Thu Hút Ở Đây Là Điều Khiến Người Xem Bị Ám Ảnh Bởi Những Câu Chuyện Mà Họ Đã Được Nghe Từ Lâu, Những Điều Mà Họ Tưởng Chừng Như Rất Bình Thường Như Những Bài Dân Ca, Vè, Ca Dao, Tục Ngữ,... Lại Trở Thành Những Câu Chuyện Kinh Dị Không Thể Phai Mờ Trong Ký Ức Của Họ. Các Bộ Phim Như Chuyện Ma Gần Nhà, Thiên Linh Cái, Bắc Kim Thang, Mười, Thiên Thần Hộ Mệnh... Đều Khai Thác Những Yếu Tố Tâm Linh Dân Gian.
Như Một Ví Dụ, Bộ Phim Chuyện Ma Gần Nhà Đã Tạo Nên Sự Sôi Động Trong Thời Gian Gần Đây, Khai Thác Những Câu Chuyện Về Truyền Thuyết Đô Thị Lấy Cảm Hứng Từ Những Nhân Vật Đã Trở Thành Huyền Thoại Của Sài Gòn Như Cô Ba Mía, Ông Kẹ, Ma Cụt Đầu,... Được Thể Hiện Trong Hai Câu Chuyện Đầu Tiên Của Bộ Phim, Kết Hợp Với Những Câu Ca Dao, Tục Ngữ Mà Ông Bà Ta Thường Kể Nhau Như 'Ba Hồn Bảy Vía' Hoặc Những Câu Thơ Gọi Hồn 'Hồn Nào Ở Chốn Non Bồng. Qua Đây Hồn Cũng Vui Lòng Ghé Chơi. Dầu Hồn Dạo Khắp Mọi Nơi. Ghé Đây Đàm Đạo Chuyện Đời Trần Gian...' Được Kể Trong Câu Chuyện Thứ Ba, Khiến Người Xem Không Thể Khỏi Bị Ám Ảnh Cho Đến Khi Rời Khỏi Rạp.
Bên Cạnh Đó, Dân Gian Luôn Tin Rằng Ma Quỷ Là Một Thế Lực Vô Hình Chỉ Có Những Người Có 'Duyên' Với Linh Hồn Mới Có Thể Nhìn Thấy Ma Hoặc Những Người Có Khả Năng Đặc Biệt Như Những Nhà Ngoại Cảm Mới “Giao Tiếp” Được Với Ma Quỷ. Niềm Tin Này Được Khai Thác Ở Câu Chuyện Thứ Ba Khi Chỉ Có Những Nhà Ngoại Cảm Mới Có Thể Cảm Nhận Được Linh Hồn Của Cô Út, Theo Chân Cô Để Tìm Ra Nơi Cô Nằm Xuống. Đánh Vào Tâm Lý Của Người Việt Nam Luôn Tin Rằng Có Một Thế Lực Tâm Linh Nào Đó Luôn Tồn Tại Xung Quanh Cuộc Sống Của Chúng Ta, Các Nhà Sản Xuất Phim Khai Thác Chất Liệu Từ Dân Gian Đã Mang Lại Hiệu Ứng Tốt Cho Các Bộ Phim Kinh Dị.
Ngoài Ra, Việc Sử Dụng Các Yếu Tố Dân Gian Để Khai Thác Tâm Lý Nhân Vật Cũng Được Áp Dụng Một Cách Khéo Léo. Khi Con Người Đi Vào Bế Tắc Của Cuộc Sống, Họ Thường Tìm Đến Các Yếu Tố Tâm Linh Để Bấu Víu Và Tin Vào Nó. Như Các Nhân Vật Xấu Số Trong Thiên Linh Cái, Luôn Tin Vào Thầy Lang Có Thể Làm Phép Để Cho Họ Đạt Được Những Ước Muốn. Dựa Vào Niềm Tin Mãnh Liệt Vào Tâm Linh Của Con Người, Các Thế Lực Xấu Luôn Lợi Dụng Nó Để Làm Những Chuyện Bất Chính Như Tên Thầy Lang Trong Bộ Phim.
