Phân tích tác phẩm Bàn luận về phương pháp học chọn lọc hiệu quả nhất

1. Phân tích tác phẩm Bàn về phương pháp học - Mẫu 1

“Bàn luận về phương pháp học” là một phần trong bài tấu của Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung vào tháng 8 năm 1791. Khi đó, Nguyễn Thiếp đang giữ chức Tham chính Viện Sung, phụ trách biên soạn sách và xây dựng Trung thư tại kinh đô Phượng Hoàng (Nghệ An), một công việc rất lớn và nặng nề.

Bài tấu này thể hiện tâm huyết của Nguyễn Thiếp trong việc cải cách nền giáo dục quốc dân, mở rộng kiến thức dân trí và đào tạo nhân tài cho đất nước. Các vấn đề như mục tiêu, nội dung và phương pháp học tập đã được Nguyễn Thiếp trình bày một cách súc tích và rõ ràng.

Ban đầu, ông dẫn câu ngạn ngữ cổ: “Ngọc không mài, không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo.” Điều này cho thấy mục đích của việc học là để hiểu “lẽ đối xử hàng ngày giữa mọi người”, tức là mở rộng trí tuệ và nâng cao đạo đức. Đạo mà Nguyễn Thiếp đề cập đến là đạo làm người. Ông chỉ trích rằng nền học vấn đã bị suy thoái, nhiều tệ nạn như “học hình thức để cầu danh lợi” và sự coi thường đạo lý “không còn biết đến tam cương, ngũ thường”. Ví dụ, vào cuối thời Lê - Trịnh, nạn buôn quýt hoành hành. Sử sách ghi lại rằng vào năm 750, dưới triều Lê Hiển Tông, do thiếu tiền, nhà nước quy định ai nộp đủ tiền thi thì được tham gia kỳ thi. Kết quả là nhiều người đã phải sử dụng sách hoặc thuê người làm bài, dẫn đến tình trạng “mười người thuê mười người không được một người”. Nguyễn Thiếp đau buồn trước tình hình đó và cảm thấy “nước mất nhà tan” là do những điều tồi tệ này. Ông có lối nói điềm đạm, sâu sắc.

Phần hai, Tiên sinh đề cập đến nội dung và phương pháp học tập. Học ở đâu? Các trường phủ, huyện, trường tư, con cháu quan văn võ, “tùy tiện mà đi học”. Học cái gì? Tác giả vở kịch khuyên: “Theo Chu Tử” (1130 - 1200), một học giả triều đại Nam Tống. Nội dung học: “Bắt đầu với tiểu học để tạo nền tảng, rồi học tiếp Tứ thư, Ngũ kinh, Chư sử”. Sách vở Trung Hoa luôn được tôn trọng, chú trọng văn thơ hơn khoa học.

Về phương pháp học, Nguyễn Thiếp đưa ra ý kiến rất tiến bộ và xác đáng. Ông nhấn mạnh: “Học rộng rồi tóm lược cho gọn”. Việc học phải gắn liền với hành, “học gì làm nấy”. Tâm nguyện của ông rất cao đẹp và chân thành: “Kẻ nhân tài mới lập được công, Nhà nước vì thế mà vững bền. Đó mới thực sự là đạo ngày nay có ý nghĩa với lòng người. Xin đừng bỏ qua”.

Đạo gia, đại nghĩa của Đạo giáo: “Đạo học thành thì người tốt nhiều, người tốt nhiều thì triều đình ngay ngắn và thiên hạ thịnh trị”. Học tập giúp phát tài, mở mang dân trí, và xây dựng đất nước thịnh vượng. Chiến lược “trồng người” được Tiến nêu rõ.

Phần cuối, Nguyễn Thiếp bày tỏ tâm tư của mình. Bài ca dao về việc học là những lời “thật thà” chứ không phải “những lời vô bổ”, ông “khiêm tốn kính mong Bệ hạ xem xét”.

Nguyễn Thiếp, một trí thức được tôn vinh với danh xưng La Sơn phu nhân, có tài năng không thể đo đếm. Sau khi vua Quang Trung qua đời, ông rút lui về núi rừng để sống ẩn dật. Ông qua đời ở tuổi 81, sống trong sự thanh cao và phẩm hạnh. Bài “Bàn luận về việc học” của ông chứa đựng những quan điểm sâu sắc về mục đích và phương pháp học tập, dù chưa hoàn toàn khắc phục được các hạn chế của thời đại. Tuy nhiên, lòng yêu nước, yêu dân và tâm huyết với nền văn hóa nhân loại của ông đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng thế hệ sau.

