TOP 100 phân tích hay về văn xuôi là tài liệu quan trọng mà các bạn cần nắm được khi viết văn. Việc đưa các phân tích vào bài viết sẽ làm tăng tính sâu sắc, làm bài viết trở nên thú vị hơn và giúp ghi điểm với người chấm bài.
Dưới đây là TOP 100 phân tích lí luận văn học về văn xuôi xuất sắc nhất mời các bạn cùng theo dõi. Hi vọng các bạn sẽ có thêm nhiều góc nhìn khác nhau về văn học thông qua những phân tích hay nhất về văn xuôi của các nhà văn nổi tiếng nhé. Bên cạnh đó, hãy tham khảo thêm phân tích về giá trị nhân đạo, phân tích về tình huống truyện.
TOP 100 Phân tích lí luận văn học về văn xuôi xuất sắc nhất
1. “Nếu như cảm hứng nhân bản nghiêng về đồng cảm với những khát vọng rất người của con người, cảm hứng nhân văn thiên về ngợi ca vẻ đẹp của của con người thì cảm hứng nhân đạo là cảm hứng bao trùm.” (Hoài Thanh)
2. “Đối với tôi, văn chương không chỉ là cách để đem đến cho người đọc sự thoải mái hay quên đi; ngược lại, văn chương là một thứ không khí cao quý và mạnh mẽ mà chúng ta sở hữu, để vừa tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối, tàn ác, vừa làm cho tâm hồn người đọc thêm trong sạch và phong phú hơn…” (Theo dòng, Thạch Lam)
3. “Một nhà nghệ sĩ chân chính phải là người mang trái tim nhân đạo.” (Sê-khốp)
4. “Nhà văn phải là người ghi chép trung thành của thời đại.” (Ban-dắc)
5. “Văn học, đó là tư duy tìm kiếm cái đẹp trong ánh sáng.” (CharlesDuBos)
6. “Nhà văn phải biết đánh thức trong con người ý thức chống lại cái ác; khát vọng khôi phục và bảo vệ những giá trị tốt đẹp.” (Ai-ma-tốp)
8. “Văn học giúp con người hiểu rõ hơn về bản thân, tăng cường niềm tin vào bản thân và thúc đẩy những khát vọng hướng tới chân lý.” (M. Go-rơ-ki)
9. “Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật không nên là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật chỉ có thể là tiếng đau khổ kia thoát ra từ những kiếp lầm than.” (Trăng sáng, Nam Cao)
10. “Văn chương có loại đáng trân trọng và loại không đáng trân trọng. Loại không đáng trân trọng là loại chỉ quan tâm đến văn chương, loại đáng trân trọng là loại tập trung vào con người.” (Nguyễn Văn Siêu)
11. “Tất cả mọi nghệ thuật đều phục vụ cho một nghệ thuật vĩ đại nhất, đó là nghệ thuật sống trên trái đất.” (Béc-tôn Brếch)
12. “Một nhà văn thiên tài là người mong muốn trải nghiệm mọi vẻ đẹp của vũ trụ.” (Thạch Lam)
13. “Sống xong rồi hãy viết, hãy đắm mình vào cuộc sống vĩ đại của nhân dân.” (Nam Cao)
14. “Ở nơi có lao động thì ở đó có sáng tạo ngôn ngữ. Nhà văn không chỉ học tập ngôn ngữ của nhân dân mà còn là người sáng tạo ra ngôn ngữ, không nên khuân vác ngôn ngữ của người khác. Phong phú ngôn ngữ thì văn sẽ hay… Dùng chữ như đánh cờ tướng, chữ nào để chỗ nào phải đúng vị trí của nó. Văn phải linh hoạt. Văn không linh hoạt gọi là văn cứng đầu thấp khớp…” (Nguyễn Tuân)
15. “Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật chủ yếu nằm ở giá trị tư tưởng của nó. Nhưng tư tưởng phải được rung lên từ tình cảm, không phải là tư tưởng nằm thẳng đơ trên trang giấy. Tình cảm của người viết là khâu đầu tiên và cũng là khâu cuối cùng trong quá trình xây dựng tác phẩm lớn.” (Nguyễn Khải)
