Buzz
Thông qua 5 bài văn mẫu phân tích về tình bạn trong truyện 'Bạn đến chơi nhà' của Nguyễn Khuyến, giúp các bạn có thêm tài liệu tham khảo đa dạng, củng cố kiến thức và hiểu rõ hơn về ý nghĩa của tình bạn trong cuộc sống. Hãy cùng tham khảo bài văn mẫu về Phân tích tình bạn qua truyện 'Bạn đến chơi nhà'. Chúc các bạn học tốt!
Dàn ý về tình bạn trong truyện 'Bạn đến chơi nhà'
1. Khai mạc
- Giới thiệu về Nguyễn Khuyến (những đặc điểm nổi bật về cuộc đời, sự nghiệp sáng tác…)
- Giới thiệu về bài thơ “Bạn đến chơi nhà” để thể hiện mối quan hệ bạn bè của ông một cách rõ ràng.
2. Nội dung chính: Phân tích bài thơ để hiểu rõ tình cảm bạn bè của ông
a. Cảm nhận khi bạn đến thăm nhà
- Cách giới thiệu đơn giản, gần gũi với cuộc sống hàng ngày:
+ Đã từ lâu: đã một thời gian dài rồi
+ Bác ghé nhà: chỉ khi bạn đến thăm
- Dòng chảy của giọng điệu: mềm mại, thành thật, và hào hứng.
- Cách gọi tên: bác – một từ chỉ người, được sử dụng như một dạng từ nhân xưng, thể hiện lòng tôn trọng, ấm áp và gần gũi của tác giả đối với khách.
- Hai câu liền nhau như là một lời chào đón, tươi sáng, tràn đầy niềm vui, thể hiện một tâm trạng ấm áp, đón tiếp sự có mặt của người thân.
⇒ Bắt đầu bằng một câu hỏi tự nhiên, nhẹ nhàng như tiếng nói hàng ngày, như một lời chào đón ấm áp, thể hiện lòng chân thành và xúc động của tác giả khi bạn đến chơi nhà.
b. Tình hình của nhà thơ khi bạn đến chơi
- Tác giả tạo ra một tình huống đặc biệt, một bối cảnh đặc biệt khi bạn đến thăm nhà:
+ Khi muốn đi chợ, thì chợ lại xa
+ Muốn gửi trẻ đi, thì trẻ lại vắng nhà
+ Khi muốn đi câu cá, ao lại quá sâu
+ Muốn chạy trèo gà, vườn vẫn rộng, rào lại thưa
+ Thậm chí thức ăn như thịt, cá, rau đậu trong vườn cũng chưa đủ
+ Thậm chí miếng trầu cũng không có
⇒ Tình hình hài hước này phản ánh hoàn cảnh khó khăn của tác giả. Dù vật chất không phong phú, nhưng lòng chân thành trong sự tiếp đãi vẫn được đề cao.
- Mỹ thuật;
+ Âm điệu thơ 3/4: tạo ra sự nhẹ nhàng, êm đềm, lắng đọng
+ Sử dụng phép đối chọi, lặp lại cấu trúc câu, sử dụng từ miêu tả, từ phủ định…
⇒ Mô phỏng một tình huống khó khăn là cách diễn đạt hài hước, phóng đại về cuộc sống thiếu thốn vật chất của tác giả, từ đó thể hiện tính hóm hỉnh, hài hước của một người thầy thanh lịch.
c. Tình bạn thân thiết của tác giả
- Sử dụng từ ngữ đa nghĩa “ta”:
+ Ta (1): chủ nhân nhà – nhà thơ
+ Ta (2): khách mời – bạn
- Sử dụng mối quan hệ từ “với” kết nối hai chữ ta, thể hiện sự gần gũi, hòa mình giữa chủ và khách, như hai người mà một, hiệp nhất, ấm áp, trọn vẹn.
⇒ Câu thơ tổng hợp lại ý nghĩa toàn bộ bài thơ, phản ánh tình cảm sâu sắc của nhà thơ dành cho bạn, khẳng định một tình bạn sâu đậm, chân thành và toàn diện, vượt qua mọi trở ngại thường nhật.
