Phân tích tinh thần lạc quan của Bác trong bài Tức cảnh Pác Bó 2 Dàn ý & 6 bài văn mẫu lớp 8 hay nhất

TOP 6 bài Phân tích tinh thần lạc quan của Bác trong bài Tức cảnh Pác Bó sẽ hỗ trợ các em học sinh lớp 8 nhìn thấy rõ phong cách sáng sủa, tình yêu với thiên nhiên tha thiết của Bác Hồ kính yêu.

Dù trong điều kiện sống cực kỳ hạn hẹp, khó khăn, Bác vẫn làm việc với tinh thần hăng hái, luôn lạc quan, mỉm cười. Tức cảnh Pác Bó là bài thơ giản dị, kết hợp giọng nói vui vẻ, hóm hỉnh đã thêm sức mạnh cho nhiều thế hệ. Mời các em tải miễn phí để phát triển kỹ năng học môn Văn 8:

Dàn ý Phân tích tinh thần lạc quan của Bác trong Tức cảnh Pác Bó

Dàn ý 1

A. Khởi đầu

- Giới thiệu về tác giả: Hồ Chí Minh

• Là người lãnh đạo vĩ đại của dân tộc
• Là nhà thơ xuất sắc đặc trưng của thơ ca đương đại Việt Nam.

- Giới thiệu về tác phẩm: Tức cảnh Pác Bó

• Tức cảnh Pác Bó là một trong những bài thơ xuất sắc nhất thể hiện phong cách sáng tạo của Hồ Chí Minh.
• Bài thơ này thể hiện sự vui vẻ, niềm tin và lòng quyết tâm phi thường của Bác trong môi trường sống và làm việc ở nơi hoang dã của Việt Bắc, sau nhiều năm xa cách với quê hương và dân tộc.

- Tổng quan về quan điểm trên

B. Phần chính

1. Tác phẩm Tức Cảnh Pác Bó thể hiện tinh thần lạc quan, thái độ sáng sủa của Bác Hồ trong cuộc sống cách mạng ở Pác Bó, dù đó là những thời kỳ khó khăn

- Vào tháng 6 năm 1940, thế giới đang chứng kiến nhiều biến cố lớn. Pháp đã đầu hàng trước quân Đức. Lúc này, Bác Hồ đang hoạt động một cách bí mật ở Côn Minh (tại Vân Nam, Trung Quốc). Đến tháng 2 năm 1941, Bác Hồ trở về Việt Nam và lựa chọn Pác Bó làm nơi cư trú, nơi trực tiếp lãnh đạo cuộc chiến cách mạng giải phóng dân tộc. Môi trường sống của Bác lúc này vô cùng khắc nghiệt, nghèo khó. Trời lạnh, sức khỏe yếu, nhưng Bác vẫn sống trong một hang động nhỏ ẩm ướt, tối tăm. Thức ăn hàng ngày của Bác chủ yếu là cháo bột ngô và măng rừng. Bàn làm việc của Bác là một tảng đá bên bờ suối. Tuy nhiên, mặc dù cuộc sống của Bác khá khó khăn, nhưng Bác vẫn tỏ ra vui vẻ, lạc quan, tâm huyết toàn tâm toàn ý để lãnh đạo cuộc chiến cách mạng, quên đi mọi khó khăn, luôn tin tưởng vào một tương lai tươi sáng cho đất nước.

- Cuối cùng, ở câu thơ kết 'Cuộc đời cách mạng thật là tươi sáng', ta nhận thấy tinh thần chính của bài thơ. Đây cũng chính là niềm tin, niềm tự hào của Bác chiếu sáng khắp bài thơ. Sự thản nhiên, tinh thần kiên định, và lòng kiêng kỳ, tất cả đều thể hiện sự tươi sáng, sự quý giá trong cuộc sống của một con người dành toàn bộ tâm huyết cho sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc và loài người trên toàn thế giới.

2. Bài thơ Tức Cảnh Pác Bó cho thấy người làm cách mạng sống hòa hợp với thiên nhiên là một nguồn hạnh phúc to lớn.

- Dù cuộc sống đầy gian khổ, nguy cơ do kẻ thù luôn rình rập... nhưng tất cả như tan biến, lặng lẽ, trước sự hòa hợp giữa Bác và thiên nhiên: 'Cháo bẹ rau măng luôn sẵn sàng'. Bữa cơm giản dị, giàu chất, với cháo ngô và măng đắng, măng non, rau rừng... từng ngày qua ngày. Mặt khác, hình ảnh cháo bẹ, rau măng còn gợi nhớ về cuộc sống giản dị mộc mạc của người xưa:

'Thu ăn măng trúc, đông ăn giá,
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao.'