16. “Mỗi tác phẩm phải mang tính phát minh về hình thức và khám phá mới về nội dung.” (Lê-ô-nít Lê-ô-nốp)
17. “Cái quan trọng trong tài năng văn học và tôi nghĩ rằng cũng có thể trong bất kỳ tài năng nào, là tiếng nói của riêng mình.” (Ivan Tuốc-ghê-nhép)
18. “Nếu tác giả không có phong cách riêng thì người đó không bao giờ là nhà văn cả… Nếu bạn không có giọng riêng, bạn khó trở thành nhà văn thực thụ.” (Sê-khốp)
19. “Đối với nhà thơ, cách viết, bút pháp của họ là một nửa công việc. Dù bài thơ thể hiện ý tứ độc đáo ra sao, nó cũng phải đẹp. Không chỉ đơn giản là đẹp mà còn phải đẹp theo cách riêng của mình. Đối với nhà thơ, tìm ra bút pháp của mình – nghĩa là trở thành nhà thơ.” (Raxun Gamzatốp)
20. “Đối với con người, sự thực đôi khi khắc nghiệt, nhưng luôn dũng cảm gieo niềm tin vào tương lai. Tôi hy vọng tác phẩm của tôi sẽ làm cho con người tốt hơn, tâm hồn trong sạch hơn, thức tỉnh tình yêu đối với con người và khao khát tích cực đấu tranh cho lí tưởng nhân đạo và tiến bộ của loài người.” (Sô-lô-khốp)
21. “Văn học làm cho con người phong phú hơn, tạo cơ hội cho con người phát triển, hiểu biết về con người nhiều hơn.” (M. L. Kalinine)
22. “Một tiểu thuyết thực sự hấp dẫn không chỉ mang lại sự vui vẻ cho chúng ta, mà còn chủ yếu là giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cuộc sống, giải mã cuộc sống.” (Gioóc-giơ Đuy-a-men)
23. “Văn học không quan tâm đến những câu trả lời từ nhà văn, mà quan tâm đến những câu hỏi được đặt ra bởi họ, và những câu hỏi này, luôn rộng lớn hơn bất kỳ câu trả lời cụ thể nào.” (Claudio Magris – Nhà văn Ý)
24. “Một tác phẩm nghệ thuật phải là kết quả của tình yêu. Tình yêu với con người, ước mơ rực cháy về một xã hội công bằng, bình đẳng và nhân ái luôn thúc đẩy các nhà văn sống và viết, trút hết tâm huyết, hiến dâng sự sống của mình cho nhân loại.” (L. Tôn-xtôi)
25. “Thiên vị của nhà văn giống như những vị trí quan trọng khác, là phải ủng hộ những điều tốt đẹp để thế giới trở nên công bằng và đầy tình yêu.” (Thạch Lam)
26. “Nhiệm vụ của nhà văn là khám phá ra vẻ đẹp ẩn giấu ở những nơi không ai nghĩ đến, tìm kiếm vẻ đẹp ẩn sau của sự vật, để mang đến cho độc giả một bài học để suy ngẫm và thưởng thức.” (Thạch Lam)
27. “Nghệ thuật luôn là tiếng nói của trái tim con người, là sự thể hiện và chia sẻ tâm tư.” (Lê Ngọc Trà)
28. “Một tác phẩm có giá trị thật sự phải vượt lên trên mọi ranh giới và hạn chế, phải là một tác phẩm chung cho tất cả mọi người. Nó phải mang trong mình điều gì đó vĩ đại, mạnh mẽ, vừa đau đớn vừa phấn khởi. Nó ca tụng lòng nhân ái, tình thương, sự công bằng… Nó làm cho con người gần nhau hơn.” (Nam Cao)
29. “Sự lơ đễnh trong bất kỳ lĩnh vực nào cũng là sự bất công. Nhưng sự lơ đễnh trong văn chương thì thật đáng khinh.” (Đời thừa, Nam Cao)
30. “Tôi khuyên bạn nên đọc truyện cổ tích… thơ ngụ ngôn, các tuyển tập ca dao… Hãy thâm nhập vào vẻ đẹp cuốn hút của ngôn ngữ dân dã, hãy tận hưởng những câu chữ hài hước và cân đối trong các bài ca, trong truyện cổ tích… Bạn sẽ cảm nhận được sự phong phú đặc biệt của các hình tượng, sự giản dị của sức mạnh khiến lòng người say mê, vẻ đẹp tuyệt vời của những định nghĩa… Hãy thấu hiểu sâu sắc sáng tác của nhân dân, nó trong trắng như nguồn nước ngọt ngào, tươi mát, róc rách từ khe núi chảy ra…” (M. Go-rơ-ki)