3. Tóm tắt
- Tổng kết giá trị về nội dung và nghệ thuật của bài thơ:
+ Nội dung: tôn vinh tình bạn chân thành, ấm áp, chân thực của tác giả
+ Nghệ thuật: sử dụng hình thức thơ thất ngôn bát cú, phong cách thơ giản dị, tự nhiên, tạo ra các tình huống lý thú, bất ngờ, sự kết hợp khéo léo giữa ngôn ngữ trang trọng và ngôn ngữ hàng ngày…
- Phản ánh cảm nhận về bài thơ và liên hệ với trải nghiệm tình bạn của bản thân.
Phân tích tình bạn qua bài Bạn đến chơi nhà - Mẫu 1
Viết về tình bạn là một chủ đề phổ biến trong văn học cổ điển. Tuy nhiên, tình bạn của Nguyễn Khuyến dành cho Dương Khuê trong bài thơ Bạn đến chơi nhà lại tỏ ra đặc biệt sâu sắc và trân trọng. Điều đó thể hiện qua cách biểu lộ thân thiết và tôn trọng của tác giả. Đồng thời, bài thơ cũng phản ánh quan điểm của Nguyễn Khuyến về mối quan hệ giữa vật chất và tình cảm:
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa
Ao sâu nước cả, khôn chài cá
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà
Cải chửa ra cây, cà mới nụ
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa
Đầu trò tiếp khách, trầu không có
Bác đến chơi đây, ta với ta.
Gặp lại người bạn thân thì ai cũng rất vui. Trong bài thơ, Nguyễn Khuyến cũng rất hạnh phúc khi được gặp lại bạn cũ sau một thời gian dài. Lời chào tự nhiên thân mật đã trở thành những dòng thơ:
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà
Cách gọi tên 'bác' và 'tôi' tự nhiên, thân thiết trong niềm vui khi được bạn đến thăm nhà. Đó là một biểu hiện thân thiết khi bạn ghé thăm, và chỉ cần một câu thơ có thể diễn đạt hết niềm vui của tác giả khi chào đón bạn.
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa
Cách diễn đạt hóm hỉnh cho thấy trong tình huống đó, việc tiếp bạn phải dựa vào tình hình vật chất khó khăn của tác giả. Nguyễn Khuyến đã cường điệu hoá tình huống khó khăn của mình đến mức không có gì để tiếp bạn.
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa
Ao sâu nước cả, khôn chài cá
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà
Cải chửa ra cây, cà mới nụ
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa
Sau khi chào đón bạn, tác giả nhắc đến chợ để thể hiện sự đầy đủ các món ngon để tiếp bạn. Tiếc thay, chợ ở xa và người nhà lại đi vắng. Trong không gian nghệ thuật này, chỉ có tác giả và bạn (hai người) cùng với tình huống đặc biệt đó.
Đầu trò tiếp bạn, trầu không có
Dù miếng trầu cũng không có, thật nghèo nàn, nhưng điều đó nhấn mạnh về giá trị cao quý của tình bạn chân thành. Tác giả muốn nhấn mạnh rằng tình bạn thực sự quý báu, không thể thay thế bằng bất kỳ vật chất nào. Tiếp bạn không cần đồ ăn ngon lành, chỉ cần một trái tim, một tình bạn chân thành thôi.
Bác đến đây chơi, ta và bác
Lần thứ hai từ 'bác' xuất hiện, thể hiện sự kính trọng và trìu mến. Bác đến thăm mặc cho tuổi già và đường xa xôi, đó mới là điều đáng trân trọng nhất. Tình bạn cao quý hơn mọi vật chất, và tình bạn tri kỷ không thể thay thế. Dù mọi thứ đều 'không có', nhưng tình bạn thật sự 'có'.
Rượu ngon không có bạn hiền
Không mua không phải vì không có tiền
Câu thơ suy nghĩ, đắn đo muốn viết
Viết cho ai, ai biết mà viết?
Giường kia, trống vắng bóng bạn
Đàn kia, buồn bã tiếng đàn êm
Trong bài thơ, đây là cuộc trò chuyện thăm hỏi giữa Nguyễn Khuyến và Dương Khuê. Tình bạn giữa họ rất mực sâu sắc. Trong đoạn thơ này, ta thấy rằng khi uống rượu, khi làm thơ... họ luôn ở bên nhau. Không chỉ có bài thơ 'Khóc Dương Khuê'.
