Phân tích tác phẩm Ông già và biển cả của Hê-minh-uê

Chẳng kém cạnh William Faulkner, Hê-minh-uê được xem là người tiên phong trong văn học hiện đại tại Hoa Kỳ. Tầm ảnh hưởng của ông ngày càng rõ ràng vào cuối thế kỷ. Tên tuổi của ông vang xa khắp năm châu. G.G. Marquez tôn vinh ông là thầy và nhiều tác giả Hoa Kỳ đương đại coi ông như người sáng lập của trường phái Minimalism. Đó là một trường phái văn học ra đời ở Hoa Kỳ từ những năm 1920 với phương châm cơ bản là tinh giản văn chương đến mức tối đa, kiệm lời và kiệm cả cảm xúc… Hemingway nổi tiếng với phương pháp Tảng băng trôi. Phương pháp này đòi hỏi sự súc tích trong việc phản ánh hiện thực. Do đó, điểm đặc biệt của kiệt tác là khả năng súc tích trong diễn đạt. Đặc biệt, Hemingway rất hạn chế sử dụng tính từ. Động từ thường được sử dụng để miêu tả hành động giao tiếp của con người, như nói (say) hoặc suy nghĩ (think). Nhân vật của ông thường mang tính ẩn dụ và biểu tượng cao.

Đoạn trích Ông già và biển cả trong giáo trình Ngữ văn 12 tập trung vào hành trình săn đuổi con cá kiếm của ông lão Santiago. Dưới đây là những điểm nổi bật nhất của đoạn văn.

1. Cuộc chiến cuối cùng với cá kiếm

Ông già bắt được con cá kiếm vào lúc trưa ngày đầu tiên. Lập tức, con cá kéo ông ra khơi xa suốt hai ngày đêm. Một người đàn ông đơn độc, ra khơi chỉ với một chai nước và quyết tâm không gì làm lay chuyển ý định bắt con cá kiếm lớn xứng đáng với tài nghệ của mình. Lúc này, ông đã đối diện với thách thức và quyết định của mình. Liệu ông có thể chinh phục được con cá kiếm ấy không?

Các nhà nghiên cứu tổng quát hóa đặc điểm của nhân vật Hemingway bằng thuật ngữ “Code hero”, có nghĩa là nhân vật mã. Cách định danh này đã gây ra nhiều tranh cãi. Bởi vì, thông thường, mọi nhân vật sáng tạo của một nhà văn đều tuân theo một mã nhất định. Nếu không tạo ra một mã đặc trưng cho nhân vật của mình, nhà văn đó được xem là thất bại. Nhân vật của họ không thể ghi nhận trong tâm trí của độc giả. Như vậy, khái niệm “Code hero” có thể áp dụng cho bất kỳ nhân vật nào của một nhà văn nổi tiếng nào, tuy nhiên, nhân vật của Hemingway lại đặc biệt hơn.

Có lẽ điều này có nguyên nhân của nó. Có thể diễn đạt như sau: trong số những nhân vật đặc trưng, nhân vật của Hemingway là đặc trưng nhất hoặc kiểu đặc trưng của nhân vật Hemingway đến mức không lẫn vào bất kỳ nhân vật nào của nhà văn khác. Nếu hiểu như vậy, việc xem nhân vật của Hemingway là nhân vật mã tức là nhà nghiên cứu đã tôn vinh sự sáng tạo xuất sắc của nhà văn bởi đó là kiểu nhân vật chưa từng xuất hiện trước đây và cũng không có nhân vật nào giống nó sau này.

Chính xác, chúng ta có thể liệt kê một số mã của nhân vật Hemingway như sau:

Trong tiếng Anh, để chỉ danh từ nhân vật, có hai từ là character và hero. Tuy nhiên, từ hero ít được sử dụng hơn vì nó ngụ ý tính chất anh hùng. Vì vậy, khi các nhà nghiên cứu gọi nhân vật của Hemingway là code hero, họ muốn ám chỉ phẩm chất anh hùng ở những con người này.

Nhân vật mã của Hemingway luôn bị đặt trong một môi trường “tới hạn”, nơi mà sự tồn tại của họ luôn đối diện với cái chết, và họ phải chiến đấu để vượt qua.

Nhân vật Hemingway phải tự tìm lối thoát để bảo vệ sự sống của mình, và tính cách anh hùng của họ được thể hiện qua khả năng đối mặt và chiến đấu để vượt qua thách thức.