31. “Thi sĩ giống như một chú chim sơn ca ngồi trong bóng tối hát lên những giai điệu êm đềm để làm vui lòng cô đơn của chính mình.” (Selly)
32. “Không có câu chuyện cổ tích nào đẹp hơn câu chuyện do chính cuộc sống viết ra.” (An-đéc-xen)
33. “Văn học, nghệ thuật là công cụ để hiểu biết, để khám phá, để sáng tạo thực tại xã hội.” (Phạm Văn Đồng)
34. “Tư tưởng nhân đạo luôn là tâm huyết của văn học từ ngàn xưa đến nay. Khái niệm nhân đạo tồn tại qua thời gian, trong ngôn từ hàng ngày thường được diễn tả bằng cụm từ “tình thương, lòng nhân ái”. (Lê Trí Viễn)
35. “Con người bước vào cuộc sống qua nhiều con đường, trên muôn vàn bậc thang đa dạng nhưng mục tiêu cuối cùng mà con người luôn hướng đến vẫn là con người.” (Đặng Thai Mai)
36. “Chi tiết làm nên hạt nhân quý giá của mọi tác phẩm.” (Pautopxki)
37. “Cuộc sống không chỉ là nguồn cảm hứng mà còn là điểm đến của văn học.” (Tố Hữu)
38. “Nhà văn là người truyền đạt những cảm xúc chân thành.” (Enxa Triole)
39. “Văn học là nền tảng của sự hiểu biết về con người.” (M. Go-rơ-ki)
40. “Nghệ sĩ là người khám phá và tận dụng những cảm nhận riêng biệt của mình, tìm ra giá trị tổng quát của những cảm nhận đó và biến chúng thành những tác phẩm có hình thức độc đáo.” (M. Go-rơ-ki)
41. “Nghệ thuật là lĩnh vực của sự độc nhất vô nhị, do đó yêu cầu nhà văn phải có sự sáng tạo trong phong cách để thu hút người đọc.” (Phương Lựu)
42. “Cái bóng của độc giả luôn bám theo sau nhà văn khi họ viết trên tờ giấy trắng. Dù nhà văn có thừa nhận hay không, độc giả vẫn để lại dấu ấn không thể phai nhạt trên trang giấy.” (Sách Lí luận văn học)
43. “Đẩy mâu thuẫn tới cao trào mới tạo ra những bức tranh mới về cuộc sống.” (Hê-ghen)
44. “Một tác phẩm thực sự không kết thúc tại trang cuối, nó không bao giờ ngừng kể chuyện khi câu chuyện về những nhân vật đã kết thúc. Tác phẩm nhập vào tâm hồn và ý thức của người đọc, tiếp tục sống và hành động như một lực lượng nội tâm, như sự dằn vặt và ánh sáng của lương tâm, không bao giờ phai nhạt như thi ca của sự thật.” (Ai-ma-tốp)
45. “Tình huống là một phần của cuộc sống, là sự kiện bất ngờ nhưng quan trọng là nó ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống con người.” (Nguyễn Minh Châu)
46. “Văn học phản ánh hiện thực nhưng không đơn thuần là sao chép hiện thực mà chúng ta thấy hàng ngày. Nhà văn không chỉ lặp lại sự kiện và con người một cách cơ hội, mà họ sáng tạo ra một thế giới sống động, hấp dẫn. Tác phẩm nghệ thuật là sản phẩm của cả quá trình nuôi dưỡng cảm hứng và quá trình sáng tạo, tạo ra một thế giới sống động và hấp dẫn. Chúng thể hiện những vấn đề sâu sắc, bản chất của cuộc sống xã hội. Nhân vật trong tác phẩm của một tài năng thực sự thường thể hiện nhiều hơn cả con người ngoài đời, bởi vẻ đẹp và ý nghĩa của họ. Qua nhân vật, chúng ta nhìn thấy cả một tầng lớp, một giai cấp, một thời đại, và đôi khi cả những nhân vật vượt lên trên thời đại, mang lại ý nghĩa vĩnh cửu.” (Sách Lí luận văn học)
