Đề bài: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Tràng trong tác phẩm Vợ Nhặt
I. Phác thảo chi tiết
II. Bài văn mẫu
Phân tích sự thay đổi tâm trạng của nhân vật Tràng trong tác phẩm Vợ Nhặt
I. Kết cấu Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Tràng trong Vợ Nhặt (Tiêu chuẩn)
Giới thiệu về tác giả Kim Lân, tác phẩm Vợ Nhặt, nội dung - sự thay đổi tâm trạng của nhân vật Tràng.
2. Phần chính
a. Tổng quan:
- Vẻ ngoại hình: Đậm chất xấu xí, thô kệch 'với đôi mắt nhỏ, quai hàm rộng đùng, hình thể to lớn, lưng rộng như lưng gấu'.
- Hoàn cảnh sống: Khốn khó, sống từ nghề kéo xe bò thuê.
- Biến động tâm trạng: Từ khi 'nhặt' được vợ, Tràng trải qua những trạng thái tâm lý phức tạp, từ sự ngỡ ngàng, lo lắng đến hạnh phúc, cảm giác yêu thương, gắn bó và trách nhiệm với ngôi nhà.
b. Phân tích sự biến động tâm trạng của Tràng
* Bối cảnh sống của Tràng:
- Khó khăn, sống chung với mẹ già trong căn nhà lụp xụp.
- Kế nghiệp nghề kéo xe bò thuê
- Với vẻ ngoại hình xấu xí và ngờ nghệch
→ Gặp khó khăn trong việc tìm vợ
- Đột ngột có vợ trong thời kỳ đói khát khó khăn nhất
* Biến động tâm trạng của nhân vật Tràng:
- Khi gặp và quyết định kết hôn: nói những lời đùa vui nhưng ẩn sau đó là những khát khao về hạnh phúc và tổ ấm.
- Trên đường về nhà với vợ: hạnh phúc tỏa ra ngoài 'phốt' và 'nụ cười rạng ngời một mình', 'đôi mắt tỏa sáng lấp lánh'.
c. Đánh giá về nội dung và nghệ thuật.
- Về nội dung: Nhân vật Tràng đại diện cho lòng khao khát hạnh phúc, có ý thức vượt lên trên khó khăn. Ông nhận thức rõ về trách nhiệm của người đàn ông khi làm chồng và sự trách nhiệm đối với gia đình. Tác giả thông qua nhân vật Tràng muốn truyền đạt thông điệp rằng con người không bao giờ nên chấp nhận thất bại, hãy luôn đối mặt với những khó khăn và cố gắng hướng tới tương lai.
- Về nghệ thuật:
+ Sự xây dựng đặc điểm nhân vật
+ Mô tả tâm trạng nhân vật một cách chân thực và tinh tế
+ Sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc và chân chất.
3. Kết luận
Tôn vinh vẻ đẹp của nhân vật và giá trị nghệ thuật của tác phẩm, là minh chứng cho tài năng của tác giả.
II. Mẫu văn Phân tích sự biến động tâm trạng của nhân vật Tràng trong Vợ Nhặt (Chuẩn)
Chia sẻ về tác phẩm Vợ Nhặt, nhà văn Kim Lân đã viết: 'Trong bối cảnh đói khát, trong những hoàn cảnh khó khăn, con người vẫn biết đứng lên để sống, để giữ lại hy vọng'. Điều này được thể hiện qua nhân vật bà cụ Tứ và chị vợ nhặt, đặc biệt là nhân vật Tràng. Diễn biến tâm trạng của Tràng từ khi gặp gỡ tình cờ đến khi có một người vợ thể hiện sức sống và lòng hy vọng mạnh mẽ của con người trong thời kỳ khó khăn.
Truyện ngắn 'Vợ Nhặt' như một bức tranh đen trắng về nạn đói năm 1945. Nó không chỉ phản ánh hiện thực đau thương, cảnh báo của nạn đói mà còn tập trung vào những giá trị đẹp đẽ của con người. Tràng, một người dân ở xóm Ngụ cư, với gia cảnh nghèo đói, vẻ ngoại hình xấu xí, thô kệch 'hai mắt nhỏ, quai hàm rộng đùng, hình thể to lớn, lưng rộng như lưng gấu'. Tính cách của Tràng đơn giản, vô tư, thậm chí có chút 'ngây thơ' khiến trẻ con trêu chọc chỉ khiến anh 'ngửa mặt lên trời cười hềnh hệch'. Gia đình Tràng sống trong một túp lều rồi ngoài bờ sông, gần đống rác trên bãi cỏ. Trong căn lều nho nhỏ, niêu bát, quần áo đắp loạt, tất cả như một tảng đống lộn xộn. Hàng ngày, Tràng phải đi kéo xe bò thuê để kiếm sống. Dù trong tình cảnh khó khăn đó, chúng ta vẫn cảm nhận được khát vọng hạnh phúc và ý chí vươn lên của Tràng, điều này hiển nhiên nhất qua tâm trạng của anh trong hai lần gặp phụ nữ. Tràng nói đùa hai lần, nhưng sau lời đùa ấy lại là những ước mơ đầy khao khát:
'Muốn ăn cơm trắng mấy giò này!