Nhân vật của Hemingway luôn nhận thức về sự hữu hạn của cuộc sống và phải đối mặt với nó. Họ biết rằng mục tiêu của họ là chiến đấu chống lại sự hữu hạn đó và họ không bao giờ từ bỏ.

Họ đối mặt với thực trạng bằng sự “bền bỉ dưới áp lực”. Dù có bị đẩy vào hoàn cảnh tàn lực đến đâu, họ vẫn dốc hết sức lực để chiến đấu và tồn tại.

Hemingway sáng tạo trong bối cảnh thế giới đầy biến động về chiến tranh, tư tưởng và kinh tế. Sự tồn tại của con người trong môi trường này được coi như một cuộc chiến đấu khốc liệt. Hemingway xem nhân vật của mình như những chiến binh trên trận chiến cuộc đời.

Câu trả lời không phức tạp. Santiago, mặc dù già và yếu đuối, nhưng sức mạnh của ông đến từ nhiều nguồn khác nhau. Quá khứ hào hùng của ông, kỹ năng chinh phục cá, và ý chí vô song, tất cả đều là nguồn động viên cho Santiago.

Hành trình săn cá kéo dài hai ngày hai đêm đã khẳng định chiến thắng của Santiago, nhưng cuộc chiến vẫn còn nhiều khó khăn phía trước. Ông không bao giờ từ bỏ và luôn tập trung vào mục tiêu của mình.

Santiago không bị lạc quan, mà luôn kiên nhẫn và quyết tâm. Sự tập trung và quyết định của ông là nguồn động viên vô hạn.

Tính cách hành động của Santiago là một trong những phẩm chất quý giá nhất của ông. Santiago không chịu ngồi yên một chỗ và luôn sẵn sàng đối mặt với thách thức.

Santiago không ngừng hành động, và điều này thể hiện ý chí sống mãnh liệt của ông. Hành động không chỉ là cách Santiago tồn tại, mà còn là cách ông thể hiện giá trị của cuộc sống.

Bắt đầu tác phẩm, Hemingway bắt đầu với việc đặt nhân vật Santiago vào tình cảnh rủi ro khi ông đã trải qua 84 ngày không bắt được cá. Nhưng nhờ vào sự kiên trì không ngừng nghỉ của mình, ông lão giờ đây đã sắp đạt được mục tiêu bắt được con cá lớn xứng đáng với kỹ năng của mình, điều mà ông luôn mong muốn. Việc miệt mài theo đuổi ước mơ lớn trong cuộc đời là một đặc điểm nổi bật của nhân vật Hemingway.

2. Cảm giác

Hemingway là một bậc thầy trong việc xây dựng hình ảnh ẩn dụ và phức tạp. Ông đã khai thác một cách thành công cảm giác của nhân vật để tạo ra một thế giới sống động và sâu sắc. Đặc biệt là với nhân vật Santiago, người đã chiến đấu với con cá kiếm bằng kinh nghiệm và sức mạnh tinh thần, tất cả đều được thể hiện thông qua cảm giác. Điều đặc biệt là chỉ thông qua cảm giác, Santiago đã có thể đối phó hoàn hảo với mọi hành động của con cá, chứng tỏ kỹ năng câu cá của ông đã vượt qua mọi giới hạn. Bằng cách này, Hemingway đã có điều kiện thuận lợi để thâm nhập vào tâm trí của nhân vật và biểu đạt một cách hoàn hảo tính cách của họ.

Mặc dù hành động của con cá diễn ra dưới nước sâu, nhưng ông lão Santiago vẫn có khả năng nhận biết được nó, chứng tỏ cảm giác của ông rất nhạy bén và quan trọng trong kỹ thuật viết tự sự của Hemingway.

Cảm giác đóng vai trò quan trọng trong việc miêu tả những trạng thái tinh tế của nhân vật Santiago. Bằng cách sử dụng ngôn từ của mình và ngôn ngữ của nhân vật, tác giả tạo ra một bức tranh sống động về tâm trạng và cảm xúc của nhân vật.

Bằng cách kể này, câu chuyện của Hemingway được lồng ghép nhiều tầng khí phách. Thường thì sự căng thẳng trong câu chuyện thường được thể hiện thông qua hành động trực tiếp của nhân vật, nhưng đối với Hemingway, trọng tâm của câu chuyện luôn nằm ở phần không nói ra, ẩn chứa nhiều điều hơn trong lời kể.