(Theo Nguyễn Bỉnh Khiêm)

Xưa là ước mơ biểu tượng, nhưng bây giờ đã trở thành hiện thực. Một chút biến đổi từ xưa đã làm cho câu thơ trở nên phong phú hơn. Nhưng điều tuyệt vời nhất vẫn là ngôn ngữ của thơ. Hình ảnh cháo bẹ, rau măng trở thành nhịp điệu yên bình, hòa mình trong tĩnh lặng.

- Điều quan trọng không chỉ là ở đó, 'chông chênh' không chỉ đề cập đến sự không ổn định, thiếu sự ổn định. Bàn đá của Bác thực sự là không ổn định vì chỉ là một tảng đá. Nó là cái bàn làm việc mà không có lựa chọn khác. Tuy nhiên, ý nghĩa của 'chông chênh' không chỉ là về cái bàn đá cụ thể mà còn ám chỉ đến tình hình khó khăn của cuộc cách mạng ở Việt Nam và trên thế giới vào thời điểm đó. Hơn nữa, nó cũng thể hiện cách sử dụng những gì mà thiên nhiên ban tặng cho cuộc sống con người. Bác đã biến những viên đá đó thành bàn làm việc. Điều này cũng là một cách để khẳng định sự hòa quyện giữa con người và thiên nhiên.

C. Kết luận

• Khẳng định giá trị của bài thơ
• Tình cảm của tôi dành cho bài thơ đó

Dàn ý 2

1. Giới thiệu

• Văn của Hồ Chí Minh luôn phản ánh tinh thần lạc quan, sự tự do và ung dung dù cuộc sống cách mạng đầy gian nan.
• Bài thơ “Tức cảnh Pác Bó” là một minh chứng rõ ràng cho điều đó.

2. Nội dung

* Hình ảnh cuộc sống và làm việc của Hồ Chí Minh ở vùng núi biên giới:

- Khi trở về nước trực tiếp lãnh đạo cuộc cách mạng, Hồ Chí Minh phải đối mặt với điều kiện sống cực kỳ khắc nghiệt:

- Bắt đầu từ sáng tới tối: bài thơ đưa ta đến những góc khuất, những nơi đầy gian khổ: từ bờ suối đến trong hang, mô tả cuộc sống hàng ngày của nhân vật trữ tình, mang phong thái thư thả, không biểu hiện sự khó khăn.

• Cuộc sống hoà mình với thiên nhiên rừng núi.
• Cháo bẹ và rau măng: thức ăn đơn sơ nhưng 'vẫn sẵn sàng” ⇒ Thể hiện tinh thần vượt lên trên khó khăn, coi thường gian khổ.

- Bàn đá lịch sử của Đảng:

• Mô tả sự thiếu thốn, phải sử dụng đá để viết.
• Chông chênh không chỉ ám chỉ sự không vững, mà còn là biểu hiện của cái nhìn lãng mạn hóa hiện thực của Hồ Chí Minh.
• Mặc dù trong hoàn cảnh vật chất thiếu thốn, Nhà lãnh đạo vẫn hoàn thành nhiệm vụ quan trọng đó là “lịch sử Đảng”.

- Cuộc đời cách mạng là một trang sử đẹp:

• Đỉnh cao cảm xúc từ câu thơ cuối, biểu hiện cách nhìn nhận cuộc sống khó khăn một cách lạc quan, không đánh giá quá cao.
• Tinh thần thoải mái, vui vẻ của Hồ Chí Minh trước cuộc sống hòa mình vào thiên nhiên như một tao nhân mặc khách.

- So sánh với tâm hồn thú lâm tuyền của Nguyễn Trãi:

• Nguyễn Trãi tìm thấy hạnh phúc trong sự hòa mình với thiên nhiên, thoát khỏi áp lực vật chất để tìm kiếm niềm vui và sự thanh nhàn trong việc sáng tạo thơ ca.
• Hồ Chí Minh, dù sống gần với thiên nhiên, nhưng vẫn giữ vững tinh thần lãnh đạo, luôn hướng tới mục tiêu cách mạng của dân tộc.