Nhanh lên, hãy đẩy xe bò cùng tôi!'
Dù bị cuộc nạn đói bủa vây, khiếm khuyết cuộc sống, Tràng vẫn giữ tinh thần lạc quan và yêu đời. Ngay cả khi kéo xe bò, mệt nhọc, anh vẫn tìm niềm vui qua những câu đùa bất ngờ, giao tiếp với người đàn bà lạ mặt. Dù nhận lời mắng mang từ người phụ nữ vì quên hứa hẹn, anh vẫn giữ lòng hào phóng, giải quyết bằng cách mời cô ấy ăn. Tràng nói đùa nhưng trong đó chứa đựng khát khao hạnh phúc, ao ước có ai đó chia sẻ cuộc sống. Khi người phụ nữ đồng ý, niềm hạnh phúc in đậm trên khuôn mặt của Tràng. Trên đường về nhà với vợ, anh ta phô diễn niềm vui, hạnh phúc làm cho mọi gì quanh anh ta trở nên tươi sáng. Hạnh phúc không ngờ khiến Tràng không thể tin rằng anh đã có vợ, quên hết đói khổ, chỉ còn tâm hồn chung thủy với người phụ nữ đi bên. Trong lòng Tràng, có một điều gì đó mới mẻ, lạ lùng nhưng ôm ấp như bàn tay vuốt nhẹ trên lưng.
Tràng đưa vợ về thăm mẹ, thể hiện sự tôn trọng đối với ý kiến của người lớn. Dù việc lấy vợ không như mong đợi, nhưng Tràng coi đó là trách nhiệm quan trọng, muốn tạo ra một gia đình đoàng hoàng, quang minh chính đại. Anh ta không chỉ mua sắm cho vợ mà còn chia sẻ những điều nhỏ nhất, thể hiện lòng trân trọng và hân hoan. Sáng hôm sau, Tràng thức dậy với tâm trạng mới mẻ, cảm nhận sự thay đổi trong không khí gia đình. Anh ta nhận ra ý nghĩa đặc biệt của một bàn tay phụ nữ trong cuộc sống gia đình, tạo nên tổ ấm ấm áp. Tràng thấy tình yêu và trách nhiệm mới đối với gia đình, không chỉ là cuộc sống tạm bợ mà còn là nguồn hạnh phúc và động viên.
Qua tâm lí của Tràng, Kim Lân không chỉ lên án tội ác của thực dân, phát xít mà còn phản ánh niềm tin vững chắc của người lao động trong sự sống và tương lai. Miếng cơm manh áo kết nối Tràng với cộng đồng, buộc anh ta sống chân thành và quyết liệt. Tâm trạng của Tràng trở nên sáng sủa hơn, không còn sợ hãi Việt Minh, nhận ra ai mới là nguyên nhân của đói khổ. Anh ta sẵn sàng đứng lên, giành lại sự sống với niềm tin rằng hạnh phúc gia đình là động lực mạnh mẽ nhất.
""""---HẾT"""""--
Trong số các bài phân tích về tâm trạng nhân vật và tình huống truyện, các bài văn cảm nhận đóng một vai trò quan trọng trong các kỳ thi văn. Học sinh có thể tham khảo những bài viết sau để nâng cao kỹ năng văn của mình: Cảm nhận về bữa cơm ngày đói trong tác phẩm Vợ nhặt, Cảm nhận về vẻ đẹp tình mẫu tử của bà cụ Tứ trong tác phẩm Vợ nhặt, Phân tích giá trị nhân đạo của truyện ngắn Vợ nhặt, Suy nghĩ về kết thúc truyện Vợ nhặt, Phân tích nhân vật Thị trong tác phẩm Vợ Nhặt của Kim Lân...