3. Phát triển tình huống

Cuộc đối đầu giữa Santiago và con cá kiếm diễn ra rất căng thẳng. Để giành chiến thắng, Santiago thực hiện lần lượt các bước sau:

- Thu dây để làm con cá quay vòng.

- Làm con cá ngưng nhảy bằng cách nói: “Đừng nhảy, cá”. Santiago nói. “Đừng nhảy”.

- Mong Chúa giúp đỡ bằng lời hứa đọc kinh: “Xin Chúa giúp đỡ tôi chịu đựng. Tôi sẽ đọc một trăm lần kinh Kính Cha và một trăm lần kinh Mừng Đức Mẹ”.

- Phân tích tình huống: “Tôi phải giữ cho nó không đau quá, tôi nghĩ. Nỗi đau của tôi không quan trọng. Tôi có thể kiểm soát. Nhưng nỗi đau của con cá có thể khiến nó trở nên điên cuồng”.
- Di chuyển con cá thành công: “Tôi đã di chuyển được nó”.

- Tự an ủi: “Kéo đi, tay ơi, tôi thầm nói với mình. Hãy vững vàng, đôi chân kia. Hãy tỉnh táo, tôi ơi”.
- Tập trung sức mạnh: “Dồn hết đau đớn và những gì còn lại của sức mạnh và lòng kiêu hãnh từ lâu, tôi đối mặt với cơn hấp hối của con cá”.

- Tiến hành phóng lao để giết chết con cá.

Đồng thời, cùng với diễn biến trên là quá trình mất sức của ông lão:

- Khi con cá bắt đầu quay vòng, ông lão vẫn đủ sức kéo: “Lão chỉ cảm nhận áp lực của sợi dây chùng lại và dùng tay phải, lão bắt đầu nhẹ nhàng kéo vào. Sợi dây chững lại, như mọi khi, nhưng ngay lúc lão kéo đến điểm sắp đứt thì sợi dây bắt đầu thu vào. Lão lách vai và đầu ra khỏi sợi dây và bắt đầu liên tục kéo nhẹ nhàng”.

- Nhưng sau đó phải vật lực níu sợi dây để buộc con cá phải quay vòng, ông lão nhanh chóng kiệt sức: “hai giờ sau, mồ hôi ướt đẫm người ông lão và lão mệt thấu xương”, “ông lão thấy hoa mắt suốt cả tiếng đồng hồ, mồ hôi xát muối vào mắt lão và xát muối lên vết cắt phía trên mắt và trán”,…

- Sau đó, ông lão “lại cảm thấy choáng váng”, “toát mồ hôi đầm đìa nhưng không phải vì mặt trời mà vì một nguyên nhân khác”, “lão lại thấy xây xẩm mặt mày”, “miệng lão khô khốc không thể nói nổi, nhưng lúc này lão không thể với lấy cái chai”.

- Đỉnh điểm của việc kiệt sức là sự “mất kiểm soát tinh thần”. Ông lão bước vào trạng thái chênh chao giữa sống và chết khi “lão nói bằng giọng mà bản thân hầu như không còn nghe nổi”.

- Tại thời điểm đó, ông lão đã biết tự an ủi kịp thời: “Hãy giữ đầu óc tỉnh táo và biết cách chịu đựng như một con người”, lão nghĩ. Rồi lão kêu gọi: “Đầu ơi, hãy tỉnh táo”. Bằng cách đó, từng phút giây, lão trở nên mạnh mẽ hơn con cá.

Theo dõi sự phát triển của cuộc trận chiến, ta nhận thấy rằng, sự diễn biến của nó rất gay cấn, được đo lường bằng từng vòng lượn của con cá và sự mòn mỏi dần dần của ông lão: “Cái thế này thì không ổn rồi, lão nghĩ. Miệng lão khô khốc không thể nói nổi, nhưng lúc này lão không thể nắm lấy cái chai. Lần này phải kéo chặt hơn, lão nghĩ. Thêm vài vòng nữa thì sẽ mệt. Không, mày vẫn mạnh mẽ, lão tự nhủ. Mày luôn mạnh mẽ”. Cuối cùng, ông lão đã chiến thắng. Một chiến thắng đầy quyết tâm không thể chối cãi. Trong đoạn trích, cuộc chiến tập trung vào hai đối thủ đã bị thân xác rã rời. Cả hai đã đấu với nhau suốt hai ngày đêm. Bây giờ, ai không vững chãi, ai không tồn tại. Do đó, ta thấy sự căng thẳng của cuộc diễn biến được tăng lên từng chút một theo sự suy giảm của sức mạnh của hai đối thủ. Trong khi con cá dần bị đánh bại (dấu hiệu của sự từ bỏ), ông lão nhiều lần gần như ngất xỉu. Nhưng ông vẫn đứng dậy. Cuối cùng, con cá đã thua cuộc.