⇒ Nguyễn Trãi tận hưởng niềm vui của một tao nhân mặc khách, trong khi Hồ Chí Minh không chỉ làm điều đó mà còn mang tinh thần lạc quan, phong thái ung dung và coi nhẹ khó khăn, gian khổ của một chiến sĩ cách mạng.

3. Tổng kết

• Bài thơ Tức cảnh Pác Bó là một trong những tác phẩm thơ bình dị với tinh thần vui vẻ.
• Nó thể hiện tinh thần lạc quan và thái độ ung dung của Hồ Chí Minh trong cuộc sống cách mạng đầy khó khăn.
• Cuộc sống hoạt động cách mạng hòa mình vào thiên nhiên là niềm vui lớn của Bác Hồ.

Phân tích tinh thần lạc quan của Bác - Mẫu 1

Hồ Chí Minh được biết đến là nhà lãnh đạo vĩ đại của dân tộc, là một nhà thơ tiêu biểu của thơ ca hiện đại Việt Nam. Bài thơ Tức cảnh Pác Bó là một trong những tác phẩm thơ đặc sắc của Hồ Chí Minh, thể hiện niềm vui, niềm tin và nghị lực phi thường của Người trong hoàn cảnh sống và làm việc giữa núi rừng Việt Bắc, sau nhiều năm xa cách với đất nước và dân tộc. Nhận xét về bài thơ, có nhận định rằng 'Bài thơ Tức Cảnh Pác Bó cho ta thấy tinh thần lạc quan và thái độ ung dung của Bác Hồ trong cuộc sống cách mạng ở Pác Bó đầy khó khăn, cùng với niềm vui lớn khi người làm cách mạng hòa mình vào thiên nhiên'.

Thật vậy, quan điểm trên là hoàn toàn chính xác. Đầu tiên, bài thơ 'Tức Cảnh Pác Bó' cho chúng ta thấy tinh thần lạc quan, thái độ ung dung của Bác Hồ trong cuộc sống cách mạng ở Pác Bó đầy khó khăn:

Trong bình minh bên bờ suối, chiều tối bước vào hang,
Cháo bẹ, rau măng vẫn sẵn sàng ăn.
Bàn đá chông chênh, dịch sử của Đảng
Cuộc đời cách mạng thật là một sự hi sinh đẹp đẽ.

Tháng 6 - 1940, thế giới chứng kiến nhiều biến động lớn. Pháp đầu hàng Đức, và Bác đang hoạt động bí mật tại Côn Minh, Trung Quốc. Sau đó, vào tháng 2 năm 1941, Bác trở về nước và lựa chọn Pác Bó làm căn cứ để lãnh đạo trực tiếp phong trào giải phóng dân tộc. Cuộc sống của Bác lúc này cực kỳ khó khăn và thiếu thốn. Mặc dù phải sống trong hang nhỏ ẩm ướt, ăn uống kham khổ, nhưng Bác vẫn ung dung, lạc quan, và tận hưởng niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước.

Cuối cùng, câu thơ 'Cuộc đời cách mạng thật là sang' phản ánh tinh thần của bài thơ. Đây cũng là niềm tự hào của Bác toả sáng qua bài thơ. Sự ung dung, sẵn sàng, và sức mạnh tinh thần trong môi trường khó khăn đã tạo nên sự quý giá trong cuộc đời của một người chiến sĩ cách mạng.

Ngoài ra, bài thơ 'Tức Cảnh Pác Bó' cho thấy niềm vui lớn của người làm cách mạng khi hòa mình với thiên nhiên.

'Sáng ra bờ suối, tối vào hang'

Hang mà Bác ở được gọi là hang Cốc Bó, chỉ có một diện tích hơn một mét vuông, có một mặt phẳng nhỏ đủ để đặt một tấm ván làm giường. Không gian này lạnh lẽo, ẩm ướt. Bàn làm việc của Bác là một phiến đá kê trên hai hòn đá và một hòn đá thấp hơn làm ghế. Cuộc sống của Bác chia thành hai phần: hang và suối, và hoạt động theo nhịp 4/3 hoặc 2/2/1/2 của câu thơ Đường luật bảy chữ, phản ánh sự đều đặn như tuần hoàn của thiên nhiên.