Một số bài thơ khác của Nguyễn Khuyến cũng thể hiện tình bạn chân thành, sâu đậm:
Từ trước bảng vàng nhà sẵn có
Nhưng bác và tôi đều trong nhau
(Gửi bác Châu Cầu)
Đến thăm bác, bác đang ốm đau
Khi thấy tôi, bác tỏ ra phấn khởi
Bác bệnh tật, tôi yếu gầy
Nhưng chúng ta gặp nhau, vẫn hạnh phúc
(Gửi thăm quan Thượng Thư họ Dương)
Bài thơ này viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật, niêm, luật bằng trắc, đối chặt chế, hợp cách. Ngôn ngữ thuần nôm nghe thanh thoát nhẹ nhàng tự nhiên. Ta cảm thấy như Nguyễn Khuyến đang kể thành thơ. Bài thơ này là một tuyệt tác nôm khó quên, thể hiện một tâm hồn thơ đẹp và một tình bạn thâm giao. Tình bạn của Nguyễn Khuyến thanh bạch, đẹp đẽ, hoàn toàn trái ngược với tư duy về vật chất của xã hội. Tâm hồn của hai nhà thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm và Nguyễn Khuyến, mặc dù cách xa nhau hàng trăm năm, vẫn chứa đựng những giá trị nhân văn lớn lao: nhân hậu, thủy chung, thanh bạch. Tấm lòng ấy thật xứng đáng để làm gương cho mọi thế hệ.
Phân tích tình bạn qua bài Bạn đến chơi nhà - Mẫu 2
Nguyễn Khuyến viết về tình bạn một cách thâm trầm và hóm hỉnh, nhưng luôn trang nhã, chân thành và kín đáo. Bài thơ 'Bạn đến chơi nhà' có thể coi là một minh chứng, khi thông qua việc nói đùa hài hước về việc không có thức ăn để tiếp bạn, nhà thơ đã truyền đạt một thông điệp sâu xa: Tình bạn quý hơn tất cả.
Nguyễn Khuyến khen ngợi cuộc sống ở quê và tránh xa những bẩn thỉu của xã hội. Đối với ông, người bạn đến thăm nhà mới là người đáng quý, đáng trân trọng. Đặc biệt là khi họ đã lâu không gặp. Tình bạn được thể hiện qua cách gọi thân mật: 'bác' - 'tôi', giống như những người nông dân chân chất. Sự hài hước cũng hiện diện trong cách nói đùa của nhà thơ.
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Mở đầu, Nguyễn Khuyến nêu ra tình huống éo le của đôi bạn. Trẻ không có nhà, chợ lại xa, làm sao để tiếp đãi bạn? Câu thơ này như một lời thanh minh rằng: Bác đến bất ngờ, quý báu quá, muốn tiếp đãi đồ ngon thức lạ, nhưng tiếc là không có. Nhưng ai mà không vui khi nghe điều này? Nguyễn Khuyến tiếp tục với:
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vươn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Không có ai đi chợ, thì ta sẽ tiếp bạn bằng cá ao, gà nhà. Không lạ, không sang trọng, nhưng cũng đủ đầy. Nhưng... “trẻ thời đi vắng” mà ao sâu, mà vườn rộng, hai ông già làm sao mà làm được. Người đọc bắt đầu nghi ngờ lời giải thích ban đầu là có gì đó bí mật, là lời biện hộ hóm hỉnh cho những câu tiếp theo. Nếu là như thế, thì cụ quá thông minh, không ai có thể phàn nàn được và bạn thân của ông cũng sẽ cười thích. Tuy nhiên, câu chuyện chưa dừng lại ở đó: Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Thôi thì không có cá thịt, ta sẽ tiếp bạn bằng rau từ vườn nhà, cũng ngon lắm! Cải, cà, bầu, mướp, mấy thứ đó nấu chín thì cũng ngon đến tuyệt vời. Nhưng... lại “nhưng”, tất cả đều còn non lắm chưa thể ăn được. Nguyễn Khuyến sử dụng từ ngữ một cách thông minh, làm cho câu chuyện trở nên hài hước, uyển chuyển. Rau củ chưa chín đã được ông diễn tả qua bốn hình ảnh khác nhau: cải chưa ra cây, cà mới nụ, bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa. Tới đây, không chỉ cười thỏa thích, bạn của ông Tam Nguyên chắc chắn sẽ phải ngưỡng mộ, đồng ý trước những vần thơ hóm hỉnh như vậy! Rồi đột nhiên ông nhận ra:
Bắt đầu tiếp bạn mà không có miếng trầu, thật khó tin.