Có những lúc người đọc có cảm giác như ông lão sẽ mất con cá hoặc kiệt sức trước nó. Nhưng mỗi khi đều vậy, ông biết cách làm mới tinh thần mình kịp thời: “Lần này phải kéo chặt hơn, lão nghĩ. Thêm vài vòng nữa thì sẽ mệt. Không, mày vẫn mạnh mẽ, lão tự nhủ. Mày luôn mạnh mẽ”. Cuối cùng, ông đã chiến thắng. Một chiến thắng đầy quyết tâm không thể phủ nhận. Trong đoạn trích, cuộc chiến tập trung vào hai đối thủ đã rã rời cơ thể. Cả hai đã giao tranh liên tục trong hai ngày đêm. Bây giờ, ai không vững chãi, ai không tồn tại. Do đó, sự căng thẳng của cuộc diễn biến được tăng lên theo từng chút theo sự mòn mỏi của hai đối thủ. Trong khi con cá dần bị thua (dấu hiệu của sự đầu hàng), ông lão nhiều lần gần như ngất xỉu. Tuy nhiên, ông vẫn đứng dậy. Cuối cùng, con cá đã thua cuộc.

4. Hành động theo cách riêng

Một đặc điểm nổi bật khác trong tính cách của nhân vật Hemingway là họ thiết lập một cách hành động riêng cho mình. Với cách sống đó, chúng ta nhận thấy hình ảnh của họ như những nhân vật sống động hiện hữu.

Santiago gần như bị cộng đồng (chỉ có mỗi thằng bé Manolin quan tâm) và tạo hoá bỏ rơi (không bắt được cá trong 84 ngày), nhưng ông vẫn tin tưởng vào bản thân mình. Chỉ cần ông bắt được cá, mọi thứ sẽ kết thúc. Ở đây, có một xung đột ngầm giữa một Santiago bị loại ra khỏi cộng đồng và một Santiago với cách tồn tại riêng của mình bên trong cộng đồng đó.

Lão đã hành động như sau: không bao giờ nản chí mà luôn miệt mài ra khơi với hy vọng bắt được con cá xứng đáng với tài nghệ của mình. Mục tiêu ban đầu của lão không phải vì những tiêu chí đánh giá của cộng đồng mà là vì ý thức của lão muốn sống một cách tử tế theo cách riêng của mình. Lão đã bắt được con cá mà ngay cả trong mơ lão cũng chưa từng gặp. Con cá đó lớn hơn bất kỳ con cá nào trước đó được đưa vào cảng La Havana.

Santiago cùng với các nhân vật thuộc “thế hệ mất mát” đều tin vào các giá trị thật sự, tin vào khả năng của bản thân mình. Santiago cầu Chúa giúp nhưng chỉ để lão chịu đựng, không phải để bắt con cá, có nghĩa lão ý thức rõ ràng rằng thành quả lao động phải là do chính tay con người làm ra, không thể có bất kỳ Chúa nào giúp đỡ. Họ không tin vào những điều trừu tượng, hoa mỹ như những gì Kinh Thánh giảng dạy. Do đó, việc Santiago hứa đọc kinh cầu Chúa giúp sức chỉ là một “phản xạ văn hoá” nhất thời. Bởi sau đó Santiago không đọc mà lão thầm nhủ: coi như đã đọc rồi. Sự không tin này còn được đẩy đến mức không kính trọng. Tập trung nhất là vào chi tiết sau khi giết chết con cá, ông lão nhìn thấy “mắt nó trông dửng dưng như những tấm kính trong kính viễn vọng hoặc như một vị thánh trong đám rước”.

Không dựa vào Chúa, nhân vật của Hemingway dựa vào chính bản thân mình. Điều này là một giá trị nhân văn vô cùng to lớn. Santiago đặt ra cho mình mục tiêu và cách sống. Bây giờ lão đang tiến gần đến mục tiêu; con cá sắp bị lão chinh phục. Không có thế lực nào ngăn cản lão ngoại trừ chính bản thân lão. Ở đây, ta bắt gặp một ý tưởng độc đáo của nhà văn: con người trong cuộc khám phá, chinh phục chính bản thân mình. Cuộc chinh phục của lão được tiến hành đồng thời giữa hai mục tiêu: mục tiêu bên ngoài (con cá) và mục tiêu bên trong (khả năng của thể trạng lão).