Gian khổ của cuộc sống với những nguy hiểm luôn rình rập do kẻ thù gieo rắc... nhưng tất cả đều tan biến trước sự hòa hợp giữa Bác và thiên nhiên: 'Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng'. Bữa cơm đơn giản, đậm đà, quen thuộc với cháo ngô và măng rừng... mỗi ngày qua đi như thế. Ngoài ra, cháo bẹ và rau măng còn đưa ta về những kỷ niệm về cuộc sống bình dị, giản dị của những người đi trước.

'Thu ăn măng trúc, đông ăn giá,
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao.'

(Nguyễn Bỉnh Khiêm)

Xưa là điều ước tưởng chừng chỉ là hình ảnh tượng trưng, nhưng giờ đây đã trở thành hiện thực. Một chút phớt qua quá khứ làm cho câu thơ trở nên đậm đà và phong phú hơn. Nhưng điều đặc biệt nhất vẫn là ngôn ngữ thơ. Cháo bẹ, rau măng là nhịp điệu thanh thản, an lành bên trong.

Không chỉ dừng lại ở đó, 'chông chênh' không chỉ ám chỉ sự không vững, không có nơi để đứng vững vàng. Chiếc bàn đá của Bác là một minh chứng rõ ràng cho sự chông chênh, chỉ là một tảng đá mà thôi. Điều này không chỉ nói lên tình hình khó khăn của cách mạng dưới thời đó, mà còn thể hiện việc sử dụng sáng tạo những tài nguyên mà thiên nhiên ban tặng để cải thiện cuộc sống. Bác đã biến những tảng đá đó thành bàn làm việc, một minh chứng khẳng định sự hòa nhập của con người và thiên nhiên.

Bài thơ tứ tuyệt ngắn gọn nhưng đã giúp chúng ta hiểu thêm về một giai đoạn của cuộc đời hoạt động của Bác Hồ. Vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, Bác vẫn sống ung dung, thanh thản và tin tưởng tuyệt đối vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng. Bên cạnh đó, bài thơ còn là một bài học sâu sắc về thái độ sống và quan điểm tích cực, đúng đắn của một chiến sĩ cộng sản chân chính.

Phân tích tinh thần lạc quan của Bác - Mẫu 2

Nhắc đến Bác Hồ là nhắc đến người lãnh đạo thiên tài của Cách mạng Việt Nam, danh nhân văn hóa thế giới. Nhưng nhắc đến Bác, còn là nhắc đến một lối sống thanh bạch, khiêm nhường, suốt đời chỉ chăm lo đến sự nghiệp cách mạng của đất nước. Điều đó được thể hiện rất rõ qua bài thơ “Tức cảnh Pác Bó”:

“Sáng ra bờ suối tối vào hang
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng
Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng
Cuộc đời cách mạng thật là sang”.

Sau bao nhiêu năm chiến đấu để giải phóng dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh trở về nước để trực tiếp lãnh đạo cuộc cách mạng. Là biểu tượng lịch sử của dân tộc, ông không chỉ là nhà lãnh đạo xuất sắc mà còn là một nhà thơ, một nhà văn tài ba. Cuộc đời thơ ca của Bác luôn song hành với cuộc sống chính trị. Trong những năm gian khó của cuộc kháng chiến, làm việc trong điều kiện thiếu thốn, ở hang Pác Bó, bàn làm việc là một phiến đá chênh chếch bên suối Lê - Nin. Bác đã viết những bài thơ chân thành, lắng đọng vào tâm hồn người Việt Nam. Bài thơ Tức Cảnh Pác Bó đã miêu tả được tinh thần ung dung, tinh thần lạc quan yêu đời, và sự sáng sủa của Bác.

Bài thơ đã đi cùng với thời gian, vượt qua hơn 70 mùa xuân. Hiện nay, bài thơ trở thành một biểu tượng lịch sử của cách mạng Việt Nam. Thông qua đó, chúng ta cũng thấy được tinh thần lạc quan, phong thái ung dung cách mạng của người chiến sĩ cộng sản vĩ đại Hồ Chí Minh trong những năm hoạt động bí mật, đầy gian khổ vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.

Trong ba câu đầu của bài thơ, Bác đề cập đến điều kiện sống và làm việc của mình. Đối với Hồ Chí Minh, làm việc là một nhu cầu tất yếu, một bản năng, cho thấy tấm lòng vĩ đại dành cho dân, cho nước!

