Phân tích vẻ đẹp của mùa xuân trong bốn dòng thơ sau: Ngày xuân con én cầm thoi,…Cành lê trắng điểm một vài bông hoa. Nguyễn Du - Truyện Kiều.

Buzz

Đọc tóm tắt

- Nguyễn Du đã khắc họa mùa xuân một cách sâu sắc qua bốn câu thơ ngắn gọn, từ hình ảnh thời gian trôi nhanh với “con én cầm thoi” đến bức tranh cỏ non xanh mướt và cành lê trắng điểm hoa.
- Ông không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn thể hiện tâm trạng tiếc nuối trước sự trôi chảy của thời gian.
- Sự tinh tế trong việc chọn màu sắc và cách thể hiện đã tạo nên một bức tranh xuân vĩnh cửu, chứng tỏ tài năng của Nguyễn Du trong cả thơ ca và hội họa.

Mùa xuân đã từ lâu có sức hấp dẫn kỳ diệu đối với con người. Xuân tươi trẻ, tinh khôi đã khiến lòng các nhà văn, thi nhân say mê. Dù đã có nhiều bài thơ, văn bản, nhạc phẩm tôn vinh mùa xuân nhưng bức tranh về mùa xuân thật sự trở nên đầy sắc nét chỉ nhờ vào Cảnh ngày xuân trong thơ của đại thi hào Nguyễn Du. Chỉ với bốn câu thơ ngắn gọn, Nguyễn Du đã mô tả được khung cảnh tuyệt vời của mùa xuân để lưu truyền qua thế hệ:

Ngày xuân con én cầm thoi,

Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi..

Cỏ non xanh tận chân trời,

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

Bức tranh xuân mở đầu bằng thông điệp về thời gian:

Ngày xuân con én cầm thoi

Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.

Hình ảnh “con én cầm thoi” mang lại nhiều cảm nhận khác nhau. “Con én cầm thoi” có thể hiểu là những con én di chuyển trên bầu trời như thoi đưa, bởi chim én là biểu tượng của mùa xuân. Bên cạnh đó, 'con én cầm thoi” cũng có thể hiểu là thời gian trôi đi rất nhanh giống như thoi đưa. Nếu hiểu theo cách này, câu thơ 'Ngày xuân con én cầm thoi

' không chỉ là một câu thơ mô tả cảnh đẹp mà còn ẩn chứa bước đi vội vã của thời gian. Cách hiểu này phản ánh rất rõ trong câu thơ tiếp theo: “Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi”. Nguyễn Du đã đưa ra những con số cụ thể. Mùa xuân có chín mươi ngày thì đã trôi qua gần một nửa (đã ngoài sáu mươi). Câu thơ này thể hiện sự tiếc nuối không dứt của con người trước sự trôi chảy của thời gian. Mùa xuân luôn đến và đi theo quy luật tự nhiên nhưng ở đây, Nguyễn Du đã nhìn nhận mùa xuân qua một góc nhìn tâm lý mang tính chủ quan, khiến cho mùa xuân trở nên sống động. Ta cảm nhận được sự gần gũi trong cách nhìn thời gian của đại thi hào Nguyễn Du với ‘‘hoàng tử thơ ca' Xuân Diệu sau này. Xuân Diệu, nhà thơ của thời kỳ mới trước mùa xuân tươi đẹp cũng đã có những dự cảm về sự phai nhạt, tiếc nuối:

Khi xuân đến, cũng là lúc xuân đi

Xuân vẫn trẻ mãi còn xuân sẽ già

(Vội vã - Xuân Diệu)

Sự tương đồng trong cách nhìn nhận bước chân của mùa xuân giữa hai nhà thơ xa lạ về thời gian thể hiện sự nhạy cảm, tinh tế của những tâm hồn thơ trí tuệ. Chỉ những ai biết trân trọng, biết yêu thương thời gian mới có thể cảm nhận được sự trôi chảy, sự biến đổi tế vi đến như vậy.

Nếu hai dòng đầu, Nguyễn Du tập trung vào việc mô tả thời gian thì hai dòng sau nhà thơ chú ý tới việc miêu tả cảnh vật:

Cỏ non xanh bát ngát,

Cành lê trắng rực vài đóa hoa.

Chỉ với hai câu thơ, người sáng tạo đã tái hiện một bức tranh xuân tràn đầy sức sống. Tất cả cảnh vật được mô tả ở trạng thái tươi mới nhất. Cỏ non xanh mướt chạm tận chân trời, màu xanh của cỏ nối tiếp với màu xanh của trời như được trải rộng vô tận. Màu xanh luôn là biểu tượng của sự sống, và đây là xanh non, xanh tươi mà nên sự sống hiện diện rất mạnh mẽ, phồn thịnh. Nguyễn Du không phải là nhà thơ đầu tiên miêu tả cảnh đẹp của mùa xuân, trước ông, nhà thơ Nguyễn Trãi đã viết trong bài Bến đò xuân đầu trại:

Đỉnh xuân thảo lục như lụa,

Xuân vũ bay phấp nước chảy mênh mang

(Cỏ xanh như khói bến xuân mới

Còn mưa rào xuân vỗ sóng cao)

