Phân tích tác phẩm Nhìn về vốn văn hóa dân tộc

Đề bài: Phân tích tác phẩm Nhìn về vốn văn hóa dân tộc

Bài văn mẫu Phân tích tác phẩm Nhìn về vốn văn hóa dân tộc

I. Dàn ý Phân tích tác phẩm Nhìn về vốn văn hóa dân tộc (Chuẩn)

1. Khởi đầu:

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm, và vị trí của đoạn trích.

2. Nội dung chính:

a. Hiểu biết về văn hóa và các vấn đề hạn chế trong văn hóa Việt Nam:

* Khái niệm về văn hóa:
- Là bộ mặt vật chất và tinh thần của toàn bộ một cộng đồng dân tộc, nền văn minh kéo dài qua lịch sử với sự bảo tồn, thừa kế và phát triển.

* Những vấn đề hạn chế trong văn hóa Việt Nam:
- Trong triết học, người Việt chưa thực sự nhiệt huyết trong việc tranh luận hay chứng minh ý kiến của mình.
- Thiếu sự phát triển trong lĩnh vực khoa học, giả khoa học, và kỹ thuật không đạt đến trình độ truyền thống.
- Trong âm nhạc, hội họa, kiến trúc chưa đạt đến đỉnh cao.
- Mặc dù thơ ca phát triển, nhưng không có tác giả nổi bật với số lượng tác phẩm lớn.
- Trong gặp phải những ý tưởng mới, người Việt không phản đối mạnh mẽ, nhưng cũng không dễ dàng chấp nhận.
=> Gây ra một sức cản lớn, hạn chế sự phát triển mạnh mẽ, vượt bậc của văn hóa dân tộc, khó có thể tạo ra những ảnh hưởng lớn trên bản đồ văn hóa thế giới.
- Nguyên nhân: Văn hóa dân tộc Việt mang đặc điểm của một nền văn hóa 'định cư, không có nhu cầu lưu chuyển, trao đổi, thiếu sự kích thích từ đô thị,..'.

b. Những ưu điểm của văn hóa Việt:
- Về tôn giáo, người Việt Nam không bao gồm tâm lý 'mù quáng, cuồng tín' đối với bất kỳ trường phái nào, thay vào đó họ hướng tới sự dung hòa giữa các tôn giáo. Họ 'đánh giá cao thế giới hiện tại và trần tục hơn thế giới bên kia'.
- Về hành vi:
+ Tính chất sở hữu cá nhân ở người Việt không cao, họ chỉ mong muốn cuộc sống an lạc, bình yên, có đủ để sống, theo quan niệm 'sống giản dị'.
+ Những người tốt là những người hiền lành, sống theo tình nghĩa, được đánh giá và yêu quý, nhưng không phải là những người kiêu căng.
+ Có thể nói rằng tinh thần hòa nhã là cốt lõi trong lối sống của người Việt.

- Trong quan điểm về nghệ thuật, người Việt ưa chuộng những điều mang tính 'tinh tế', không hướng tới sự 'lòe loẹt, huy hoàng'. Họ thích sự nhẹ nhàng, vừa vặn.
=> Nền văn hóa Việt Nam là một nền văn hóa đa chiều, theo đuổi sự hài hòa ở nhiều khía cạnh, thiết thực, linh hoạt và hòa mình với cuộc sống của nhân dân.

c. Các yếu tố tạo nên đặc điểm của văn hóa dân tộc:
- Nội lực là cách mà người Việt đã loại bỏ những đặc tính 'thô bạo', 'hung dữ', để đặt ra những giá trị cá nhân.
- Ngoại lực:
+ Bao gồm các quá trình đồng nhất, nhập khẩu từ các nền văn hóa khắp nơi trên thế giới, người Việt đã thể hiện lòng quả cảm, sự sáng tạo, và lựa chọn những giá trị phù hợp để xây dựng nền văn hóa dân tộc.

3. Tổng kết:

- Đưa ra nhận xét tổng quan về tác phẩm.