Nhưng suy ngẫm lại, cụ đã nói từ đầu rồi mà: “Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa”, có lẽ trầu cau đã hết, ai đi mua được nữa! Việc thiếu miếng trầu trở thành lý do kết thúc chuỗi cười, tài thơ của cụ đã làm cho chuỗi cười thêm phần dễ thương.
Tuy nhiên, Nguyễn Khuyến không chỉ đùa vui, sau những câu dí dỏm là triết lí sâu xa về tình bạn.
Bạn đến chơi, ta chào đón!
Có thể nói, thông qua những câu đùa trên, nhà thơ đã dần loại bỏ các lễ nghi khách sáo trong tình bạn, để lộ ra một tình bạn trong sáng, chân thành. Trong “ta” ở đây, “ta” đầu tiên chỉ đến tác giả và bạn bè, mang tính cá nhân. Còn “ta” thứ hai giống như một đoàn kết. Tất cả hòa quyện thành một. Đó là tình bạn trường tồn, sức mạnh của những người có đạo đức, tinh thần cao quý. Họ gặp nhau với niềm tin vào sự trong sạch giữa cuộc sống thị trấn; cũng như chia sẻ nỗi buồn nhân sinh, thời đại.
Bài thơ là một giọng nói rất thú vị về tình bạn, thú vị không chỉ ở nội dung ý nghĩa sâu sắc mà còn ở cách biểu đạt tài tình, tạo ra một nụ cười đặc trưng chỉ Nguyễn Khuyến mới có, nụ cười hóm hỉnh nhưng đầy ý nghĩa. Bài thơ cũng giúp chúng ta hiểu sâu hơn, yêu quý hơn những mối quan hệ bạn bè chân thật trong cuộc sống.
Phân tích tình bạn qua bài Bạn đến chơi nhà - Mẫu 3
Đọc thơ của Nguyễn Khuyến, ta thường không gặp nhiều bài vui vẻ vì tâm trạng của ông thường nặng nề với bi kịch của đất nước, với sự éo le của cuộc sống. Nỗi buồn đó càng sâu sắc khi ông rời bỏ cuộc sống ồn ào. Nhưng ta lại cảm thấy một niềm vui bất ngờ khi đọc Bạn đến chơi nhà. Trong bài thơ ẩn chứa một tình bạn thân thiết, cao quý vượt lên trên mọi hình thức của cuộc sống hàng ngày. Sự thiếu thốn về vật chất không thể làm mờ đi được tình bạn ấm áp và chân thành.
Đã bấy lâu nay, bạn đến thăm nhà
.....
Mặc dù không có miếng trầu để tiếp bạn
Nhưng bạn đến, chúng ta cùng vui!
Bài thơ viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật nhưng sự phát triển của ý thơ lại khá bất ngờ không tuân theo cấu trúc thông thường (đề, thực, luận, kết) thường thấy ở thơ Đường. Có lẽ điều này cũng phản ánh một cách đặc biệt tình bạn của họ.
Đã lâu lắm rồi, bác ghé thăm nhà
Câu thơ mở đầu đơn giản, tự nhiên như lời chào hỏi thân thiết của hai người bạn lâu ngày không gặp. Tuổi già thường cảm thấy cô đơn, nên người ta mong chờ có bạn đến để chia sẻ, trò chuyện, tâm sự. Vì vậy, khi có bạn đến thăm, niềm vui là không thể nào diễn tả. Cách gọi thân mật bằng 'bác', sự gọi tên dân dã thể hiện sự kính trọng và gắn bó giữa chủ nhà và khách. Câu thơ giống như lời chào hàng ngày: đã lâu lắm rồi, bác đến chơi nhà, thật là vui quá. Tôi, bác chẳng xa lạ gì cả, hy vọng bác thông cảm! Ngày xưa ở trong chốn quan trường, việc có bạn đến thăm là điều bình thường, nhưng giờ ông đã về ở yên bình, có bạn đến thăm nhà thì chắc chắn là thân thiết lắm vì cuộc sống luôn thay đổi: giàu có đến rồi đi, khó khăn đến rồi cũng sẽ đi. Vui vẻ, xúc động, nhà thơ đã lấy sự giàu có, sung túc của tình bạn thay thế cho những thiếu thốn về vật chất để chào đón bạn.