Hemingway không tập trung vào việc nhân vật chinh phục thế giới bên ngoài. Tiêu điểm của ông là khai thác thái độ của nhân vật trước hoàn cảnh đó. Với Hemingway, việc đánh một con cá lớn thì ai cũng có thể làm được, nhưng qua việc đánh cá để kiểm tra khả năng tồn tại và ý nghĩa sống của con người, thì chỉ có Santiago mới làm được.

Từ quan điểm này, người đọc có thể thấy Santiago thường xuyên bộc lộ bản thân qua những đối thoại. Trong cuộc chiến với con cá, ông liên tục đối thoại với bản thân để giữ cho đầu óc tỉnh táo, bàn tay không bị chuột rút, cơ thể không đổ sập vì cuộc chiến không cân sức. Khẩu hiệu chiến đấu của lão là động viên tất cả các bộ phận trong cơ thể: “Kéo đi, tay ơi, lão thầm giục. Hãy đứng vững, đôi chân kia. Tỉnh táo vì tao, đầu à. Hãy tỉnh táo vì tao. Bọn mày chưa bao giờ bại trận. Lần này ta sẽ lật được nó”. Kết quả, nhờ vào ý chí và sự khéo léo trong tay nghề, ông đã giết được con cá kiếm. Tuy nhiên, tâm trạng của ông không hoàn toàn phấn khích trước kết quả đó.

5. “Mày đang giết tao, cá à”

Trong văn bản này, người đọc chỉ tiếp xúc với hai nhân vật, ông lão và cá kiếm. Cá kiếm là mục tiêu mà ông lão cần chinh phục để duy trì sự sống vật chất, đồng thời cũng để thể hiện giá trị tinh thần. Cái chết ở mặt tinh thần được nhấn mạnh.

Trong cuộc chinh phục cá kiếm, ông lão cảm thấy kính phục sự oai hùng, sự cao quý của con cá, nên ông gọi nó là “người anh em”: “Mày đang giết tao, cá à. Nhưng mày có quyền làm như vậy. Tao chưa từng gặp ai hùng dũng, duyên dáng, bình tĩnh, cao quý như mày, người anh em ạ. Hãy đến và giết ta đi. Ta không quan tâm chuyện ai giết ai”. Khoảng cách giữa người chinh phục và kẻ bị chinh phục đã được rút ngắn. Mối quan hệ giữa ông lão và cá kiếm không chỉ đơn thuần là một cách một chiều, mà là một mối quan hệ phức tạp.

Santiago ca ngợi con cá và thái độ trung thực, cao quý của nó trong cuộc đấu với mình, khiến người đọc cảm nhận được sự ẩn chứa mà tác giả muốn gửi gắm. Santiago không còn thuộc về thế giới đất liền nữa, và chỉ tìm thấy sự tri âm ở biển khơi. Mối quan hệ của ông lão và cá kiếm là một phản chiếu rõ ràng của điều này.

Mặc dù mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên không phải lúc nào cũng thuận lợi, mà thường phức tạp. Ông lão muốn giết con cá để sống sót, nhưng ông nhận ra rằng con cá cũng là biểu tượng của cái đẹp. Tuy nhiên, ông không thể không giết con cá, đây là bi kịch của con người.

6. Ông lão tiếp tục nỗ lực

Để vượt qua thách thức của con cá và những phức tạp trong tâm hồn, ông lão chỉ có một lựa chọn: “tiếp tục nỗ lực”. “Nỗ lực” là chìa khóa dẫn tới thành công của ông lão. Văn bản thường lặp lại ý này bằng cách sử dụng ngôn từ của người kể và ngôn từ của Santiago:

- Tôi sẽ tiếp tục nỗ lực.

- Ông lão tiếp tục nỗ lực.

- Tôi sẽ cố gắng một lần nữa.

- Ông lão tiếp tục nỗ lực và tình hình vẫn không thay đổi.

- Tôi sẽ lại cố gắng một lần nữa…

Mỗi lần cố gắng, ông lão lại tiến gần hơn đến chiến thắng. Sau mỗi nỗ lực, con cá lại thêm một lần bị đánh bại trước ông. Liệu thành công của ông lão và của con người nói chung có phải là kết quả của những nỗ lực không ngừng trong cuộc sống?

