Buzz
Yêu cầu
Về tình huống trong truyện ngắn “Vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân có ý kiến cho rằng: Đó là một câu chuyện mang ý nghĩa sâu xa của cuộc sống con người đã biến thành một trò đùa. Tuy nhiên, một ý kiến khác phủ nhận điều này: Đó là một trò đùa đã trở thành điều nghiêm túc, thiêng liêng, một câu chuyện hài hước với những bi kịch đầy xót xa.
Dựa trên cảm nhận về tình huống trong truyện ngắn “Vợ nhặt”, bạn hãy bình luận về các ý kiến trên.
Giải thích chi tiết
Yêu cầu tổng quát:
- Bài này đánh giá khả năng viết bài luận văn văn học của thí sinh; yêu cầu thí sinh sử dụng kiến thức về tác phẩm văn học, lý luận văn học, kỹ năng viết văn và khả năng hiểu văn học để trình bày bài viết.
- Thí sinh có thể có nhận định và phân tích theo nhiều cách khác nhau, nhưng phải có lý lẽ, có cơ sở chặt chẽ, không được rời rạc khỏi văn bản.
Yêu cầu cụ thể:
1. Thông tin về tác giả - tác phẩm:
- Kim Lân được coi là một trong những nhà văn tiêu biểu của văn học hiện đại Việt Nam; ông là một trong những tác giả xuất sắc nhất trong lĩnh vực truyện ngắn, luôn chắc chắn với cuộc sống của những người lao động bần cùng. Các tác phẩm của ông thường tập trung vào việc mô tả cuộc sống hàng ngày, miêu tả sinh hoạt văn hóa truyền thống, và bản sắc văn hóa của người dân.
- Trong số các tác phẩm của mình, truyện ngắn “Vợ nhặt” được xem là một thành tựu đáng chú ý của Kim Lân, được viết vào năm 1954, có nguồn gốc từ tiểu thuyết “Xóm ngụ cư” và lấy bối cảnh từ nạn đói năm 1945.
- Về tình huống trong truyện ngắn “Vợ nhặt” của Kim Lân, một quan điểm cho rằng: Đó là một câu chuyện mang ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống của con người, nhưng đã bị biến thành một trò đùa. Tuy nhiên, quan điểm khác lại khẳng định một cách ngược lại: Đó thực sự là một trò đùa đã trở thành một câu chuyện nghiêm túc, thiêng liêng, một câu chuyện hài hước ẩn chứa những bi kịch thâm sâu.
2. Phân tích ý kiến:
-Quan điểm đầu tiên: Thực tế đây là một câu chuyện về hôn nhân mà thường được coi là nghiêm túc nhưng lại biến thành trò đùa, là sự chế nhạo với ý nghĩa thiêng liêng của hạnh phúc hôn nhân.
- Quan điểm thứ 2: Tình huống Tràng tìm được vợ ban đầu có vẻ như là một trò đùa, một cách đùa giỡn nhưng kết quả lại trở thành một sự kiện có ý nghĩa lớn trong cuộc sống, một câu chuyện về hạnh phúc nghiêm túc, trân trọng, chân thành. Phía sau những tình huống có vẻ hài hước là sâu xa những cảm xúc bi thương, đau đớn.
3. Phản ứng với tình huống trong truyện “Vợ nhặt”
a. Đây là một câu chuyện có ý nghĩa sâu sắc của cuộc sống nhưng lại bị biến thành một trò đùa.
- Đây là một tình huống độc đáo, lạ lùng được thể hiện trong tiêu đề “Vợ nhặt”: Tiêu đề mở ra một tình huống truyện đặc biệt. Theo truyền thống Đông phương, việc lấy vợ được xem là việc quan trọng nhất trong đời mỗi người, thường đòi hỏi nhiều nghi lễ. Nhưng ở đây, Tràng đã tìm thấy vợ một cách dễ dàng, ngẫu nhiên, theo đúng nghĩa của từ “nhặt”. Phụ nữ thường được coi là biểu tượng của hạnh phúc gia đình, luôn được trân trọng và kính trọng. Tuy nhiên, Tràng lại “nhặt” được vợ như nhặt một đống rơm hoặc rác bên đường.
+ Tràng, một người có tất cả các yếu tố để trở thành kẻ ế vợ (nghèo khó, dân ngụ cư, xấu trai, tính tình khó chiều...) nhưng lại đột ngột có vợ một cách đơn giản, thậm chí là vợ tự bắt chéo.
+ Trong thời kỳ đói kém, khi thức ăn trở thành vấn đề sinh tồn, Tràng lại phải lo lắng cho vấn đề vợ con. Tình huống kỳ lạ đó đã khiến mọi người, từ những người dân ở xóm ngụ cư đến bà cụ Tứ và cả Tràng, đều ngạc nhiên.
-> Có thể nói rằng tình huống độc đáo trong truyện phản ánh một cách chân thực số phận khó khăn của những người dân nghèo trong nạn đói năm 1945, đặc biệt là số phận của phụ nữ.
b. Đó là một trò đùa đã trở thành điều nghiêm túc, thiêng liêng, một câu chuyện hài hước ẩn chứa nhiều bi kịch đắng cay.
- Khi Tràng đùa với người phụ nữ kia, không ngờ cô đã đồng ý làm vợ.
- Khi Tràng cưới vợ, người dân trong xóm vừa mừng vừa lo cho anh ta: “những gương mặt u tối bỗng sáng lên...”. Sau niềm vui ấy là những tiếng thở dài lo sợ. Họ không biết đôi vợ chồng trẻ có thể vượt qua khó khăn này không...
- Bà cụ Tứ mừng cho con trai đã có vợ, nhưng cũng lo lắng cho cuộc sống hiện tại của anh.
- Tràng vui mừng đến bất ngờ khi có vợ, nhưng cũng có lúc lo lắng: “có thể thóc gạo này cũng chẳng đủ sống được cho cả hai, lại còn phải chịu khổ”
- Hạnh phúc của Tràng và vợ được xây dựng trên nền tảng của nạn đói năm 1945, với những cảnh bát nháo trong đêm tân hôn, chi tiết về bát cháo cám...
-> Tình huống đặc biệt trong truyện “Vợ nhặt” không chỉ gây sự chú ý, mà còn phản ánh hiện thực, thể hiện tinh thần nhân đạo của tác phẩm.
4. Nhận xét về các quan điểm:
- Quan điểm thứ nhất chỉ dựa trên quan điểm xã hội, từ cuộc sống để đánh giá nên không chính xác. Quan điểm thứ hai dựa trên diễn biến của câu chuyện và tư tưởng nhân văn của tác giả.
- Qua việc xây dựng tình huống truyện, chúng ta nhận thấy:
+ Tác phẩm đã thể hiện chân thực số phận khốn khổ của con người trong xã hội thực dân - phong kiến. Từ đó, nói lên tiếng kêu gào chống lại xã hội tàn bạo đã đẩy con người vào hoàn cảnh khốn khổ.
+ Tư tưởng nhân đạo sâu sắc, mới mẻ của tác giả: khẳng định rằng, ngay cả trong cảnh nghèo đói, con người vẫn luôn tìm kiếm ánh sáng và ý nghĩa của cuộc sống; ca ngợi tình yêu thương và lòng từ bi của con người.
+ Sự tài năng trong việc xây dựng tình huống truyện của tác giả.
“Vợ nhặt” thực sự là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất của Kim Lân và là một phần không thể thiếu của văn học Việt Nam từ năm 1945 đến 1975.
