Buzz
1. Phân tích tình huống truyện trong 'Chữ người tử tù'
1.1. Giới thiệu chung
- Giới thiệu về truyện ngắn 'Chữ người tử tù' và tác giả Nguyễn Tuân
- Mở đầu với vấn đề cần phân tích: tình huống truyện trong tác phẩm 'Chữ người tử tù' của Nguyễn Tuân
1.2. Nội dung chính
a. Tổng quan
- Nguồn gốc: 'Chữ người tử tù' (in trong tập 'Vang bóng một thời') là một truyện ngắn nổi bật, thể hiện tài năng của Nguyễn Tuân trước năm 1945.
- Chủ đề: Tôn vinh những con người giữ được phẩm hạnh cao quý dù phải đối mặt với hoàn cảnh đau thương, nghiệt ngã.
- Tình huống truyện là hoàn cảnh đặc biệt được tạo ra bởi một sự kiện quan trọng, nơi mà cuộc sống và ý đồ của tác giả được thể hiện rõ nét nhất.
b. Phân tích
- Nội dung tình huống: Đó là cuộc gặp gỡ đầy éo le giữa Huấn Cao và viên quản ngục trong nhà tù. Về mặt xã hội, họ ở hai thái cực đối lập (một bên là tử tù sắp ra pháp trường, một bên là quản ngục nắm quyền sinh sát). Tuy nhiên, về mặt nghệ thuật, họ lại có tâm hồn đồng cảm.
- Diễn biến tình huống: Thái độ của Huấn Cao ban đầu:
+ Thể hiện sự khinh bỉ, mặc dù nhận được sự chăm sóc tận tình từ viên quản ngục (Huấn Cao: “Ta chỉ có một yêu cầu, đó là ngươi đừng bước vào đây.”).
+ Sự chuyển biến của Huấn Cao: Khi nhận ra tấm lòng chân thành và niềm đam mê nghệ thuật của viên quản ngục, Huấn Cao trở nên trân trọng và đồng ý “cho chữ” (Huấn Cao: “Gần như ta đã bỏ lỡ một tấm lòng quý giá”).
+ Cảnh cho chữ trong tù: Xảy ra như một “cảnh tượng chưa từng thấy”. Không gian và thời gian đặc biệt (trong ngục, vào đêm khuya); vai trò các nhân vật bị đảo lộn (tử tù trở thành thần thánh, ân nhân của cai ngục; cai ngục trở thành người tôn sùng, nhận ơn tử tù).
- Ý nghĩa và hiệu quả nghệ thuật của tình huống:
+ Phô bày và thay đổi các mối quan hệ, thái độ, hành vi của nhân vật; làm nổi bật vẻ đẹp của Tài năng, Dũng cảm và Thiên lương.
+ Tạo điểm nhấn trong việc khắc họa tính cách nhân vật; làm tăng kịch tính và sức cuốn hút của tác phẩm.
- Tổng kết đánh giá:
+ 'Chữ người tử tù' nổi bật cả về nội dung lẫn nghệ thuật.
+ Tình huống truyện này làm nổi bật các đặc trưng trong phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân.
1.3. Kết luận
- Nhận xét, cảm nhận và đánh giá tổng quát về vấn đề
- Mở rộng vấn đề qua các suy nghĩ và liên tưởng cá nhân
2. Bài mẫu phân tích tình huống truyện 'Chữ người tử tù' của Nguyễn Tuân chọn lọc
Nguyễn Tuân, một trong những cây bút nổi bật của văn học Việt Nam hiện đại, với tài năng và kiến thức sâu rộng, đã làm phong phú thêm thơ văn bằng phong cách độc đáo. Ông suốt đời tìm kiếm cái đẹp, và 'Chữ người tử tù' là một minh chứng xuất sắc cho sự kết tinh tài hoa của ông. Trong tác phẩm này, Nguyễn Tuân đã xây dựng một tình huống truyện đặc sắc, thể hiện rõ tư tưởng và chủ đề của câu chuyện.
Mỗi tác phẩm văn học đều có các tình huống truyện, và một tình huống truyện ấn tượng giúp câu chuyện thêm sâu sắc và cuốn hút. Tình huống truyện bao gồm hoàn cảnh và chi tiết trong tác phẩm, thường được xây dựng với phần mở đầu, cao trào và kết thúc. Để có một tình huống truyện đặc sắc, tác giả phải khéo léo xây dựng tính cách nhân vật trong từng chi tiết và hoàn cảnh của tác phẩm. Tình huống truyện giúp nhân vật bộc lộ rõ nét phẩm chất và tính cách, từ đó làm nổi bật chủ đề và tư tưởng của tác phẩm.