Thông thường, theo phong tục, khi bạn đến nhà dù là quen hay mới quen, trước tiên là đón tiếp bằng một chén rượu. Nhưng sau khi chào đón bạn, Nguyễn Khuyến nhắc nhở về những khó khăn của gia đình:
Đã bấy lâu nay, bạn ghé thăm nhà
.....
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa
Ao sâu nước cả, khôn chài cá
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà
Cải chưa ra hoa, cà mới nụ
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa
Nhà thơ như đang chia sẻ với bạn về sự tiếp đãi không hoàn hảo của mình.
Phần thực, luận tính hệ thống của ngôn ngữ thơ vô cùng chặt chẽ, nhất quán trong cách diễn đạt. Có đủ mọi thứ nhưng cũng không có gì để tiếp đãi bạn thân. Có ao cá, có vườn gà, có cà cải, có mướp bầu, nhưng... Bức tranh vườn hiện lên trước mắt sống động, hạnh phúc. Một cuộc sống thôn dã chân chất, cần cù, giản dị đáng yêu. Một tâm hồn trong trắng ấm áp như cây đời và tình người. Ta cảm nhận Nguyễn Khuyến đang dẫn bạn thân ra thăm quan vườn, ao cá và hơn thế, mong bạn hiểu và chia sẻ với cuộc sống của mình chăng?
Các từ (sau, cả, rộng, thưa), các trạng từ biểu thị tình trạng (khôn, khó), các trạng từ biểu thị sự tiếp diễn của hành động (chưa, mới, vừa, đương) hỗ trợ nhau một cách tự nhiên, khéo léo, gần gũi và đáng yêu. Không chỉ dừng lại ở đó, nhà thơ tiếp tục viết:
Bắt đầu việc tiếp khách, trầu không có
Liệu có phải cái nghèo của cụ Tam Nguyên Yên Đổ đến mức như thế không? Nhà thơ phóng đại tình trạng nghèo của mình. Một quan to triều Nguyễn rời bỏ tất cả, với một nơi ở bình dị là nơi quê mình, thậm chí không có 'miếng trầu'. Rõ ràng đây là lời đùa hóm hỉnh với bạn. Đồng thời, để thể hiện một cuộc sống trong sạch, một tâm hồn cao quý của một người theo đạo đức, từ bỏ sự giàu có để sống một cuộc sống bình dân giữa làng quê.
Những vật chất thông thường nhất mang ra để tiếp bạn đều không có, nhưng thay vào đó là tình cảm chân thành và sâu sắc. Tình bạn của họ được xây dựng trên cơ sở của lòng yêu thương và sự tôn trọng. Vật chất quan trọng nhưng không phải là tất cả. Thật xúc động khi đọc những dòng thơ thể hiện tình cảm của Nguyễn Khuyến với bạn:
Dương Khuê ơi, thôi rồi nha
Man mác nước mắt, lòng ta đau đớn
Nhớ từ thuở học trường xa xưa
Bác với tôi từ sớm đã hôm nay...
(Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến)
Tình bạn của Nguyễn Khuyến và Dương Khuê đong đầy cảm xúc, một tình bạn sâu sắc, vững chãi. Trong bài thơ này, những gì quý giá nhất không phải là những vật chất phù phiếm mà là tâm hồn, là tình cảm cao quý mà họ dành cho nhau.
Bác đến chơi nhà, ta với ta
Câu kết thú vị, đầy ý nghĩa. Tiếp bạn không cần phải làm ra những mâm cỗ hoành tráng, chỉ cần có một trái tim chân thành là đủ.
Lần thứ hai từ 'bác' được nhắc đến, việc bác không ngần ngại đi xa để đến thăm bạn thật đáng trân trọng. Tình bạn vượt trội, không thể mua được bằng bất cứ thứ gì. Mong muốn tiếp đón bạn bằng những điều hoành tráng, bất ngờ nhưng cuối cùng chỉ có sự gần gũi của chính bản thân.
