Phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà trong tác phẩm Người lái đò sông Đà

Đề bài: Phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà trong tác phẩm Người lái đò sông Đà

Phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà trong tác phẩm Người lái đò sông Đà

I. Cấu trúc Phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà trong tác phẩm Người lái đò sông Đà (Chuẩn)

1. Bắt đầu

- Tổng quan về tác giả Nguyễn Tuân và tác phẩm Người lái đò sông Đà.
- Tổng quan về vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng của dòng sông.

2. Phần chính

a. Sự diễn đạt vẻ đẹp thơ mộng qua hình ảnh của dòng sông

- Dòng sông như một người phụ nữ xinh đẹp, quyến rũ: 'Con Sông Đà hùng vĩ như mái tóc dài lượn sóng, tóc rơi bồng bềnh trong làn mây phủ kín bầu trời Tây Bắc, hương hoa ban, hương gạo non tháng hai, và cả hương khói từ núi Mèo'

- Tất cả những gì thuộc về sông Đà đều toát lên vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng:
+ Nước sông Đà hữu tình với sắc màu đa dạng: 'Mùa xuân nước xanh ngọc bích...Mùa thu, dòng nước Sông Đà lừ lừ chuyển sang gam màu đỏ rực như khuôn mặt ai đó đang say sưa với rượu bữa'
+ Hai bờ sông mang vẻ đẹp 'hoang dã như bờ tiền sử'
+ Trên mặt nước sông, những đàn cá vụt lên như đàn thoi đang múa

b. Hiện thân vẻ đẹp thơ mộng qua tâm hồn của dòng sông

- Sông Đà như một người bạn thân thiết.
- Nhà văn cảm nhận mạnh mẽ sự ấm áp và quen thuộc của dòng sông.

c. Ý nghĩa của hình tượng sông Đà

- Đóng góp vào việc tạo nên hình tượng người lái đò
- Thể hiện lòng yêu thiên nhiên, niềm tự hào và sự gắn bó với vẻ đẹp tự nhiên cùng lòng yêu nước của Nguyễn Tuân
- Phản ánh phong cách nghệ thuật và quan điểm về nghệ thuật, vẻ đẹp của tác giả.

3. Kết luận

Tổng hợp ý nghĩa của hình tượng sông Đà

II. Văn bản mẫu Phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà trong tác phẩm Người lái đò sông Đà (Chuẩn)

Trong dòng văn học Việt Nam, Nguyễn Tuân nổi tiếng với phong cách tài hoa, uyên bác và góc nhìn độc đáo về vẻ đẹp tuyệt vời. 'Người lái đò sông Đà' là tác phẩm thể hiện rõ điều này. Cảm xúc về sông Đà, với hai mặt tính cách hung bạo và trữ tình, được Nguyễn Tuân diễn đạt tinh tế, tạo ra hình tượng độc đáo về thiên nhiên Tây Bắc. Đặc biệt, vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của Đà giang để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm hồn độc giả.

Trước hết, vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của sông Đà tỏa sáng qua dáng vẻ của nó. Dòng sông không chỉ gây ấn tượng bằng vẻ hung bạo, dữ dội của những thác nước mạnh mẽ 'hồng hộc trên dòng sông', mà còn làm say đắm bởi nét đẹp thơ mộng, trữ tình. Nhìn từ trên cao, sông Đà như một phụ nữ kiều diễm: 'Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một mái tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc, nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân'.

Tác giả Nguyễn Tuân, thông qua quan sát tinh tế, tô điểm cho sông Đà bằng sắc màu tươi đẹp và đa dạng: 'Mùa xuân dòng xanh ngọc bích, không giống như nước Sông Gâm, Sông Lô. Mùa thu, nước Sông Đà chuyển sang gam màu đỏ như da mặt một người say sưa với rượu bữa, cái màu đỏ giận dữ của người bất mãn mỗi khi thu về'. Sự thay đổi màu sắc theo mùa, qua những góc nhìn khác nhau như từ làn mây mùa xuân, ánh nắng mùa thu,... làm nổi bật vẻ đẹp dịu dàng, quyến rũ và tình tứ của sông Đà. Cảnh đẹp hai bên bờ Đà giang cũng được diễn đạt trong không gian thơ mộng, trữ tình: bờ sông hồn nhiên như một câu chuyện cổ tích từ thời đại Lí, Trần, Lê. Vẻ đẹp huyền bí và lung linh còn hiện diện qua những hình ảnh như lá non nở trên cánh đồng ngô, những con hươu 'ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương'. Trên mặt nước sông Đà, những đàn cá nhảy lên như đàn thoi đang nhảy múa.

Tâm hồn của sông Đà cũng được tác giả mô tả độc đáo. Sông Đà không chỉ là một dòng nước, mà như một người bạn thân thiết từ xưa. '... sông vui như cảm giác nắng gió sau cơn mưa dầm, vui như những kỷ niệm trở lại sau mỗi giấc mơ'. Chất 'đằm đằm ấm ấm' thân quen của dòng sông làm cho cảnh sắc thiên nhiên trở nên thân quen và gần gũi hơn: '...trông con sông vui như thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng'.

Vậy là, qua vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng của sông Đà, chúng ta có thể cảm nhận được trái tim đam mê vẻ đẹp thiên nhiên của Nguyễn Tuân. Tác giả không chỉ thể hiện lòng kính trọng, sự trân trọng, tự hào với dòng sông mà còn tạo nên những tác phẩm văn học đặc sắc. Đồng thời, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về phong cách nghệ thuật và tư duy sáng tạo của Nguyễn Tuân, một nghệ sĩ luôn tìm kiếm vẻ đẹp tuyệt vời. Ông mở rộng tầm nhìn văn hóa và thẩm mỹ, khám phá và sáng tạo cái đẹp. Vẻ đẹp của sông Đà cũng làm nổi bật hình ảnh người lái đò - những người lao động bình thường với vẻ đẹp tài năng, nghệ thuật.