3. Con người quê hương Nhuận Thổ là người bạn thời thơ ấu của 'tôi', người mà ký ức về anh luôn gắn liền với những câu chuyện thú vị về chim chóc và bờ biển đầy sò ốc. Nhưng sau 30 năm, khi 'tôi' gặp lại Nhuận Thổ, anh đã thay đổi rất nhiều. Da vàng xạm, khuôn mặt nhiều nếp nhăn, và thân thể gầy yếu. Những điều kiện khắc nghiệt của cuộc sống đã làm anh trở nên tàn tạ. Khi anh gọi 'tôi' bằng hai tiếng 'bẩm ông', tôi cảm thấy khoảng cách giữa hai người bạn cũ đã bị tạo ra bởi lễ giáo phong kiến. Cảm giác nặng trĩu trong lòng khi nhìn thấy Nhuận Thổ bây giờ giống như nhìn một pho tượng đá không còn sức sống.
Hình ảnh Nhuận Thổ bây giờ không chỉ là một cá nhân mà còn là biểu tượng của một vùng quê bị tàn phá bởi sự nghèo đói, bóc lột, và áp bức. Từ mất mùa, thuế nặng, lính tráng, đến quan lại tham nhũng, mọi thứ đều khiến người dân khổ sở. Mỗi nơi đều đòi tiền và không có luật lệ rõ ràng. Nhuận Thổ là hiện thân của sự suy tàn và mất mát ở quê hương.
Thông qua chuyến về quê cuối cùng của 'tôi', Lỗ Tấn thể hiện sự phản đối chế độ phong kiến tàn ác đã biến cuộc sống của người nông dân thành địa ngục. Những hình ảnh của Nhuận Thổ và những người dân khác cho thấy sự khốn khổ mà họ phải chịu. Tác giả không chỉ kể về sự thay đổi ghê gớm của làng quê mà còn đặt ra vấn đề về quyền sống và hạnh phúc của nhân dân, đồng thời gửi gắm hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn.
Trong Cố hương, không thể không nhắc tới chị Hai Dương, người từng được gọi là 'Tây Thi đậu phụ' vì tài sắc, nhưng giờ đã trở thành một kẻ cướp vặt. Chị lấy cắp tất tay, rồi chạy biến với món đồ ăn trộm khác. Cháu Hoàng và Thủy Sinh, con trai của Nhuận Thổ, là những đứa trẻ hồn nhiên và đáng yêu, nhưng tương lai của chúng cũng bị ảnh hưởng bởi sự nghèo khổ. Tôi mong rằng những đứa trẻ ấy sẽ có cuộc sống tốt hơn, không phải chịu đựng những điều khốn khổ mà thế hệ trước đã phải trải qua.
Trong phần cuối của truyện Cố hương, Lỗ Tấn viết một câu khiến ta phải suy ngẫm: 'Cũng giống như những con đường trên mặt đất; kỳ thực trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi.' Câu này gợi lên nhiều ý nghĩa về những con đường trong cuộc sống: con đường mưu sinh xa quê, con đường trở về với quê nhà, con đường gian nan hay hạnh phúc. Mỗi con đường đều có câu chuyện riêng, và cũng có những con đường được mở ra bằng sự quyết tâm và lòng dũng cảm. Con đường của mỗi người, mỗi dân tộc, là một câu chuyện về số phận và cả cuộc cách mạng.
Có câu ca dao: 'Còn một chữ nghĩa, ấy là tình quê', gợi nhắc đến mối liên kết sâu sắc giữa con người với quê hương, dù có đi xa đến đâu.
Quê hương là nơi gắn bó với ta bằng tình cảm sâu đậm, nơi mà mỗi người luôn cảm thấy thân thiết.
Cuộc sống luôn thay đổi, lúc bình yên, lúc biến động. Trong bể dâu ấy, đôi khi ta không biết nơi đâu là nhà, nhưng vẫn giữ trong lòng tình yêu với quê hương.
Khi đọc Cố hương của Lỗ Tấn, tôi nhớ lại những giai điệu vang vọng khắp vùng miền Trung thân yêu của quê mẹ, như gợi nhắc về cội nguồn và tình cảm dành cho quê hương.
Trích từ Mytour