Ở nơi thâm sơn và hẻo lánh ấy, Người sống - ăn - làm việc như thế nào? “Sáng ra bờ suối tối vào hang”, câu thơ cho biết không gian sống của Bác là núi rừng hoang sơ, dân dã: suối, hang. Dù trong hoàn cảnh khắc nghiệt, Bác sẵn lòng chia sẻ thiếu thốn và làm việc cách mạng cho lợi ích của dân, của nước.

Và điều kiện làm việc của Người cũng không tránh khỏi những thiếu thốn “bàn đá chông chênh dịch sử Đảng”. Hình ảnh này gợi lên sự gian khổ của điều kiện làm việc và tình thế gian nan của sự nghiệp cách mạng. Hình ảnh Bác Hồ làm việc bên một 'bàn đá chông chênh” đậm chất cảm động.

“Cuộc đời cách mạng thật là sang!”

“Cuộc đời cách mạng” là cuộc sống với việc ở, ăn và làm việc như ba câu thơ trên. Bác sử dụng từ “thật là” mượn từ khẩu ngữ tự nhiên, thể hiện sự cảm thán. Và chữ “sang” kết thúc bất ngờ: “thật là sang!”. Từ này mang ý nghĩa sang trọng, đầy đủ. Nó làm bật lên niềm vui, niềm lạc quan trước cuộc sống gian khổ. Tinh thần đó đã trở thành động lực cho Bác và đồng chí vượt qua khó khăn để làm việc và chiến đấu.

“Tức cảnh Pác Bó” của Hồ Chí Minh thể hiện tinh thần lạc quan trong những năm khó khăn của đời sống cách mạng. Dù điều kiện sinh hoạt hạn chế, nhưng với tinh thần làm việc hăng say và niềm tin vào sự nghiệp cách mạng, Bác vẫn lạc quan để làm động lực cho hoạt động.

Một con người dù bị “bó buộc” vẫn cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên. Ở bài thơ Tức cảnh Pác Bó, nhiệm vụ cách mạng đã được Bác đặt cao hơn.

Câu thơ thứ nhất có người muốn sửa thành “Tối ra bờ suối, sáng vào hang”. Họ cho rằng viết như vậy mới phù hợp với tình hình bí mật của cách mạng lúc bấy giờ. Thơ ca là sự phản ánh hiện thực qua lăng kính chủ quan của người nghệ sĩ. Đảo lại vị trí của hai từ chỉ thời gian, câu thơ sẽ chỉ là tư liệu lịch sử.

“Tối vào hang, sáng ra bờ suối” thể hiện niềm tin, tinh thần lạc quan cách mạng của Bác.

Nếu câu thơ đầu nói chung về sự việc, câu thứ hai đi vào chi tiết: “Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng”. Hình ảnh gợi nhớ cuộc sống đạm bạc của Bạch Vân cư sĩ: 'Thu ăn măng trúc, đông ăn giá / Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao'. Ở câu thơ mở đầu của Tức cảnh Pác Bó, Hồ Chí Minh diễn tả cuộc sống ở hang Pác Bó. Sự thiếu thốn là điều thường thấy ở nơi núi rừng. Trong bối cảnh này, công việc “dịch sử Đảng” trở nên quan trọng, có ảnh hưởng lớn đến cách mạng.

Việc “dịch” của Bác là tìm ra con đường cho cách mạng Việt Nam và kết nối với cách mạng thế giới. Mặc dù cuộc sống vật chất khó khăn, thiếu thốn nhưng với Người: “Cuộc đời cách mạng thật là sang”. Câu thơ này tràn đầy niềm vui, lạc quan của người chiến sĩ cách mạng.

Tức cảnh Pác Bó mang dáng vẻ giản dị và hóm hỉnh. Ta thấy tư thế ung dung của Hồ Chí Minh trong cuộc sống cách mạng gian khổ. Bài thơ cũng thể hiện sự gắn bó sâu sắc với thiên nhiên, quê hương, đất nước.

Sau nhiều năm tìm đường cứu nước, chủ tịch Hồ Chí Minh bí mật trở về để lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Là một nhân vật lịch sử của dân tộc, là nhà thơ, danh nhân văn hoá. Cuộc đời thơ ca của Bác luôn gắn với chính trị. Trong những năm gian khổ, làm việc trong hoàn cảnh thiếu thốn, ở hang Pác Bó, Bác đã viết những bài thơ sâu sắc về cuộc sống Việt Nam. Bài thơ Tức cảnh Pác Bó thể hiện tinh thần lạc quan, tươi sáng của Bác.