II. Mẫu bài Phân tích tác phẩm Nhìn về vốn văn hóa dân tộc (Chuẩn)

Trần Đình Hượu (1927-1995) - một nhà văn, nhà nghiên cứu văn học và nho giáo nổi tiếng, đặc biệt là trong lĩnh vực nghiên cứu về lịch sử tư tưởng văn học Việt Nam cận đại. Ông để lại nhiều tác phẩm có giá trị như Văn học Việt Nam giai đoạn chuyển thế kỷ 20, Nho giáo và văn học Việt Nam thời kỳ trung cận đại, Đến hiện đại từ truyền thống,... Đoạn trích Nhìn về vốn văn hóa dân tộc được lấy từ cuốn Đến hiện đại từ truyền thống, thể hiện quan điểm và nghiên cứu của Trần Đình Hượu về văn hóa dân tộc từ quá khứ đến hiện tại.

Văn hóa, một khái niệm toàn diện, là kết quả của giá trị vật chất và tinh thần của một dân tộc, một nền văn minh qua các thời kỳ. Nó đặt nền móng để phân biệt dân tộc, quốc gia khác nhau trên thế giới. Theo Trần Đình Hượu, văn hóa có thể bao gồm 'một tôn giáo, một triết học, một ngành khoa học, một hình thức nghệ thuật phát triển cao, ảnh hưởng rộng rãi và lâu dài đến nền văn hóa của dân tộc đó'. Tuy nhiên, trong phân tích của ông, văn hóa Việt Nam vẫn còn những hạn chế lớn, không có điểm đặc sắc nổi bật đủ để trở thành điểm đến văn hóa đặc biệt.

Về lý luận triết học, người Việt không đặt mình vào tranh biện hay chứng minh một ý kiến riêng, mà chủ yếu là học hỏi thế giới và phát triển phù hợp với sự phát triển của dân tộc. Trong văn hóa Việt, không có ngành khoa học, giả khoa học, kỹ thuật nào phát triển đến độ truyền thống. Về mặt âm nhạc, hội họa, kiến trúc, không đạt đến độ thành tuyệt kỹ, và một số di sản văn hóa như Nhã nhạc cung đình Huế và Cửu Trùng Đài cũng đã chìm vào quên lãng.

Sau khi chỉ ra những đặc điểm chung và mặt hạn chế của nền văn hóa Việt Nam, Trần Đình Hượu đi sâu vào phân tích những mặt tích cực. Về tôn giáo, người Việt Nam không cuồng tín, mà hướng về dung hòa giữa các tôn giáo, có ít tinh thần tôn giáo. Về cách ứng xử, người Việt có ý thức sở hữu cá nhân thấp, mong muốn cuộc sống an bình, thái bình, và ưa chuộng sự hiền lành, không thích sự chống chọi.

Về thẩm mỹ, người Việt ưa chuộng sự nhã nhặn, vừa phải, không hướng đến xa hoa. Trong ăn, mặc, ở, họ không tìm kiếm sự cầu kỳ, mà thích sự kín đáo, duyên dáng. Tất cả là kết quả của một dân tộc trải qua nhiều khó khăn, có ý thức về sự nhỏ yếu và gian nan. Nền văn hóa Việt Nam là một nền văn hóa giàu tính nhân bản, hướng tới sự hài hòa, linh hoạt và dung hòa với đời sống nhân dân.

Không chỉ đưa ra hạn chế và tích cực trong văn hóa dân tộc, Trần Đình Hượu còn dẫn dắt người đọc khám phá những yếu tố tạo nên bản sắc văn hóa dân tộc. Đó là những đặc điểm riêng biệt, độc đáo, và bền vững hình thành trong quá trình phát triển lâu dài của lịch sử dân tộc.

Trong đoạn trích Nhìn về vốn văn hóa dân tộc, Trần Đình Hượu thể hiện cái nhìn sâu sắc, thẳng thắn và sắc sảo về vốn văn hóa của dân tộc. Ông chỉ ra mặt hạn chế và tích cực, khuyến khích độc giả nhìn nhận chính xác, hướng tới khai thác những giá trị tốt và khắc phục những điểm yếu.

""""---HẾT""""---

Nhìn về vốn văn hóa dân tộc đã cung cấp cái nhìn tổng quan về mặt hạn chế và tích cực trong nền văn hóa dân tộc Việt Nam qua hàng ngàn năm lịch sử. Để hiểu sâu hơn, mời đọc bài viết Soạn bài Nhìn về vốn văn hóa dân tộc trên Mytour.