Trong chiến thắng của ông lão, không chỉ có sự nỗ lực vượt qua nỗi đau thể xác và tinh thần, mà còn có quá khứ và mọi thứ, tốt và xấu, trong bản thân ông: “Tôi dồn hết nỗi đau và những gì còn lại của sức lực và lòng tự trọng đã mất từ lâu, tôi đương đầu với cơn hấp hối của con cá và con cá tiến gần tới thuyền, từ từ bơi về phía thuyền, mõm nó gần như chạm vào ván thuyền và sắp vượt qua, dài, sâu, rộng, ánh bạc, vằn tía và không ngừng trong dòng nước”. Nỗi đau, sức lực suy yếu và lòng kiêu hãnh của quá khứ đều hiện diện. Sức mạnh của Santiago không phải là sức mạnh của người mạnh mẽ mà là sức mạnh của tất cả những gì đã suy thoái. Tuy vậy, ông vẫn chiến thắng con cá. Đó chính là giá trị tiềm ẩn mà chỉ con người có thể có trên con đường khẳng định sự sống.

7. “Con cá là cơ hội của tôi”

Trong bài viết trên, chúng tôi đã nói về việc con cá không chỉ là giá trị vật chất và tinh thần của ông lão mà còn là cơ hội của Santiago. Ông lão đã thừa nhận điều này. Thực ra, ngoài sự nỗ lực của bản thân, thành tựu của ông lão cũng phần nào nhờ vào sự may mắn của số phận. Trong tác phẩm, ông lão thường cho rằng việc không bắt được cá trong suốt 84 ngày ra khơi là do sự rủi ro. Tuy nhiên, ông vẫn hy vọng sẽ câu được con cá to. Cuối cùng, ông cũng thành công khi bắt được con cá khổng lồ. Nhưng con cá lại kéo ông ra xa khơi, biến ông thành “con mồi” của nó. Điều này là một biến chứng kỳ lạ. Ông lão lại trở thành con bị động trước con cá. Có vẻ như, khao khát càng lớn, con người càng trở nên nô lệ và dễ mất đi sự tự do, tự chủ của bản thân. Trong trường hợp này, may mắn lại trở thành rủi ro. Khi giết con cá, may mắn lại trở lại với ông lão. Nhưng không lâu sau đó, may mắn lại biến thành rủi ro.

Sự khởi đầu của một chuỗi rủi ro bắt đầu từ một hành động bất ngờ. Khi Santiago đâm chết con cá, nghỉ ngơi lại và tự nhủ: “Bây giờ phải kéo nó vào, buộc chặt và thả một chiếc thòng lọng vào giữa thân và một chiếc nữa vào đuôi để kéo nó vào thuyền”. Sau đó, ông gọi: “Đến đây, cá. Nhưng con cá không nhúc nhích. Thay vào đó, lúc này nó nằm trên mặt nước và ông lão phải kéo thuyền lại gần nó”. Một lần nữa, ông lão mất thế trước con cá, ngay cả khi con cá đã chết. Điều này báo hiệu một sự rủi ro và không lâu sau đó, bầy cá mập mùi máu nổ tung đến tấn công. Cuối cùng, khi thuyền trở về, Santiago chỉ còn lại bộ xương của con cá khổng lồ.

Có thể nói rằng hành trình câu cá của ông lão là biểu tượng cho cuộc hành trình rủi ro của con người. Trong cuộc sống, rủi ro luôn luôn gần gũi, khó nắm bắt và hiểu biết hết được. Hemingway mô tả nhân vật là những người đầy ý chí, nghị lực và tài năng để vượt qua những rủi ro đó. Cuộc sống của họ tiếp tục từ một sự may mắn sang một sự may mắn khác. Tất cả những nỗ lực của họ cuối cùng sẽ không thoát khỏi chuỗi rủi ro đó. Và cuối cùng, cái kết là cái chết – hư vô. Tuy vậy, nhân vật trong tác phẩm của Hemingway không bao giờ chịu khuất phục. Họ sống để chứng minh rằng, ngay cả khi đối mặt với tận cùng của số phận, con người vẫn biết đứng vững, kiên trì (kiên trì như một con người), và đấu tranh để vượt qua. Điều này là ý nghĩa sống tích cực nhất cho mọi lẽ sống: “con người có thể bị hủy diệt nhưng không thể bị khuất phục” trước mọi sức mạnh tàn bạo.