Phân tích tinh thần lạc quan của Bác - Mẫu 4

Bài thơ đã đi cùng thời gian, vượt qua hơn 70 mùa xuân. Bài thơ giờ đây trở thành chứng nhân lịch sử của cách mạng Việt Nam. Nó cho thấy tinh thần lạc quan, phong thái tự tại của Người chiến sĩ cộng sản vĩ đại Hồ Chí Minh trong những năm gian khổ vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.

Trong cuộc sống gian khổ đó, tinh thần là rất quan trọng. Thú lâm tuyền là cách Bác thể hiện sự yêu thiên nhiên, yêu rừng Pác Bó, cỏ cây hoa lá chim muông và tiếng nước róc rách dưới khe.

'Sáng ra bờ suối, tối vào hang
Cháo bẹ, rau măng vẫn sẵn sàng'

Ngay từ những câu thơ đầu, Bác mở ra một bức tranh sinh hoạt nhịp nhàng của mình, gắn với thiên nhiên. Bác chỉ ăn những thứ sẵn có của núi rừng: cháo bẹ, rau măng. Dù khó khăn nhưng Bác vẫn hài lòng, sẵn sàng vượt lên khó khăn.

Những vần thơ mộc mạc, nhẹ nhàng, luôn nằm trong tác phẩm của Bác. Bên bờ suối Lê-nin, hình ảnh Bác Hồ hiện lên như một yếu tố quan trọng đưa bức tranh thiên nhiên tươi đẹp ấy từ tĩnh sang động. Tinh thần lạc quan, phong thái ung dung, tình yêu thiên nhiên luôn tiềm tàng trong con người của Bác.

Câu cuối như lời tự nhận xét của Bác về cuộc đời cách mạng của mình. Đối với Bác, làm cách mạng có gian khổ nhưng lại thật là sang. Sang ở đây không chỉ về vật chất mà còn là tinh thần, niềm vui từ hoạt động cứu nước. Niềm vui đó không thể mua được, là nhờ lòng yêu nước của Bác.

Bài thơ Tức cảnh Pác Bó cho thấy thú lâm tuyền của Bác: tinh thần lạc quan, tình yêu nước và căm thù giặc. Bác vĩ đại, về mọi mặt.

Hồ Chí Minh là vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam. Hoài bão cứu nước luôn thôi thúc Người, tình yêu đất nước nồng nàn đã làm Bác quên đi gian khổ trong cuộc đời cách mạng.

Bài thơ Tức cảnh Pác Bó thể hiện cuộc sống đầy gian khổ nhưng cũng thể hiện tâm trạng lạc quan của Bác khi sống giữa thiên nhiên. Bác tự hào về cuộc sống ý nghĩa của một người cách mạng.

Mở đầu bài thơ là phong cảnh núi rừng, là nơi hoạt động của người cộng sản:

Sáng ra bờ suối, tối vào hang.

Câu thơ hai vế sóng đôi thể hiện cuộc sống nhịp nhàng, nề nếp của con người: sáng ra, tối vào. Mặc dù sống trong hang đá khó khăn, Bác Hồ vẫn ung dung và đa cảm.

Cháo bẹ, rau măng vẫn sẵn sàng.

Bác thích nghi với cuộc sống thiếu thốn một cách tự nhiên, cảm thấy vui vì được sống với đất nước thân yêu. Bác tin rằng thời cơ giành độc lập hoàn toàn đang tới.

Niềm vui ấy là động lực để Bác say mê làm việc và lãnh đạo kháng chiến.

Bàn đá chông chênh, dịch sử Đảng.

Đây là hình ảnh trung tâm của bài thơ. Cuộc sống giữa núi rừng với bàn đá chông chênh thật khó khăn, nhưng Bác Hồ vẫn sống ung dung và say mê với công việc của mình.

Cuộc đời cách mạng thật là sang.

Bác tự hào về cuộc sống cách mạng, với ý nghĩa tinh thần và lý tưởng cao cả. Đối với Bác, cuộc sống đầy ý nghĩa và vui vẻ là khi dành cho sự nghiệp cách mạng.

Tức cảnh Pác Bó là một bài thơ giản dị nhưng sâu sắc, thể hiện tinh thần lạc quan và sức mạnh trong cuộc sống khó khăn của Bác Hồ ở núi rừng Việt Bắc.

Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn Bác trong Tức cảnh Pác Bó

Bác Hồ viết bài thơ Tức cảnh Pác Bó khi đang sống và làm việc tại hang Pác Bó, Cao Bằng, thể hiện niềm vui và sự thanh thản của mình giữa khó khăn cuộc sống ở đó.

Sáng ra bờ suối, tối vào hang,
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng.
Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng,
Cuộc đời cách mạng thật là sang.

Đó là niềm vui sống tự tại giữa núi rừng. Câu thơ đầu thể hiện sự thoải mái và thanh thản: “Sáng ra bờ suối, tối vào hang”.

Câu thơ là hai vế sóng đôi, thể hiện nếp sống nhịp nhàng, không ngừng vượt qua khó khăn. Bác sống như một ẩn sĩ thanh tao, nhưng tâm hồn của Người vẫn đong đầy thời đại.

Nếu câu đầu miêu tả nơi ở, thì câu thứ hai lại phác họa cuộc sống sinh hoạt vui vẻ:

“Cháo bẹ, rau măng vẫn sẵn sàng”

Dù khó khăn, nhưng Bác luôn nhìn cuộc sống với lòng tin lớn. Lương thực, thực phẩm từ rừng núi đều đầy đặn đến mức dư thừa (vẫn sẵn sàng: luôn có sẵn). Niềm vui thú lâm tuyền đã biến thiếu thốn thành dư thừa, kham khổ thành sang trọng.

Tinh thần lạc quan toát lên sự “sang” của cuộc đời cách mạng. Câu thơ thứ ba vẫn giản dị, tả thực tế:

“Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng”

Núi rừng ban cho Bác rau măng để ăn, cũng sẵn có bàn ghế đá cho Người làm việc. Tuy vậy, câu thơ vẫn toát lên vẻ “sang” đặc trưng, làm nổi bật hình ảnh người lãnh đạo cách mạng. Người dẫn dắt Đảng trong việc giảng dạy, đào tạo cán bộ cách mạng cho phong trào. “Bàn đá chông chênh”, ba thanh bằng nhẹ nhõm, so sánh với dòng sử Đảng thanh trắc tạo nên giọng thơ mạnh mẽ, chắc chắn: bàn chông chênh nhưng vững vàng.

Câu thơ tỏa sáng với sự thực tế và trang trọng như một bài tứ tuyệt cổ điển. Thơ tứ tuyệt của Bác thường mô tả nhân vật trung thực: ở đây, là nhà thơ. Ở câu thứ ba, để chuyển sang câu kết một cách trực tiếp để thể hiện cảm xúc. Điều này tạo ra một kết cấu hợp lý.

“Cuộc đời cách mạng thật là sang.”

Chữ “sang” được nhấn mạnh bởi từ cảm thán “thật là”, đối lập với con suối, hang động, cháo bẹ, rau măng, bàn đá chông chênh, tác giả tăng sự khẳng định rõ ràng về sự ưu việt của cuộc sống này so với những cuộc sống khác. Bởi vì đó là cuộc sống cách mạng, là niềm vui vô hạn của người chiến sĩ yêu nước vĩ đại sau ba mươi năm xa cách. Người sống giữa lòng đất nước yêu dấu; niềm vui lớn lao khi biết thời cơ cứu nước đã gần kề.

Thú lâm tuyền của Bác vừa giống vừa khác các ẩn sĩ: cùng vui với rừng suối, sống thanh bần, nhưng không lãnh đạm mà sống tích cực để thay đổi cuộc đời. Nhân vật trung thực dù có vẻ ngoài của ẩn sĩ nhưng vẫn là chiến sĩ kiên cường. Chữ “sang” ấy chính là “điểm nhấn” đã tỏa sáng toàn bài.

Tức cảnh Pác Bó là một bài tứ tuyệt kết hợp giữa tinh thần cổ điển (của những ẩn sĩ sống đơn sơ giữa thiên nhiên) và hiện đại (niềm tin lạc quan của các chiến sĩ). Thơ hóm hỉnh, hình ảnh sắc sảo, diễn tả sâu sắc vẻ đẹp tâm hồn của Hồ Chí Minh: dù đối mặt với khó khăn nguy hiểm, Người vẫn bao dung, ung dung. Với Người, làm cách mạng và sống hòa mình với tự nhiên là một niềm vui vĩ đại.