47. “Các ông muốn tiểu thuyết chỉ là tiểu thuyết. Tôi và các nhà văn cùng chí hướng như tôi muốn tiểu thuyết là sự sống.” (Vũ Trọng Phụng)
48. “Người sáng tạo là nhà văn, và người định mệnh cho tác phẩm là độc giả.” (M. Go-rơ-ki)
49. “Trước hết là các nghệ sĩ lớn, sau đó mới đến các nhà khoa học, họ xứng đáng hơn ai hết được sự tôn trọng của con người.” (Einstein)
50. “Những gì tôi viết ra là những điều tôi yêu quý nhất, những ước mơ sâu sắc nhất của tôi.” (Nguyên Hồng)
51. “Mỗi tác phẩm đều có sự hiện diện của một hoặc nhiều nhà văn.” (Thạch Lam)
52. “Nghệ thuật chính là việc mô phỏng tự nhiên.” (Pu-skin)
53. “Đau đớn thay vì bay cao, cuộc sống muốn cất cánh nhưng bị cơm áo ghì sát đất…” (Sống mòn, Nam Cao)
54. “Trên hết, cuộc sống là trường đại học chân chính của những nhà văn vĩ đại. Họ hiểu biết về đời sống xã hội, cảm nhận sâu sắc mọi nỗi đau đớn, lo âu, tủi hổ và ước mơ của loài người. Đó là hơi thở, là sức sống của những tác phẩm vĩ đại.” (Đặng Thai Mai)
55. “Nghệ thuật là lĩnh vực của sự độc đáo. Người sáng tạo phải có phong cách nổi bật, cái gì đó mới lạ trong phong cách của mình.” (Sách Văn học 12)
56. “Đồng tiền lăn tròn trên lưng con người. Đồng tiền khiến cho trái hoá phải, đen hoá trắng và người phụ nữ goá phụ trở thành cô dâu mới.” (Giá trị của đồng tiền trong Truyện Kiều, Sếch-xpia)
57. “Ngôn ngữ là yếu tố quan trọng nhất của văn học, là công cụ chủ yếu cùng với các sự kiện, hiện tượng cuộc sống là chất liệu của văn học.” (M. Go-rơ-ki)
58. “Ngôn từ trong tác phẩm cần phải súc tích, chính xác, từ ngữ phải được sàng lọc cẩn thận. Các tác giả cổ điển đã sử dụng ngôn ngữ như thế, đã truyền nhau kỹ năng này từ thế kỷ này sang thế kỷ khác.” (M. Go-rơ-ki)
59. “Ngôn ngữ của nhân dân là “tiếng thổn thức”, còn ngôn ngữ văn học là “tiếng đã được nghệ nhân cày xới”…” (M. Go-rơ-ki)
60. “Tác phẩm nghệ thuật sẽ mất đi nếu nó chỉ miêu tả cuộc sống mà không có cảm xúc, nếu nó không phản ánh tiếng gào thét của đau khổ hay lời ca tụng của hạnh phúc, nếu nó không đặt ra câu hỏi hoặc trả lời những câu hỏi đó.” (Biêlinxki)
61. “Cuộc sống vẫn tỏa sáng trong hiện thực và trên giấy sách. Nhưng cuộc sống cũng chứa đựng những nỗi đau bi thảm. Cái đẹp thường xen lẫn với nỗi buồn. Cái lãng mạn vẫn thấm đẫm giọt nước mắt trong cuộc sống.” (Trích từ Nhật kí của Nguyễn Văn Thạc)
62. “Trái tim này vẫn còn, dòng máu này vẫn sôi nổi để yêu thương, để chia sẻ, để đồng cảm.” (Đô-xtôi-ép-xki)
63. “Điều duy nhất có ý nghĩa trong cuộc sống chính là những vết tích của tình yêu mà ta đã để lại sau bước đi.” (Albert Schweitzer)
64. “Nhà văn phải là kẻ săn lùng những viên ngọc quý ẩn chứa trong tận cùng tâm hồn con người.” (Nguyễn Minh Châu)
65. “Nhà văn tồn tại trên đời trước hết để làm công việc như người đưa ánh sáng cho những con người bị lạc lối, chìm trong u tối, bị tổn thương hoặc đối mặt với số phận khốn khó. Những con người bị đánh bại cả tinh thần lẫn thể xác, hoàn toàn mất đi lòng tin vào con người và cuộc sống. Nhà văn tồn tại trên đời để bảo vệ những con người không có ai đứng ra bảo vệ họ.” (Nguyễn Minh Châu)
