Mẫu 1
Lời giải chi tiết:
Chu Mạnh Trinh sinh vào năm 1862 và qua đời vào năm 1905. Tự gọi mình là Cán Thần, hiệu là Trúc Vân, quê quán làng Phú Thị, huyện Mễ Sở, Đông Yên, thuộc phủ Khoái Châu (nay là Mễ Sở, huyện Văn Giang) tỉnh Hưng Yên. Ông là một nhà thơ tài năng, thông thạo cả nghệ thuật cầm, kì, thi, họa, kiến trúc và đặc biệt say mê cảnh đẹp. Cảm hứng yêu cảnh đẹp và tài hoa của ông đã được thể hiện trong những tác phẩm văn chương kỳ diệu về phong cảnh Hương Sơn. Một trong số đó là bài thơ “Hương Sơn phong cảnh”.
Bài thơ này viết về vẻ đẹp thiên nhiên của Hương Sơn. Được sáng tác trong dịp Chu Mạnh Trinh tham gia trùng tu tôn tạo khu danh lam thắng cảnh Hương Sơn. Bài thơ được viết theo thể hát nói, với 19 câu thơ mô tả chân thật về phong cảnh và cảm xúc của nhà thơ về quê hương, đất nước.
Bài thơ bắt đầu với sự khám phá ban đầu của nhà thơ khi đến với Hương Sơn:
“Bầu trời, cảnh bụt,
Thú Hương Sơn ao ước bấy lâu nay
Kìa non non, nước nước, mây mây
Đệ nhất động hỏi là đây có phải?”
Bằng những câu thơ đầu tiên, Chu Mạnh Trinh đã tổng quát về Hương Sơn và sử dụng từ ngữ tinh tế để miêu tả sự hài hòa giữa thiên nhiên và kiến trúc tôn giáo. Thể hát nói tạo ra âm điệu du dương, mang đậm bản sắc Phật giáo. Cảnh vật Hương Sơn được tả từ góc nhìn xa của du khách. Cách diễn đạt trang trọng, dễ dàng tạo ra cảm giác của du khách khi đứng trước vẻ đẹp huyền ảo của cảnh sắc.
Thơ tiếp tục miêu tả về vẻ đẹp cụ thể của Hương Sơn. Chu Mạnh Trinh sử dụng các chi tiết nghệ thuật để tạo ra bức tranh sống động về rừng, suối và tiếng chuông chùa. Những hình ảnh này là những đặc điểm nổi bật của Hương Sơn. Suối Yến, rừng Mai, tiếng chim hót thảng thốt cùng những câu thơ như “Cá nghe kinh” đều tạo nên bức tranh sinh động về cảnh thiên nhiên.
Bài thơ kết thúc với việc tôn vinh những di tích và thắng cảnh của Hương Sơn. Chu Mạnh Trinh chỉ ra những địa danh đặc biệt như suối Giải Oan, chùa Cửa Võng, am Phật Tích, động Tuyết Quynh để gợi lên sự tưởng tượng và lòng tôn kính của du khách. Cảnh vật Hương Sơn được diễn tả từ xa tới gần, từ khái quát đến cụ thể, với sự kết hợp tinh tế giữa thiên nhiên và sự tác động của con người.
“Hương Sơn phong cảnh” là một tác phẩm văn chương xuất sắc về cảnh thiên nhiên. Bài thơ không chỉ tạo ra bức tranh đẹp về danh lam thắng cảnh mà còn thể hiện lòng yêu quê hương, đất nước của Chu Mạnh Trinh. Đây là một trong những tác phẩm được yêu thích nhất về đề tài phong cảnh thiên nhiên, là sự kết hợp tuyệt vời giữa thiên nhiên và con người.
Mẫu 2
Lời giải chi tiết:
Cảnh sắc luôn khiến cho tâm hồn con người xao động, ngay cả người bình thường, đứng trước cảnh thiên nhiên tươi đẹp cũng phải rung động. Đứng trước một cảnh như vậy, những thi sĩ không thể không bị cuốn hút.