Trong 'Chữ người tử tù', câu chuyện xoay quanh cuộc gặp gỡ kỳ lạ giữa Huấn Cao và viên quản ngục trong một nhà tù tăm tối. Mặc dù đều yêu nghệ thuật và có phẩm hạnh, nhưng địa vị xã hội của họ đối lập. Huấn Cao, một tử tù bị giam ở Sơn, là người tài giỏi và viết chữ đẹp, trong khi viên quản ngục, đại diện cho chính quyền phong kiến, lại trân trọng và yêu thích nghệ thuật thư pháp. Về mặt xã hội, họ đối nghịch, nhưng về mặt nghệ thuật, họ là tri âm tri kỷ, với một bên sáng tạo cái đẹp và bên còn lại nâng niu tài năng ấy.
Tình huống truyện trong 'Chữ người tử tù' là cảnh trao chữ giữa Huấn Cao và viên quản ngục, góp phần làm nổi bật tính cách nhân vật và kịch tính của câu chuyện. Qua chi tiết này, nhân vật được khắc họa rõ nét hơn, với cuộc giao tiếp thể hiện sự tương phản giữa hai bên. Nội dung tình huống xoay quanh cảnh cho chữ của Huấn Cao cho quản ngục, người yêu nghệ thuật thư pháp và muốn có một đôi câu đối của Huấn Cao. Ban đầu, Huấn Cao tỏ thái độ khinh thường, nhưng khi nhận ra tấm lòng chân thành của quản ngục, ông đã đồng ý cho chữ và khuyên quản ngục giữ gìn thiên lương. Cảnh cho chữ là cuộc hội ngộ của những tâm hồn tri kỷ.
Cảnh cho chữ diễn ra trong buồng giam chật hẹp, vào những giờ phút cuối cùng của đời Huấn Cao. Ở đây, có sự hoán đổi vai trò đặc biệt: Huấn Cao, dù là tử tù với gông cùm, vẫn bình thản viết chữ trên lụa trắng. Tình huống truyện phát triển từ cuộc gặp gỡ, sự biệt đãi của quản ngục đến sự hiểu lầm của Huấn Cao, và cuối cùng là sự trân trọng khi nhận ra lòng thành của quản ngục. Qua đó, tính cách nhân vật được bộc lộ rõ ràng: Huấn Cao là một nhân tài với khí phách và thiên lương, còn quản ngục dù sống trong hoàn cảnh tăm tối vẫn giữ được lòng yêu cái đẹp và quý trọng tài năng. Nguyễn Tuân qua tình huống này ca ngợi cái đẹp và lòng yêu nước.
Nội dung tác phẩm trở nên kịch tính hơn khi cảnh cho chữ diễn ra vào đêm cuối đời của Huấn Cao. Cảnh cho chữ được thực hiện lén lút, vào ban đêm để tránh sự chú ý. Tình huống truyện tôn vinh tài năng và cái đẹp ngay cả trong hoàn cảnh xấu xa. Qua tình huống này, chúng ta hình dung được thực trạng xã hội thời đó. Tác giả tìm kiếm cái đẹp độc đáo và ấn tượng, đồng thời tôn vinh lòng yêu nước qua việc không chịu khuất phục cái xấu. Nghệ thuật xây dựng tình huống độc đáo làm nổi bật hình ảnh và phẩm chất của nhân vật, thể hiện quan niệm nghệ thuật của tác giả về cái đẹp.
Tình huống mà Nguyễn Tuân xây dựng trong 'Chữ người tử tù' là độc đáo và đặc sắc, không chỉ thay đổi cảm xúc của người đọc mà còn bộc lộ mối quan hệ và hành vi của nhân vật. Nguyễn Tuân đã thành công trong việc tạo ra tình huống truyện lãng mạn kết hợp với việc sử dụng từ ngữ và hình ảnh tiêu biểu, làm nổi bật vẻ đẹp của Huấn Cao và viên quản ngục.
Bài viết trên đã trình bày dàn ý và bài văn mẫu phân tích tình huống truyện 'Chữ người tử tù'. Tình huống truyện đã thể hiện một chân lý cao đẹp về cuộc sống. Hy vọng rằng bài viết sẽ giúp các em học sinh lớp 12 ôn tập tốt chuẩn bị cho kỳ thi sắp tới. Cảm ơn các bạn đọc đã theo dõi bài viết!