Tâm Lý, Cảm Xúc Nhân Vật Được Bộc Lộ, Khai Thác Khi Đạo Diễn Đặt Họ Vào Một Hoàn Cảnh Trớ Trêu, Khiến Họ Phải Hành Động Theo Bản Năng Và Tin Vào Các Yếu Tố Tâm Linh, Thậm Chí Là Mê Tín Dị Đoan. Bằng Cách Này, Các Đạo Diễn Có Thể Tạo Nên Các Nhân Vật Đặc Sắc, Mới Lạ, Khai Thác Sâu Vào Tâm Lý Nhân Vật, Nhằm Tạo Nên Sự Chân Thật Trong Từng Vai Diễn, Cùng Với Đó Là Đánh Vào Tâm Lý Của Người Xem.
Bên Cạnh Các Bộ Phim Kinh Dị, Yếu Tố Dân Gian Cũng Được Cải Biên Thành Các Bộ Phim Điện Ảnh Như Các Câu Chuyện Cổ Tích Tấm Cám, Trạng Quỳnh, Hay Những Giai Thoại Làm Nên Trạng Tí… Với Các Chủ Đề Vốn Đã Là “Những Câu Chuyện Gối Đầu Giường” Mỗi Đêm Trong Tâm Thức Người Việt, Điện Ảnh Đã Đưa Dân Gian Đến Gần Hơn Với Mọi Người, Sinh Động Và Chân Thực Hơn. Những Sáng Tạo Trong Điện Ảnh Còn Giúp Các Yếu Tố Nhân Gian Được Nhìn Ở Đa Dạng Nhiều Chiều, Sâu Hơn, Rộng Hơn, Bao Quát Và Linh Động Ở Nhiều Vị Trí, Tâm Thế Từng Nhân Vật. Nhiều Ngoại Truyện Thú Vị Cũng Từ Đây Được Ra Đời, Mang Đến Những Giá Trị Mới, Bài Học Mới, Góc Nhìn Mới Cho Các “Huyền Thoại” Đã Được Biết Đến Quá Nhiều Từ Trước.
Điện Ảnh Đã Giúp Các Yếu Tố Dân Gian Được Sống Lại Trọn Vẹn, Đầy Sắc Màu Và Ngược Lại, Các Yếu Tố Dân Gian Cũng Đóng Góp Vào Kho Tàng Chất Liệu Điện Ảnh, Thêu Dệt Lên Những Ý Tưởng Đầy Tính Sáng Tạo. Rõ Là Điện Ảnh Việt Còn Nhiều Thứ Để Khai Thác, Chứ Không Gói Gọn Trong Các Thể Loại Hài, Tình Cảm Lứa Đôi Dần Đi Vào Lối Mòn. Bằng Cách Khai Thác Kho Tàng Dân Gian Giàu Có Của Dân Tộc, Điện Ảnh Việt Dần Có Những Bộ Phim Phức Tạp, Nặng Về Tình Tiết, Nghiêm Túc Và Trau Chuốt, Sáng Tạo Trong Kịch Bản Hơn.
Nhìn Chung, Sự Kết Hợp Giữa Yếu Tố Dân Gian Với Không Gian Của Điện Ảnh Chưa Bao Giờ Lỗi Thời, Bởi Những Câu Chuyện Được Lưu Truyền Trong Dân Gian Đã Sống Với Con Người Việt Nam Không Biết Qua Bao Thế Hệ. Chúng Đã In Sâu Vào Trong Tâm Trí Mỗi Người, Chỉ Cần Gợi Nhắc Lại Đúng Cách, Đúng Mực, Đúng Trọng Tâm Và Tái Hiện Lại Được Rõ Nét. Trong Cơn Sốt Cải Biên Những Câu Chuyện Mang Đậm Yếu Tố Này Thành Phim, Các Truyền Thuyết Dân Gian Sẽ Luôn Có Đất Để Dụng Võ.
Song, Cái Gì Cũng Có Hai Mặt Của Nó, Nếu Không Biết Cách Khai Thác Các Yếu Tố Đặc Thù Này, Làm Chúng Lệch Lạc So Với Nguyên Bản, Không Những Tác Phẩm Điện Ảnh Sẽ Không Đạt Được Thành Công, Bị Khán Giả Ném Đá Dữ Dội Mà Còn Ảnh Hưởng Đến Cái Gọi Là Đạo Đức Nghề Nghiệp, Vi Phạm Vào Việc Tôn Trọng Bản Quyền… Do Vậy Nhà Làm Phim Phải Hết Sức Cẩn Trọng, Tính Toán Kỹ Lưỡng Và Xây Dựng Kịch Bản Khởi Phát Từ Chất Liệu Dân Gian Một Cách Phù Hợp, Thỏa Đáng Để Có Thể Tạo Nên Những Tác Phẩm Điện Ảnh Kinh Điển Nhất.