Sự nhạy cảm của một tâm hồn tràn ngập thơ ca, khiến không ít thi gia bối rối và phải đặt ngay ngòi bút xuống, để cảnh sắc ngấm vào cơ thể rồi mới thốt lên trên giấy. Chới với vẻ đẹp của thiên nhiên Hương Sơn, tác giả Chu Mạnh Trinh quả thật không sai khi đã dùng những từ tuyệt vời để ca ngợi vẻ đẹp nơi đây.
Cùng với sự nhạy cảm và con mắt tinh tế, mọi thứ ở Hương Sơn đã trở thành một đề tài cho giới văn nghệ sĩ tìm đến. Không chỉ xuất hiện trong các bài thơ mà còn xuất hiện trong những câu ca hát, người ta thấy Hương Sơn hiện ra như cảnh ở chốn tiên giới.
Đây quả thực là món quà mà thiên nhiên đã ban tặng cho con người chốn nhân gian. Sự kết hợp hài hòa giữa cảnh sắc con người càng làm cho bài thơ thêm đẹp đẽ. Với Chu Mạnh Trinh, Hương Sơn chính là chốn thoát ra khỏi vẻ đẹp trần tục ở nhân gian. Chính vì thế, ngay từ khi mở đầu, chỉ với 4 từ mà tác giả đã lột tả được thần thái nơi đây: 'Bầu trời cảnh bụt'.
Cảnh ở đây là cảnh bụt, vừa miêu tả một chốn bồng lai tiên cảnh lại miêu tả được sự yên bình linh thiêng. Dù dùng bao nhiêu từ cũng không thể miêu tả hết vẻ đẹp ấy. Không cần diễn giải dài dòng, chỉ với 2 từ 'cảnh Bụt' đã gợi ra trong trí tưởng tượng của người đọc nhiều điều.
Bầu trời mở rộng, không khí hư không, mọi thứ trở nên mở rộng hết cỡ, và có cái gì đó rất riêng. Ngòi bút của Chu Mạnh Trinh như bắt được nhịp chuyển động theo cảm hứng ấy và làm sống dậy từng nét thanh tú của danh lam, đem lại vi thiền cho thắng cảnh. Kìa non non, nước nước, mây mây.
Cảnh núi non trùng điệp cảnh mây trời lồng lộng cảnh sông nước hữu tình, càng làm cho không gian của Hương Sơn mở rộng ra, làm cho chúng ta cảm nhận như tác giả đang đứng từ trên một điểm cao để có cái nhìn bao quát nhất về phong cảnh Hương Sơn. Những nơi được xem là danh thắng đều là chốn sơn thủy hữu tình, có núi non, có rừng suối, với những chim bay, cá lượn. Hương Sơn cũng vậy! Những vật xung quanh Hương Sơn cũng bị thấm nhuần trở nên có linh hồn, có suy nghĩ.
Thỏ thẻ rừng mai chim cúng trái,
Lửng lơ khe Yến cá nghe kinh
Thoảng bên tai một tiếng chày kình,
Khách tang hải giật mình trong giấc mộng.
Bằng nghệ thuật nhân hóa những sinh vật ở đây có hồn, có suy nghĩ có tâm niệm, nhưng không chỉ là có tâm niệm không thôi, chúng còn bị ảnh hưởng bởi vẻ linh thiêng nơi đây. 'chim cúng trái, cá nghe kinh', những nhân vật ở đây giống như những tín đồ của chốn này.
Du khách tới đây không chỉ để thưởng thức phong cảnh mà còn để hòa mình vào không khí nơi đây. Những âm thanh 'thỏ thẻ', hình ảnh 'dáng cá lửng lơ' và kết thúc là tiếng chày kình tạo nên không khí chỉ có ở Hương Sơn. Bước chân của tác giả không dừng lại đó, bằng việc liệt kê các địa danh ở đây, Hương Sơn lại càng nổi bật với cảnh vật phong phú:
Này suối Giải Oan, này chùa Cửa Vũng
Này am Phật Tích, này động Tuyết Quỳnh
Cảnh sắc thật giàu có, đủ cả suối, chùa, am, động… tất cả cứ như bày đặt ra theo bước du khách dẫn du khách từ bất ngờ này tới bất ngờ khác. Chu Mạnh Trinh tạo ra bức tranh Hương Sơn với những nét vừa mĩ lệ vừa hư huyền, những màu vừa lộng lẫy vừa cách điệu, với những mảnh vừa động vừa tĩnh:
Nhác trông lên ai khéo họa hình,
Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt.
