Dàn ý
I. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả Thanh Tịnh: Nhà văn với những tác phẩm sôi động, dịu dàng và tươi mới.
- Tóm tắt nội dung văn bản “Tôi đi học”: được xuất bản trong tập “Quê mẹ” năm 1941, kể về những trải nghiệm và cảm xúc của nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên đến trường.
II. Thân bài
1. Lý do nhân vật “tôi” nhớ lại ngày đầu tiên đi học
- Sự chuyển đổi từ mùa thu sang mùa thu: Vào cuối thu, khi tụ họp đến trường, những cảnh vật với lá rụng và những đám mây bồng bềnh gợi lên trong lòng những ký ức nhẹ nhàng và xúc động.
- Hình ảnh các em nhỏ che mình dưới nón mẹ khi đến trường lần đầu tiên…
⇒ Kích thích trí nhớ, gợi lên những liên tưởng tự nhiên.
2. Ký ức của nhân vật “tôi”
a. Cảm xúc khi đi cùng mẹ đến trường
- Dường như con đường quen thuộc cũng trở nên lạ lẫm.
- Cảm giác thay đổi lớn trong lòng, cảm thấy trưởng thành và nghiêm túc hơn.
- Bối rối và lúng túng
⇒ Sử dụng ngôn từ mạch lạc, kỹ thuật so sánh nghệ thuật, chọn lọc các chi tiết đặc trưng và cụ thể: cảm giác bối rối của “tôi” trong ngày đầu tiên đến trường.
b. Khi đứng giữa sân trường và nghe tên mình được gọi vào lớp
- Bầu không khí của buổi lễ tụ họp: sôi nổi, vui vẻ nhưng cũng trang trọng.
- Cảm thấy nhỏ bé so với trường, lo lắng và bối rối.
- Hồi hộp và lo sợ khi đến lượt gọi tên mình.
- Khi sắp bước vào lớp học, lo lắng và khóc lóc
⇒ Mô tả sinh động tâm trạng của nhân vật “tôi” với các cung bậc và trạng thái cảm xúc, có nhiều tình trạng cảm xúc đối lập, tâm trạng phức tạp
c. Khi ngồi trong lớp học
- Cảm thấy mình vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi thứ, với bạn bè ngồi cạnh…
+ Làm quen với phòng học, bàn ghế, … ⇒ Cảm thấy quen thuộc.
⇒ Tâm trạng và cảm giác của nhân vật “tôi” khi ngồi trong lớp học, chờ đón giờ học đầu tiên tự nhiên, sống động và hấp dẫn.
3. Hình ảnh của những người lớn
- Hiện tượng đốc: một hình ảnh của một người thầy, một người lãnh đạo hiểu biết về tâm lý của trẻ con, nhân từ và nhân hậu …
- Thầy giáo trẻ vui vẻ, giàu lòng yêu thương
⇒ Thể hiện trách nhiệm, lòng hiếu thảo của gia đình, nhà trường đối với thế hệ trẻ, đồng thời tạo ra một môi trường giáo dục thân thiện, là nơi nuôi dưỡng tâm hồn cho các em.
⇒ Kết thúc câu chuyện một cách tự nhiên, đóng băng bài văn nhưng mở ra một bầu trời mới, một không gian mới, tình cảm mới.
III. Kết luận
- Xác nhận lại những điểm đặc trưng của nghệ thuật làm nên thành công của đoạn trích: Mô tả chi tiết, chân thực về biến đổi tâm trạng, sử dụng ngôn từ giàu cảm xúc, hình ảnh so sánh độc đáo và giọng điệu lãng mạn, trong sáng.
- Đoạn trích ngắn nhưng khiến người đọc phải xúc động và nhớ lại những kỷ niệm đầu tiên của mình khi đi học.
Một ngày đầu tiên đi học
Mỗi người đều có những kí ức đặc biệt về thời học trò, nhất là những kỷ niệm ngọt ngào của ngày đầu tiên bước chân vào trường. Nhà văn Thanh Tịnh đã lồng ghép những cảm xúc trong trẻo và tinh khôi vào tác phẩm Tôi đi học, mang đến cho độc giả một mảnh ghép tuy nhỏ nhưng đong đầy cảm xúc về thời học trò.
Trong câu chuyện, Thanh Tịnh đã sử dụng bố cục theo trình tự thời gian để tái hiện lại những khoảnh khắc đáng nhớ trong ngày đầu tiên đi học của nhân vật chính. Từ việc được mẹ dắt tay đến trường, cảm giác hồi hộp và lo lắng khi phải rời xa mẹ, cho đến những trải nghiệm mới lạ và thú vị trong lớp học.
Bằng ngôn từ tinh tế và hình ảnh sống động, tác giả đã vẽ nên một bức tranh sinh động về ngày đầu tiên đi học, đồng thời nhấn mạnh vào ý nghĩa trọng đại của sự kiện này trong cuộc đời mỗi người. Cảm xúc của nhân vật được diễn tả một cách chân thực và sâu sắc, khiến cho độc giả cảm thấy như đang sống lại những khoảnh khắc của chính mình.
Không chỉ dừng lại ở việc mô tả cuộc sống học đường, Thanh Tịnh còn khắc họa rất rõ hình ảnh của những người lớn trong cuộc đời nhân vật, như mẹ yêu thương và ông đốc trường hiền lành. Những nhân vật này không chỉ là phần của câu chuyện mà còn là biểu tượng cho tình thương và sự quan tâm của gia đình và trường học đối với thế hệ trẻ.
Với những đặc điểm độc đáo như vậy, Tôi đi học không chỉ là một câu chuyện đơn thuần về tuổi thơ mà còn là một tác phẩm nghệ thuật sâu sắc, mang lại cho độc giả những trải nghiệm đầy ý nghĩa và cảm xúc.