66. “Làm rung động lòng người trước hết bằng tình yêu và tình cảm, và tình cảm chính là nguồn gốc của văn chương.” (Bạch Cư Dị)
67. “Những cuộc chiến qua đi, những trang sách lịch sử của mỗi dân tộc có thể bị mờ nhạt, các chiến tuyến có thể được vẽ lên hoặc xóa bỏ. Nhưng những tác phẩm văn học đi qua mọi thời đại, mọi văn hóa hay ngôn ngữ cuối cùng vẫn chú trọng vào sự nhân bản. Có thể màu sắc, quốc kỳ, ngôn ngữ hay màu da của chúng ta khác biệt. Nhưng máu của chúng ta đều đỏ, nhịp tim của chúng ta đều đồng điệu. Văn học cuối cùng là về trái tim con người.” (Maxin Malien)
68. “Tôi mong muốn tác phẩm của mình lan tỏa niềm tốt đẹp, làm cho mọi người trở nên tốt lành, có tâm hồn trong sạch, muốn chúng gợi dậy tình yêu thương đối với con người, đồng loại, và mong ước đấu tranh mạnh mẽ cho những ý tưởng của nhân văn và sự tiến bộ của loài người.” (Sô-lô-khốp)
69. “Nói đến giá trị nhân đạo là nói về thái độ của nghệ sĩ dành cho con người, với trái tim yêu thương con con người là trung tâm.” (Từ điển văn học)
70. “Một tác phẩm nghệ thuật là kết quả của tình yêu.” (L. Tôn-xtôi)
71. “Con người đến với cuộc sống qua nhiều con đường, trên muôn vàn cung bậc đa dạng, nhưng điểm tựa mà con người hướng tới vẫn là chính con người.” (Đặng Thai Mai)
72. “Tư tưởng nhân đạo đã thấm nhuần trong văn học từ thời xa xưa đến nay. Khái niệm nhân đạo có nguồn gốc của nó, trong các cụm từ thông thường như “tình thương, lòng thương người.” (Lê Trí Viễn)
73. “Như nam châm lôi cuốn mọi thế hệ, lòng nhân đạo vẫn là điều cao thượng, tốt đẹp và nhân từ trong lòng con người.” (Sê-khốp)
74. “Trái tim của lòng nhân đạo chính là tình yêu thương. Bản chất của nó là lòng từ bi dành cho con người.” (Hoài Chân)
75. “Nếu cảm hứng nhân bản đào sâu vào việc đồng cảm với những khát vọng chân thành của con người, cảm hứng nhân văn chú trọng vào việc ca ngợi vẻ đẹp của con người thì cảm hứng nhân đạo lại là sự khuất phục toàn diện.” (Hoài Thanh)
76. “Nghệ thuật là sự khao khát, sự theo đuổi mãi mãi. Bản chất của nghệ thuật chính là tính nhân đạo.” (Nguyên Ngọc)
77. “Nói về nghệ thuật, đó là nói về tinh thần cao quý nhất. Đẹp là thứ cao quý. Nói đến đẹp là nói đến cái cao quý. Có khi nhà văn diễn đạt về một cảnh tượng xấu, một tội ác, một kẻ giết người nhưng cách diễn đạt, cách trình bày phải mang tính cao quý.” (Nguyễn Đình Thi)
78. “Văn học, là tri thức dấn thân vào cuộc tìm kiếm cái đẹp trong ánh sáng.” (Charles DuBos)
79. “Nhà văn cần phải đánh thức trong lòng con người khao khát sự đấu tranh với cái ác; ước mơ về sự khôi phục và bảo vệ những điều tốt lành.” (Ai-ma-tốp)
80. “Một nhà văn thiên tài là người mong muốn trải nghiệm mọi vẻ đẹp kỳ diệu của vũ trụ.” (Thạch Lam)
81. “Nếu tác giả không có con đường riêng, thì họ sẽ không bao giờ trở thành nhà văn... Nếu bạn không có giọng điệu riêng, bạn khó mà trở thành một nhà văn thực thụ.” (Sê-khốp)
82. “Văn học làm cho con người giàu có hơn, tạo cơ hội cho con người trưởng thành, hiểu biết con người nhiều hơn.” (M. L. Kalinine)
83. “Cái bóng của độc giả vẫn luôn đứng sau lưng nhà văn khi họ ngồi trước tờ giấy trắng. Dù nhà văn có thừa nhận hay không, đó vẫn là sự hiện diện không thể phủ nhận. Chính độc giả đã in dấu vết vô hình không thể xóa trên tờ giấy trắng.” (Sách Lí luận văn học)