Thăm thẳm một hang lồng bóng nguyệt.
Gập ghềnh mấy lối uốn thang mây.
Lần tràng hạt niệm Nam mô Phật,
Cửa từ bi công đức, xiết là bao
Những bước chân cuối của du khách khi đến với Hương Sơn cũng đến chỗ dừng chân. Nhưng hình ảnh đấy hiện ra vẫn đẹp đẽ mĩ lệ. Những từ ngữ được tác giả sử dụng như đính thêm những hạt pha lên trong suốt trên nền màu sắc rực rỡ, càng làm thêm vẻ tráng lệ của Hương Sơn. Những cảm xúc của tác giả khiến chúng ta cũng như vừa bước ra khỏi thế giới thần tiên. Tác giả như dẫn dắt chúng ta đi từ một nơi trần tục tới một nơi thần tiên thanh tịnh. Cho nên, cũng không kiềm lòng trước cảnh sắc ấy cho nên mới thốt lên.'
'Lần tràng hạt niệm Nam mô Phật,
Cửa từ bi công đức, xiết là bao
'Hương Sơn phong cảnh ca' là một bức tranh phong cảnh nhưng được vẽ bằng ngôn từ, là một sợi dây kết nối giữa con người và thiên nhiên. Vẻ đẹp thiên nhiên càng được khắc họa với những nét vẽ vừa tráng lệ lại vừa yểu điệu uyển chuyển. Qua đó, cũng thể hiện tình yêu thiên nhiên và cũng như sự tinh tế, con mắt tinh tường của tác giả trước vẻ đẹp mà thiên nhiên ban tặng.
Mẫu 3
Lời giải chi tiết:
Chu Mạnh Trinh là một nhà thơ nổi tiếng thời cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, sống trong thời kỳ xã hội Việt Nam đầy biến động và tang thương. Ông là người có tài văn chương và để lại nhiều dấu ấn đặc biệt trong thơ ca.
Chu Mạnh Trinh từng sáng tác nhiều tác phẩm độc đáo, trong đó có bài thơ “Hương Sơn phong cảnh ca” là một điển hình. Bài thơ này miêu tả vẻ đẹp của Hương Sơn - nơi có sự gắn kết sâu sắc với Phật giáo.
Nhà thơ biểu lộ sự tự hào trước vẻ đẹp của non sông, đồng thời khơi gợi những cảm xúc hân hoan khi đặt chân đến đây.
“Bầu trời, cảnh bụt”, những từ ngắn gọn nhưng diễn đạt chân thành của nhà thơ về vẻ đẹp ấy.
Thơ Chu Mạnh Trinh vẽ nên một bức tranh rộng lớn về Hương Sơn, làm cho người đọc cảm nhận được sự thiêng liêng của nơi đây.
Bài thơ miêu tả cảnh sắc phong phú, những âm thanh tự nhiên râm ran, tạo nên bức tranh sống động của vùng đất này.
Thơ như một lời cảm thán trước vẻ đẹp tự nhiên và tâm linh của Hương Sơn.
Nhà thơ tôn vinh những điểm đẹp của Hương Sơn bằng những từ ngữ chân thành.
“Thỏ thẻ rừng mai chim cúng trái”, những hình ảnh thơ mơ của rừng núi.
Nhà thơ diễn tả một cách sinh động những cảnh vật thiên nhiên kỳ diệu của Hương Sơn.
“Này suối Giải Oan, này chùa Cửa Võng”, những địa điểm nổi tiếng của Hương Sơn.
Những hang động đẹp như tranh vẽ, mang đến cho người đọc những trải nghiệm độc đáo về vẻ đẹp tự nhiên của địa danh này.
Bài thơ kết hợp tinh tế giữa vẻ đẹp tự nhiên và tâm linh của Hương Sơn.
“Lần tràng hạt niệm Nam mô Phật”, sự kết nối giữa thiên nhiên và tâm linh trong thơ nhà thơ.
Chu Mạnh Trinh đã vẽ nên một bức tranh thơ tuyệt đẹp về Hương Sơn, mang đến cho người đọc những trải nghiệm tâm linh và thiên nhiên đặc biệt của địa danh này.