2. Phân tích tác phẩm Bàn về phương pháp học - Mẫu 2

Giáo dục là yếu tố vô cùng quan trọng trong cuộc sống của mỗi người. Học tập không chỉ giúp mở rộng kiến thức mà còn mở ra nhiều cơ hội trong tương lai. Khi bàn về giáo dục, không thể không nhắc đến bài viết về giải tích của Nguyễn Thiếp, nơi ông thể hiện quan điểm về mục đích thực sự của việc học, đó là đạo đức và tri thức nhằm phát triển đất nước.

Đây là một phần bài viết của chúa Nguyễn gửi vua Quang Trung để trình bày quan điểm của mình. Đầu tiên, chúng ta cần hiểu hợp xướng là gì. Hợp xướng là văn bản do quan lại hoặc thần dân viết để bày tỏ ý kiến về chính sách hoặc vấn đề quan trọng. Tác giả mở đầu bằng câu châm ngôn: “Ngọc không mài không thành đồ vật, người không học không biết rõ đạo”. Câu này nhằm nhấn mạnh rằng việc học không chỉ để tiếp thu kiến thức mà còn để rèn luyện đạo đức và cách sống tốt.

Đạo đức là yếu tố quan trọng nhất trong cuộc sống con người; người có tài mà thiếu đức thì không thể sử dụng được. Dưới chế độ phong kiến Nho giáo, thi cử là con đường làm quan và học hành là lẽ sống. Đạo giáo xưa coi đạo đức là nguyên khí, phản ánh hành vi cổ xưa. Tác giả sử dụng mục tiêu cao cả của học tập để phê phán các sai lầm xã hội gây hại cho dân tộc. Ông chỉ ra rằng nền giáo dục truyền thống đã bị suy yếu, và việc chạy theo danh lợi đã dẫn đến nhiều tệ nạn.

Việc học mà không hiểu sâu về nội dung, chỉ quan tâm đến việc nhận trợ cấp sau khi trở thành quan chức là một hình thức lãng phí thời gian và tiền bạc. Những người như vậy không tiếp thu tri thức và thiếu đạo đức, dẫn đến sự suy thoái của đất nước. Họ trở thành những kẻ tham lam, chỉ lo trục lợi. Học vẹt, chỉ nhằm vượt qua kỳ thi mà không nhớ gì, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của quốc gia. Cần phải thay đổi cách học để nâng cao hiệu quả học tập và phát triển đất nước. Nguyễn Thiếp đề xuất mở rộng hệ thống giáo dục, xây thêm trường lớp để đáp ứng nhu cầu học tập của mọi người.

Nguyễn Thiếp là người có tầm nhìn sâu rộng, ông đã nhìn xa hơn hai thế kỷ so với thời đại của mình và có những quan điểm gần gũi với chính sách giáo dục hiện nay của Đảng và Nhà nước. Ông cho rằng cần học từ cơ bản đến nâng cao, phải nắm vững kiến thức cơ bản mới có thể phát triển và áp dụng kiến thức chuyên sâu. Học tứ thư, ngũ kinh, và tổng hợp lại kiến thức học được là cách học hiệu quả. Để có kiến thức sâu rộng và đóng góp tốt nhất cho đất nước, cần có nền tảng học vấn vững chắc.

Nhiều người áp dụng kiến thức vào thực tế, nhưng Nguyễn Thiếp nhấn mạnh rằng việc học phải có mục đích thực hành. Học để hành động tốt hơn, nếu không biết áp dụng kiến thức sẽ lãng phí thời gian và tiền bạc. Ngược lại, không học sẽ khó thực hiện công việc hiệu quả. Hành động theo thói quen và kinh nghiệm chỉ phù hợp với công việc đơn giản, trong khi công việc yêu cầu kỹ thuật và kiến thức chuyên ngành cần sự học hỏi liên tục.

Nhờ vào những bài học từ tác giả, chúng tôi đã rút ra nhiều kinh nghiệm về cách học tập hiệu quả, không lãng phí thời gian và tiền bạc. Đừng học thuộc lòng hay đối phó, hãy tự học và nghiêm túc với việc học.

Mytour vừa giới thiệu bài viết phân tích tác phẩm 'Bàn luận về phép học chọn lọc hay nhất'. Mời các bạn tham khảo để hiểu rõ hơn!