Chỉ cần gặp nhau, tôi và bác đã đủ để trò chuyện, chia sẻ tâm tư. Tình cảm của họ được thể hiện một cách trọn vẹn, sâu lắng và chân thành.
Trên thực tế, trong bài thơ 'Qua Đèo Ngang' của Bà Huyện Thanh Quan, 'ta với ta' là việc đối mặt với chính bản thân, với tâm trạng cô đơn và u hoài của nữ sĩ. Trong bài thơ này, 'ta với ta' là việc gặp gỡ hai tâm hồn, hai con người.
Có những bài thơ của Nguyễn Khuyến viết về tình bạn, khi đọc ta mới thấu hiểu hết được ý nghĩa của chúng:
Từ trước bảng vàng, gia tộc ta đã sẵn có
Chẳng qua trong bác và ngoài tôi
(Gửi bác Châu cầu)
Bài thơ 'Bạn đến chơi nhà' là một tác phẩm tuyệt vời về tình bạn, một tình bạn chân thành và bền vững. Hai tâm hồn thanh bạch và cao quý hòa làm một, sống với tình thương và lòng hiếu khách. Tình bạn của họ rất cảm động, không giống như lời chỉ trích của Nguyễn Bỉnh Khiêm về sự phù phiếm của vật chất. Tình bạn cao quý đó vẫn tỏa sáng mãi mãi, là một điển hình cho tình bạn chân thành từ xưa đến nay.
Kết thúc bài thơ, mọi người đều cảm động trước tình bạn cao quý của họ. Lời thơ giản dị, ý thơ chứa đựng nhiều tình cảm thân thương và quý báu, tạo nên nét đặc biệt của bài thơ.
Phân tích tình bạn qua Bài bạn đến chơi nhà - Mẫu 4
Nguyễn Khuyến, cựu quan về quê thích thú với cuộc sống nông thôn, xa lánh cuộc sống quan trường bẩn thỉu. Do đó, khi có ai đó đến thăm là người bạn thân thiết, đáng quý. Càng đáng quý hơn khi người bạn đó đã lâu không gặp. Tấm lòng ấy hiện ra qua cách gọi thân mật: “bác” - “tôi”, giống như hai ông lão nông dân chân thành. Điều này cũng thể hiện qua cách nói đùa khéo léo của nhà thơ.
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Bắt đầu bài thơ, Nguyễn Khuyến đề cập đến hoàn cảnh khó khăn của đôi bạn. Trẻ em không có nhà, chợ xa, làm sao tiếp đãi bạn bè? Câu thơ này như một lời thanh minh với bạn rằng: Bác đến đột ngột quá, quý phái quá, muốn tiếp đãi đồ ăn ngon, lạ, nhưng tiếc là không được. Nói như vậy, ai mà không vui lòng chấp nhận. Nguyễn Khuyến tiếp tục:
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vươn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Nếu không có ai đi chợ, ta sẽ tiếp khách quý với cá ao, gà nhà. Dù không lạ, không sang trọng nhưng vẫn sẽ rất đầy đặn! Nhưng... “trẻ thời đi vắng” mà ao sâu, mà vườn rộng, hai ông già làm sao mà làm được. Bây giờ người đọc bắt đầu nghi ngờ lí do ban đầu mà nhà thơ nêu ra là để chuẩn bị sẵn, làm lý do chắc chắn cho những câu “lí giải” hóm hỉnh tiếp theo. Nếu như vậy thì cụ thơ quá thông minh, ai mà bắt bẻ được và ông bạn thân cũng chắc cười to. Tuy nhiên, câu chuyện trêu đùa chưa dừng lại: Cải chưa ra hoa, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Thôi thì cá thịt không có được, ta tiếp khách bằng rau nhà và hoa vườn, cũng ngon lắm đấy! Cải, cà, bầu, mướp, mấy thứ đó nấu chín thì cũng thơm ngon đó. Tuy nhiên... lại “nhưng”, tất cả đều còn non lắm chưa ăn được. Sự khéo léo trong sử dụng từ ngữ giúp Nguyễn Khuyến tạo ra sự hài hước, dí dỏm cho câu chuyện. Rau củ chưa chín mà ông sử dụng bốn hình ảnh, bốn cách diễn đạt khác nhau: cải chưa ra cây, cà mới nụ, bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa. Đến đây không chỉ cười vui mà còn phải khâm phục, tôn trọng trước sự khéo léo của nhà thơ! Sau đó đột nhiên cụ lại nhận ra:
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Nếu không có miếng trầu tiếp khách, thật khó tin. Nhưng nhớ từ đầu đã có câu: “Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa”, có thể trầu cau đã hết, không biết ai mua được! Vậy là việc thiếu miếng trầu kết thúc chuỗi cười, tài thơ của cụ càng làm cho chuỗi cười trở nên duyên dáng hơn.