84. “Tình huống là một phần nhỏ của cuộc sống, là một biến cố xảy ra đầy bất ngờ nhưng quan trọng nhất là nó chi phối nhiều khía cạnh của cuộc sống con người.” (Nguyễn Minh Châu)
85. “Nếu cuộc đời của Nguyễn Công Hoan là sự kết hợp của nhiều khó khăn, với Thạch Lam là một mảnh vải có lỗ thủng, những vết bẩn nhưng vẫn toàn vẹn, thì với Nam Cao, cuộc sống là một tấm áo cũ bị rách từ làng Vũ Đại đến từng gia đình, từng số phận.” (Nguyễn Tuân)
86. “Văn chương phải trở thành văn chương, nghệ thuật phải trở thành nghệ thuật từ đầu.” (Nguyễn Tuân)
87. “Như một hạt giống vô hình, ý tưởng được gieo vào tâm hồn nghệ sĩ và từ mảnh đời rộng lớn ấy nó mọc lên thành một hình thức cụ thể, thành các tượng nghệ thuật đẹp mắt và sống động.” (Biêlinxki)
88. “Không thể tưởng tượng được một nhà văn không mang trong lòng tình yêu cuộc sống và đặc biệt là tình yêu thương con người. Tình yêu này của người nghệ sĩ vừa là niềm vui mãnh liệt, vừa là nỗi đau đớn, khắc khoải, một tình yêu vĩnh cửu dành cho số phận, hạnh phúc của những người xung quanh. Bằng cách giữ vững tình yêu ấy, nhà văn mới có thể đồng cảm sâu sắc với nỗi đau, bất hạnh của con người, giúp họ vượt qua những khó khăn tinh thần và đối mặt với cuộc sống.” (Nguyễn Minh Châu)
89. “Văn học và cuộc sống là hai vòng tròn đồng tâm, với trung tâm là con người. Mỗi tác phẩm văn học chỉ là một phần nhỏ, một biên bản của một giai đoạn trong cuộc sống con người, trên con đường dài với những chông gai, đi tới sự hoàn thiện.” (Nguyễn Minh Châu)
90. “Một tác phẩm nghệ thuật chân chính không bao giờ kết thúc ở trang cuối cùng.” (Con tàu trắng, Ai-ma-tốp)
91. “Văn học tồn tại ngoài các luật lệ của sự hủy hoại. Chính nó không bao giờ chấp nhận cái chết.” (Sê-đrin, Nga)
92. “Văn học là tấm gương lớn phản chiếu cuộc sống theo từng giai đoạn.” (Xtăng-đan)
93. “Một chữ yêu thương để giữ gìn thế giới/ Một chữ tài nghệ để làm đẹp cuộc sống.” (Trương Trào, Trung Quốc)
94. “Người sáng tác văn phải để lại những rung động cảm xúc, người đọc văn phải đắm chìm vào tác phẩm.” (Văn tâm điêu long, Lưu Hiệp)
95. “Văn học là phương tiện duy trì bản sắc con người, giữ cho con người mãi là con người, không bao giờ sa xuống như thú vật, hay trở thành những thần vô duyên, vô bổ. Văn học là sự vươn tới, sự hướng về, sự giữ gìn mãi mãi bản người. Điều quan trọng nhất của văn học là tính nhân đạo.” (Nguyên Ngọc)
96. “Một tác phẩm văn học sẽ trở nên vô dụng nếu chỉ đơn thuần miêu tả cuộc sống… nếu nó không phản ánh tiếng khóc của đau thương hoặc tiếng ca của niềm vui; nếu nó không đặt ra những câu hỏi và không trả lời chúng.” (Biêlinxki)
97. “Mọi lý thuyết chỉ là lẽ phải, chỉ cây đời mãi mãi xanh tươi.” (Gớt)
98. “Đối với tôi, văn học là điều tốt đẹp nhất trên thế giới.” (Pau-tốp-xki)
99. “Chỉ có tác phẩm nghệ thuật mới có thể truyền đạt những cảm xúc mới mẻ mà người khác chưa từng trải qua, mới là tác phẩm nghệ thuật thực sự.” (Lép-Tôn-xtôi)
100. “Văn hoá nghệ thuật cũng là một mặt trận. Chúng ta là chiến sĩ trên mặt trận ấy.” (Hồ Chí Minh)