Nếu Nguyền Trãi dùng thủ pháp so sánh “thảo lục như yên' để miêu tả về xuân như mờ ảo, sương khói trong ngày mưa nơi bến đò thì Nguyễn Du lại trực tiếp vẽ bức tranh cỏ xuân. Chỉ với câu thơ: “Có non xanh tận chân trời', ông đã gợi lên cho người đọc cảm nhận về hình ảnh, màu sắc, đường nét, sức sống của cỏ... Tất cả đều hài hòa, lắng đọng trong chiều sâu của câu thơ 6 chữ tạo nên nét xuân riêng biệt của Nguyễn Du. Tài năng của đại thi hào không dừng lại ở đó, bức tranh cỏ xuân xanh biếc như làm nền cho sự đột phá ở câu thơ tiếp theo:

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa

Miêu tả những bông hoa lê trắng trong, tinh khiết, nhà thơ không viết là “điểm trắng” mà sử dụng đảo ngữ “trắng điểm' khiến cho màu trắng càng được nhấn mạnh. Bên cạnh đó, biện pháp đảo ngữ khiến người đọc cảm nhận màu trắng của hoa lê tỏa sáng, tô điểm cho bức tranh xuân thêm phần tuyệt diệu. Chỉ “một vài bông hoa” nhưng cũng đủ tạo nên phong cách của bức tranh xuân.

Điều này đã tạo nên sự khác biệt đậm nét giữa câu thơ của Nguyễn Du và câu thơ cổ của Trung Quốc:

Hoạ mi kết âm dương

Lê chi sổ điểm hoa

Câu thơ “Lê chi sổ điểm hoa” (Trên cành lê có mấy bông hoa) chỉ đơn giản là lời thông báo, không có sự hòa quyện màu sắc giữa sắc màu hoa lê với sắc màu “cỏ thơm” ở câu đầu. Trái lại, câu thơ của Nguyễn Du là sự hòa quyện, kết hợp màu sắc tạo nên nét thần thái của cảnh vật. Tác giả đã rất tinh tế khi lựa chọn màu sắc cho bức tranh xuân của mình. Đó là xanh và trắng - những sắc màu trinh nguyên, thanh khiết, giàu sức sống, tiêu biểu cho mùa xuân. Ta nhận ra rằng Nguyễn Du không chỉ là đại thi hào trong lĩnh vực thơ ca mà cũng là bậc thầy trong lĩnh vực hội họa. Hai câu thơ tả cảnh thực sự là những câu thơ tuyệt bút.

Đã bao mùa xuân trôi đi, đã có bao áng thơ văn về mùa xuân ra đời nhưng bốn câu thơ của đại thi hào Nguyễn Du vẫn trường tồn cùng thời gian, không gì có thể thay thế. Đó thực sự là bức tranh xuân vĩnh cửu cùng đất trời và lòng người.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Mùa xuân trong thơ của Nguyễn Du có ý nghĩa gì đặc biệt?

Mùa xuân trong thơ của Nguyễn Du mang nhiều ý nghĩa sâu sắc, thể hiện vẻ đẹp tươi mới và sự trôi chảy của thời gian. Ông mô tả mùa xuân không chỉ qua cảnh vật mà còn phản ánh tâm trạng con người đối với thời gian đang qua đi, tạo ra cảm xúc tiếc nuối và yêu thương.

Cảnh ngày xuân trong thơ của Nguyễn Du được miêu tả như thế nào?

Cảnh ngày xuân trong thơ của Nguyễn Du được mô tả với hình ảnh sinh động, cỏ non xanh tận chân trời và cành lê trắng điểm bông hoa. Qua đó, ông khắc họa sự tươi mới, sức sống của mùa xuân, tạo ra một bức tranh sinh động và tinh khiết.

Nguyễn Du đã thể hiện cảm xúc gì qua hình ảnh con én trong thơ?

Hình ảnh con én cầm thoi trong thơ của Nguyễn Du không chỉ mô tả cảnh vật mà còn biểu thị sự trôi nhanh của thời gian. Ông thể hiện cảm xúc tiếc nuối khi mùa xuân chỉ còn lại một nửa, khiến người đọc cảm nhận rõ sự vội vã của thời gian.

Tại sao Nguyễn Du được coi là bậc thầy trong lĩnh vực hội họa qua thơ?

Nguyễn Du được coi là bậc thầy trong lĩnh vực hội họa qua thơ vì khả năng tái hiện cảnh sắc mùa xuân một cách sống động và tinh tế. Ông sử dụng ngôn từ chính xác và hình ảnh đẹp để gợi lên cảm xúc và không gian, tạo nên bức tranh xuân vĩnh cửu.

Câu thơ nào của Nguyễn Du thể hiện rõ nét vẻ đẹp của mùa xuân?

Câu thơ "Cỏ non xanh tận chân trời, Cành lê trắng điểm một vài bông hoa" thể hiện rõ nét vẻ đẹp của mùa xuân. Câu thơ không chỉ miêu tả cảnh sắc mà còn tạo ra hình ảnh tươi sáng, hòa quyện giữa màu xanh của cỏ và màu trắng của hoa, thể hiện sự sống tràn đầy.