Tuy nhiên, Nguyễn Khuyến không chỉ đùa vui, sau những câu dí dỏm ấy là một triết lí sâu sắc về tình bạn.
Bác đến chơi đây, ta với ta!
Có thể nói, qua những lời đùa hóm hỉnh, nhà thơ đã loại bỏ những lễ nghi khách sáo trong tình bạn, để lại một tình bạn trong sạch, chân thành. Trong “ta với ta”, chữ “ta” thứ nhất chỉ nhà thơ và ông bạn, mang tính cá nhân. Còn chữ “ta” thứ hai giống như một tập thể. Tất cả đã hòa quyện thành một. Đó là những tri kỉ, những nhà nho với tinh thần cao cả. Họ gặp nhau với tinh thần luôn trong sạch giữa cuộc sống mặc cảm; đồng thời gắn bó bởi nỗi buồn nhân sinh, thời đại.
Bài thơ là một tiếng nói đầy thú vị về tình bạn, thú vị ở ý nghĩa sâu sắc, được biểu hiện bằng tài nghệ hiếm có, tạo ra một nụ cười chỉ Nguyễn Khuyến mới có, nụ cười hóm hỉnh nhưng rất sâu sắc. Bài thơ cũng giúp ta có cái nhìn tin tưởng, yêu mến những tình bạn chân thật trong cuộc sống.
Phân tích tình bạn qua Bài bạn đến chơi nhà - Mẫu 5
Tình cảm gia đình có thể đặc biệt với tình yêu mẹ, sức mạnh của cha, sự thân thiết của anh em, nhưng tình bạn vẫn là mối quan hệ thiêng liêng nhất, lâu dài nhất. Trong bài thơ “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến, điều đó được thể hiện một cách rõ ràng.
Nguyễn Khuyến, sinh năm 1835, qua đời năm 1909, từ nhỏ đã nổi bật với trí tuệ xuất chúng. Sau khi thi đỗ ba kỳ thi: Hương, Hội, Đình, ông được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ. Sau mười năm làm quan, ông quay về quê ở ẩn khi Pháp xâm chiếm Bắc Bộ.
Bài thơ này là một thành công, biểu tượng của Nguyễn Khuyến và là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của thơ Nôm Đường luật Việt Nam.
Bài thơ này được viết như một kỷ niệm ấm áp, thể hiện cảm xúc và gặp lại một người bạn cũ. Mỗi câu từ trong bài thể hiện sự gắn bó, thân thiết và sâu sắc. Câu đầu tiên như một tiếng vui reo, là nguồn cảm hứng cho bài thơ. Gặp lại người bạn cũ là điều quý báu, dù trong hoàn cảnh khó khăn. Mặc dù thiếu vắng nhiều thứ, thậm chí miếng trầu tiếp khách cũng không có, nhưng câu cuối cùng vẫn làm ta bất ngờ, đầy ý nghĩa và chứa đựng nhiều cảm xúc. Tình bạn vượt qua cả những lễ nghi thông thường. Ba từ “ta với ta” là trọng tâm của bài thơ, tạo nên một bức tranh về tình bạn chân thành và trong sáng.
Tổng quát, bài thơ này được xây dựng trên một ý tưởng về tình bạn không cần đến sự giàu có vật chất. Đây không phải là việc thiếu thốn mà là chưa đầy đủ, để rồi kết luận rằng: 'Bác đến chơi đây, ta với ta' thật sâu sắc và đầy ý nghĩa. Bài thơ này không chỉ là sự diễn đạt chân thành của tác giả mà còn là một triết lý, một bài học, một hướng dẫn về giá trị cao quý của tình bạn so với mọi của cải, vật chất.
